Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIV, Number 15, 13 April 1906 — Page 6

Page PDF (1.50 MB)

This text was transcribed by:  Tina
This work is dedicated to:  Grandma Kaleiwahea

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H., POALIMA, APERILA 13, 1906.

 

HE LAAU I LIKE KONA MANA HOOLA ME KA HANA MANA.

            Penei ka Mr. Lewis Roxario he Lu@anui no Madras Co-op. Stores, o Madras.  Inia, i olelo ae ai:  "Ke manaoio @ei au o ka Laau Opu-eha Kolera a HI a Kamalena (Chamberlain's Colic, Cholera and Diarrhoea Remedy) oia kekahi o na laau maikai loa.  Ua loaa au i ka ma'i opu eha a mahope o ka @oa'@ ana i na laau lehulehu me ka @@aa ole mai o ke ola ua olelo mai @a kekahi hoaloha o'u e hoa'o au i ka kau Chamberlain's Colic, Cholera and Diarrhoea Remedy.  Ua hooko i'o aku @a @@ au, a o ka hopena i loaa mai @a'u @@ @ke me kekahi hana mana oiai ua hoola koke ia ae ia au.  Ia manawa hookahi no hoi he lehulheu o na poe hana malalo o'u i loaa ia haawina elike me ko'u a mai ka omole hookahi o'u i hoolaia ai i hoola aku ai au ia lakou apau." Ke kualia nei e BENSON, SMITH & CO., LTD., na Agena ma Hawaii nei.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

MOLAKI I HANAIA E JOHN LUCAS.

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.

            Malalo a ma ka pono o ka mana o ke kuai i paa iloko o kekahi molaki i hanaia ma ka la 15 o Aperila, A. D. 1899, e John Lucas o Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, ia Joseph Marsden o San Francisco (Kapalakiko).  Mokuaina o California (Kaleponi), i kakaukopela iloko o ko Hawaii Keena Kakaukope Aina o Honolulu i oleloia, iloko o ka buke helu 187, aoao 483-485 (o Lydy E. Lucas, ka wahine male a John Lucas i oleloia, ua hookuu aku oia i kona kuleana wahine male iloko a i pili i ka waiwai i paa maloko o ka molaki i oleloia), o Joseph Marsden i oleloia, ma keia ke haawi nei oia i ka hoolaha ke manao nei oia e paniku i ka molaki i oleloia no na kumu i uha'iia; e hoike ana o ka uku ole ia o ka huina kumupaa ame ka ukupanee i paa ma @a molaki la i ka manawa e uku ai.

            Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o ka waiwai apau i paa ma @@ molaki la i oleloia e kuaiia aku ana ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F. Morgan, helu 857 alanui Kaahumanu, Honolulu i olelo mua ia ae nei ma ka Poaono, ka la 28 o Aperila, 1906, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia.

            O ka waiwai i paa maloko o ka molaki i loeloia oia ka aina apau loa i hoakakaia malalo iho nei, he apana a @@ mahele o ka aina e moe la a oia no hoi ia e waiho ia ma ka aoao Ewa o ke alanui Liliha, iloko o Honolulu i oleloia a oia no hoi ka hapa o ka aina i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 5554. L. C. A. Helu 9009, i hoopukaia ia Kaneeleele, i apoia a i hoakaka pono loa ia e like me ia malalo iho nei, e hoike ana:

            E hoomaka ana ma ke kihi Hema @ keia apana (oia no hoi ke kihi Hema @ ka aina nona ka Palapala Sila Nui Helu 5554, L. C. A. Helu 9009), ma ka aoao Komohana-akau o ke alanui Liliha, e pili kokoke la i ko J. H. Black waiwai a e holo ana-

            Akau 38 45' Hik. Mageneti, 56 kapuai ma ke alanui Liliha;

            Akau 45 30' Kom. Mageneti, 109 kapuai ma ko Clark apana -- o ua aina nei i oleloia oia ka hapa mauka o ka Palapala Sila Nui Helu 5554, L. C. A. 9009 a ke kihi Akau o ka Auwai; a malaila aku;

            Hema 57 15' Kom. Mageneti, 57 kapuai ma ka aoao Akau o ka Auwai ame Holelua:

            Hema 45 30' Hik., Mageneti, 127 kapuai e holo la mai kekahi aoao a i kekahi aoao o ka Auwai a @@ ko Black aina a hiki i kahi i hoomaka ai, nona ka iliaina o 15-100 o ka Eka a i hoakaka pono loa ia ma ke ano oia ka aina i hooliloia e Charles W. Clark ia Charles L. Brown ma ka palapala kuai i hanaia i Feberuari 21, 1887, a i kakaukopeia iloko o ke Keena Kakaukope Aina i oleloia, iloko o ka buke helu 103, aoao 175, a na ua Charles L. Brown nei i oleloia i hoolilo aku i ka Mea Molaki Mai ma ka palapala kuai i hanaia ma Aperila 15, 1899, a i kakaukopeia iloko o ke Keena Kakaukope Aina i oleloia iloko o ka buke helu 195, aoao 57.

                        JOSEPH MARSDEN,

            Ma o F. A. Schaefer & Co., Kona mau Hope ponoi la,

                        Mea Paa Molaki.

            Ma ke dala kuike a ma ke dala gula Amerika no hoi ka makemake a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.

            No @a mea aku i koe e ike ae ia J. M. Monsarrat, loio o ka mea paa molaki, a i ole, e ike ae i ka Luna@udala.

            Hanaia ma Honolulu, Malaki 29, 1906.

                        3114 -- Apr. 6. 13. 20. 27.

 

DAVID KAAHANUI AME KANA WAHINEMARE.

 

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MOLAKI.

            Ma keia ke haawila aku nei ka hoolaha i kulike ai me na manao i paa iloko o kela molaki i hanaia e David Kaahanui ame kana wahinemare o Honolulu.  Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, ia William Henry, o Honolulu i oleloia, i hanaia i ka la 4 o Malaki, 1904, i kakaukopeia iloko o ko Hawaii Keena Kakaukope iloko o ka buke helu @52 aoao 45@-@ o William Henry i oleloia, Mea Paa Molaki, e manao nei e paniku i ka molaki i oleloia no ke kumu i uha'ila e hoike ana:  ka uku ole ia ana o ke kumupaa ame ka ukup@nee i ka manawa e uku ai.

            Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o na aina kupakahi apau loa, @a hale ame na hooilina iloko o ka molaki i oleloia i hoakakaia a i hooliloia, e kualia aku ana ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F. Morgan, Lunakudala, ma alanui Kaahumanu, iloko o Honolulu i oleloia, ma ka Poakahi, ka ia 30 o Aperila A. D. 1906, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia.

            O ka waiwai i hooilloia e ka molaki i oleloia a e kualia aku ana o ia no kela mau apana a mahele o ka aina me na hana hou maluna iho e waiho @a ma Alanui Vineyard (Vinia). Ka@kopua, iloko o Honolulu i oleloia, i apoia a i hoakakaia e like me keia malalo iho nei:

            Akahi.  E hoomaka ana ma ke kihi komohana o keia apana a e holo ana:

            Hema 30 deg. 30 min. Hik @ ame 1/2 kaulahao @ holo ana ma ke alanui ololi uuku,

            Ak. 58 deg. 30 min. Hik 97 ame 1/2 kaulahao e holo ana ma ko Keaweamahi mahele,

            Hema 30 deg. 3@ min. Hik 121 kaulahao e holo ana ma ko Keaweamahi i olelo mua ia a'e nei,

            Ak 62 deg. 30 min. Kom. 83 ame 1/2 kaulahao.

            Ak. 28 deg. 30 min. Kom. 130 kaulahao e holo ana ma ko Kahale.

            Hema 58 deg. 30 min. Kom. 186 kaulahao e holo ana ma Kaakopua a hiki i kahi i hoomaka ai, e ili ana he 115-1000 eka.

            Elua.  Pa-hale Helu 4.  E hoomaka ana ma kekahi kiko ma ka laina ma ka aoao makai o Alanui Vineyard (Vinia). 56.4 kapuai mai ke kihi e ku nei o Alanui Ema, a e holo ana ma ka merediana oialo:

            Hema 24 deg. 09 min. Hik. 77.6 kapuai e holo ana ma ka laina makai o Alanui Vineyard (Vinia).

            Hema 72 deg. 00 min. Kom. 7.6 kapuai e holo ana ma ka Pa-hale Helu 5 (Dodge).

            Ak. 18 deg. 25 min. Kom. 77.0 kapuai e holo ana ma ka aina o Kaahanui a hiki i kahi i hoomaka ai, e ili ana he 293 kapuai kuea.  O ka aina i hoakakaia a'e nei maluna o ia no ka hapa o ka aina i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 1709, L. C. A. Helu 556 ia Makalawelawe.

            Paupu me na pono apau, ka noho oluolu ana na kuleana ame na mea apau i pili aku ilaila.

            Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala Gula no hoi o Amerika, a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.

            No na mea aku i koe e ike a'e ia C. F. Peterson, loio no ka Mea Paa Molaki, Alanui Kaahumanu.

            Hanaia ma Honolulu. Aperila 5, 1906.

                        WILLIAM HENRY.

                                    Mea Paa Molaki.

                        3114--Apr. 6. 13. 20. 27.

 

D. McKENZIE AME CHRISTIANNA McKENZIE.

 

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MOLAKI.

            Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha, oiai o D. McKenzie, no Honolulu, Oahu, ua hooko aku oia i ka molaki malalo iho ame na pakui molaki i pili pu mai,  a o kana wahine male hoi, Christianna McKenzie, ua hui pu mai oia iloko olaila ma ka hookuu ana i kona kuleana wahine male, e hoike ana:

            1.  Ka Molaki ia Stephen Spencer, i hanaia ma ka la 24 o Mei, 1894, a i kakaukopeia iloko o ko Hawaii Keena Kakaukope Aina.  ma Honolulu, iloko o ka buke helu 147, aoao 255-257, maluna o ka waiwai i hoakakaia mahope ae nei ma ka helu "Akahi" no ka hoopaa ana i ka uku ana o $3,200, iloko o elua makahiki mai ka la aku i oleloia;

            2.  Ka Molaki, he molaki pakui mai, ia H. A. Widemann, Kahu, ma ke ano iaia i hooliloia mai ai ka molaki no J. M. Dowsett, Lunahooponopono o ka Waiwai o Stephen Spencer i oleloia, mea i make, i hanaia ma ka la 30 o Iulai, 1898, a i kakaukopeia iloko o ke Keena Kakaukope Aina i oleloia, iloko o ka buke helu 180 aoao 245-247, maluna o ka waiwai i oleloia a i hoakakaia mahope ae nei ma ka helu "Akahi" a maluna pu no hoi o ka waiwai i hoakakaia mahope ae nei maloko o ka helu "Elua" no ka hoopaa ana i ka aie pakui o $1,800 i hoaieia e H. A. Widemann i oleloia, Kahu; a oia nohoi ka piha ana o ka aie molaki holookoa i ka huina o $5,000, 3 uku ia ai iloko o elua makahiki;

            3.  Ka Molaki, he molaki pakui elua, ia F. W. Macfarlane ame August Ahrens, na pani ma ka oihana o H. A. Widemann i oleloia, Kahu, i hanaia ma ka la 16 o Augate, 1899, a i kakaukopeia iloko o ke Keena Kakaukope Aina i oleloia, iloko o ka buke helu 196, aoao 199-201, no ka hoopaa ana i @@ waiwai i oleloia a i hoakakaia @@hope ae nei maloko o na helu "Akahi" a@@@ "Elua" no ka hoopaa ana i ka @@ pakui elua o $1,000, i hoaieia e Macfarlane ame Ahrens i oleloia, na Kahu, a oia nohoi ka piha ana o ka aie molaki holookoa i ka huina o $6,000, e ukuia ai iloko o hookahi makahiki;

            4. Ka Molaki, he molaki pakui ekolu, ia Macfarlane ame Ahrens i oleloia na Kahu, i hanaia ma ka @a 7 o Feberuari, 1901, a i kakaukopeia iloko o ke Keena Kakaukope Aina i oleloia, iloko o ka buke helu 215, aoao 497-499, no ka hoopaa ana i ko ka mea hope i olelo mua ia ae nei, no ka hoopaa ana no ka aie pakui ekolu o $1,000, i hoaieia e Macfarlane ame Ahrens i oleloia, na Kahu a oia no hoi ka piha ana o ka aie molaki holookoa i oleloia i ka huina o $7,000, no ke kumupaa e ukuia ai iloko o elua makahiki.

            A maloko o keia ame keia o na molaki ekolu i oleloia, i hoike hopeia ae nei i hoopaaia ai na huina, oia hoi ka huina o ka molaki kumu o Mei 24, 1894, i oleloia, ame na molaki pakui apau maluna iho ona, e hoopaaia lakou apau e kulike ai me ia mau manao no ame na hoopaa ana na aelike ana ame na kahua e like me ia i paa iloko o ka molaki o Mei 24, 1894, i oleloia koe nae ka uku kua@a o ka ukupanee ame ka manawa o ka uku ana, me he mea @a o ka molaki kumu i oleloia ka i hanaia no ka aie molaki holookoa apau, pau pu me na molaki pakui i oleloia, a maluna no hoi o na waiwai apau i oleloia, me he mea la o ka a@e i oleloia ua hoikeia ame ka waiwai i oleloia ua hoakakaia iloko o ka molaki kumu o Mei 24, 1894, i oleloia;

            A oiai, ua haule ka Poe Molaki Mai ma ka uku ole ana i na huina ame ka ukupanee maluna o lakou i hoopaaia e like me na manao o na molaki i oleloia paupu me ka molaki o Feberuari 7, 1901, i oleloia, i hoike hopeia ae nei, a oia haule o ka uku ana eia no ke mau nei;

            Nolaila, o F. W. Macfarlane ame August Ahrens i oleloia na Kahu na mea e paa nei i keia manawa a o laua no hoi na ona o na molaki ame na pakui i oleloia ame na no@a aie i hoopaaia e ua poe molaki @a a laua hoi e hana nei maloko nei, malalo o ka mana o ke kuai i paa a i pili aku iloko o ua poe molaki nei i oleloia ke manao nei la@a i keia manawa e paniku i ua poe molaki la ame na molaki pakui i oleloia a ia lakou pakahi no hoi, no ka uhakiia ana o na kumu i paa iloko o ke@a ame keia o ua poe molaki la ame na molaki pakui i oleloia a pili loa aku i ka uhakiia ana o ke kumu i paa iloko o ka molaki o Feberuari 7, 1901, i oleloia i hoike hopeia iho nei, i ka uku ana i ka wa e ku ai i ka aie molaki kumupaa holookoa nona ka huina o $7,000 i oleloia, ame ka ukupanee maluna iho, e like me ia i aelikeia ai a i hoopaaia ai.

            Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o na aina pakahi apau ame na pa-hale pakahi apau i paa ma ua poe molaki la apau i oleloia a i hoakakaia mahope ae nei, ame na hana hou maluna iho o lakou e kuaiia ana e na mea no laua na inoa malalo iho nei, na Mea Paa Molaki, ma ke kudala akea ma ke keena kudala o James F. Morgan, alanui Kaahumanu, helu 857, iloko o Honolulu, Oahu, ma ka Poaono, ka la Elima o Mei, 1906, ma ka hola umi-kumamalua awakea o ka la i oleloia.

            O ka waiwai i hoakakaia iloko o ua poe molaki la i oleloia a i manaoia e kuai e like me ia i olelo mua ia ae nei, oia iho keia:

            Akahi:  O kela apana a mahele apau loa o ka aina e waiho la ma ke Komohana-akau o na alanui Puoina ame Beritania iloko o Honolulu, nona ka iliaina o 37-100 o ka eka a oia no hoi ka pa-hale i hooliloia ia D. McKenzie i oleloia ma ka palapala kuai a Gilbert Foote i hanaia ma ka la 23 o Feberuari, 1893, a i kakaukopeia iloko o ke Keena Kakaukope Aina i oleloia, iloko o ka buke helu 146, aoao 159-160, a oia no hoi ka hapa o ka Apana 2 i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui helu 2696, Kuleana 1818 ia Kaiahua.

            Elua:  O na aina ame na pa-hale apau loa e pili kokoke la i ka aina i hoakakaia ae nei maluna maloko o ka helu "Akahi" a i hoakakaia e like me ia malalo iho nei:

            E hoomaka ana ma ka ma-ka ma ka laina hou mauka o ke Alanui Beritania, he 90 kapuai Komohana-akau ma ke kihi Akau hou o na Alanui Puoina ame Beritania, a e holo ana ma na poai oiaio:

            Akau 59 20' Kom. 20 kapuai ma ka laina hou o ke Alanui Beritania;

            Akau 37 15' Hik. 171 kapuai ma na apana o Achi;

            Hema 38 25' Hik. 13 kapuai ma ko Wolter apana;

            Hema 34 35' Kom. 165.6 kapuai ma ko McKenzie apana a hiki i kahi i hoomaka ai, nona ka iliaina o 2688 kapuai kuea, a oia no hoi ka aina i hooliloia ia McKenzie i oleloia ma ka palapala kuapo aina o James A. King, Kuhina Kalaiaina, (a iloko o na molaki ekolu i oleloia, i hoike hopeia iho nei, ua pili, e like me ia i hanaia e H. E. Cooper, Kuhina Kalaiaina Kuikawa), i hanaia ma ka la 4 o Mei, 1898, a i kakaukopeia iloko o ke Keena Kakaukope Aina i oleloia iloko o ka buke helu 181, aoao 63-65.

            Pau pu me na hana hou apau maluna iho o lakou ame na mea no apau i pili aku i na waiwai i oleloia.

            Ma ke dala kuike a ma ke dala gula Amerika no hoi ka makemake, a he umi pa-keneta o ke kumukuai e ukuia ae ai ma ka manawa e haule ai ka hamale, a o ke koena e ukuia ma ka manawa e haawiia ai ka palapala kuai.  O na lilo palapala apau ma ka aoao ia o ka mea kuai mai, a na na loio o na mea paa molaki e hoomakaukau i na palapala apau.

            No na mea aku i koe e ninau ae ia Smith & Lewis, Judd Building (Hale) Honolulu, na Mea Paa Molaki.

            Hanaia ma Honolulu, T. H., Malaki 31, 1906.

                        F. W. MACFARLANE,

                        AUGUST AHRENS

            Na Kahu, Na Mea Paa Molaki.

            3114--Apr. 6, 13, 20, 27, May 4.

 

MOOLELO O KA AHAHUI EUANELIO O KA MOKUPUNI O HAWAII.

LA HANA I.

            Malama ia ka nalawai a ka Ahahui i ha'iia maluna ae, ma ka luakini o Maunakea, ma Kalapana, Puna i ka hora 10 a. m. o ka 1 o Malaki, A. D. 1906, e like me ka hoopanee ia ana i noho lunahoomalu ia e G. L. Kopa; o D. Alawa ke kakauolelo.  Weheia na hana me ka himeni ame ka pule ana a O. H. Guilek ame E. S. Timoteo.

 

NA HOA I HIKI MAI.

            No Haili, S. L. Desha ke kahu, o Z. Mahaiula ka elele; no Onomea. o D. Kahooio ke komite o Jno. Waihee ka elele:  no Hakalau, o D. Kahooio ke komite.  o S. Aberahama Kaleihoa ka elele:  no Laupahoehoe. o D. Kahooio ke komite; no Hamakua Hikina o C. M. Kamakawiwoole ke kahu, o J. W. Moanauli ka elele:  no Hamakua Huiia o C. M. Kamakawiwoole ke komite:  no Kohala Akau. o G. L. Kopa ke kahu, o Mrs. Naai Kamaunu ka elele: no Waimea ame Kohala Hema. o J. S. Lekelesa ke kahu. o J. S. Akahi ka elele; no Kekaha, o Jno. Keala ke komite; no Kailua ame Heiani. o D. Alawa ka elele; no Konawaena ame Kealakekua, o S. Kuhia ka elele: no ka Ekalesia Haole o Konawaena, o A. S. Baker ke kahu; no Pukaana, o Pilipo Haae ka elele; no Kaohe ame Milolii, o Jno. Keala ke komite; no Waiohinu, o J. Kauhane ke kahu, o N. Puoanui ka elele; no Kapaliiuka, o J. Kauhane ke kahu; no Kalapana ame Opihikao, o J. N. Kamoku ke komite. o J. K. Waiwai ka elele; no Puuia, o J. N. Kamoku ke komite, o D. W. K. Puhi ka elele; no Olaa, o J. N. Kamoku ke komite, o S. Kaluna ka elele; no ka Ekalesia Haole o Hilo, o C. E. Shields ke kahu.

 

NA LALA MAU.

            Dr. Scudder. O. H. Gulick. E. S. Timoteo. W. M. Kalaiwaa ame D. Alawa.

            Komite Imi Hana - O. H. Gulick, A. S. Baker ame E. S. Timoteo.

            Komite Haipule - C. M. Kamakawiwoole, S. L. Desha ame D. Kahooio.

            Komite Haawina Heluhelu - O. H. Gulick ame A. S. Baker.

            Komite Pa'i - D. Alawa.

            Na S. L. Desha i noi mai, e lilo na hoa o ka Ahahui Kula Sabati ame Hooikaika Karistiano ame na poe maikai e ae i mau hoakuka no keia Aha Aponoia.

 

HOIKE A KE KOMITE IMI HANA.

            1.  Na hana o ka hoomaka ana o ka Aha. (a) Himeni ame ka pule: (b) Hoomaopopo ana i na hoa i hiki mai; (c) Ka haiolelo a ka lunahoomalu.

            2. Na hana ku mau: (1) I hapalua hora haipule ma ka hoomaka ana, himeni ame ka pule ma ka hookuu ana:  (2) na hoike kihapai; (3) hoike a na komite o ka Aha: (a) komite no na hana i hooholoia, (b) hoike a na komite o na ekalesia kahu ole me ka hoike papa helu, (c) na haawina heluhelu.

 

NA KUMUHANA HOU.

            1. Na manao hoopii ame na palapala noi.

            (a) Na hoohuihui kahea kahu.

            (b) Na laikini haiolelo.

            (c) Na keiki a ka Aha.

            (d) Na noi e poniia a hoonohoia.

            (e) Na hoopii hoole wai-ona.

            (f) Na haawina ola kahu ai ka Papa Hawaii mai.

            (g) Na noi dala no na luakini, hale ka@u ame na hale halawai.

            (h) Na ekalesia kahu ole.

            (i) Na ekalesia hou ame na ekalesia hoohui ia mai.

            2. Na haawina kokua a na Ekalesia.

            (a) Kokua i ka Papa Hawaii.

            (b) Kokua i ka Papa Amerika.

            (c) Kokua i ke Komite Kuloko o na Ekalesia Ahahuina o Amerika.

            (d) I haawina kokua no ka Papa Kokua i na Kahu Ekalesia, na Kahunapule ame na Haiolelo o ka Mokupuni o Hawaii.

            (e) Hoike a ka agena o ka Papa Kokua.

            (f) I buke Haiao.

            3. Na hana hoomaemae ekalesia:

            (a) Hoomaemae i na Ahahui:  Ahahui Euanelio.  Kula Sabati.  Hooikaika Karistiano ame Ahahui Manawalea.

            (b) Hoomaemae i na ekalesia - I na hoahanau na luna ame ka Papa Kahu Waiwai.

            (c) Na ale o na Ekalesia - I ke ola kahu i ka Papa Hawaii i na luakini hale kahu ame na hale halawai.

            4. Na hana hoonaauao:

            (a) Kula Kaikamahine o Kohala.

            (b) Kula Hanai o Hilo

            (c) Kula Kahunapule o ka Pakipika Akau.

            5. Na Olelo Hooholo.  Hoalohaloha a Hoomaikai:

            (a) Olelo hooholo no na hana ku mau ame na kumuhana.

            (b) Olelo hoalohaloha no na hoa i hala.

            (c) Na olelo hoomaikai.

            6. Na hana hope loa a ka Aha:

            (a) Ke koho ana i na luna nui

            (b) Kahi ame ka manawa e noho hou ai keia Aha.

                        O. H. GULICK,

                        A. S. BAKER,

                        E. S. TIMOTEO.

                                    Komite.

            Aponoia ka hoike a ke komite.

            Hapaiia ka mahele 2 o na hana kumau:  Hoike kihapai.  Na S. L. Desha i kana waihoia a hiki i ka mahele (c) o ke Kumuhana 3 o na hana hou alaila hapai hou ia mai.  Aponoia.

            Na C. M. Kamakawiwoole.  J. S. Lekelesa, A. S. Baker, na ke kakauolelo i ko Waiohinu ame Kapaliluka a na G. L. Kopa i ka lakou mau hoike pakahi apau.  Haawiia na mahalo ana.

            Hapaiia ka Mahele 3 - o na hana ku mau.  Hoike a na komite o ka Aha.  Hoopanee ia a makaukau.

            Hapaiia ka Mahele (b) o na hana ku mau - hoike a na komite o na Ekalesia kahu ole me ka hoike papa helu.  Na C. M. Kamakawiwoole i ko Hamakua Huila:  na D. Kahooio i ko Onomea, Hakalau ame Laupahoehoe.  Waihoia a hiki i ka Mahele (a) o ke Kumuhana 2 o na hana hou - kokua i ka Papa Hawaii, alaila lawe mai a noonoo.  Aponoia.  Na ke kakauolelo i ko Pukaana:  na J. Keala i ko Kekaha, Kaohe ame Milolii; na J. N. Kamoku i ko Kalapana ame Opihikao, Puula ame Olaa.  Aponoia na hoike komite maluna ae. 

            Hoomaha ka Aha a noho hou mai i ka hora 2 p. m.

            Himeni a pule o O. H. Gulick.

            Hora 2 p. m., malama hou ia na hana o ka Aha me ka himeni ame ka pule ana a J. Keala.  Hapaiia ka Mahele (a) o ke Kumuhana 1 - o na hana hou - na hoohuihui kahea kahu.  Ma ke kuka ia ana o keia kumuhana ua apono loa ia; o na ekalesia e manao ana e hoohuihui ia laua a ia lakou paha ma o ke kahu hookahi la, ua apono ia, a i manao hoi e kahea i kahu hui no laua a no lakou paha, e kahea ia oia no elima (5) makahiki wale no, a oia ka manawa ma keia mua aku no na kahunapule o keia Aha; aka hoi, o na makua kahiko i paa mua ko lakou manawa mamua o keia apono ana a ka Aha a i manao ka ekalesia e hoemiia mai ko lakou manawa e like me keia apono ia ana ua hiki no e hana ia, ma ka aelike ana o ke kahu me ka ekalesia.

            Hapaiia ke Kumuhana 1 o na hana hou - Na Palapala Noi.

            Mai Hamakua Hikina mai, he noi i $250.00 no ko lakou halehalawai.  Ua aponoia ke noi, e komo mai ana i na Ekalesia o keia Aha.

            Mai Kohala Akau mai, e noi mai ana, e wehela na Ekalesia o keia Aha no ke kokua pu ana'ku i ko lakou halekahu he $200.00. Aponoia. Waihoia ma ka lima o ke Komite Hoeueu o ka Paeaina, a oia no ke komite no ia hana.

            Mai Pukaana, Kaohe ame Milolii mai, e noi mai ana ia J. Keala i kahu no lakou.  Waihoia ma ka lima o ka mea i noi ia mai.

            Mai Waimea ame Kohala Hema mai, e noi mai ana e haawi aku ka Aha i laikini haiolelo euanelio no J. S. Akahi (he elele no ia mau ekalesia mai). Waihoia ma ka lima o ke komite ninaninau:  E. S. Timoteo. C. M. Kamakawiwoole ame S. L. Desha. Aponoia.

            Na O. H. Gulick i noi mai, e koho keia Aha i komite hoonoho ia K. Higuehi (Kepani) i kahu no kekahi ekalesia ma Hilo. Aponoia.  O O. H. Gulick, A. S. Baker ame Dr. Scudder ke komite hoonoho.

            Hapaiia ka Mahele (c) o ke Kumuhana 1 o na hana hou - Na keiki a ka Aha.  Aole i makaukau.  Mahele (e), hoopii hoole wai-ona.  Aole he hoopii aka he haiolelo hoole wai-ona mai ia John M. Martin mai he agena o ka Aha Kinai o na halekuai @ama.  Nui na mea maikai mai keia makamaka mai.

            Mahele @ haawina oia kahu mai ka Papa Hawaii ma@ @ M. Kamakawiwoole, D. Kahoolo, C. W. P. Ka@@ J. N. Kamoku ame G. W. Waiau, p@ $1@0 no ka makahiki ia lakou pakahi no J. Keala he $80.00 no ka makahiki.  Hoeholoia.

            Mahele (h) na Ekalesia kahu ole.  O A. S. Baker ke komite no Kekaha.  Kailua ame Helani.  Aponoia.

            Na O. H. Gulick i noi mai, e haawi aku keia Aha i laikini haiolelo euanelio no Mrs. Abe Baker no akahi makahiki.  Hooholoia.

            Na D. Kahooio i noi mai, e hoopanee i keia Aha a noho hou mai i ka hora 9 a. m. o ka la hana 2.  Apono ia.

            Hoolaha mai ke komite haipule, hora 7 p. m., he halawai haipule anaina nui; na Dr. Scudder ame O. H. Gulick e malama.

            Hoopaneeia ka Aha me ka pule ana a E. S. Timoteo.

                        (Aole i pau.)

 

E NOHO ANA KA AHA A NA LIMAHANA O RUSIA MA FINLAND.

            SANA PETEROBORO, Malaki 22. - O na manao e ala nei iwaena o na ahahui limahana ala pu iloko olaila ka papahana ma ka aoao o na Democarata poe hoala haunaele, ame na aoao hoouluulu e ae e hoouna aku i na elele i koho ma-lula no ka halawai e kaheaia ana e noho ma Finland iloko ae nei o ka hapamua o Aperila a ma ia halawai e noonooia ai na hana e hooko aku ai.  Eia no nae he mau manao like ole Iwaena o na alakai.  O kekahi o lakou ua kakoo ae e kahea i olohani nui iwaena o ka malama o Aperila no ka manao e koi aku i ka Hale e hoonoho kokeia ka halawai a na poe koho halota kaupalena ole ia; aka na'e, o ka manao nui maoli no oia ke kukulu ana'e i aupuni kuikawa.

            Ke manao nei lakou ua hiki mai ka manawa e hoalaia ai he olohani nui maluna o ka aina, a ina e holopono ana e koi ana ko lakou mau alakai i ke aupuni i kona mana.  Ma ka aoao hoi o ke aupuni, i maopopo mua hoi aia kekahi  hana nui ke hoomakaukauia nei, ua lohe no i keia ala olohani nui, a ua hoouna aku nei o Kuhina Kalaiana Durnovo i na palapala i na Kiaaina Nui ame na hope kiaaina e hoike aku ana ia lakou i keia mea, a e a'o pu aku ana no hoi e hoomakaukau koke no ka halawai ana aku me keia papahana a na ahahui limahana.

 

OLELO HOALOHALOHA.

            I ka wahine kane make, Mrs. Kaaimahui ame na keki i hoonele ia i ka makua ole, na moopuna.  Waiohia wale.  Mamuli o ke kipa ana ae a ka Anela o ka make a lawe aku la hoi i ka hanu hope loa o Jos. W. Keliikoa i alohaia.  nolaila, ua ili iho maluna o ka wahine na keiki, na moopuna, na haawe o ke kauamaha ame ka luuluu.

            Nolaila, e hooholoia:  1. O makou o kona mau hoahanau e noho ana ma Hookena, Kealia, Kalahiki, S. Kona, ma o ko makou mau komite la, ke komo pu aku nei makou e auamo i na kaumaha ame na luuluu i kau iho maluna o oukou.

            2. Ke pule nei makou i ke Akua Mana Loa e hoomama mai i na kaumaha ame na luuluu i kau iho maluna o oukou.

            3. Pomaikai ka poe make ke make iloko o ka Haku, no ka mea, aole o kakou kulanakauhale e mau ana maanei.

            4.  E hoounaia i hookahi kope o keia olelo hoalohaloha i ka ohana o ka mea i make a i hookahi i ka Nupepa Kuokoa.

            O makou iho no ma o ko makou mau komite la,

                                    SAM. W. WAIAU,

                                    S. LAZARO,

                                    M. KEOMAU.

            O ka Hui Mahiko o Hilo ka mea i makaukau me kona papahana no ka haawi ana i mau home hookuonoono i kona mau limahana.  Ua pau ae ka aina i ke anaia ma ka hookahi eka o ka ohana, a ua makaukau hoi me na kii hale e kukuluia aku ai maluna oia mau aina.

 

 

(Picture with caption:  KA LAINA ALAHAO KAAAHI O NA PELEKANE ILOKO KA WAOAKUA O INIA.)