Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLV, Number 39, 28 September 1906 — ABE LINEKONA KE KEIKI KUAAINA AMERIKA KA PUUKALAHALA O NA KAUWAKUAPAA PAELE. [ARTICLE]

ABE LINEKONA KE KEIKI KUAAINA AMERIKA

KA PUUKALAHALA O NA KAUWAKUAPAA PAELE.

MOKUNA XI. KA PII AN A MA KA NAAUAO. Ua aneane like pu ko Hanks hoihoi ma keia mea, me ko Aberahama, no ka mea, ua ike oia, he keiki akamai keia, ina paha e hooma nawanui ana oia ma ke kakaulima, t like me kana hana ana ma na mea e ae; ahe o!uo!u nui hoi ko Hanks naau e hOonaauao ia Abe. kona manao, e lilo aku ana oia i kanaka nui. He oiaio no, aole i akamai loa o Hanks ma ke kakaulima. akau t»a maopopo nae iaia, ka helehelena o ma hua. He hawawa Joa o Aberahama i kinohi o kona hoomaka ma ka lawelawe ana ika peni, aka, aole nae i enio a pau koke keia pilikia. A i kona ike ana i ke ano o kekahi htia, kakau pinepine iho la oia ia hua me ke pohe. 'ma na kumu laau, a ma na laali kua hoi, a lilo pinepine iho la na noho o loko o ka hale. a me ka papakaukau, i papakakau nana. 0 ke kumu o kana hana ana j>ela T no wi ilihune, oiai aole r lako kona maktiakane i ka pepa e kakau ai. a no ia mea hoi; nolaila, kona mea 1 kahakaha wale 'ai ma kela wahi keia wahi, ana i manao ai e kakau. 1 kekahi manawa, lawe ae la oia i ka momoku ahi liilii. i ano nanahu i peni nana, ame ia mea oia i kakau ai i kekahi manawa. Lana kora manao, e lanakiia loa ana oia maluna o keia ike, o ke kakaulima ana.

Me kana mau buke hou elua r ame kona imi ikaika ana hoi i ke| leakaulima, piha loa Iho la kona naau me ka iini nui e imi naauao, a uaj aneane pau kona hoihoi ma na hana linia. A ike ae la kona makuakane i keia mea, olioli iho la kona naau no; lea holo ana o kana keiki imua. ma ka īmi naauao, aka minamina no nae oia i ko Abe haalele ioa ana i ka hana, a nolaila hoi; i mai la oia iaia, "E Abe, aole pono ia oe ke waiho wale a haalele loa aku i kau hana Ina e hooikaika ole kaua ma ka houluulu ana mai na lau kulina, e lohi loa auanei ka kaua hana i keia wa, a hiki e mai hoi ka hooilo." "Aole o'u makemake e hele koke e hana i keia manawa, aka, aia a pau ae keia pauku i ka heluheluia e a'u, alaila au hele aku," wahi'a kana keiki. « ■ "Ua ike no au ia." wahi a ka makuakane, aka, ua hopohopo nae au, o lilo oe i keiki molowa. Oka huli buke me ka hana ole, ua like pu no ka hewa me ka hana, me ka huli buke ole." "Manuili au hele," wahi a ke keiki. t He nui loa na keiki i olelo pinepine i keia mau huaolelo, aka nae, 1 he mea hou no nae ia ia Aberahama, no ka mea, o kona ano mau no, he wahi keiki hoolohe koke, a i keia hana ana hoi akahi no a ikeia kona hoomaniha ana ika olelo a kona makuakane. Ua maopopo nae, o ke' kumu o kona hana ana pela ia manawa, no ka piha loa o kona naau i ka makemake e imi buke, a ua hapa mai ka hoihoi ma ka hana, a nolaila hoi, i hakalia wale ai kona hoolohe ana i ka leo'kauoha a kona ma-1 kuakane ia manawa e hele aku e hana pu. Aole nae kana hana ana, pela, no kona makejinake ole ika hana. " \ "E.pono no ia oe ke hele koke mai, no ka mea, he nui loa ka kaua j hana i keia manawa," wahi a ka makuakane. !

"Aia hoi a hele aku au. E hana ikaika no'wau, i ole e poho keia manawa," wahi a Aberahama, me ke ano lohi no nae. I mai la o Linekona, "Ke manao nei au, e lilo ana kou hoihoi e kuu keiki ma kekahi mea e ae, nolaila, e waiho aku oe i kou buke, a \ e hele mai hoi nie a'u." j "Ae, iloko o keia minute, e hele aku no au." A pani iho la o Aberahama i kana buke, a hele pu aku la me kona makuakane ma ka mala kulina, me ke ano nuhanuha no o ua wahi keiki nei, a i ko laua hiki ana aku ma kahi e hana ai, hana iho la no oia me ka ikaika. I mai la kona makuakane, "O na keiki maikai apau loa, ua/hoolohe mau no lakou i na kauoha apau a ko lakou mau makua nie ka hookikina ole ia aku o lakou e hele i ka hana, aka, o na keiki ino hoi, ua hookuli, a hoolohe ole lakou i ka leo o na makua i kahi manawa." "Hookahi minute wale no hoi i koe o ko'u makemake e heluhelu ai ika bukb," wahi a Aberahama. (Me he mea la ea, e hoemi ana ia mea i kona hewa.) t ( "Owau no ka i makemake ole ia oe e hana pela, e hoolohilohi wale ai ke olelo ia aku e hele pu mai e hana. Ua ike no au i kou mea q pono ai, oia no ko'u makemake, aka nae, o ka hana no hoi kekahi mea pilikia o kaua i keia manawa." # $ ! "Aole au i manao, e hoolohe ole i kau mau olelo pono, e kuu makuakane/' wahi a Abe. "Pela no hoi paha, aka nae, e waiho ia mau hana au e kuu keiki, aia a pau ka |iana o keia "Haulelau/ alaila, e nui aku ana no kou manawa e heluhelu ai, a e kakau ai hoi, aka hoi; i keia.manawa ea, e hana mai kaua, a iloko o kou wa kaawale mai ka hana ae e imi ikaika ai oe maluna o ka mea au i imi nui ai."

Koiaiia, akaheie īho la o Aberahama tna ia mea ia manawa mai.; Hde mau mai la o Hanks e a'o iaia i ke kakaulima, aka, ia wa no„ ua aneane Uke no koiia akamai me ko kana kumu. I mai la o Hanks. "Emoole maoli kou akamai. "ke manao nei atx ua paumi ia aku kou holo mamua 6 ko'u, i kuu v.a i a'oia ai i keia mea 0 ke kakauiima ana. Pane mai 1a o Linekona, "Aoie ona manao nui ma na mea e ae, aka, ma ka huH wale no i na mea e naauao ai, nui. w j "Oia io no ka ke kumu o kona e|eu ana," wahi a Hanks. | "Peia paha," wani a Linekona: "Ke manao nei au. ina e pau i kana mau buke i ka heluheluia, a ike hoi oia i ke kakaulima. ke pau j keia hOoilo. e nui ana kona manawa kaawale, a e noho wale Oia ia maniwa. me ka buke ole.'* | "Aole pāha oia e noho wale ana, tio ka mea, ua ike au i kekahij kanaka, e noho kokoke mai ana ma ka wili 010 papa, he Buke Moolelo kana no Wasinetona, M wahi a Mr. Hanks. I "O Jeslm eaT "Ae. oia no." "Xo ka mea, i ko'u la i hele aku ai malaila, ike iho la au ia buke. e wāiho ana ma kona hale." "Makertiake maoli au ia Abe e heluhelu ia buke. E oluolu ana paha o Mr. Jpslin e haawi mai ia buke iaia nei e heluhelu ai?" j "Pela paha, aka, ua ae mai no oia ia'u e heluhelu," wahi a Mr.' Hanks. I aku la o Linekona ia Aberahama. "Aiā a,pau ka kaua hana pilikia o keia wa. alaila. e hele wau e noi aku ia buke i mea heluhelu nau,' a ina e loaa mai ana ia oe ka buke maikai hou e like pu me ia, pomaikai oe,ae liio ana paha hoi ia buke i mea nau e hooikaika hou ai." j "Ae. ke makemake nei au e loaa mai ia buke, a e heluhelu aku hoi 1 ka moolelo o Keoki Wasinetona, kela koa kaulana o ko kakou aina." j (Ua ola no kona kupunakane i ka manawa a Wasinetona e alakai ana i ka poe koa o Amerika Huipuia. a ua lohe pinepine no hei oia mai! kona makuakane mai, no ia wa pilikia o ke Aupuni, a nolaila hoi, iini. nui iho la kona naau e heluhelu ma ia buke, ke loaa mai. I "E Mr. Hanks, ina e ike oe ia Joslin ea, e i aku oe iaia no kela buke moolelo o Wasinetona," wahi a Linekona. "Ae, e ike ana paha au iaia i keia pule ae a i ole ia, i kela pule aku." Pela no ko laua hooponopono ana no keia buke a hoi aku la O j Mr. Hanks. J Mahope koke iho o kaia manawa, hiki mai la kekahi hoanoho ma' ka mala kulina, a Aberahama ame kona makuakane pu hoi e houluulu ana i na kulina, a ike iho la oia i kekahi mau huaolelo i kakauia ma ka lepo. "Heaha keia?" wahi ana. "Keia aha?" "O keia kakau hoi"—(me he mea la hoi, ua kakau kekahi mea e ae ma ka lepo.) "Na Abe no paha ia i hana, no ka mea, ua a'oia mai oia i ke kakaulima." "Aole paha i hana o Abe i kela mea," wahi a ka hoalauna. I mai la o Aberahama, "Na'u no i kakau ia, me ka laau liilii." "Heaha ia.-'" (No ka mea, aole hiki iaia ke heluhelu, a ha'i mai i ke ano o ka mea ana i ike ai.) "O ko'u inoa 110 hoi ia." "O ko'u inoa ia? Aole paha," wahi a ka hoalauna. "Oia no, a pela aku la oia i na huaolelo apau o kona inoa." "A-b-r-a-h-a m L-i-n-c-o-l-n." "Pela io ka, nau no keia kakau." "Ae. na'u no. a e hiki no hoi ia'u ke hana kou aku. A lalau ae la oia i kekahi laau liilii, a kakau hou iho la i kona inoa ma ka lepo, e' mamua." | # "Aia hou no," wahi a Aberahamk. | "Ae. ua ike au, akamai maoli oe ma ke kakaulima ana," wahi a ka hoalauna. . Pela no na keiki i a'ojponoia f a i malamaia hoi e na makua i ko lakou wa liilii, e lilo ana lakou i mau kanaka naauao, a i ole ia, i mau kanaka nui no hoi mahope aku, e a-ka-ke ana a kau i ke kulana hanohano, ma ka hoomanawanui wale no ko lakou pii ana ma ia wahi, a me ka hoopaa pono ana hoi i na kauoha, ame na mea apau a lakou ; imi ai. Mamua ae nei, ua ike kakou; ua heluhelu pono o Aberahama i na buke apau i loaa iaia a me na pilikia hoi lie nui wale i loaa mai ai iaia ka ike ana i ke kakaulima, a e ik£ aku ana no hoi kakou maloko o keia mūolelo, he nui loa na pjlikia o kona imi ana ika naauao. Ame ia mau pilikia hoi he nui wale, ana i hoomanaWanui ai iloko o ka inea, ilihune, pilikia, a me ka nele maoli loa no, eia ka hoi, e ae aku ana oia; a kau pono i ke Kalaunu o ke x\upuni nui o Amerika Huipuia, a ua ike kakou, ua uku ponoia mai ka hopena o kona hooikaika ana iloko o na makahiki apau o kona noho alii ana, a hiki wale mai hoi i ka manawa a P»u, kela powa ino i haawi aku ai ia i ka pilikia nui weliweli l°a, e hiki ai hoi iaia ke hoomanawanui hou aku, a kuu aku la ke kino i ka lua kupapau. E like paha me ka mea i oleloia, "O ka niea uuku, ame ka mea nui, aia 110 malaila." loba 3:19. A e ike auanei kakou i kona make ano e ana. ma ka hopena o keia Buke.

MOKUNA XII. v '/' KANA LETA MUA I KAKAU Al. Ewalu a eiwa paha malama i hala aku. mahope iho o ka make 0 Linekona wahine. i mai ia o Līnekona ia Abcrahama. "E makffnakc au iaoe e kakan mai i leta na uia Mr. E!dcfni.* r Oiaī he», ta manawa a Linekona i olelo mai ai. na akamai no o Abcraharru i ke kakaulima. 4 *Heaha ka'u mea e kakau ai?" wahi ana. E kakau aku oe iaia. no ka malee ant o kou makuahine, no ka inea, aole oia i lohe i kona make ana. a ke makemake nei au iaia e hele mai ia nei, i olelo kanikau nona." *"Ah*a 6ia hele m«?" wahi a Abe. "laia no ia mea. aka ke makemake nei au e hiki koke mai ota." Malia paha. ua make oia me ko kakou ike ole aku, e like hoi mc ka make ana o ko*u makuahine me kona ike ole mai " "Pela paha." wahi a kona makuakane. "aka. e kakau aku noot i leia ia«a. no ka mea. eīa ae no ka pepa ua makaukau. a na u 110 hoi e ha'i aktya oe i kau mea e kakau ai." Hoomakaukau iho !a o Aberahama e kakau. a ha*i mai la hoi knoa makuakane iaia, e kakau aku no ka make ana o Linekona wahine» kahi 1 make ai, ke ano o kona make ana. a e noi aku hoi ia Mr. Klekini. e heh: mai a e ha'i i olelo kanikau nona. A hoakaka pu aku la no hcri. n»ak»ko o ka i ke ano o ko lakou homo h*.»u. ko lakou hele ana mai, ame ke kuonwno hoi o ko lakou noho ana. a me ko lakoia pomaikai nui. i ka haalele ana aku i ka Mokuaina lux>kauwa kuapaa. A paa i ke kakauia ka palapala. i mai la ka inakuakane, "E heluhelu mai oe i kau mau mea apau i kakau ai." "A pau loa?" wahi a Abe. "Ae, a pau loa no. malia paha. e mnww mai au i kekahi mei, e ae." Heluhelu mai la o Aberahama. hoolohe aku la ka makuakane me ka olioli loa o kona naau, i ka ike ana i ka palapala mua loa a krna keiki i kakau ai. "Ke ike nei oe i ka waiwai o ke kakaulima," wahi a ka makiakane. 4< Ae, aka nae, aole no i j»ui ka hana e loaa mai ai ka ike i ke kaicr.u!ima, ina i papalua iho ia luhi, ina ua hoomanawanui no wau i ka imi," wahi a Aberahama. "Pela io no, aka. ina no hoi paha ua haalele koke oe. ke noke oe ika huli ma o a maanei, e like la me a'u i ko'u wa keiki. Ke lana nei ko u manao, aole oe e pilikia ana i keia manawa, e like me ko u pi!ikia maoli; no ka mea ke ike lea nei au i kou makaukau maoli, a he oi loa aku hoi ka waiwai o kou makaukau ana e kakau i ka leta anolike me keia, mamua ae hoi o ke kuleana aina nui." "E kuu makuakane, mahope au kakau iho i leta maikai, i oi ak\t mamua o koia," wahi a Abcrahama. "Ea. pehea la ka ioihi o ka manawa a hiki aku keia leta ia Mr. Elekini ?" "E loihi ana no, aka, aole nae au i ike i ka manawa e hiki aku ai." I mai la o Aberahama, "E hiki ole ana paha iaia ke hele mai i keia wahi loihi loa." * "Aole i like pu ka loihi o kona hele ana mai me ko kakou." 4, N0 keaha hoi?" \v?.hi a Abe. "No ka.mea. ua kokoke mai kona wahi i noho ai i ko kakou, ma ka palena o Iniana, he kanahiku kumamalima wale no mile ka loihi o kona alahele, a hiki mai ia nei, a he wahi kanaka holo lio pinepine no hoi kela, ma kahi loihi. e like me keia." ' A i ka hala ana aku o ka palapala, kakali iho la oia e ike i ka hope. He mea nui iaia ke kakau ana i kana palapala mua, no ka n»ea, o ka noomaka mua ana no ia o kakau leta ana. He nui wale na mea a Mr. Linekona i olelo aku ai i kona mau hoalauna no keia leta mua a kana keiki i kakau ai, a he nui no hoi na mea a lakou i olelo mai ai iaia. Manao iho la lakou, he mea e keia hana a ke keiki opiopio e like me ia. Oka hapa uuku Vk'ale no ona kanaka malaila, ka i makaukau ma ke kakaulima, a o ka hapanni iho, he poe ike ole, nolaila, aole i emo ma ia hope iho, kaulana ae la oia ma ia wahi a puni. Hele pinepine mai la na hoalauna i ona la, e nonoi mai iaia e kakau aku i leta na lakou, ae aku la no oia, mamuli o ko lakou makemake; no ka mea, he ano lokomaikai no kona, e kokua aku ia lakou, a ua olioli no hoi kona naau, ma ke kakau ana i na palapala a kela mea keia mea ike ole i ke kakau, i mea e lohe aku ai na makamaka apau o keia mau ohana Paionia. e noho ana ma kahi kaawale. A mahope iho o ka hala ana aku o na malama ekolu, hiki mai la o Mr. Elekini. Me ka hakalia ka hiki ana aku oka lcta iaia ma Kenetul:e; a no komi hiki ole ana mai i ka wa poiio, nolaila, manao iho la o Aberahama. ua nalowale ka leta, aka hoi, i kekahi la ana i hele aku ai mai kona home aku, elua mile paha ke kaawale, ike aku la oia ia Mr. Elekini, e hele mai ana maluna no o kona lio ulaula kahiko <4 I mai la o Mr. Elekini, "O oe no ia e Abe. Ua kokoke anei au i ko oukou wahi?" Aole i pau.