Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIV, Number 28, 13 July 1906 — SIR FIODOA "KA NAITA OPIO O BAVARIA." Ka Hoopakele o ka U'i Konelia. [ARTICLE]

SIR FIODOA

"KA NAITA OPIO O BAVARIA."

Ka Hoopakele o ka U'i Konelia.

MOKUNA IX. KA MIHION'A MA-LU. "ll<'aha la ka manao o keia papa ana?'' wahi a Koiieha ia laua i hiki aku ai i ko laua lumi. *'Ke hoohuoi nei anei lakou. a pela i hoopaaia ai kakou apau loa maanei e like me kekahi pu-a hipa." "Aole," wahi a Fiodoa. "Aole pela ko'u manao. Ma ko'u hooluaopopo aku, he wahi hana keia i mea e naiowaie ole ai kekahi o kakou i ka wa e makaukau ai no ka nee ana aku. t*a maopopo no ia oe ke ano o na kanaka e like me ko lakon nei ano. Ilokō o ka iini nui ame ka noonoo ana e hooko koke ia keia hana limakoko. nole e nele ka hele o ke kanaka me ka noonoo nui no ia mea a hoo-i poina i na mea e ae, a iloko o ka noonoo nui o ka hoolalahu aku la no ia a hiki i ka manawa o ka hana, a ke haule hope hookahi kanaka mawaho o ka manawa o ka panee no ia o ka nee ana o ka huakai. Eia nae. e kuu Kolieha, e haalele ana au i keia hale. He mea pono ia'u e hele aku 1 keia po no. Ua maopopo no ia oe ka'u mea liana'i." "Ae. e kuu haku; ua maopopo loa ia mea ia'u. A e hele ana kaua v huli i ke alahele e ko ai kou makemake." Wehe ae la laua i ko laua mau kamaa. a hele aku la laua ma kela ame keia pakaaniani, a o ke konane iho a ka mahina ka malamalama mawaho mai. Mahope iho hele mai la o Kolieha a hopu uuai la i ka lima o kona haku. 4< Eia nei! E nana'e oe maanei!" a alakal aku la oia ia Fiodoa no ka puka aniani o kahi lumi uuku mahoj>e, e huli pono una hoi ihope o ke kahua e ku nei ka hale. Aia maanei he wahi kuea uuku, e ku mai ana hoi he pa pohaku kiekie i hihiia e ke koali. Ke hiki kekahi kanaka ma keia kuea o ka hiki no.ia ke pii iluna o ka pa a haule ma kekahi aoao, a aia hoi malaila he alanui e holo ana a puka iwaho, ma kekahi kuea akea. Ma ka laua nei hoomaopopo iho nole he puka aniani 0 keia hale e huli ana i keia wahi, koe wale uo kahi a laua nei e ku ana. <4 0 keia kahi e Kolieha. E hoao no au. v , U E kuu haku, aole anei oe e hooknu mai na'u e hana i keia tnea? M i "Aole. O keia hana na'u ponoi no. Ke mahalo nei au i kou inanao maikai, e kuu Kolieha, aka aole e hiki ia oe ke koino ma ko'u wahi. Aka e hiki ana ia oe ke kiai makaala loa ia'u e kaawale ai. Ina kaua e haule ma keia mea he hana nui maoli ke ku mai ana Imua o kaua. Eia nae, ke manaolana loa nei au aole loa e haule. E lioomaha iki kaua no kahi manawa. Ha! O ke aumoe keia! Ua lawa kupono ka manawa no kaua. E hooluolu au no hookahi hora. E oluolu anei oe e ala pela a hoala mai ia'u he kanaono minute mni keia manawa aku?" "Ae. e kuu haku.'' | Waiho aku la ka opio iluna 0 kahimoe, a iloko 0 ka manawa ]>okole hiolani aku la oia. Hala ae la he hora a ala mai la oia i ke kaui ana ka hora ekahi me kona hoala ole ia. Komo ilio la oia he kuka ahinahina loihi e hoonalowale ana i kona aaliu, a nm kona pono papale ae la oia he papale kapu weleweka eleele; ma kona mau kupuai lioi he paa kaniaa mama. a hookomo iho la oia i kanal pu panapaua iloko o kona poli, a hoopaa iho la i'kana paliikaua ma kona aOao e hiki ole ai ke lohe ia ka nakeke, ame keia mau/ hoomakaukau ana kokua inai la o Kolieha iaia ma ka hikiikii ana i ko laua mau kihei e lawa kupono ai ka loihi a hiki ilalo o ka honua. i Ilookuukuu aku la o Kolieha i ke kiliei a me kekahi poo lioopaa' īho la oia i kekahi noho i lawa kupono ka ikaika e paa ai i ka kaua | Fiodoa ke iho oia ilalo. I Mahope 0 na a'o e makaala, na huaolelo «pule pokole ame na hoomaikai ana mai ia Kolieha mai; ame ka hooia ana aku o ka kaua opio koa luaole e uiakaala ana ia nona iho, ua kolo aku la i>ia inaluna 0 ka paepae pohaku pukaaniani ame ka malie oia i hoohuholo ai a hiki i kona ku ana ilalo, alaila liuli aku la oia i wahi, nona e pii ai' ilnna o ka pa a loaa aku la iaia kahi e hihiia ana e ke k 1111111 kowali e hiki ai iaia ke pinana a kau iluna 0 ka pa me ka/ pilikia ole. Alaila huli ae la oia a nana aku la i ka hale ana i liaa-1 lele aku ai. Iloomaopopo iho la oia aole oia e ikeia mai aini oiai aole he mau pukaaniani o ka hale e huli ana i kahi ana e ku nei: Me keia ike pii aku la oia a kau iiuna o ka pa a iho aku la ma kekahi

aoao. a malaiia oia i hooponopono ai i kana pahikaua ame kona . kamaa: a nialalo o ka iuaiu o ka pa i h»*ie aku ai oia. e p»-f h<*le aua hoi a hiki i kuaa hwa ana i kekahi aianui o ke kulanakauhale. Malaila i ku iho ai ka kaua Fiodoa t h«x>maha aaa hoi i kona pihoihoi me ka ncxnco ana 1 kani wani e iiele aku ai. O keia hanaana i hana iho la aole no ia he hana nui e maluhiluhi ai oia. aka ; nae ua lilo ia i inea nona e haupuupn ai a e hooulukuia ai kon& : noonoo. Mai ka manawa i paka ai ke kauoha, aole loa e kekahi mea i ka hale. a hiki i keia manawa ua piha oia i na manao. nakukoi. Aka nae ua hala aku ia kekahi hapa o kana mea i| hoonohonoho ai. a komo iho la ka manaolana iloko ona e pau ponoi kana hana me ke kuia ole. Aole nona iho kana e noonoo nni nei. aoie no hoi oia i noonoo iho no ka poino e ili ana maluna ona. O; kana e noonoo nui nei oia kekahi o na mea nui loa iloko o ke oia ana | 0 ka lahqi! No ka mea ina e make ana o Federika ka Xui o ka j : poino ana no ia o Pernsia! A o keia ka mea nana i hoehaeha i kona pauwai. Ua maopopo ia Fiodoa aia ka hokele o ka Duke o TVetinaboro ma ke kuea o Baradenaboro, a mahope o kona noonoo iki ana hooholo iho la oia i kana wahi e hele aku ai. Ina e loaa ana iaia na kuea la alaiia o ka mama loa no ia o kona alahele, oiai ua kuhikuhi mua mai no ka Duke iaia i ke alahele e hiki ai i kona wahi. ; Ma o kekahi uiia laki, ua loaa aku la iaia ke aiaheie |>ololei, e, heie ana hoi ua Fiodoa la me ke akahele a hiki i kona hoea ana i t ke kuea. a ioaa aka la iaia ka hale ana e hali ana. Hele akn la i oia no ka puka pa mahope a no ka p-aa oia puka hele aku la oia ma ka puka pa o ke alo. [ Maanei ua haiawai hou no oia me ka ulia laki. I ka lua o kona inanawa i kikeke ai. ua weheia mai la ka puka a ku ana he elua o na kiai imua o ia nei, hookahi o lana e paa ana i ke kukui < helepo, a o kekahi hoi e paa ana \ kana meakaua me ka makaukau e hou mai iaia nei. O ke koa me ka meakaua ka Fiodoa i ike akuj ai, oia no kekahi o na kanaka ana i hoopakele ai mai na iima ka-i kauha o na kanaka Bohemia powa. Ike koke mai la ua kanaka la iaia nei a hookuu iho ia i kana meakaua ilalo, a pane mai la: "E ke kanaka Hanohano! Aole anei o oe ke kanaka. i hoopakele ai ia makou?" 4t Owau no ia. e kuu hoaloha; a ke makemake nei au e hui me ko haku me ka hakalia ole. Alia!" i pane aku ai o Fiodoa, oiai ' ua huli ae la ua kanaka la me ka manao e lioopaapaa mai iaia nei. | "He hana ano nui ka'u e makeinake nei e ike i ko haku. he mea hoi 1 oi aku mainua o kau i ike ai ma ke alahele o Posedama, a aia ; iloko o keia nn'a a'u e makemake nei e ike i ko hakn, ke ola o na* mea apau o Peru»ia nei. O hele e ike i ko haku a hoala aku iaia me ke kanalua ole aine ka maka'u ole no hoi. Maluna iho o'u nei na ko'iko'i apau. Ina he aloha kou i ko haku, aole oe e hoapaapa wale iho niaanei.'' 1 Ko ka manawa pokole i noonoo iho ai ua kanaka la, a ike akn la no o Fiodoa aia no he manao kanalua iloko o keia kanaka; eia j nae aole he pane leo mai o ua kanaka la. Alakai aku la oia i kana malihini a liiki i ka lumihookipa o ka hokele. a hele loa aku la oia' e hooko i ke kauoha i haawi ia iaia. Aole i loihi loa ke kali ana o ka Naita Opio, oiai mahope iho. hauiania mai la kekahi puk'a a konio mai la ka Duke me ka papale kapn ma kona ]>00. he paa kamaa huluhulu ma kona wawae a he kuka kilika loihi kona e aahu ana. Waiho iho la oia i ka ihoiho kukui ana i lawe mai ai, a haawi mai la oia i kona lima o ke aloha i kana malihini. tI E kuu haku, ina oo e oluolu ana e noho iho ilalo, e haawi no au i ka leta a'u i ha'i ai ia oe. Ke manao nei au aole no i loihi ua leta la, a e hoike ana hoi ia mea uo ke kanaka e ku nei imua o kou alo.". Me keia mau olelo. lalau ilio la ka opio i ka leta iloko o kona pakeke a haawi aku la i ke Duke, a liopu mai la no hoi oia i ka leta a uhae ae la oia i ka wa-hi a hoomaka iho la oia e lieluhelu. O kahi i kakauia mai ai ua leta Ia mai Palatinate, Munika. no ia, a ua kakauia ae hoi ia Keoni, Duke o Wetiuaboro, a penei ka heluhelu ana: "I kuu hoaloha a hoa o na la hauoli i hala aku: ke haawi nei au i keia leta ma na lima o SIR FIODOA VON AMEBORO. a nana hoi e haawi aku ia mea ia oe. I ko'u wa e hoike aku ai ia oe ua hookau aku au maluna oua i ka hanohano naita nialuna o ke kahuakaua, e manaoio koke uo oe he kanaka koa oia a oiaio hoi. O kona makuakane he kanaka koa 110 oia i kona mau la i aui aku. a he kanaka oiaio a kupaa mahope o kona moi: aka nae, i kona hala ana aku i ka make ua waiho iho la oia i kana keiki i ka waiwai hooilina o ka inoa nmemae —o na hoomauao ana hoi o koua maknakane nona hoi ka ole naumaele ole—he nahiknua i Manain inalunn! o na kahuakaua like ole—a me ke alahele no kana keiki e hana ai! nona iho! O keia iho la ka hooilina o keia opio. aka i keia la! ke ku noi oia he p<»okela maluna o na opio npau o ko'u aupuni nei. J

Ke beU> akn nei oia no Penisia-Belina. Ke loaa oe iaia e haawi i na h»K»ki{ui oba«»hu aoa nona no ko'u pono a e lilo hoi oe i hoaloha, u«)ua. O keia kau e noi nei ia o<?. Aia no hoi he leka pakui i keia lt>ta maluna ae a ua T>nk<* aJa hoi i heluhelu ai eona iho me ka maopo(M> ole i.ka kaua Fiodo« a he maa manao no hoi i pili i na opio ia. a ua hoailonaia "Manao huna." a penei ka helnhelu ana: "Mawaho ae o keia e pili ana no ka opio. e kakau no aa ia Federika ka Xui. O keia ka mea bu,na oke ola ana oka opio an* boi e hoohuoi ole nei. a i hiki ole hoi ia*n ke hoomoakaka akn. He hookahi no nae au mea e hoomaopopo ai. He kanaka oia o ke koko kiekie—i iike akā ka maemae me na koko e ae o kou aupnni —a i like aku hoi ka maemae o kona koko me ka ohana Uohenaiola mamua aku o ka manawa o Federika ka Kui. . "LUDOVIKA " Heluhelo hon iho la ka duke i ka leta, a i ka pau ana hookomo iho la oia i ka ieta iloko o kona pakeke, a haawi hou mai la i kona lima i ka opio, me ka pane ana mai: "t"a waiho mai nei ka duke kiekie ia.oe, e Bir Fiodoa, i hoaloha no'u, a ke hauoli nei au i kona hana ana mai peia. Eia nae ina no aole oia i leta mai ia'u aole no ia he mea no'u e hoohoaloha ole ai ia oe, a ua maopopo no paha ia oe ia mea. Ke hauoli nei no nae au no ia mea. oiai he niea maamau no ia ia'u i ko'a wa e paa ai i ka lima o kekahi hoaloha." Mahope o keia mau huaolelo, nana pono loa mai la ua dake nei iaia nei. me he mea lu aia he ninau i ka opio ma ia nana ana, i ke kumu o kona hoalaia ana mai kona hiamoe ae, oiai ho mea hiki no iho ke kaliia keia mau ieta a kekahi wa kupono. Eia aole i hakalia iho kana malihini i ka pane ana aku: 'E kuu haku ,e hoomanao iho oe i ko kaua manawa maa i hai ai ua noi aku au ia oe e waiho malie kou ike ana i kuu inoa a no kekahi manawa. Aoie ao i hoike aku ia oe ike kumu oia noi a'a; aka 1 keia manawa e hoike ana au ia oe ia mea. I kela wa ua loaa ia'u he ike no kekahi hana ohumukipi. e kne ana hoi i ka moi ame eono o kona mau aliikoa nui. A e kuu haku, o kekahi o ia maa aliikoa o oe no ia?'' Hooho ae la ka duke me ke pahaohao ame ka puiwa pn no hoi, a hopu mai la i na iima o Fiodoa. "Ha! Ua kauleo mua aku no o Severina ika moi no keia mea. He kanaka noonoo hikiwawe oia a laula kona ike. t*a manaoio loa oia ua komo mai na kanaka hanohano o £akona iloko nei o ke kt>lanakauhale me ka maopopo ole, a heaha ka keia poe i helo mai ai, aole anei he hana ka lakou? Eia nae aole he maka'u iloko o F»»derika. a ua akaaka aku oia no keia maka'u i loaa i kekahi o kona mau Kenerala. I'a noi ikaika aku o lr*everina ame ka l)uke o De--san i ka moi aole e hele no ka nana ana i kona mau pualikoa ma. Posedama i ka la apopo ;eia nae ua i ae la no ka moi aole he pilikia.** "E kuu haku." walii a ka naita opio i pane aku ai, *'ina aole an i lialawai uiia a hookomo ia'u iloko o ke anaina o na poe ohumukipi i ka la mua a'u i komo mai ai iloko uei o ke kulanakauhale, a ina aole hoi au e komo akeakea ana ke hele ka inoi no Posedama, ke hoike aku nei au ia oe aole loa e hoi ola mai o Finierika o Perusia no kona halealii! Ae— a o keia hana iimakoko aole wale n<» ke ola o ka raoi aka nou an\e ko Severina pu. a uo Setileza, Zaetena, \Vinateletila ame ka Uuke o Uesau! Ae, e kuu haku, ua hanaia ka ohumukipi a maaoanoa ,aiue ka noeau no hoi; eia nae, e hoomaikaiia ke Akua, oiai ua paa keia j>oe ohumukipi malalo o kuu mau lima, a i hele mai nei au e waiho aku ia lakou iloko o kou mau liina!" He mea liiki ole ia kaua ke hoike ai 1 i k:i haawina i ili iho mnluna o Keoni o Witinahoro iaia e noho aku ana a hoolohe aku i na olelo a ka kaua Fiodoa, eia nae ua hiki ia kaua ke ike aku i kona iiui ame kona hoolohe pono loa ina olelo a Fiodoa. laia e hoolohe ana ke umi la oia i kona hanu, a i.ka.pau ana hanu malie ae la oia. Aia maluna o ka pahuume e ku ana iloko o na lumi la, e waiho ana he omole waina ame na kialia aniani, a ma ke kauoha a ka duke, lalau aku la o Fiodoa i ka omole a ninini iho la iloko o na kiaha, a i ka pau ana o ka laua inu ana, ane.he akn la ka opio me ka manao e hele aku e uana i ka puka owalio o ka hnni, a ia wa i ku ae ai ka (luke a kauoha mai la iaia nei e hahai aku mahope ona, a komo nku la laua nei iloko o kekahi wahi lumi uuku kahi hoi e hiki ole ai ke lolieia mai ka laua nei piea e kamailio ana. Maauei i hoike aku ai o Sir Fiodoa i kona moolelo o ko komo ana iloko o k« k kulanakauhale. ame kona k'»mo ulia ana ma Mikaela Hale. a hiki iho la i kona hele ana mai e ike i ka duke. me ka wailu» ole ae i kekahi mea e pili ana no kana mea i ike ai. lle moolelo loihi keia. hui|»u hoi nie ka nui na ninau aka duke hele loa »ka loihi. aka i ka pau ana. ku ae la oia iluna a hele holoholo ae la iloko o ka lunii inamua o kona kamailio hou ana mai. l'a haalulu ua duke la mailuna a lalo. a ua mokumoku hoi kana niau huaolelo i pane mai ai me ke komo pu ana o na hoomaikai he nui i na alakai ana a ka Makua Lani ame ka opio koa luaole nana i lawe aku i keia meahou iaia. Hala ae la lie manawa, a kuu iho la hoi kona piiioihoi, a iaia hoi i ike ai ua hiki i kona wa kupono e hoopnka ai i kona manao me ka hoolauwili ole ia, hoi iho la oia a noho iluna o kona noho, a lalau aku la i ka opio a paa. 1 MOKI.*SA X. KA HOI'ENA O KAOIU MI KH'I. 1 Ma ka lioao mua ana.o AVitinahoro v kamailio «ia hiki kupono ole. oiai nae ua manao mua oia e hiki ana no. laia e paa ana i na lima o ka kaua Fiodoa a e makaikai ana hoi i ka opio, ua koiuo iho la ka inanao iioko' o ua olom.ina la i k:i nui nnnli «> k<>na air i keia opio malihini iaia; a ua hoopihaia kona puuwai ino ki* alolia. a ua ia iuea i hapai mai i na kulu waimaka e hoohanini iho maluna 0 kona inau papalina elemakule. "E Sir Fiodoa. ua lilo oe i mea pili loa i kun punwa» i hiki ole 1 ka maka o ke kanaka ke ike mai. O. no keaha —no keaha—Ke moeuhane nei anei au!" Aia ua olomana la ke nana la ine he inea la aia ma kahi inamao loa ka luea nana e huki ana i kona noonoo, a me kona liooikaika nui i lmihoi hou inai ai oia i kona noonoo no ka h:tna e waiho nei imua o ko lana alo. "E kuu keiki koa, a puuwai oiaio. ke manao nei au he hana kamalii ka'u e hana nei imua o kon alo; aka nae. e hoomaikaiia na Laui. ina keia he hana kamalii. alaila. ua ulu mai no ia inamuii ke al«"»ha i komo mai iloko o kuu puuwai. Aole loa o, e manao iho ua nui kou ikaika ke hiki mai ikawa o ka hana. Ano—e hoike ;nai ia'u i kau i homohonohp ai no ka manawa e hiki tr.ai ana! O ka huakai.a ka moi aine kona man ukali. ka lakou mau mea «• hana aku ai ame ko lakon nee ana. ua pololei e iike me kau i hoike mai nei. a ke hoomaojK)i>o loa nei au i knhi i manao ia e luwko i ka manao kakauha ona enemi. Ae—ua hiki no ia'u ke ike aku i ka lele ana o na kanaka ehiku i piha ko lakou punwai me na manao uahoa, a i paa hoi na manao e hooko i ko lakon makemake. e lele ana hoi ine ka hikiwawe malnna o ka hnakai a ka moi a hookuha'u iho i ka nee ana a na huakai la. a |>epehi iho hoi i na kanaka wno e nanea ana i ka hele Ina aole oe ina ua noho kanikau o Peru*ia. Aka D ae—e ha'i mai ia'o—ieaha la kan i manao ai uo ke pale ana i keia poino, a ia manawa pu no ho'. e paa keia poe ohnmukipi i ka honuia?" (Aole i pau.)