Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLV, Number 37, 14 September 1906 — O KA HAPANUI KA LEO O KA LEHULEHU. [ARTICLE]

O KA HAPANUI KA LEO O KA LEHULEHU.

O ka hapanui ka leo o ka lehulehu oia ka makou kumuhana i makemake ai e hoala ae i ko kakou noonoo e ka lehulehu a hoopili ae i ke kalaiaina e paila nei i keia manawa,-no ka mea, he kumuhana ia i nele ole ka pili ilaila e like me ka pili pono anā i na hana piKlaula a pilikahi eae e hanaia ana. He olelo oiaio no hoi keia e hiki ole ai ke hooleia a o ka mea e hoole ana he kanaka $ku. la oia i ike ole i kona i'o maoli; a o ke kuniu, no ka huli.ole no e makili ole ai kona noonoo malaila.. A ina nei he poe kahi oia ano he mea maikai no ka hoala ana i ka noonoo ma ia mahele i mea e malamalama ai ke kanaka.. He oiaio no hoi keia i ikeia ina k« koho balota nui a ke Aupuni Teritori o.kakou i kukala mau ai a kakou no hoi e koho aku ai i k& malama o NoVemaba e hoea mai anā. Aia ka puka o na moho e holo ana a lilo i mau hoa ahaolelo a i ole i mau luna aupuni kalan?; a lilo ia lakou ka hapanui o ke koho ana o na makaainana o kahi o lakou e holo moho ana. Nolaila, ika ana mai o 'na moho. he hoike ana ia ua lilo aku ka hapanui o ka poe koho ia lakou, a i ka holo ana oia haawina hookahi apuni ka Paeaina ua loaa iho la ia kakou ka piha pono o ka Hale Ahaolelo, a o ka Ahaolelo hoi he wahaolelo ia no ka lehulehu ma o na hoa la i kohoia e ka napanui o na makaainana, a makou e olelo nei he leo ia no ka lehulehu. A e like me ka oiaio o ia pela no ka oiaio o ia haawina i ke koho lunanui ana iho nei no na kalapu o ka aoao Repubalika i malamaia iho | nei inala i hala koke iho nei. Mamuli oke kohō ana oka hapanui 1 lilo ae ai ka poe e noho lunanui nei i poe kuleana ma na oihana o lakou i hoonohoia aku ai e'hana ma kekahi olelo ana, na ka leo o ka lehulehu i hoonoho aku ia lakou. Aole wale iloko o ka kalaiaina ka ikeia ana o ka oiaio o ia mea, aka, ua ikeia "iloko o na hana pili hoomana. A i manaoia i, kahu no kekahi Ekalesia, alaila, e akoakoa ae na hoahanau o ia Eka- ! lesia ma kekahi halawai, a mahope o ka noonoo ana alaila e ninaninauia ana ka makemake o na hoahanau no ke koho ana i kahu 110 lakou, a i ka ikeia ana o ka hapanui o na hoahanau e lokahi ana e kahea kahu, alaila, ua kti iho la ka makemake o ka Ekalesia holookoa ma ka aoao kahea kahu. I Eia ka ninau pehea i lilo mai iai ke kahea kahu i makemajke no ka Ekalesia holookoa mamuli o ka hooholo ana o ka hāpanui iloko o ua Ekalesia nei? Eia. Ua ae aku ka hapauuku ona hoahanau o ua Ekalesia nei i ka hooholo lokahi a ka hapanui ma ka hookuu ana i ka lakou hoole lokalii ana. ~ O ka ka hapauuku, oia ka hoole ana i ke kahea kahu, a o ka ka liapanui hoi e ae ana i ke kahea kahu, a 110 ka piliwale o ka hoolo lokahi a ka hapauuku i ko ka hapanui pela i kaa ai ka hapanui ma ke anuu ekahi, a 110 ke kau ana i kā heki ekahi, pela i lilo ae āi ka iiooholo lokahi ana o ka hapānui mā ia anuu hēlu ekahi, a no ke kau ana o ua hooholo lokahi la o ka hapanui ma ia anuu like, pela i lilo ae ai ia hooholo lokahi i helu ekahi a o ka manao o ka helu ekāhi oia 110 ka mea i lanakila a na ka lanakila hoi i kukala aku e hoolohe na niea apau mai ka poe o ka hapauuku a ka poe o ka hapanui; a ke! liouluulu ae i keia poe apau o ka hapauuku ame ko ka hapanui oia no k.a pihakui o ka ekalesia holookoa pela i pu-a ai ka hapanui o ka leo^ 0 ka lehulehu. I Ma na hana kalepa ua ikeia no ka oiaio o ka lilo ana.o ka hooholo lokahi ana o kā hapanui i leo 110 ia aha holookoa a maluna no hoi olaila i neeniua mau ai na lawelawe ana o ka oiliana kalepa iloko o Hawaii iho nei a. iloko o na aina malamalama apau e lawelaweia nei ia oiaio. : j. A i ka Ahaelele Repubalika o ka Teritori i īioho mai la i Wailuku ma ka Poaono i hala ua.puka haaheo mai ke.Keikialii Kalanianaole i'moho elele lahui no aoao Repubalika, aua hooko.hu i.i mai o Alika Robikana i lunahoomalu 110 ke Koinike Kilwaena Teri-. tori o ka āoaō Repubalika mamuli o. keia oiaio hookahi "ma .kekah; olelo ana, na ka hooholo lokāhi ana,o ka .hapanui o ua Aha la* i koai pela, 110 ka mea, oua hapanui la oia ka leo o ka. lehulehu elele. . | Aka, aole iloko o ka lokahi like ana o ka hapanui e maikai ai ia, mea i holo aku la, a o ke kulana maoli o ka maikai ame ka maikr:i c>le, o ke kupono ame ka ole oia maoli no ka oi aku o ke kō'iko'i ke huokukuia ae me ke kumuhana noiia keia kinō mānao. j O ka mea e lilo nei ka bila kanāwai Sabati a ka Ahaolēlo i hala 1 kanawai no keia mau la mamuli ia o ka hooholo ana a āpono ana | o ka hapanui o ka Ahaolelo Teritori o leākou ttei, oiā hbi; ka apono ana o ka hapanui o na Lunamakaainana o ka Hale ame ka apono ana 110 hoi o na Senatoa"o ka Aha Senate i ae a'eku ae hoi i ka vito o ke Kiaaina, aka, aole no kona hooholo ia ana e ka hapanui o ka Ahaolelo ka mea i lilo ai ia kanawai i kanawai maikai no Hawaii Paeaina. I Me ka hoopaapaa ole, oia kekahi o na kanawai kupono ole loa a ka Ahaolelo i hooholo ai, a ua hawawa loa ka Ahaolelo o ka hooholo ana pela a makou e hoomaikai nei i ka hapa.uuku ma ke ku ana ma ka aoao hoole oiai o ka hoole oia ke kupono no ua bila kanawai | Sabati nei, a ma keia ano hoi i naaupo ai ka Ahaolelo, no ka mea, he kanawai kela i ku-e i ke Akua ame ka pononui 01 ae o ke kanaka. Nolaila, i ka houluulu ana ae i ko keia mahele kanāwai Sabati e loaa ana ia kakou ka'huina o na mea apau a oia hoi ka lilo ana o ka leo o ka lehulehu ma o ka hooholo anā la o ka hapanui i ka inea kupono ole a i ka mea i kue nui akū i'ke Akua ame ka pononui o ka hoaKanaka. A e like me ka oiaio o keia mau mea i hooaiaiia ae la maluna no ke Kanawai Sabati pela no ka pili ana o ia oiaio maluna o ke Kanawai Laikini Waiona i hooholoia ai 110 € ua Ahaolelo nei i hala. Nolaila, i ko makou manao, aia ka waiwai o ka kakou hooikāika ana ma ke alako ana i ka leo o ka lehulehu ma ka aoao kupono a maikai wale no, ina ma ke koho moho ana a hana e ae paha, a ke liiki ole, alaila e hooikaika aku ma ka hoohuli ana i ka hapanui o ka lehulehu. He ninau keia i pili i na hana apau e lawelawe pualuia ana a ua maikai hoi no na mea apau 110 ka lawe ana i rula no lakou. — —