Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIV, Number 17, 27 April 1906 — SIR FIODOA "KA NAITA OPIO O BAVARIA." Ka Hoopakele o ka U'i Konelia. [ARTICLE]

SIR FIODOA

"KA NAITA OPIO O BAVARIA."

Ka Hoopakele o ka U'i Konelia.

MOKL'N'A I. KE KAUKA AME KANA HAUMANA—HE KOI ANO-E.

'Nani keia. nolaila. o he!c." < > ka paia e hookaawale ana i ka linr l inv .e mai ka lunu hookipa aku he lahilahi. a ua komo aku o Piliki iloko o ua lumi ia. a pani mai ia no ĪK'i i ka puka, ? ka manawa r hemo mai ai ka puka owaho a komo mai la ka malihini me ka awiwi. nolaila ua hiki oie ia Piiiki ke iaka aku i ka puka o ka lumimoe; aka ua paa no e hiki ole ai i ka malihini ke hoohuoi iiio. He malihini keia i hiki aku kona mau makahiki i ke kanakoiukumamaiima; he kino ioihi maikai; o kona nanaina ame ke ano 0 kana hele ana. ua hoike mai he kanaka hookiekie a puni hanohano, a he aahu eleele kona mailuna a lalo. koe \va!e no kona paiule. He paakiki kona heiehekna. a he mau maka eieele a poopoo hoi; o kona /:uwae ame ka a olalo he ikaika a i o nui hoj. aka aole oia he kanaka r.'i, a he puni hakaka hoi. O ke kanaka o keia ano he ino no kana. a m.iiia paha o 'ilo no o;?. i koa iioko o kekahi puaiikoa. aka aoie ioa oia e iilo i kna wiw>oie. Ua haikea kona heiehelena i kona manawa i komo mai ai; a ma ka nana aku iaia ua iike oia me kekahi kanaka powa o lta!ia, aole hoi he keonimana *jeremauia. O kana mau oielo no nae iie Kelemania maopopo. o Ke ano no nae o ke aloaiii o Perusia. . ...... "O Kauka Vebeke anei keia? i pane mai ai ua maiihini ia, niahope o kona aloaio ana ma o a maanei o ka lumi. "( Kvau no ia. Aole anei oe e noho iho ana iialo "He ui'ku loa ko'u manawa e noho ai iialo. e ke kauka; aka nae he mea pono no i kekahi mea ke noho iho ilalo no kahi manawa pokoie, mamua o ke ku ana iluna. Eia ko u kaalio maanei, a he makemake ko'u e hele pu'oe me au no kekahi apana aina i mamao ule aku mai nei akti. E lawe 110 au ia oe me ka maikai a hoihoi mai no me ka maikai." l'a kamaiiio mni keia maiihini me he mea ia ua maa oia i ka haawi kauoha iri ha i. a oiai no nae he wahi ano iioohaahaa no kona ia wa, aia no he' mea na Kauka Vebeke i makemake ole ai i :ia kanaka ia. h'ia nae he kanaka ka kaua Kauka i laula kona ike 1 na mea piii i ke ano o na kanaka; noiaila, aoie oia i hookuu aku e alakai lalauia oia e keia malihini. "E a*' mai ana anei oe e ninau aku au ia oe i ke ano o kau hana i huii mai nei i ka'u kokua ana: , ' , i ninau aku ai ua kauka la me kona' kunou haahaa ana. "Ke manao nei au aoie i pono ia'u e hoike aku maanei. Aia no ka'u hana ma kau oihana, a ke hoike aku nei no iioi au ia oe aoie oe e koiia aku ana e hana i kekahi mea e hoohuikau pu ana ia oe." "E ae mai ana aiiei oe e hoike mai ia'u owai la keia e papaleo j)ti nei me a'u ?" "Aoie ia he mea ano nui. e ke kauka. E ukuia no oe e iike me kau e noi mai ana. a aole no hoi oe e koi hou ia mai e hele ae." "E ka malihini, aia no he mau kauka okoa aku ma Reinaboro; a ke manaoiana nei au e loaa ana no ia oe kekahi kauka e hiki ana ke lawelawe aku i kau hana me ka uku au e haawi aku ai iaia. Aole o'u piiikia i ke <lala. M i kela manawa i aku ai ka haluku mai o na kapuai wawae lio mawaho. a iohe pu ia aku la no hoi ka leo o kekahi kanaka e hoao ana e hoomalielie aku. Haaiele iho la Ip malihini i kona noho a hele aku ia no ka }juka aniani e huii ana i ke aianui, a nana aku la iwaho. Ia manawa hookahi no hoi i oili aku ai o Piiiki mai ka lumimoe aku. a ku ana ma ka aoao o ke kauka me ka nakeke ole. "E ianei," wahi a Piliki, me kona hopu ana aku i ko Veheke lima. ame ka awiwi no lioi i hawanawana aku ai oia: "O Rereterauia von Aleuaelola kela! O iiele—o hele pu me ia—a e law-e pu aku ia'u ! E hoomanao! Ina he aioha kou ia'u—ina he aloha kou i na mea apau—mai hooliala oe i keia koi a'u!" Alaila lioi awiwi aku ia o Piliki iloko o ka iumimoe. a i ka ike aua o ka malih»ni i ka pau ana o ka pioo o kona mau lio ame ka pilikia ole o kona kaa. ua huli mai la oia a haalele aku la i ka puka aniani, a nee hou mai la oia imua o ke kauka. I kela manawa aia o Kauka Vebeke ke hoao la ma na ano apau e kaomi i kona mau manao paha'oha'o no ka Piliki mau mea i hoike aku ai iaia no keia kanaka maiihini. a e uumi ana oia i ole e puka ;:e iwaho; aka iloko īho ona me he mea ia ke pailaia la kona puuwai me ka pihoihoi nui. I ua kauka la e nana aku ana iiuna o na heleheiena o ua kanaka la ua hiki loa iaia ke ike aku i ke kulike loa me ka ohana o Alenadofa, a aia ke lilo ia kona mau hoomanao ana no ka Kauna Alenaiioia, ka mea hoi ana i hoike ai i ka moolelo ia Piliki mamua o ka hoea ana mai o keia kanaka malihini. No keia maiihini ko Kauka Vebeke nana aia hooholo loa ia aku ia kona no<moo no Lede Tere?a, a na ia noonoo i hookaumaha ioa iaia me lie mea la he pauku kepau kekahi e haawe iiio ana maluna ona. "E Kauka Vebeke. e ae mai ia'u e noi haahaa aku ia oe—e hele pu ae oe me a'u." "E Sir Malihini, ua no» mai nei oe ia'u e hana aku i ka

•'oa a"n i x;?.r.a .nua »nie at. Eia nae ina o-e e haawi mai ana i " »>jl:a"hi ro kuni:! ktipoito o hele pa aktt ati me oe— iKa nae .īo i-o o ktkahi niau kumu. I "lleaha la. kinii'.? !a aur | "E ho:ke muā ce i kau inea i hele mai nei." | \"au iho ia ra k'.i'i o ua kanaka lia. a mahope o ka hoomaha ana.i tra pane mai b oia: _ | **E heie pu mai oe me a'u e Kauka \ eheke, malia o hiki ta| oe ke haawi mai i na kukua ana no kekahi wahine i kupono e kokuaia aku." "Ha!" i hooho ac ai ke kanka a aneane no hoi e hoopuka aku i ka inoa o kc Kaunawahine Tere>a. aka ua hooponopono hou ae ia oia i kona ano ika manawa kupono. "L~a lawa maikai ke k\imu au i haawi mai nei. nolaila o ka'u mau kumu koe. O ka mua—E hoihoiia mai au me ka maikai no ko'u wahi nei i ke kakahiaka nui o ka la apopo." "E hookoia no pela, a ke hoopaa aku nei au i kou hanohano naiia no ia mea." "O ka lua. e lawe no au i kekahi mea okoa ae mawaho ae o'u he opio hoi e noho pu nei me a'u a he haumana hoi na'u i keia manawa." "Ke hoopaa loa nei anei oe i keia koi au?" "Ina aole oe e ae mai ana i keia koi a'u aole au e hele pu ana me oe." "Owai keia mea?" " "O Piliki von Pasa kona inoa." "Mai hea mai oia i hele mai ai?" 4, Mai hea mai oia i heie mai ai' M fi "Mai Bavaria mai." He oiaio keia pane a Kauka V'ebeke i waiho aku ai. aka aole i maopopo loa aku i ua malihini la: eia nae, mahope o ka noonoo ana o ua malihini la no kekahi manawa, ua pane mai oia; "Ke ae aku nei au i kau mau kumu. Aole anei oe e kahea aku i ua haumana la au a hoomakaukau koke iho i keia manawano ka hele pu ana me a'ur" Kauoha aku la ke kauka i kana malihini e noho iho ilalo. alaila he!e aku la oia iloko o ka ho-10. nie kona pani pu ana mai i ka puka mahope ona. Mailaiia aku i puka loa aku ai oia i ka lanai ohope o ka hale e nolo ana hoi e like me ka loihi o ka hale, a hiki aku la oia i ka pukaaniani o kona lumimoe. Malaila i hui aku ai o Piliki me ia, a hoomakaukau koke iho la laua no ka laua huakai, e lawe pu ana hoi i ka laua mau pu panapana i piha i na poka. "O!" i hooho ae ai o Kauka Vebeke me ka ehaeha nui iloko o kona putnvai, "e na Lani, e ae mai e lilo ole keia hana a'u i kiiia mai nei i mea e poino ole ai kekahi ola!" "Ke manao nei anei oe o ke kaunawahine no ua wahine la i loohia i ka pilikia?" i ninau aku ai o Piliki. 1 "Ua ike au! Ua maopopo ia mea ia'u Ua makaukau anei oe?" "'Ae." "Alaila, e hahai mai oe mahope o' u: a pela hoi na lani e kokua' mai ai i ka mea i loohia i ka pilikia!" MOKUNA 11. KA HUAKAI 0 KA PO. f Aole i hoi hou aku o Kauka Vebeke no ka lumi hookipa. aka kahea aku la oia i ka laua malihini e hui pu ae rae laua iloko o ka ho-lo kahi hoi e a ana he wahi kukui i lawa ole kona malamalama e hoike ae i ka helehelena maoli o ke kanaka. Eia nae hoi ua hiki no i ua kanaka ma'liliini la ke ike mai he malihiui ka opio hau- 1 mana a ke kauka imua o kona mau maka, nolaila aole he mea a ua kanaka la e anoe ae ai. | He kaa nani ka i loaa aku ia lakou e ku ana mawaho o ke ano hoi e kauia ana e na poe hanohano o ka aina. O ka hale maluna iho ua lawa no ka pale ana aku i ka makani'ame ka ua: he hoi na nohona, a ua hanaia me ka noeau me na kinohinohi a ka maka ' e hoohihi ai, ae ua hanaia hoi e hiki ole ai ke lioopoinoia ka moa e kau ana iluna ke hiki i na wahi apuupuu o ke alanui. ' I ko lakou nei hiki ana aku i ka paepae pohaku olalo o ke alapii, 0 ka liale o ke kauka, ua kunana iki iho la ka malihini me he meai la e noonoo ana oia he mea pono paha iaia ke holo like me» kona mau hoa iloko o ke kaa a i ole e kau aku paha-oia me ke kiakaa. a j ina aole ka ino o ia po ina ua koho io no oia e kau pu me ke kia-! kaa: nolaila hooholo iho la ua kanaka la e komo ae ma kahi malu. a i ka manawa no i paa ae ai ka puka o ,ke kaa, haawi aku la oia j 1 ke kauoha no ko lakou holo aku, aiaila nee aku la oia a pili i kekahi kihi o ke kaa kahi hoi ana i noho iho ai. me kona pane ana i kona mau hoa : | 4< E oluolu hoi olua e hoonioni ole mai ia'u!" Aole i loaa na manao iloko o ke kauka ame kana haumana e. hana aku pela. He mea oiaio aia laua ke ake nui loa la e ike i na mea e hoea mai ana, a oiai ua papa mai la ko laua hoa he mea waiwai ule ka ninaninau ana aku o laua nei oiai he mea maopopo aole no , e pane ia mai ana: nolaila, o ka mea pono wale 110 oia 110 ke kali ana a hiki i ka manawa e lioea mai ai ko laua nei mea i kiiia ae ai ia po. He po pouli loa keia, a aia hoi ke haluku la ka ua mawaho o ko lakou nei kaa. He eha mau lio kino ikaika e huki ana ike kaa. a aole hoi i ha'u iho ko lakou huki ana, me he mea la e ake ana o ka hiki aku i kauhale a maha ae ka luhi. Aia hoi ke kalaiwa ke ! lawe mikioi la i na kaula kaohi o kona mau lio, a e waiho moakaka mai ana ke alanui imua o kona mau maka oiai aia na kukui malama- ; lnma loa ke kau la mamua o ke kaa a e hoolei pau ana i ko lauamalamalama i ke alahele a lakou nei e holo ana. a ua hiki no i ke kauka ame kana haumana ke ike aku i ka waiho mai n ka wai i o ke kahawai o Rine, oiai aia lakou nei ke holo la ma ka aoao hema o ua kaliawai la, ] Aia ko Vebeke wahi e noho ana ma kekahi puka aniani uuku < v ke kaa e nana ana hoi i ke kahawai. a ma kona hoomaopopo aku i

kahi a lakou hol.ni ana o Aie««<iofa ka pahuhopu o k» !&kom nei huaka:. na ia /siea i h»>ala mau mai i kona iini e h«vt koke ak* )i ua kakeia ta; oiai ke hoomanao la oia i ka (>a!apdta hooilm* « Kauka von A!enadofa i waiho mai ai ia Lede Teresa malalo o kmna. malama ana—ke hanau ae ke kahnnawahine. Hwraan«o ae Im oia. i na kauoha a ke kauna iaia e kiai ia Lede Teres« i a ma ka aoao feni o ua lede !a ua hoike ae no oia i kona hilinai i ke kauka. a e kalele \ ana maluna ona me he mea la o Kauka Vebeke wale. no kooa puiv kalahala. Ma ka laua hui hope ana ena huao!e!o hope «ke bwawahine i pane aku ai. ua hoi raai la a komo iloko o ko Kauka \>bekt noonoo: kuu kauka maikai.* T wahi a ke kaunawakine. ka nanaina oke aloha. iS e hana maikai mai ana anei oe ia'u? Mii hemahema wale oe ia'u. Me kau man kokua ana ke rauu»Ui» nei au e pono ana na mea apau/" l : a hoike pu ae !a no hoi ua katv nawahine Ia i ke kauka. ua hiki mai o Ba!atahaza. ke kauwa koolohe a kona makuakane. i noho hoi me ia ohana mai kona wa kamaiīi a e kiai ana hoi iaia »Leiie Teresa> mai na poino apau e hoea nii ana» ina nae e hiki ana ia Kauka Vebeke ke kokua aku iaia. Noonoo nui iho la ua kauka ia i keia mau mea a hiki i ke poaūii* ana o kona poo—kapalīli anoe ae la kona puuwai a hiki i ka ulupaai loa ana ae o kona noonoo—a ika hope loa hooholo iho la oia e kaJte aku a hoea mai ka mea oiaio. I a hiki aku paha lakou nei i ka elua hapakolu o ke alalwele, i»t wa i hooholo iho ai ua kauka la e kamailio. Aia keia wahi ma kekahā: wahi e huli pono ana i kekahi puu pohaku e mawehe ana \ ka hol*» ana o ka wai a lana aku ma kekahi kuono e hihiia ana e na lik*» waokele. "Ke kokoke aku nei kakou!" wahi a ua kauka la i hooko ae ai O ka aoao akau o ia kahi a ua kauka la e noho ana, a o ke kiha no hoi ia e huli pono ana i kahi a Bereterama e noho ana. Loke akm la no o Bereterama i keia mau olelo ; alaila kau ae la kona mau mak*. iluua, aole nae oia i panai aku. Mahope oka hala ana o kekahi mais • minute pokole me ka pane ole o ua kanaka la ua hov>mau akn la 0 Kauka Vebeke e like me kana niau olelo inua. "la'u anei kau wau olelo i hoopuka mai nei?" i ninau mai ar ua kanaka la. me kona noho pololoi ana ae ilima. Ua hiki uo Kauka Vebeke ke hoomaopopo ua lohe maopopo no keia kanaka. i kana man mea i kamailio aku ai a he hoolalau wale no ka keia. ka~ naka e hana nei. "Ia oe io no ka'u mau huaolelo i hoopuka aku nei, a e hoomatt hou aku ana no au.i ke kamailio ana. 0 ke alahele a kakou e hoK nei ame ka loihi o ka kakou wahi i kaahele mai nei oia na mea nana 1 koi mai ia'u'e koho aku ia oe—o oe no o Sir Bereterama von A!enadofa.,? i Fie mea oiaio ua puiwa ae ua kanaka !a no keia mau o!elo a kr Kauka. a pane mai la oia: j "Ha! Ke koho nei anei oe no ka'u meahuna?" "Aole pela, e Sir Bereterama. Ua kamaaina mua no kou an* ia'u. Manao anei oe ua hana aku au no ke kauna i make me ka hiki ole ia'u ke hoomaopopo i na helehelena o ua kaikuaaana la ou?" Ua liiki loa i kela manawa ia Kauka Vebeke ame kona hoa ke lohe aku i ka hanu nui ana iho o ua kanaka la, a e oni wale ana n» oia iluna o ka noho. 4i E kuu hoaloha," i.pane.aku ai o Kauka Ve!>eke. mahope ok* hoomaha ike ana. "ke kokoke aku nei kakou i ka pahuhopu o k» kakou huakai a ke manao nei au e hiki ana ia oo ke hoike mai ia T tt i keia wa i kau mea i makemake ole ai e hoike mai ia'u oiai kakoa ma ko'u wahi. Ua hoike mai oe ia'u i kii ae nei oe ia'u e hele mai e kokua i kekahi wahine iloko o ka pilikia. Ko uinau aku ne» au ia. oe, e Bereterama von Alenadofa, o Lede Teresa anei ua wahine la!'* Lohe aku la laua nei i ke aki mai o na niho o ua kanaka !<. iaia e umii ana i kona mau lima. a aole i liuliu iho pane ma? la "Ua pololei kau i koho mai la. e ke kauka. * O keia no ka haina a Kauka Vebeke i manaolana ai e loaa mnf ana: eia nae i ka wa i pa mai ai ka haina i kona mau pepeiao, me he mea la ua pa aku oia i ka uwila a hoololoia na lala apau o kont. kino. "He ma'i anei kona?'* i puana ae ai ua kauka !a mahope o k» liamau ana no kekahi manawa. ''E kauka Veheke. e hiki ana ke loaa mai ia oe ka ike ke hikt aku kakou i ka hale. Aole e hiki ia'u ke hoike maopopo aku i kona pilikia. 5 ' II E Bereterama von A!enadofa! Ke ninau aku nei au ia oe-. līeaha ka pilikia o Lede Teresa? Mai hana kamalii mai oe! E1 noonoo oe i ke kulana i keia manawa. E nana nou iho, ina o ma ko'u wahi! Ke ninau hou aku nei no au ia oe. Heaha ka pilk,kia o Lede Teresa?" Pane mai la > Bereterama a ma koua le<» ua inaoj>«i>o aia h« maka'u me ka huhu pu. <4 E Kauka Vebeke i kii aku nei au ia oe i hoike mai oe iko Ledf Teresa pilikia." Ua loli ae la ko.ke kauka ano iaia i pane hou aku ai. Ile kuon kona ano. eia nae he ku no i ka hooweliweli: "E Bir Xaita —ina nae ua loaa mai ia iuoa hanohano ia oe me ka pono ame ka pololei " "L'a loaa io mai ia inoa hanohano ia'u mai ka Moi mai." i pane koke niai ai o Bercterama." "Alaila, e Sir Rereteratna. ke hoike aku ne? au ia «»e—e ike koke no au i keia mea no'u iho; alaila. e hiki ana ia'u ke koho aku i ke kumu o kou huna ana i ka mea oiaio mai ia'u aku : a e ae mai no hoi oe e hoike aku au ia oe—e ike ana au ia mea a aole ai? e hoopilinieaai wale aku malalo o kekahi mea." Ua hamau hou iho la iakou nei, alaila, me ka leo ku i ka m»ka'u. me he mea la ua wawahiia aku ko P>ereterama paakiki i panf mai ai oia: fAole i pan.) 4 '