Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLV, Number 38, 21 September 1906 — KA IPUHAO KALAIAINA. [ARTICLE]

KA IPUHAO KALAIAINA.

(Na ke Kiu Meahou.) j '-Ea, huhu maoli o John Lane," wahi. a'u i pane aku ai i kuu hoaUoha i ka Poalua nei ia maua e ku pu ana ma ke Alanm Hokeie ae 1 nei mahope iho o ka hui kamailio ana me r.a Alakai nui nei o ka A- ' pana Elima. . . "Ae io hoi." wahi a kuu hoa i apo lokah'i mai ai i ka'u, "aka, ke manao nei'au ua poho no kona huhu ana iko Balaunu poe." » j "No keaha hoi ? "- iui aku ,ai au. "O, aohe ka oe i lohe aku nei i ka malama ole ia o ka mea i hoopaaia, a i kā hiki ana mai i ke kbho moho ana iho nei ua haule iho la ka moho a Lane i makemake ( lqa ,ai e puka, ana hoi i olelo ai ka ka Apana Elima moho ia.'' , . "Ua-lohe aku nei no hoi aia,'' wahi a'u i hooia aku ai, "aka, manao nae -wais ua oi aku ka puka ana o Mr. Kuaika mamua o Fernandez, 4< a uā " ''O, he ninau okoa ia," i kahamahaia mai ai au'iiie ka okalakala ana mai o'kuu hoaloha no ka'u paku iku'i .ana aku, no ka mea, o ka haule ana o Fefnandez mantuli ia o ke koho» ole ana o na elele a Balaunu ame kekahi poe okoa iho o ka Apana Eha iaia, pololei anei ia ? " • ' ; _ ' ' „ "Aole au e ae aku ana he pololei ia no ko Balatinu poe. wahi a'u, "a ina ua hana io ko Ralaunu poe pēla oko lakou ano aku no ia/' ■ ;! ; '"A oia hoi ka Lane i okalakala mai nei me ka i mai aole oia e kakoō ana ia Balaunu ma ke kau koho balota e nee mai nei, mamuli Iho la o ke apakee o-ua poe elele nei ana. "Ae, ua maopopo ia ia'u," i pane hou aku ai au, "'a.no kuu lolie ana āku 'nēi ia nuhōu, ua piha loa ia wau i ka olioli no ka mea aole au i makemake e puka o Balaunu ma keia koho ana. He mea maopopo e haule loa ana o Balaunu ma ka A'pana Elima ma kahi.e lalama la ka mana o Lane. Ea, i;na owau o Lane aole au e hoopaa ia'u malalo o kekahi olelo aelike. A laa la ka apakee ! "O kii mikini hoi ia!" wahi a kqu hOa. "Heaha ka meahou?" wāhi a'u i ninau aku ai i kekahi hoaloha no' o'u ia'u i halawai aku ai mc īa iaia e ku pu ana me keloihi mn.kamaka ma ke kihi o Alanui Papu me Moi i ka Poakahi nei. "Ho!" i hooho ae ai ua hoaloha poupou nei o'iume na hiohiona hauoli maluna ona, ''he hookahi no palia meahou, oia no ka paila o kē kalaiaina." • "Alaila, ke paila io mai nei'ke kalaiaina ma o oukou la, pela anei ?" i ui hoii.aku ai a ku hooiono loa hoi 'kāhi makamaka o maua. "Oliana ka oukou hana i ikeia aku hoi ka piaila io ana?" i pai akn ai au. . . . . "Eia. Ma ko makou hooikaika ana e puka ka makou kanaka i moho ua hoaoia ae makou e pulapu " "A nawai ōiikoii i pulapu?'''.! kahamaha aku.ai au. "Uwoki hoi paha oe a pau ka'u wehewehe anā," i pa mai ai au i ka ikaika o ka !eo o kuu hoaloha, "he mea kali no hoi a hololea k<i moolelo." ... ■ > "E kala : mai ōe'lā'u," wahi a'u i hooluolu aku ai i kōna wahi piena, ,'a e hoomau aku i kau moolelo." "E hoomānao ōhia, o ka niakou kanaka no ka moho lunamakaainana oia iio 'o Correa," wahi a ua kalaiaina opio nei, oiai he kanaka opio pahaahaa oia y n 'a no ka makemake o kekahi auna o makou e puka o WallaGe no ka haawipio ole o makou i ka makou kanaka pela i pulapuia aku ai kekahi poe ma ka hoonuinui ana he Pukiki oia ma ka inoa Correa. oiai nae, he keiki Hawaii maopopo o Klr. Correa : kamaaina nui iloko o keia kuianakauhale ike.no/he keiki Hawaif ofa a— "A owai keia mea nana i pulapu aku," wahi a'u i ui aku ai me kuu hoonanauki nui. "E ha'i mai oe i lohe maua." "O/ aole no olua ! malihini iaia. 'O Kalaka no hoi." "O Kalaka hea keia? He-nui loa na Kalaka o Honolulu nei ?'* "Aole ka oe i ike,".i pane mai ai kuu hoalsīia. "Aka, o kahi mea hilu loa, oia no kona hapai ana ae i ka inoa o Pahia i moho iunamakaainana a nui ino loa ko makou puiwa. Ua ae aku la makou e waiho i ka makou kanaka ina e holo io ana o Pahia a e makaukau :ma ka hoonee ana ma ia ano " "A pehea i puka ole ai o Pahia?" i kahamaha hou ia aku ai e a'u. "O kāhi laki loa paha ia," wahi a ka lioaloha, "no ka mea, ia makou e makaukau ana oia no ka manawa i hoea mai ai o Pahia, a i ka uiia ana aku ka hana, ua hoole mai la o Pahia me kona puiw? .ina no hoi, aole oia i makemake e holo moho. Ahe hoka hoi kau c ia w'ahi Kalaka nei. A he pulapu kela, eia nae, puka no ka makon eanaka i £a Ahaelele Kalana." E ! paila io ke kalaiaina,