Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIV, Number 12, 23 March 1906 — I KULA A'O KOHO BALOTA NO HONOLULU NEI. Makemake o Lonakula Babbitt i Kulanakauhale no na Opio. I A'ola ai Lakoa a Makaukau no ka Hoomalu Ana ia Lakoa Iho. [ARTICLE]

I KULA A'O KOHO BALOTA NO HONOLULU NEI.

Makemake o Lonakula Babbitt i Kulanakauhale no na Opio.

I A'ola ai Lakoa a Makaukau no ka Hoomalu Ana ia Lakoa Iho.

Ela he hana e hooikaikaia ae ana e Lunakula Babbitt o ka. Par>a Hootiaauao o ka Teritori no ke kukulu ana i "Kula Kulanakauhale" lloko o na kula aupuni apau o Honoluiu neL "Ua kakau aku wau a e kakau aku ana i ua kumupoo o na kula oonei o wahi a ka lunakula i ka Poalima 1 hala, "no keia mea no ka Koike ana mai i ko lakou manao maluna o ke kumuhana ame ka hooikaika e lokahi iakou ma keia mea. O kela "Kula Kulanakauhale" ua lilo i mea ano nui ioa iloka o Amerika a o ka mea nana i kukulu ae oia no o Mr. Oill, a e hoounaia aku ana oia i Pilipihe e Peresidena Husewala no ke kukulu ana i keia ano kula maiaila. "Ua kakau pu aku nei no hoi au no na hooponopono ina he kumu kekahi e hiki ole ai i ka hookipa ana inai iaia a noho iki iho maanei no kekahi marwa no » a haawi an? 4 mai i kekahi a.'o ana maluna o kei a kumuhana a maiia, n»a ia nono iKi ana mai e komo mai ai oia no ke kukulu ana ae iloko A&to kakou mau kula ke holopono keia i ka noonoo o ka poe hooikaika hoonaauao o kakou oonei." ke kula kulanakauhale?" wahi a ka lunakula i pane hou ae ai. "a ma ke ano nui a laula no hoi, oia no ke a'o ana i na haumana kula e ike i ka lawelawe ana i ko lakou mau pono ih<j, ma ke ano ame ke kulana o ke aupuni kulanakauhale. He a'o ana ia ia:lakou ma ka hana maoli no ka ike plii koho balota ame hooponopono aupiīni ana o ka aina ame ke ano o ka Hoohana ana ia mau mea. A he ike hoi i lpaa nui ole i kekahi hapa o ka poe koho balota. He kula keia e hooikaitut. ana no ka pono, a'u i manaoio «iWie :kokuf*nui IwmMkni 9m He kula hanai ia iioko o ka haawina 1 aloha aina olaio. aole ma ka a'o waie ana no ma ka ike noonoo. aka. he a'o hana maoli."

"Ua ike au i keia mea no ka manawa mua," wahi a ka lunakula i hoomau aku ai I kana wehewehe ana, "ma ka heluhelu ana i kekahi mau palapala. a ia manawa koke no wau i kau ieka aku ai I mau paiapala hou i pili loa i keia kumuhana, ame ka imi pono ana maluna o ia mea. A ua loaa i'o mai lakpu ia'u. A e hoouna aku ana wau i na kumukula me We noi ana ia iakou e noonoo pu mai maluna o ke kumuhana." O ke kula a'o koho balota a oia no hoi ka i kapaia ma ka inoa ke "Kula Kulanakauhale" ua kukuluia ae e Mr. Wils'on L. Gill o Piledelepia, Amerika, a oia no hoi ka Peresidena o ka Hui Kula Kulanakauhale. O ke kula kulanakauhale, he kula ia o na haumana ma ke kino kulana hoomalu aupuni. Na nix haumana e koho. maiwaena ae 0 lakou i Meia (Mayor) (he poo-au-puni o ke aupuni kuianakauhale) a na lakou no hoi e koho i ahakuka kulanakauhale. i lunakanawai. kakauolelo kulanakauhale ame na luna aupuni e ae, ame ka hooholo ana a hooko 9ku 1 ko lakou mau kanawai ponoi. O ka waiwai nui o keia kula ma ka mahele oihana makai e ikeia iho ana no ia me ka hoohewahewa ole. O na koho balota ana o ke kula no ka wa mua e malamaia ai. ka mea e hana mua ia ai, a mahope o ia mea ke kukulu ana l ke aupuni kulanakauhale malalo o ke alakai ana ame ke kuhikuhi ana o na kumu ame ke kumupoo o ke kula. A mah<fe>e iho o ke ano maamaa iho o na hauinana e kaa loa ai ka lawelawe ana o ke aupuni ia lakou malalo no nae o ke alakai ana o na kumu. A o ka hua o keia ano kula o ke kukuiu ia ana ma Amerika ua ike_Ja o Ku loka, non» ita knmn manaolana hooikaika, ua hoololiia ae la na ""īo inoino i ka maikai iloko

o sa pu'e hookahi m» ka \ ku.ku.laia ai ke kula kular:aka.uha!e iioko olalla. a lanakila hou ae la. ko- ' r,a mau har;a. A aia no hoi he kula * Irsa Pil*kel~pta. he kti!j. p*~' : '- iy he ) kiila hol i loaa na manaoUna poho no f ka. hoiomaa o ka hiki ole , ! teMmaīu i na haumana. no ka n;--*. ; \ h" hana aku tia haumana i n& hana | |ku ole ike kanawai. ela nae. ka hoo- j i kort:<-«ia .ir;t o ke kula kulanakanhale l ua hoihoi hoa ia ae la ke kula i?ofc--. 0 k»- kulana. holomua a n--aika=. ' i! 1 ka po i kukuluia ai ke ku! : a ku- | | lanakauhale he Iwaka'ua o na keiki- j knne i he'ie ae imua 0 ke pākaiikau | 0 ke kumupoō a hoike aku !A i ko j i'>.kou makemae e hoopaa hoy ia ko! lakou poe inoa poloiei ma ka papainoa I h«~H»paa inoa koho hakna, me Ra hoikej pu ana i ko lakou hoopaa ana ma ka j manawa mua i na inoa poioiei ole no lakou. oiai ua loaa ia lakou ka manan e hoopaaia ko lakou mau inoa pololei 1 pololei ai ke koho ana % i loaa ai na hooiaio ana o ka poe i .koho kule- i ana ma ke koho ba!ota. i ole āl nohoi i l e loaa pono lakou i ka oihana makai | | ma ka manawa e imi ponoiā mai ai| | no ka hor>u ana. A he kaikamahine ano maikai eile a kupono ole kekahi. ua lilo ae la oia i kaikamahine maikai malalo o ha hoomalu ana o kona mau hoakula o ke kula hookahi malalo o na hoopoihōpono aupuni kulanakauhale ana, A lloko o na pepa i loaa ipai ia Lunakula Bahbltt he nui na hooaiai ana e pftf ana I ka holomua ame ka maikai o na hoohana 'o ke kula malalo o keia ano haawina. Oia hoi. o na kula i kaa aku mawaho o na kulana kupono ua hoi hou ae la ko lakou kulana a ka maikai mamuli o keia ano rula hou. A mailoko mai oiaila i puka mai ai na haumana a heluia ae ia he mau makaainana maikai a keonima ia a kulana lede no hoi. A no ka maikai o keia ano kula ua laha loa aku la a ua palahalaha loa a h?ki ma Kekokia, a aia ma Cuba,' r Mekiko ame Aferika Hema. O ke ano maoli o ke kula he wahi hoonaauao pili maoli i ka noomalu ana i ke kino iho ame na haawina o ke kulan'ā makaainana maoii. No ka haumana iho he mea oiaio maoli ke komo loa 0, keia haawina iloko iho ona, aole wale ma ka noonoo ana. aka, ma ka hana maoli ana. He ike hooponopono olhana aupuni a he loaa na ike e hookelē ai no ka hoopakele ana i ke aupuni; A 110 Hawāii, ua loaa keia ike he kula kupono loa keia e kukuluia, oial he nui na ano lahui like 'ole iloko ona a o na rula maikai e like iho la m'e keia ka mea nana e kokua nui i na kumukula ma ka hoomalu ana i kq lakou mau haumana, a he mea-hoopaauao i na haumana ma ka hoomalu ana ia lakou iho āi'ne ka mākaukau : kt| ba " lota, a e hiki nlai ail ko lakou )ita:iT(awa e komo ai iloko o na. pahu . haīo°ta no ke koho an a aole lakpu e puhjll mamuli o ka makaukau. J Ina e holopono ka lawelawe anā ame ka hoohana ana o keia ano kulk ,f iloko iho o na kula aupuni o Honolulu nei alaila e wehe laulaia aku ai ino na kula o na mokupuni e ae ke -mākemake lakou, no ka haawi ana; aku i keia ike Tko ia mau mokupuni.; A he mau la noonoo akul keia 0 ka pde hooikaika hoonaauao mai na kumukula a kā poe i ike nuiia iioko o ia hana ame na makua pu no kahi. e noonoa ai no j ka pono o ka lakou mau ( keiki je hoo- 1 'naanaō'lā nei' iloko o ha kuia aifpfiini 0] ka Terjtori. - ' |