Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIV, Number 22, 1 June 1906 — TISIA-O-ATICA Ka Wiwoole o na Wiwoole Ke Ahikanana Nana i Ulaa ke Kanawai o ka Make o Ciretia [ARTICLE]

TISIA-O-ATICA

Ka Wiwoole o na Wiwoole

Ke Ahikanana Nana i Ulaa ke Kanawai o ka Make o Ciretia

Ul'l HOL' >»A ALOIIA. MOKI'NA XVI. A i ka liaia ana o kekahi manawa ua Ihhm aku la kekuhi o n i « !♦•]«• a na M« dia rifi iuma ona ame na hiohi«»n:t <»iio!i 110 hoi e hi'kau ana maiuna o konaheieheiena. "A. e Aloiia>a. heaha ka meahou «- hoik«-ia mai ana e knu h«'h-helena?'' ".\ia o Arienda niaiaio o na kau|M>ku o ka hale o ke kuuiekekaiuaa." wahi a ka Eiele. i'a ik«; ;<u ia Ti-ia ilaila i ka |»o nei i laweia aku »• Miss An(h»nnMia. a i ka l.aiiiaka nei no ua ike hou no wau iaia e ].:-ka »nai ann inailaila mai. l "a Sa\va keia ike, o 9iefiasa. E huli ; n kth hale o ke kumekekauiaa. a ina e loaa aua ke kaikamahine ihiila. alaila e lawe kokeia ih.ii oia i ka Halealii uei. Kia, e paa oe i keia kom ». a v- hoolohe :.i:a;.i i i a k»>a ia oe ke hoik»' aku oo ia lakou." l.alau aku la o Alefiasa i k» 1 komo a i koaa hookomo aua i kona iiiaiiainaiialiuui ua kunou aku la'oia i ko ! i moiwaliiue a puka aku J;t iwaho. A i keia mau mea e lianaia a» a ma ka haieaiii aia o ATi» n<h> me ka oliana kumekekamaa e no.:>» ana iloko o ka ehaeha o k»- kaumaha nui. 1 k«*kalū manawa e hoonana wale ana no oia ma ka ho|oh«»h» ana a i kekahi inanawa »• n«»ho ai ilailo ine kon.i mau iima e }ialulu ana i kona helehe»iena :• na Imao no hoi kona mau j lioa l«-onana iaia aole nae ia he mea o ii aina ae ai oia mai ke kauinalii» nni i h*-kau iho maluna o kona hokua. o k' kahi knmu o kona kaumaha loa oia uo kona lohe aua i ke kahi maū mea hookaumaha mai ia Miss Aiulomeela mai. a 6 ka haawi ai;a ak\i a Tisia iaia iho i kumu hoopakele i ua hoaloha oia 110 ka <>i ii.a na manao i hakuk«»i mau ia iloko ona. a i ka-hui ana me kn m»on<»o i loaa ilok»> ona aoh* 110 e pakele na hoaloha o laua <Tisia -iiue Aiiemlai ina aole oia e loaa ana 110 ke ku aku iiuua o ke aloalii. "l'a ike no wau." wahi ana i ]»ane al:u ai i ka ninau a Cario. e lauakila ana ko kakou mau hoah lia niai ka niake mai ma innii o keia haawi maoli aua aku nei o Tisia iaia iho i ka moi. K at»a m» lakou i mea no'ii e īiniia ai a ke laweia au imua o k.i moi <»im u<» aiiaiiei ko lakou inea e pakele ai." la lana k.nnakamailio ana ua lohe aku la laua i ka halulu ma u;il;o. aoh- uo )joi i liuliu ua komo aku la ke kumekekamaa iloko, i o k" ka: 1 -aiiialiiue alii l ; i mo na hiohiona o ke kunahihi ntti maluna «». k»»na heleiu'h na. e hoike ana i koua pihoihoi nui a mahope mai oiui < iil.aiiia ana e kekahi niau koa no lakou na wawae kanmaha e ka iiMPuu ana iluna o ka papahele iloko o kahi holo olowi o ka home o k<- kum« kekanma, a mamua o kona (kum< k kekamaa> hoo|)au ]iono loa .>::•» :ir i kaiia inau olelo ua lioea loa aku la he eono mau koa iloko „ k;i lumi e noho ana o Aiiemla. Ia manawa koke 110 ame ka lioo hakaila io» h«»i i ku alai ae ai o Cario mawaena o ke kaikauiahi-iM-alii ame ua koa me kana ]>ahikaua ma kona liiuaakau no ka maua*> e kupalo no ke kaikamhinealii Ai iemla, aka. ua hopu aku la oia ia e'aiio ma kona Umaakau a ]»ale ae la iaia ihope. -i: h«»oloh« i a«* kakou i ka īnanao a keia mau keonimana." wahi :i Ari«M»»la i konn mau hoa. O Aletiasa. k«* kauwa a Moiwahiue Media kt 4 alakai o na koa o ka uioi. ua alakai h»a mai la oia ia lakou a ku ana imua o Arienda. n '-.ia u.i hoi ka uiea nana i ninau aku ina palui aia iloko olaila'ke alii «» < "uelia. "Owau ke kaikauiahine a Moi Main«>>a." wahi a ka kaua lede| wiwoole. Aia he haalulu nu». kona mau lehelehe a o ke kaoiui ana o knnn nuui lima ma kona puhaka. na ia īuea i hoike ae aia oia ke #>nnii la i kona ulukn a ]uhoihoi uui. j ■**K ka lede maikai." i pane aku ai o Aleiiasa me ka leo oluolu ]»>a, he liaawina ano e hoi i maa ole iaia mamua. oiai, he kanaka okaiakala mau oia. a o kekahi kumu ]>aha o kona akaknn ana oia no

[ka haiiiwai ana o kona inan maku me hii'hLona u'i iua uii' o k.' wahine oj»io; "ua waihoia mai ke kanolui Uiaiuiia o"u e liiw** aku ia oe no ka hait-a}iL K»- n»>i aku isei au ni *>»• v k,i iē«ie e hoomaaa»* oe be kauwa wal** n«* wau na ka moī. a o kana mau haua a[>afi amr ' kaoa iuau kaaoh:i apau aohe o'u wahi kuleana ia niau meit.~ "E kua ledf." wahi a Cario. iaia no e ku ana me kana pahikaoa nia kona lima; * dou keo ola nei." ' K kua Cario maikai," i pane aku ai o Arit-nda. "ke kaumaha nei aa no kou aloha no'u. aole paha e hiki ana ke hoopakele Alaila huli ae la oia a pane hou aku la i ke alakai o na ko*i: "O ka wiwoole o na wiwoole o Atiea nei. aia anei oia i ka hale alii nia ke ano he paahao?" "Ina o kau e oleio nei no Tisia ia. alaila ke ha'i aku nei au ia oe aia oia ilaila a ma ke ano paahao." "A ua hookuuia anei na opio Aienai uo ka hele kuokoa ana?" i ninau bon aku ai o Arienda. "Ae. ua hookuuia lakou. aka. no ka manawa wale no. A napoo ka la o keia la me kou \oaa ole a lawe ole ia aku i ka haleaiii, alaila, e hoopaa hou ia no lakou a o ko lakou make uo hoi ia." "Alaila. aohe a*u hana e- hana hou aku ai," A i ke kaikainahinealii i puana ae ai ia mau olelo ua halii iho la ka haikea maluna. o kona helehelena aia maluna o kona nui kiiu» Ke kuoo auie ka haa liilu ole. "E ukali aku wau ia oe 110 ka halealii. sa." l'a huli ae la o Cario ma kahi-e me.na hiohioua' o ke kamnaha i j aia hoi o Kalia k»> uwe nui la me na waimaku e iho makawalu anii' ma koua mau pa{>alina: eia nae. aohe he mea ma ko laua aoao vj hana aku ai a e a*«» aku ai i mea e pakeh* ai ko laua hakuwahine. l' i j ike pu iho no hoi laua he nui na koa aia mawaho a o Ua hoonioni ana aku i kela ikaika he liooi !oa ana aku ia i ko lakou piiikia. | Alaila. haalele iho Ia o Aletiasa i ka luiui a hele aku la i koua • mau.koa ** hooinakaukau ai 110 ka lawe ana aku i ke kaikamahine j alii no ka halealii a o kona hoi hou ana mai ua paa ka lole o Arieuda j a ua makaukau no ka ukaii ana 110 ka haiealii. haawi aku la oia ii koea nlolui hope loa i ka hakuhale aiue ka:;a wahine alaila huli ae la ■ oia a pane aku la ia ('ai'io. e ku kaawale iki akn ana me kona īnau j lima e puili ana ma kona poli a e kulou ana hoi kona poo. j ••Sa." walii a Aeiemla i pane aku ai i ke aiiikoa. "ke mn aku nei i au ia oe e aeia mai au kamailio me keia keonimana no ka uu»a | hoaloha oia no'u a o keia ana ko maua manawa hope loa e ike ai kek.ihi i kekahi, a no'n iho aole au e ike lmu ana iaia." I Haawi aku la o Aletiasa. i kona ae nia ke kunou ana a h«*le aku | | la o Ai iemla a ma ka aoao o C'ario a kau aku la i kona lima maluna ! o ka poohiwi o ('aiio. | "E ('ai io maikai," i ]>ane aku ai. o Aiiemla "he mea pono au ej hel». lle mea pmio e paa kou haku aiue a'u iloko o na lima o ko j kak >u mau enemi. Kia nae. ua ike ih» wau he nui ko Atenai nei poe i hoaloha no kakou." "Ta maopopo ia ia'u." wahi a Cario i pane aku ai me ka leo oluolu ame ka nialie no hoi. "A ia'u e hala ai e hele kuokoa ai oe a heaha kau liana ma keia mua koke iho? Hakapono aku la na maka o ('aiio mahma o ke kaikamahinealiij no ka hoomaopopo ana i kana olelo i pane mai ai. A i ka maopopo ; ana iaia ua hulili koko no ln kona mau maka me ka olioli. j u Ke maopopo la.au i kau ninau." wahi a Cario i pane aku ai j oiai kona kino e haahilu ana mainuli o ia manao ko'iko'i i loaa aku : iaia. "Owau nei, he makaainami pono'i au 110 Aienai nei a eia me i a'u kekalii ike no ke ano o na kanaka o keia aina. E liui koke aku j ana au me lakou no ka hoohulihuli ana ia lakou no ke kanana ana i ko lakou mau manao no ka hanaia mai o ke kaulike." j Mahope o koia kamailio ana ua ukali aku la o Ai ienela ia Ale-; fiassa a no ka halealii ka i>ahuhopu; a i kona lioea ana ilaila ua lioo ; makaukau īnua e ia ae la he noho nui nona. I ka wa 110 i lohe ai i o Moi Mainosa ua iioea aku kana kaikamahine, ua kauoha kokeia 1 aku la e liele koke aku imua o kona alo me ka ukali ole ia aku e ! kekalii mea okoa e ae. Xo Moi Mainosa. aiā oia iloko o kona keena i haawiia iaia a i ka linea ana aku o An'emla imua o kona alo ua haka])ono mai la na maka o Maino»a mnhma o kana kaikamahine me na maka liuhu e kau ai no ka weli. eia nae, aole ia i lilo i.mea e kau ai ka weli maluna | o Ai'ieiula. Iloko o na ehaelia a kaumaha o ka naau ma ka aoao o ke kai-I-amahinealii Arie.nda, o ke kaumaha oi loa aku iaia ]>ili no ia i ke | kaawale ana o kana aloha Tisia mai iaia aku, ke kanaka mua loa j ana i aloha io maoli ai 110, nolaila aohe ona wahi maka'u iki no kona makuakane. A aohe ona wahi maka'u iki 110 ka make. no ka mea. j ua waiho oia i kana man pnle ame na noi ana i na akua 110 kana aleha. l"a ike pu no hoi oia he nu»a waiwai ole ke noi ana i koua niaknakane no ka hoopakele ana i kana i}><>. Nolaila. ua kulou iho la ; no kona ]>oo ilalo a haliu aku la 110 hoi kona uliane i na lani kahi I

;t k» na manao e akxi ana o ka hmm mai o na kokua: a mawaho ae o ia aui oia ke hoomakaukau pu la uia kona aoao i ka wa e hoea mai ai na haawina o ka eha#ha e kauia uiai ai maluna on*. "F ke keiki haoa naau{H>," waht a Maimnia. "o ke ala au i lawe ai a hooko he alauuī hewa l»>a ia. A ina aole kuu lnv>|«aa e ana ia oe i wahine na Moj !>arepi«s. ina no o kou ola no ka uku h«H>jM'i no keia hewa au i haua ai." "Sa." i [fe\ne akn ai o Arienda me ka leo moakaka me ke a!a ana mai o kona poo ilnna a hakapono akn ta kona man maka maluua o kona maknakane. "o kau man olelo hooweliweli aole lakou i kau mai ika weli maluna o'u. Ua koho an ika make inaiuua o ko'u nu»re ana aku a lilo i wahiae na Sarepisii. "Alalla, ma ona akua la ? " i puoho ae ai o me ka hohu nui. " e hana aku ana wau i na mea apau e oiuolu ai ko*u manao nini maluna ou no kau maa hana hoohaahaa: a mamua no hoi o kou lilo aku i wahine na Sarepisa> no ka. mea, e lilo akn ana oe i wahine nana. a e hookoia ia marv o olna mamua o ka hairieit k ana iho o na moku i Aienai nei no riretia, e hooko ai au ia man mea. "Ke manao nei au na aloha oe ia Tisia. Ano, e hoomanao i knn olelo a oia keia: I keia la no e make ai o Tis»ia. Malalo ona kanawai aj>au ua hoopaaia kona ola no ka make, a e hvn>ko hala ole ia ana ia kauoha a % u. K noho malie iki oe a tae ka hoomanawanui no hoi a hiki ika pau jw>no ana o ka'u olelo i lohe pono ai oe. Aole oka f make wale no ka'u i makemake ai e hooko aku nona. aka, e ikemaka oe i kona make ana —i ka wa e okiia ai kona jhk>. l'a olelo an <* ' hanaia pela." Aole i mt>e»ihane nvia o Arienda e kamailioia mai ana oia me ia ano olelo. a man e?i n ka luai koke ia ana mai o ia mau olelo weli- | weli iime ke ko'iko'i pn lioi ka ha'iia ana mai na loaa mai Ia oia me I ia jM!U|)im ikaika l«'a a maule aku la oia me ka hina ana iho a waiho | ana iluna oka ]>apalu le. A i koua wa i j*ohala ae ai a kaakaa ae 1« I kora mnu inaka a h»«i u- u la no hoi na hoomanao. ua ike iho la oia | aia oia iloko o ka Inmi «Tvoa kahi i noho ai a he mau maka malihini ? wale no hoi a:»a iaia. Ia mauawa koke uo i ninau ae ai oia | no Miss Kalia. j "A(<h" o Kalia o:m ī. a aohe 110 he hiki iaia ki' liele mai ianei." ; walii a kt kahi o na wr-h ? ne. ke kauoha kt>ia o ko makuakane ka | nmi o Cir«'f:a. a mannli no hoi o kana kauoha i h»>onoh«>ia mai ai makou o malama a e nana ia oe." | "K hoouna aku im Kalia e hele mai i o'u nei." i pane aku ai o jArie!?da. | "K ka Inle ui. a ile makou i aeia e hana p»'la. K hoike mai i j kon maknnake a na m.-.kou ia e hana aole na ka pm» mawaho ae o ; makou ' | Alaila noho hamau iao Ta ke kaikamahinealii ine ke kau ana iho o kona poo maluna o kena lima a noonoo iho la no kekahi mau minuie 4, 0 ka hora ehia keia?" i nlnau hou aku ai oia. A ua ha iia aku la iaia he hookahi hora i liala o ka ainawakea. "I a ike anei oukou no Ualasta ame kona mau hoaloha?" i ninau Ime aku ai o Arieuda. | "At\ eka ledo. Ua liookuuia lakou me ke kuokoa e heh» nm ; na wnhi apau a lakou e hele ai." j "K hoomaikaiia na akua no ia ]>alekana ana," i hooho ae ai o j .\rienda. A. me keia mau hooho leo nui ana ua hina aku la oia ihopi» : o ka noho ana e noho ana a pili iho la kona mau maka. Ma keia mamiwa e hanaia nei keia mau mea i ka hal. alii aia 0 Cario ke hooikaīka la mawaho. Mahope iho o kona hooioli ana 1 kona kulana a ke ano o ke kanaka mahiai o ke kuaaina na hele hikn la oia a loaa o Casana a mailaila aku i hele hou aku ai no ke ; krofl nui maiuua pono iho o ka ]>a a!ii. a ilaila m> h<ii i halawai aku ;ai laua ine ma ia lakou i puka mai ai mai ka halepaahao inai. | A ia (?alasia i lioike aku ai o Cario i kana hana i manao ai e haua jaka, ua Inliluli wale mai la no oia i kona poo. j "Auwe! i hooiio ae ai o (Jalasia nie ka helehelena i hekaui* ine ke kamnaha. "aia he ekolu mau mo-i e ku e nei ia kakou." "Ca ike no wau ia," i pane aku ai o Cario. "aka. malia paha >> loaa ka ulia laki i kuu haku e hemo ai oia mai na kiai mai alaila aole e nele kona hoea mai i ke kuea nei. O, aole' oukou i ike i i kona piha ikaika. Ina e hana ana oia i keia inea. aole an« i e huii mai na makaainana maho]>e <>na a paio pu nia kona aoao?" "A, e Cario, ua kuhihewa loa iaOe. Aole e ae o Tisia e holo mai na kiai mai e like me ia ana i haawipio aku-n<*i- iaia iho. Ao|«* oin e ae e hana pela. Ca ike no oia o kona hoao ana e holo a pakel.» oia. oia ko kakou hopu hou ia no ka hah'paahao. Xo kona nui.maikai 1 lili loa ai na mo-i ke knniu o ko lakou ake uui aua e lilo oia i pio na lakon." I a lilo keia mau hoakaka a Oalasia i mea hookaumaha loa i ka ; uhane o Cario a mamuli no kahi o kona hoomaoj>o]>o ana iho i ka oiaio jo ia mea. Ia laua no e kamailio ana, aia hoi. ike akn la laua i k«-kahi kauaka ano inalihini ma ke-ano he elele i oili mai ka pukapa hema j mai o ke kuiauakauhale. ua hele no hoi kona helehelena a j»aa i ke | ehu lepo o ke alanui i puehn i ka makani a e kahe nui ana m> hoi ka i hou a o kona aahn no hoi ua ]>aa pu i ka lepo. j "Mai paa mai ia u, wahi aua elele nei i leo nui mai ai ia («alanla • i kahea leo nui aku ai. "l.'a ku niai nei he moku mai Toivne uiai. a o i lawe ana wau ia meahou i ke Keikialii I*olidisa." | "Mai Torene mai nei? i hooho leo nui ae ai o (\irio me kona | lele ana aku imua a liopu aku Ia ika elele ma kona lima akau. "Lle I aha ka meahou? Owai ka mea oluna oka moku?" "O Atira. ke kaikamahine a Moi I'iriasa ka ohua hanohano oluna i o ka moku." j "A no keaha oe e lawe nei i keia mea ia PolkliiMi?" | <# Xo ka mea. oua wahinealii nei ka rolidisa mea i makaala maii ; nei. a nana i haawi mai i ke kauoha e hoikeia aku iaia ina e h«w»a mai 1 ana ua aliiwahine nei.'' ! A hakalia a hala ua elele nei mai kona ala ua hnli koke ae la o ■ Cario ia Galasia ame kona mau hoa. | "E hahai mai mahope o'u," wahi ana i pane aku ai. "eia ka kako»r hana e hana ai. O keia lede e kiaiia nei e keia Polidisa manao ino aole oia he mea okoa aka o ka makuahine ]>onoi no ia o ko kakou haku Tisia. E ikaika ka kakou hooj>akele ana iaia. ake pakele oia. e j>akele no auanei ko kakou haku maikai. a malia oia no ka pakele anu o ko kakou hakuwahine ke kaikamahinealii Arienda." MOKUNO X VII. I LANAKILA KA MEA lIAXA POLOLKI PIPIKA WALK KA MKA 1 MANAO IXO. Iloko o ka lumi kalaunu o ka halealii e noho ana kekahi anain.'i nui o na makaainana o Ateriai. o ka hapanui, o na kanaka ko'iko'i no ia o ka aina a ma ka halealii apuiii he nui na kanaka i hiki mai mai ka j>o" hanohano aka j>oe haahaa. Un akoakoa aku keia anain.i kaaaka nui mainuli oke kauoha o Moi. Ipasa, no ka mea, ua makemake oia e hanaia keia mau mea aj>au imua oka lehulehu. l'a makemake nni ku moiwahine kahuna aole e noho iloko o ke anaiua hanohano mamuli o kona makemake e hana i kana ino mawaho. aka, mamuli i> ke kaua ikaika o na Moi Mainos«i ame Sarej>i«a e noho pu mai, aa «iki ole iaia ke kaawale mai ke amiina aku. Aole i pau. J