Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIV, Number 21, 25 May 1906 — SIR FIODOA "KA NAITA OPIO O BAVARIA." Ka Hoopakele o ka U'i Konelia. [ARTICLE]

SIR FIODOA

"KA NAITA OPIO O BAVARIA."

Ka Hoopakele o ka U'i Konelia.

MOKUNA JV. IKEA KAOHUMUKIPI. O ka hoahele o ua opio la, he opio no nona palia na makahiki he iwakalua-kumamahiku. He ohaha maikai kona nanaina, he mau inaka uwila; ahe ikaika kona mau olonu, He aahu kona oke kulana aliikoa kiekie o ka pualikoa kaulio, a e lewalewa ana kana pahikaua ma kona aoao a e liulali mai ana hoi ke kuau kala mawaho ae o kona wa hi. He mau lio ikaika ko laua, ua lulii nae i ka hele ana mai ina ka laua huakai loilii, a e kiau malie ana ia laua e hele ana. "Auo, e Sir Fiodoa, ua hiki mai la kaua i kahi o ka kaua hua kai/' wahi a ka ukali i pane aku ai, ia laua i hala loa aku ai mai na kiai mai. "Ae, e kuu Kolieba, ua hiki maalalii mai la kaua i Belina nei, me ka ikaika o ko kaua mau kino a aole o kaua mau iwi i poino, a ;iole hoi kaua i halawai me na powa/' "Ke mahalo aku nei au no kau mau olelo maikai, a me he mea la o na alakai ilio la 110 ia no kaua." "Ae. he oiaio kau; aka ke manaoio nei au, o ka poe e hoao mai iina e powa ia kaua e ike no lakou i ke kaumalia o ka lakou ilioohoa ae i mai ia kaua." "Pela no, e kuu haku. a.ke manao nei 110 lioi au eia no lie poo lapuwale iloko o keia kulanakauliale e ae ana e oki ae i ko kaua !n*u puu mainuli o na wahi apana dala gula i koe ilio iloko o kou vke." "E mahalo ae kaua i ka inea nana ia i haawi mai, a uu lawa like hoi ia mau wahi kenikeni no ko kaua ola ana i keia mau la a hiki i ka loaa ana o ka'u hana, alee manaolana nei au aole kaua e nele ana aia wale 110 a haalele mai kela ia kaua." "Ha, aole a kaua mea e kanalua ai no ia mea, oiai eia kela mau leka maikai e paaia nei e oe." '•iUū walaau ae oe a nui, e Ivolieba. Aole o'u makemake e ikeia maī ka'u mau leka. Mawaho ae 110 hoi oia, ho iini ko'u e loaa mai ka'u hana mamua o ka hoike ana aku i ka'u mau leta, ina no nae ia h<* īm a hiki." "Aole. aole, e Sir Fiodoa, ua liiki no ia'u ke ike aku i kou manao; aka o ka hoomaka ana me ka inoa maikai, oia 110 ke alahele e hoo inaka aku ai; a iloko o ke aluka ame ka hookeke o ka manawa amo ua kulana la, e loihi ana paha ka manawa a kekalii leoa opio e hooia ai iaia no ka hana imua o kona alo. E hoomanao —ke iini nei oe e loaa ka manawa kupono au e hana ai no ka hoike ana aku i kou ano, a ma ia mea, aia lie mau lianeri mamua ou i ike mua ia ko lakou mau ano. Aole, aole, e kuu haku, he mea nni ke. kuokoa ana o k 1 ? kauaka. he liaawina maikai lioi ia na kekahi mea e lei ai'; aka he mea lioohaahaa i k<-kahi kanaka ka liilinai ana aku na hai mai e huli i liana nana." "Loea mai nei ka hoi oe o kaua, e Kolieha, a e lawe mai ana au i kau mnu olelo naauao. Aka, iliea kaua e hele nei? Eku iho!' 1 Ku iho laua uei i keia manawa, a nana ae la ma o a maanei I'a haaīele aku laua i ke nlanui nui me ko laua maopopo mua ole, •\ aia laua ma kekahi alanui uuku i lioomalamalamaia me na wahi kokni kakaikahi. a o na hale e ku ana malaila, me he mea la no na kanaka ilihune. a e kupaoa ana hoi ka hohono bia me ka puaa hame; «ia manaoio ihe» la o Kolielm ua ike aku oia mainua o laua i ka v.aiho l'.amama mai o ke alanui mamua aku o laua, me he mea la he kuea akea: nol.iila. pane aku !a 110 oia e hoomau aku la imua. "A"'(- k:iua e imi ana i kekahi liale inaanei," walii a ua ukali la "nolaiia. ua like im īia hotele apau ia kaua. ina no nae ua kupono iio n i Ki i-1 i<ni:>. Ivo i.onnao nei au ua like 110 a like ina'kaua e' aku a: a a i oh» hoi hou ]>aha ihope." Maim]»' i 11«; o keia hoomau hou aku la laua ika hele ana, a m;ihoiM» o ka hala o kekahi manawa loihi a laua i manao mua ole ai peh.-. ih<» laua e h'-le ai. a e alo ana hoi i na puu o]iala aniena laau e mokaki ana. hoea aku la laua ma kahi a Kolieha i manao ai lie kuea. O k<' alanui akea wale no e hiki'ai i keia wahi o ia 110 kahi a laua i liele luai ai. a he mau alanui helewawae wale no na alanui elua a laua nei i ike aku a*f: aka ia laua i huli ae ai, ike aku la laua i ke kau mai o k<-knhi heailona malupa o kekahi hale, e hoike ana he hale lioolimaima ma ka lumi, a o keia kahi hate ano maemae iki malaila; nolaila, iMekokoke aku l.i lana i ua hale la. ī'a aneane i kela manawa e n-ih» aku ka malamalama o ka la. nolaila hooholo iho la laua e noho malaila a lioao aku i ko laua pomaikai. Komo aku la laua ilok ) <» ke kahua akea o mua iho o ua hale la a lele iho la mai ko laua mau a ia Kolieha e lawe ana i ko laua mau lio 110 ka halelio, komo ioa aku la kona l-.aku iloko o ka liale e ninau ai i na mea e pili ana i ka noho ana malaiia.

Mamuli o ka pouliuli ua hiki pono ole i ka naita ke ike aku i ka inoa e kau ana mawaho, aka iaia i komo aku ai iloko ike ilio la oin \ ka inoa e kau aiw—"Maikaela Hale." Ma ke kulana o ka lumi hookipa aine ka lumi iiiu lama, ua liiki i ua naita la ke liooinaopopo i ke ano o keia hale, a oiai lie lehulehu no na liale o ia ano ana i ike ai mamua, ua maopopo iaia aia malaila na mea e oluohi ai ka nohona. Ua koino aku la no keia a liala ka lumi inu lama me kona ku ole ilio; akn. ua I<i!i)ou aku la uo oia i kekahi kanaka e nolio inai ana mahope 0 kaiii haawi lama a hoomau loa aku la no keia i ka liele ana no ka lumi hookipa. I ko ianei nana ana aole he mea iloko o ka lumi i kela mauawa. aka aole i loihi iho, hoea ana kalii kanaka a ianei i ike ai iloko o ka lumi inu lama, a ma kana mau olelo mua i lioopuka nai ai i maopopo ai i ua naita la o keia no ka ona hale. a o Bei'ezenadofa kona inoa. He kanaka poupou keia, i hiki aku lioi kona mau makaliiki i ke kanalima, a lie hiona kona o ke ano o na kanaka malama hale inu bfa. E ula mai ana kona mau papalina, a oleole no kalii waha ke kamailio. U E kuu hoaloha maikai, ua hiki mai la oe i ka wa kupono. Aole no he maikai o ke alanui au i hele mai la, aka ke manao nei au, na ka maikai o ko'u hale e huna ae ia mea. O kou 'hiki ana mai la no ia?" wahi a ua kanaka la i mahamaha mai ai ia ianei. "Ae( i pane aku ai ka naita me kona pahaohao no keia hoolioilioi mai o ua kanaka la, me he mea la ua kamaaina mua ia ianei. "Hele pololei mai nei no au mai ka puka-pa inai a liiki ia nei." "Ua nienieleia mai uei paha oe e na koa kiai?" i ninau hou mai ai kamaaina. "Aole maluna o kekahi kumuliana. Ua ninau mai na aliikoa 1 na nieahou," u Aole anei lakou i ninau mai i kou inoa?" "Aole?" "A owai kou inoa?" "E ike ana oe i kuu iuoa iloko o ka wa kupono," i pane aku ai ka malihini me ka niinoaka ana iho 7 "aka, i keia manawa aole o u inoa i kupono e ike ia ma Belina nei." "Ha, ha! he huna inoa, ea. Eia nae, ua pololei oe," wahi a ua kamaaina i hoomau loa mai ai i ke kamailio ana, me ka lioihoi. Hamau iki iho la no nae oia, a nana ae la iloko o ka lumi, a i kalii lumi inu lama no lioi, me lie mea la e nana ana, ina pa<lia o la.ua wale no keia e kamailio nei. Alaila, ka'i mai la ua kanaka la imua, a me ka leo malie oia i pane hou mai ai: "Ke manao nei au o na poe apau e liele mai nei mai ka Hema mai, he poe oiaio wale no a hiki ke hilinaiia?" Ma keia mau olelo a ua kanaka la hoomaopopo ilio la ka naita aia lie nieahuna —lie meahuna hoi i hohonu aku niamua o na liiona e kau e mai nei no imua ona, a oiai lie liuliiaa loa nona na liana lioohikilele noonoo, nolaila, hooholo iho la ua naita la e liuli aku i 11:1 meailiuna nei ina nae ia he mea hiki, a me ia manao, i pane aku ai oia e like no hoi me ka ohaoha ana mai a kona kamaaiua: 44 Ua like ko lakou oiaio me he haokila la, a he hilinaiia lioi e like me ke gula i hoomaemaeia, e kuu hoaloha." "Nani kela! Mai Sakona anei oe i hele mai ai?" wahi hou a kamaaina. "Ae. Ke hoike nei au ia oe ia mea i pili no'u." Ma ka huakai liele a ua naita la, ua kipa ae oia ma Sakona ma kana liuakai mai Bavaria mai, nolaila, ua pololei no kana pane. "Ile aina maikai o Sakona, a o ka poe mailaila mai lie poe maikai wale no." "Ae, a na ke ahi ame-ka pahikaua anei e ulupa iho ia wahi? Eia nae ma ke koko o kuu koko aine ka iwi o kuu iwi, aole loa e ko ia mea ina lie hiki ia kakou ke kaupale ae ia mea! Ua makaukau anei oe?" Ua hoopuiwaia ka naita opio no keia mau olelo, aka nae aole he wahi hiona maluna ona e hoike ana ia mea. Aia no he walii malanialama uuku iloko o ka lumi aole no nae i lawa no ka lioike maopopo ana i ko ianei ano e. Ua pii ae la ke paliaohao iloko o ua naita la, a na ia mea i hooikaika aku iaia e imi pono loa i keia mealnina. He mea oiaio ua kuihiliewa ke kamaaina ia ianei a ua manao o kekalii no keia o ko lakou poe; a i ole e kali ana paha oia no ka lioeā mai o kekahi mea ana i ike inua ole ai. . "Ae," i hooho ae ai.o Fiodoa, a ia manawa pu no lioi i ku ae ai oia a maloeloe, me ka liopu ana ilio i ke kiau o leana palii, "ua makaukau au! Ile ai'na nani o i kupono ole e lilo aku kekalii iniha ona i ka poe pakaha!" "Homai ko limā, e kuu lioaloha! He o]>iopio oe mamua o ka'u inea i manao ai nou, eia nae na na lianauna liou e paa aku i ka ihiilii o ko kakou aina. Ua hoolilo iho au i keia wahi i home no'u me ka akeakea ole ia mai, a aole lioi lie mea i liooliuoi mai no'u. Ina lie manao ko'u e nolio loa maanei a malama iho i keia wahi, ke manao nei au e lilo 110 au i kanaka klionoono." "I'ehea ka loilii o kou nolio ana ma Belina nei?" i ninau aku ai o Sir Fiodoa. "He ekolu o'u pule o ka nolio ana maanei. I ko'u hiki ana mai ianei lie walii elemakule ke noho ana maanei—i aku hoi ma ka'e o ka hinkupnpnu—a ua hauoli loa oia i kuai ana mai i keia walii i;\'u. l'a kiiia mai kaua mau keiki e ihele i ke kaua, a pela no hoi ine kana mau moopuha'. Ua lilo mai keia walii ia'u me lea ohiolu loa, a ua koe no he mau kenikeni mahuahua me a'u." iNIa keia mau olelo a ua kanaka la, hoomaopo])o iho la ua naita la o keia iho la ka meahuna a ua kanaka la. Ua maopopo mua iaia ko Fe(le?'ikn kn. Xui manao ana e hoonee mua aku i ke kaua no Sa

kona. a hoohiolo iho ia aupuni kaliiko. O keia kamaaina ona h* kanaka Sakona oia, a ma kana mau olelo ua maopopo Jie enemi ino loa o Perusia iaia, a ua liele mai hoi oia no I»elina a lawe ae i keia walii 110 ka manao ana e lioolilo ae ia walii i opn maluinalu e hoopunana ilio ai i kekahi ohumukipi ku-e i kona kapena! Me ia ike i loaa i ua naita la, i })ane aku ai oia me ka maalea: "E hoao aku no lioi keia moi puni liaakei e hoouna aku i kona mau pualikoa no Sakona; aka ina oia e liana ana pela, e hiki ana aa ilaila, a e ike no oia ua oi aku ka ikaika o na lima o keia opio mainua 0 kona!" "E haawi hou mai i kou lima, eka mea hanoliano! l'ela! Ina. ])ela ko kakou ku])aa me ka oiaio—o kakou kakaikahi. —e lilo ana kakou i poe kanaka ano nui, a aole e liooneeia na pualikoa o Au.seturia, Rusia ame Palani no ke kaliuakaua. Ha, lia! Ua hiki no ia. kakou ke liaua aku ])ela!" i hooho ae ai ua kanaka la me ka lioihoi. "Sa! Eia ae kuu kauwa!" i hawanawana aku ai o Sir Fiodoa, 1 ka wa ana i ike aku ai i kona ukali e komo mai aua ma ka lumi inu lama. Alaila, hooliilii loa iho ia oia i kona leo, a hoomnu hou aku la: "Owau anei ka mea mua loa i hoea mai ianei?" "Ae," wahi ake kamaaina i pane mai ai, k *eia nae e hiki nui maī ana ianei iloko oka wa kupono. Eia nae e ma0])0])0 mua ia kakou ;w)le he mea i koe aku mawaho o ko kakou huina maniua o ka hook<* ana aku i ka kakou jnisiona. v Me keia mau olelo liope. puka aku la ua kanaka la mai ka lumi hookipa aku e like me ka mimo ana a ka popoki, a mahope koke iho komo ana o Kolieba me kona helehelena kunahilii a liaikea no hoi. ihe mea malihini hoi i kona haku. Komo mai la oia me ka awiwī, a nana ae la me ka awiwi ma kela anie keia aoao o ka lumi, alaila pani aku la i ka puka ana i komo mai ai. "Heaha hoi ke ano o keia ])oe a kaua i hoohuikau ae nei ia kaua? n wahi a Kolieha i pane niai ai, me ka liopu ana mai i ko Fiodoa limaIkelawa ua liamau ilio la o Fiodoa me ka noonoo nui. Me ka ikaika hoomalu nona iho e hiki ole ai ke hoonioniia aku e kekahi mea ikaika e manao ana e wawalii aku, a me ka hikiwawe nō lioi o konA noonoo, ua niaopopo iho la iaia ka liana no ia nianawa ame ka mea e lioohana aku ai. Hoomaopopo ilio la oia ua lialawai kona hoa me kekalii niea i ano like aku me kana i ike ai, a me ka leo malie oia i pane aku ai: "Aole i maopopo ia'u kau mea i ike aku nei e Kolieha, aka ua hiki ia'u ke hoike aku i ka'u mea i ike ilio nei, oia hoi, ua loaa ih(# nei ia'u lie kekake poo īiui, ike ole i kana mea e liana ai, a e no oia ke liiki aku ike kahawai mua. Auo, e lioike mai i kau mea i ike aku nei." "Ina he kekake poo nui wale iio ka mea i lialawai mai me a'u, aole au e nana ana ia mea, ata he kipi.! Ae, he ki])i ])uuwai eleele loa! E Sir Fiodoa, ua komo kaua iwaena o kekahi ])oe e lioala nei i kekahi ohumukipi ino loa! Aole anei oe i hoomaopopo i kahi ek» nei keia liale, mamua o ko'kaua liiki ana mai ianei? Ua kukulnia ma kalii meliameha loa, e like me ka manao ana o kekahi mea e huna aku i keia walii mai na maka aku ona maliliini. oke alaliele a kaua i liele mai ai oia wale no kalii i liiki i ka lio ke liele me ka maalalii. E noonoo oe ikpia mea! Aka ua ninau mai nei oe i ka'u mea i ikeai. E ha'i aku no au ia oe. Ma ka lialelio, loaa aku nei ia'u ka mea e nolio nei maanei, a me ia pu he elua o na ukali o kekahi īnau mea okoa aku i iiele mua mai hoi mamua o ko laua mau liaku; a e hala ana lie mau la mamua oka liiki ana mai ona haku. lle ]»oe Hakona wale no keia. I ko lakou nianawa i ike ae nei ia oe i ko lele ana mailuna ilio oka lio, ua manao m:i" lakou ooe kekahi oka lakoii poe i manaolana ai e lioea inai ana ianei. I ko'u haawi ana aku ne» i ko kaua mau lio i ke kanaka malama lio, o ka olelo mua a kekahi a ua poe la i pane mai ai, oia keia: "Hikiwawe no ka hoi kou liakn. Aole anei oini maka'u i kona ikeia mai a hoohuoiia mai! Ma keia e hoomaopopo mai oe ike kumu nanā i hoanoe ae i ko'u noonoo. La lohe aku la au i ka inoa o keia ukali nana na olelo a'u i hoike ae nei, o Petero Kolita>he ukali lioi no Maulike Sere«ra, o I)eresedena. Ua noonoo nui au no kana mau olelo, a na ia mea i kono mai ia u e imna pono loa ia lakou. Oka ike mua i loaa mai ia'u .he poe Sakona wale no lakou apan. a oiai malaila mai 110 hoi kaua i hele mai ai, a oiai ma I)eresedena no lioi oe i kuai ai i ko koloka "Auwo no hoi e!" i hooho ae ai ua naita la. "I a poinaia au ia mea. Ae, he lole Sakona io no ia ma ke oki ana ame ka humuhuma ana, a lie mea oiaio e ike io ana no keia poe ia mea a lioomaopop<L Ae, e lioomau liou aku." "I kela manawa no hoomaopopo iho la au aia he hana ponooieKe hoomanao nei oe i kau i ha'i mai ai ia'u i ka hawanawana ana aku oka Duke Kiekie Ludovika ia oe: 'Ina e hui ana o Kusia ame Auseturia a ku-e mai ia Perusia, a kokua ae hoi o Palani ia laua. alaila, e hoonee mua aku ana o Federika ka Nui i kona mau pualikoa ma Sakona Ua komo mai la keia niau mea apau iloko o'u a i iho 5a au iloko o'u: He ohumuki])i keia e ku-e nei ia Federika! a he oiai« ihoi ia kolio ana a'u. "Nieniele aku la au i keia mea apau. I a kuhi liewa ia.mai oe o ka Barona Opio Rudalofa o Hasimenadofa, a lakon lioi i ninnao ai aole e liiki n\ai ana mamuli o ka niai; eia nae ua manaolana loa ia no e liiki i'o mai aua oia, no ka mea ua hooholo kona makuakane, ka duke, a lie kanaka inaina loa lioi i ko ka hale o llohenezolena, e hoouna mai no i kana keiki. Ua hoomaopopo ]»u aku nei no lioi au o keia baroila opio ka mea e kau nui ioa ia aku nei, aiu nialuna ona ka holopono o na mea apau i manao ia." (Aole i pau.)