Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLV, Number 33, 17 August 1906 — OHOHIA NUIIA O ELELE KALANIANAOLE E HOOKAHI KAUKANI ELIMA HANERI A OI MAKAAINANA PUUWAI HAMAMA. Ma ka Halawai Makaainana Repubalika Nui i Malamaia ma Aala Paka. [ARTICLE]

OHOHIA NUIIA O ELELE KALANIANAOLE

E HOOKAHI KAUKANI ELIMA HANERI A OI MAKAAINANA PUUWAI HAMAMA.

Ma ka Halawai Makaainana Repubalika Nui i Malamaia ma Aala Paka.

HOIKE NA A.LAKAI O KA AOAO, RKPL T BALIKA I KO LAKOU MA- | NAO NO KALANIANAOLE. Ma ka po Poaono aku nel o ka pule i hala l malamala ae ai na hana ha'io'elo Miua loa a ka aoao kalaialna Repuhalika ma ka paka o Aala ae nel. • no ka %vehe a hoomakaukau ana no ke . kaii;4 kaliilaina e hookokoke mai nei. i Ma k.ihi o ka 1500 poe i hoea ae. o| na ao;to kalalalna like ole. e hooho ana | me na leo hauoll no ka Elele hiwahiwaj a ka lnhul. Kalanianaoie. Ua hooma- i luia'ka halawal ola po e Senatoa John Lane, ka mea nana i alakai mua maii 1 ua halawai uiuinahiehie la a na Re- i puhulika. I Ma kekahl o kana mau olelo ua ol»*lo ae ola he halawai kela 1 kaheai:i aku ai na mea apau e heie mal e hoolohp I ka halolelo a ka Elele anaole, ka mea e oleloia nel i ke kupo-, no ole e lilo 1 Klele Lahui. * ! Mawaho ae o Senatoa Lane ame ka Elele. o A. G. M. Robertson, Chas. Hu»tace. R. Zablan. George W. Smlth, E. W. Quinn. D. Kanuha, W. O. Smith. W. W. Harrls. Jas. Qulnn, Kanealli ;\me kekahl poe kolkol e ae na poe oluna o ka awai haiolelo. O ka haiolelo mua oia ahlahl oia no o A. CJ. M. Robertson. Ma kana haiolelo ua olelo ae oia no na mea e ka-i hlhi waleia nel maluna ona, a e ho-, ahewa walela nel oia, ua makemake ula e hnlke aku i ka lehulehu o na poe koho balota apau. aole ola I upu o Ulo l nioho Elele Lahul no keia kau, koho. I "Ua makemake au e hoike aku ia kou o Kalanlanaole ka Elele Lahui a ana no keia kau, a ua makemāke au e kakoo oukou lala. a e haawi i ko oukou inau haloia nonj." (PaMpa'lia.) | "Ke kamalllo nel kekahl poe *ie manawa kupono maoll kela i kaheaia al o kfia halawal manao nel hoi kekaiii poe. o ka manawa kupono maoli tm keia e hana al.me ka hookaulua ole. l "Ke knmalUola nel kakou i ko kakou konu> nul ma keia hana he kalaiaina. a malia paha he mea oialo no hoi ia. he nul na poe kaiaialna aklakl a imihala e ike la nel. ' "Ke manno nei au. he mea pono e loaa la kakou i Kanawni Kumumua. Ina o loaa la kakou keia kanawal. alalla p hului pau la auanel na hana kalair alna. "Ke hookokoke mai nei ke kau koho balota. a Ina i loaa ia kakou keia kanawai kumumua, alaila aohe o kakou hoopau manawa wale ana mamuli o ka hoolohe wale ana i kekahi kanaka e makemake ana e holo Lunaklai. a Ina e wae oleia. alaila holo ae ma ke ano Kuokoa. Home Rula a Demokalaka paha. 1 "O kela kanawai he kanawai ia e papa loi nna i ka Hlo ana o kakou 1 Home Rula i kekahl la. i Repubaltka l kekahi la a i Demokaiaka hol t kekahi la." ' | Alaila kanialllo hou mal la ola I ka lelmlehu e pili ana no ka Elele: "Ua nuiopopo ia kakou na hana maikal a ka Klole Lahui Kalanlanaole 1 hana'i no kakou iloko 6 ka Ahaolelo Lahui o Amerika. Ke makemake hou nei oia e loaa iaia ka waeia no la kulana. a ua makaukau ka aoao Repubalika e hooko aku i kona makemake." ■ l!a kamaiiio mal o G. W. Smlth, ua hele mai ota i ka paka e apo ohaoha aku l ka Elele Lahui, a e hoike aku I kona hoomaikai kiekie i ka Elele ntf na hana malkai ana 1 hana ai. "O kakou ka poe e noho mamao nel ma Hawaii nei mai ka Ahaolelo L&hui mai, he moowini loa ko kakou waht ike no na hana a kn Elele i hana mai nel iioko o ka Ahaolelo ma Wakinekona," ■wahl ana. "O ka Elele Lahui, aole o ka makaukau wale no ka mea i makemakela e Uuta iala ame k& lke hoohulihuli. aka, e loaa pu lala k& ike hoohoa loha. O keia mau mea a'u i k&m&llio ae la. ua loaa ia mau kalena l ka kakou Elele nel. Ia'u ma Wakinekona r.o kela bila holhol loaa. ua hoike mai na Senatoa ame na Lunamakaainana

la'u no na hana maikai a ko kakou ! Elele aine kana hooikaika pauaho oie I no ko kakou pono. I "Ina kakou e wae ana a e koho ana paha i kanaka inalihini e hele ai no kaj Ahaolelo Lahui. ua like no ia me ke kuapo lio ana no ka a'e ana aku mal - kela kapa o ke kahawal. I "Ke a'e aku nei kela Teritoii ma | kela kapa o ke kahawai o na biia haa- ! wlna, a hookahl wale no kanaka e loaa'i ! o Kalanianaole wale no. j "I ka hoopau ana ae i ka'u mau olelo o kela po, ua makemake au e paipal aku ia oukou e koho oukou ia Ka- | Unianaole. aole ma ke ano l makana | na oukou e panai aku ai no ka maikai I ana 1 hana mai ai la kakou, aka, no ; ka mea ua kukuni paala iloko o kona I puuwal ka makemake e hana no kou pono e Hawaii. (Pa'ipa'i ioihiia.) "Ua loaa ia'u ka hauoli o ka haawi ana aku i na hoomaikai kiekie ana i ko kakou Elele Kalanianaoie," wahi a W. O. Smith. I "He mea nui maoil ka loaa ana he leo | no kakou iloko o ka Ahaolelo LaMii. j Ua lehulehu wale ko'u mau manawa I hele ai i Waklnekona, a ua ike au o ke kanaka waie no i loaa na kokua ana mai na Lunamakaainana mai. o lakou na kanaka e loaa kahi puolo o ka hoi ana. elike me ka Elele nei a kakou. "O ko Kalanianaoie hilinaiia no kona hoopono. kona pololel ame kona makemake nut ia ina kona ano keonimana. pela t loaa nui mal ai ia Hawali nei kekahi mau pqno nui." 1 Ua hoike mai o W. O. Smith i na { poe koho batota e koho i ke kanaka ' kupono, hoopono, a loaa kekahi mau * ano malkai e ae 4 no ka mea, ke haka**>on<Kn»«i Ahaolek>^aM^'Wftkin»rv kona i na hana a ka Ahaolelo o keia Terttorl, ame na hooponopono ana o na I Kalana." - ! I ka nianawa a J. C. Lane i hoolauna mai at i ka Elele, he manawa leihi okoa la o kona ku ana oiai na kanaka e pa'lpa'i ana ine ka piha ohohia no ka Elele hiwahiwa a ka Lahui. I Iloko o kana haiolelo mal ka mua a hiki i ka pau ana, ua ohohia walo ia no me ka hooho ana "Pololei! Pololei!" j a pela wale aku; a o kekahi o kana mau olelo oia iho keia: I "Mamua o ko'u holke ana aku ia oukou i ka'u hana ma Wakinekona. ua makemake au e haawi aku i ka hoomaikai no ko oukou hoouna ana ia'u ilaila. Ua manao au o keia ka manawa j maikai loa a'u e hoike aku ai ia oukou, ( e holo hou ana au ma ke kulana Elele . i keia kau koho e hoea mai ana. ( "O ka hana a ka Elele e hele nei no Waklnekona. aole no ia he wahi hana palaueka waie. He mea ole ka hoopau manawa wale ma ke kualehelehe ana, aka, o ka hoolkaika kino maoli no. } "O ko'u hoohoal<5tia ana me na poe Ikaika 1 ka hoohulihuli ana iioko o na ' hoa o ka Ahaolelo ko'u hui maoli ana no hol me Lunamakaainana Kamika, ke Komite o na Bila Haawina, 1 loaa mai ai ia Hawali nei he 5150.000 . no ke kahua o ka hale aupuni Fede- | rala. "O ka ike hoohuli manao i loaa ia'u ina ke ano hoaloha. he hoike maopopo loa ia a ka holo ana o ka'u mau bila, : oia hoi. no ka eli ana i ke awa o Honolulu nei ame ka holo ana o ka bila ma'i lepera. "Ke olelo nei na Home Rula na R. W. Wllikoki i hooikaika a loaa mal ia kakou ka pono koho balota kuloko, he h«>opunipuni ia mau oielo. "U& hoounaia ae ke kooe o ka bila a lakou e ke kakauolelo o ka aoao Home Rula la'u ma Wakinekona. A ina i hookomoia Hoko o ka haie eiike no me ia i hoounaia ae al, ina ua kilolla iloko o ke ie opala. j "Ua hooponopono hou ia ua pala-j pala Ia, a paianaiki mai, I like pu ka nui me aoao hookahi o kekahi wahl Ieta nui. a walho aku ia au imua o ka Ahaolelo. O keia iho ia ka'u i hana aku al. I haawila mai ai ka mana e hooponopono no kakpu i ko kakou mau kanuwal koho balota." He nui na mea aku i holkeia a mahope o kana mau olelo ua hookuuia ae la ka halawai me ke mele lahul Hawalt Ponoi.