Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLV, Number 36, 7 September 1906 — KA IPUHAO KALAIAINA. [ARTICLE]

KA IPUHAO KALAIAINA.

• '.i JU - (Na ke Kiu Meahou.) Ma kē aiiiahi o ka Poalima i hala ua hoohala aku la no wau i ko u manawk hoolana hia ka halawai makaainana o na Repubalika ma Aala Paka. Ua piha ne ia wahi. aole nae i like ka piha me na halawai mua aku. A ia'u e hoolohe ana aia na kanaka he nui e holo-ke ana iuka i ka halawai a na limahana Repubalika a i ka halawai a na haumana o ke Kula Sabati a Senatoa Lane o ka Apana Elima. Aole i liuHii ua loaa ae la ko'u hoa kamailio. Ua ike no wau iaia ma ka helehelena aole nae au i ike i kona inoa. A penei kekahi o ka maua mau olelo: "Pehea kou manao i keia olelo a Kuhio?" i ninau aku ai au.* ''O ka olelo hea la?" i hoomaopopoia mai ai au. ; "Ana hoi i olelo mai nei i ke koho pololei no o na haole ia! lakou iho a haalele i ke koho ana i na Hawaii?" "Polōlei kela," wahi a ua hoa kamailio nei o'u. "Ke hoomanao nei au i ka wa o ke koho balota Kalana o kakou a " "A heaha kela pololei?" i kahamaha aku ai au. "E ha'i mai oe; i kau ike o ia kau." ' "E hooma'nao oe o Poepoe ko makou moho lunamakai —ka ! moho o na Home Rula ame Demokarata i huiia a o Balaunu no hoi ko na Repuba!ika, a i ke koho ana iho ua puka aku la o Ba!aunu. j Eia ka ninau. Pehea i puka ai o Balaunu?" { "Eia ka'u pane," i hoomau aku ai kuu hoa olelo; "ua kohoia o Balaunu e na Repubalika Hawaii ame na Reptrbalika haole a ua koho pu aku no hoi na Demokarata haole, nolaila i ka houluulu ana | ae i ko Ealaunu mau halola—na baIota o na haole Repubalika ame! haole Demokarata ame na balota o na Repubalika Hawaii ua nui | loa ae ia mamua o ko Poepoe, no ka mea, o na Home Rula ame na Demokarata Hawaii wale 'no ka poe i koho iaia. Pela au i manao | iho la ua pololei kela olelo a ke Keikialii, a ua wiwoole oia i ka hoike ■ ana pela," , Hamau Ioa iho la wau me ka noonoo nui ana i keia manao a | kuu hoa kaipailio. Ua mmao pu no hoi au e noonoo pu mai na meaj apau ia mea, no ka mea he wa keia o ke kalaiaina e paila jiei. j Alaila, pane hou aku la wau i ua makamaka nei ma kuu manawa j i haupu koke ae ai i na waha-a kalaiaina o na wa i hala, nolaila, j ninau koke aku la wau iaiai J "A pehea ka hoi ka Hkou a'o mau ana i na wa koho apau e — r-," eia nae. ua kahamaha e ia mai la wau e ia. "Owai lakou?" i ninau mai ai kela. "O! o na moho no hoi j>aha o na aoao kalaiaina no apau." "A heaha.ia mau a'o?" i ninau hou mai ai kela. "E koho pololei hoi i na paa balota," i pa aku ai oia i ka'u olelo. 4i Aole anei ou hoomanao la i ke kukala mau ia o ia ano olelo? Mea ae no e koho pololei i ka paa balota Repubalika, wahi a na Repu-! balika mai na haolo a na Hawaii. Pela no hoi na Demokarata—e' koho i ka paa balota Demokarata, a pela tk> hoi na Home Rula—' e koho pololei i ka paa balota Home Rula. No'u iho ea,. he a'o maikai no kela no na aoao. E hooikaika ana no-hoi kela ame keia aoao e " "He makehewa wale'no ia ao, no ka mea, aia wale no ma ka lehelehe," wahi o u i kahamahaia mai ai. "Aohe he pololei o ia sno a'o.'* "Alaila, e olelo mai ana oe aole i hoopukaia ia mau a'o i na wa i hala? ft i ninau aku ai au. "Aole au e hoole aku ana," wahi a kuu hoa kamailio. "aka. e hooia aku ana wan, no ka mea, ua haanui ae no na aoao kalaiaina me ia mau ole!o. Aka, aole he hookoia oia mau a'o." i maopopo at ia oe? ,, i ninau aku ai au i hemo mai ai ea i'o. s "O, ua like loa no me ka'u i hoike ae nei," ikahi a kuu hoa. 4< oia loi, kukala na Repubalika e koho pololei, aolē no itae he koho pplolei na moho Rcpubalika apau. Haaleleia iho la kekahi poe o lakou a eohoia ae la ka p6e o ke Demokarata. ,t

"Nfalia # paha ua haaleleia aku ia mau moho Repubalika no ko iakon kupono ole» nolaila. kikoo aku lakou i na moho kupono o ka aoao Dcmokarata." ' "O, ina no ia kumu ka hana ana <pda.. alaila. ua pono »a, aka. ke njartto (tei atf aofe na haoU i hana pi?au Ht niakeniako inaoh no lakou e koho i na moho Hawaii a koho wale'na i na moho haole." "Manao wau ua kuhihewaoe e kua makunaka, aka. e pono no e huii pono a !oaa " "Hele no oe e huli : kau. l*a nuii au a loaa ka u a oia ia a'u i hoike aku la ia oe/*