Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLV, Number 39, 28 September 1906 — KA IPUHAO KALAIAINA. [ARTICLE]

KA IPUHAO KALAIAINA.

(Na-'ke Kiu Meahou.)

Mamua o kini hoi ana i kauhale i k~e awakea o ka Lapule nei, ua J kipa mua ae la wau i ka haleaina no ko'u paina awakea, a iloko olaila i hui aku ai wau me kekahi o kuu nia l hoaloha. Ua pakika koke aku la no ka maua kamailio ana ma na mea kalaiaina aole ma na mea pono kristiano ma ke ano hoi he Lapule ia. Pau ka maua ai ana ua puka mai la maua mawaho o ka haleaina me ka mau no oia mau hobpiipii kalaiaina ana a hiki wale i ka hoea ana mai oia hoaloha hooikaika kalaiaina o ke kaona nēi a o ka hoo-» maka hou la no ia o ka paila o ke kalaiaina a he hu hoi kau o ka aka i ka pipii o ka mahu. 4 'E ha'i aku wau ia olua," wahi a ka hoaloha o ke kaona nei, "o Kale Aki ke kalaiaina maopopo, no ka mea " "Oia ka helu ekahi iwaena o na kanaka Hawaii,'* wahi a kuu hoaloha o ka haleaina i kahamaha ae ai, "a iwaena no o na haole pu. M "Pehea i maopopo ai ia oe?" i ninau aku ai au, me kuu ike pu ana iho e loaa ana kekahi ike ia'u mai keia hoaloha mai o ke kaona nei. "O olua anei kekahi i ke ahiahi i ha'iolelo ai na Repubalika limahana ame ka Lane ma i Aala Paka a kohoia ai na elele i kahi la ac ?" i ninau mai ai ka hoaloha o ke kaona nei. "Ae, ilaila no wau," wahi a'u i hooia aku ai. "O na olelo ikaika loa o ia ahiahi oia no ka hoino aku o kahi auna Repubalika i ka kahi atma Repubalika. Wahi a ka Lane auna he wahi Pake o Kale Aki, a he peelua a he " "Ō, ua maopopo ia mau mea ia'u," wahi a ka hoaloha o ke kaona nei, *'aka, o ka mea a'u i makemake loa ai e hoike aku ia olua oia " "A heaha kela?!' wahi a'u i kahamaha aku ai me ke ano pihoihoi, no ko-UP ake no o ka aku. "E.ha'i mai oe nie ka huna ole aku i kekahi mea." '"O ka wanana a Kaie Aki." wahi ana i hoomau mai ai, "a maluna oia wanana i mahalo loa ai au iaia. a ua lokahi hoi ko'u manao me ka ia ■ . *. i nei i i mai nei, oia ka helu ekahi/' wahi a'u i kahamaha hou aku ai, "aka. heaha kela wanana?" "Oia," i hooho lokahi mai ai kela. "A o ua wanana la, oia noleona j kukala ana ia po ma kana ha'iolelo. e i ana: 'e hiki mai ana ka maniwa e hookomoia ai o John Laiie ame Fernandez iloko o ke kamaa-buti a Halaunu ma. a oia manawa, oia ka wa e noho ai ka Ahaelele." * "A heaha ka pili ō ia wanana i mnau aku ai kuu hoaloha o ka haleaina. "Eia. O ka wanana a Kale Aki, e hoike ana ia e haule ana o Fernandez ma ka holo moho ana. a o ka haule o Femandez oia ka haule pu ana o īohn Lane, a o ko laua poholo like ana ia iloko o na kamaa<* buti o Ealaunu ma. a o ka mea hilu loa oia ke ko ana o ia wanana ma ka noho āna iho nei o ka Ahaelele o kakon ma ka Opiuma a haule ai no hoi ua.Fernandez nei mamuli o ke apakee o Baiaunu ma." "Pololei io.' i hooho ae ai au. "Aohe he hoopaapaa ana i ka oiaio 0 ia wanana, no ka mea, ua hale io no o Feniandez a ua piena Ioa o John Lane ia Ealaunu ma. koe wale no aole an i lohe i kena wanana 1 ka pila no a Lane ma wati kahi i hooloHe ai a he 9*1 hoi kaa."

j "Heaha ka meahou o Ewa?" w*hi a'u i »i i kelohi o ko Ewa poe ma ktra haWwai ana me ia ma ka PoaKma i hala. "He hookahi no «>aha meahou ano mii. oia k« ka!aiai*la/ , "A owai ka mea ikaika olaila no ka noho lunakiai ?*i ui hou ia aku ai e a«. - v j "Ke manao nei makou o Ewa o Kelnnohopono ana ka mea ika--1 ika, aole \vale iwaena o makoa iho. *ka :— M | "A pehea ka hoi oDe Fries. ka moho aLoo ka Mahiko o Aiea?** } "Pomaikai ke puka/* wahi ana, "aka, ke hoonui nei hkoa i ko la< kou ikaika ma na mea apau." "Manao wau e puka ino loa ana ka rooho o ka mahiko,'* wahi a'u ma ke ano hoohaehae oiai ua ike akn la wau e kakoo ana oia ia Keliinohopono. "Ke manao nei wau, ua kaa ia makou ka hapanui o ka Apaiu t> Ewa,. no ka mea, ua kakoo mai nei kekahi mau enahiko e ae o Ewa ia | Keliinohopino, a ke huiia me makou. o ka puka no ia." « "Pela wahi a'u i hoomaauea aku ai. "a *" J "Aohe "paha" malaila. no ka mea. ua mahalo lakou ia KeliinoHoj pono no na alanui i hanaia ma ko lakou mau wahi."