Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIV, Number 29, 20 July 1906 — Ku-e ko Waipio Poe HOOPII MAI E KIPAKUIA KE KUMUKULA AUPUNI. A'OIA NA HAUMANA I KA HULAHULA AME NA MELE HOOIPOIPO ILOKO O KA HALEKULA. [ARTICLE]

Ku-e ko Waipio Poe

HOOPII MAI E KIPAKUIA KE KUMUKULA AUPUNI.

A'OIA NA HAUMANA I KA HULAHULA AME NA MELE HOOIPOIPO ILOKO O KA HALEKULA.

He p:i!apa!a heopil ka I loaa ae nel l ke Kiaalna no ka hoopau ana ae i ke kumupoo o ke kula aupuni o Waipio ame kona kokua pu, a no ta ano kumuhana aole e nele ka waihoia ae i ka Papa Hoonaauao no ka mea o ia papa ke kupono i ka noonoo ana ia mea a nana ia e noonoo mai a o ka mea I e puka mai ana ō ia aku la kona hopena. ! u ka palipala hfopii ua kakauia maj ka olelo makuahine (Hawaii) a ua unuhiia ae ma ka olelo haole i maopopo ai ke au iki ame ke au nui. O keia malalo iho nei ka unuhi ana. Ia George R. Carter l aloha nuila. Kiaalna o ka Teritori o Hawaii, Aloha: O makou, o ka poe no lakou na inoa malaio Iho nei. na makua o na keiki e hele ana i ke kula aupuni ma Walpio, Hamakua, Kalana o Hawaii, Teritori o Hawail. Oiai. o John K. Keaipha ke kumupoo o ke kula ma Waipib, Hamakua a he kumu hoi no ka makou mau k^iki, Nolalla. o makou ; na makua i hoikeia ae nei maluna, ke noi aku nei me ka haahaa i kou Kiekie e kapae ae ia John K. Kealoha i oieloia mal ka oihana i o'eloia ma ke ano he kumupoo o keia kui'a a e kapae pu ae hoi ia Mrs. John K. Kealoha mai kona wahi ae ma ke ano he kokua kumu elua o ke kula maluna o kela mau kUmu: 1. O Mr. John K. Kealoha, ke kumupono, he kumukula mua no oia no ke kuia o Waimea, Kohala Hema, a he elua ona manawa i ku ai imua o ka aha hookolokolo apana o Kohala Hema no ka hanaino i na kamalii a ua hoopa'i ia. A ke hana nei oia ia ano maluna o ka makou mau keiki i keia manawa. Ua manao no makou e lawe mai i keia hana a John K. Kealoha imua 0 ka aha. aka, no ka ike ana he hoopau manawa wale no ia oiai aia kft iunakanawai ame ka hope lunamakai ma kahi o umi-kumamaiua miie mai ko makou wahi aku, pela makou i hoomal kona kulsma kumupoo ae iio ke kula a he maaiahi hoi ia ame ka hoopau manawa ole. 2. Mamua o ka hoomaha ana o ke kula i keia makahiki ua hana aku oia 1 kekahi mea i-kaa aku mawaho o na kuhikuhi o ka Papa Hoonaauao ma ke kula ana mai ka hora ewalu o ke kah»hiaka a ka hora ekolu auwina la a i kahi manawa no hoi e oi aku ana a i kahi manawa emi mai no hoi. 3. Ua a'o eku oia i na l&ikikane ame na kaikamahine mamua aku o ka hoomaha ana o ke kula o keia makahiki kula. Ikawa i hele mai ai o Mr. e. E. King ka Lunanana Kula ianei ua paa mai ola mai ka hoopuka ana aku e pili ana i ka hulahula, a olai he makemake oie na makua i ka hulahula ua kapaeia ae la ia mea ma ka la hoike o ke kula. Ua lioomana mai nD anei- ka Papa Hoonaauao ia Mr. John K. Keaioha e a'o i na kamalii i ka hulahula? 4. A ua hookikina aku hoi oia i kamalii liiiii loa e hele i ke kula a hooweiiweii aku ia i na makua ma ka manao ana e hoopil ina aoie e hoounaia na keiki a lakou i ke kuia, O na keiki liilli i nui kupono ole no ka hele ana ' i ke kula aoie he pono lakou e aeia e t hele l ke kula a he hana kaumaha hoi [ ia ma ka aoao o na makua i ka lawe ana ia lakou i ke k.uia i v na ia apau. | 5. Ke manaoio nel makou ua umiiia ka Papa Hoonaauao e John K. Kealoha I no kona pono pilikahi iho ma ka manao [ ana e nui kana mau dala mai ka lehuiehu mal ma ka hooikaika ana e lilo kana wahine i kuniukula kokua oiai nae pia e ike ana i ke kupono ole o kana wahlne no ke a'o ana ma ke kula a o kekahi no hol o ia ka lawa ole o ke kol o ka heluna haumana o keia manawa i ekolu mau kumukula. 5. Ua haawi ae oia he hulahula iloko o ka halekula ho ka h&nohano 6- kahi mea. Ua haawi anei ka Papa Hoo-! naauao ia kuleana iaia? 7. Ua a'o aku no hoi oia i na ka- i maiHkane ame na kamaliiwahlne i na mele hooipoipo a ua himeniia hoi e na h&umana ma ka la hoike o ke kula. A o kela ame ka hulahuia pu, o laua iho la na kumu ano nui loa o ko makou hiki ana mai I ka panina a ike iho la o ta mau mea na mea e inoino ai a e poino ai ka makou poe ketki. Ua loaa pu mai no hoi ia m&kou ka manaolo aohe he 'haawina dala i hooholoia e ka Ahaolelo no ka uku &na i na kumukula no ke a'o ana i na keiki la mau' mea. O ka makou e noi nei, i elua wale no mau kumukuia no ke kula. e pono &L Noiaila. ke manao nei makou o na kumu' i hoikeia ae nei maluna ua lawa ia no ke kapae ana ia Mr. John K. Kealoha ame kana wahine. O makou iho no kou poe hoopli, W. D. Aiapai. Mrs. Kanoho. Mrs. Ka> mae. Mra. Lukana, Mrs> Akunakal. Mr. Oha.rless Amona. Mrs>. Pila Akana. Mrs. Hallaka. Mrs.\Kua, Mrs. Kaiili. Kaiawa. Aiama nui, Mrs. Kapahu. 8. K. Mahoe. Mr«. Haa, Mra, Kaia. Mrs. Haaiīlio. Keawe. 'Amoim Pap«s Mr. Heniamina, Kualil. laak PUlani, Ai Hake. I