Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLV, Number 43, 26 October 1906 — KA POMAIKAI AME KA POINO O KA MANAKOHO BALOTA. [ARTICLE]

KA POMAIKAI AME KA POINO O KA MANAKOHO BALOTA.

Aia ho ekoiu manao Kaawaie maop»>po loa iioko o keia pocmanaOj o keia kinomanao o kakou no ke kalaiaina a makou e kalele nei ma, keia helu o ke Kilohana no ka hoomaiamaiama ana ia kakou iho i ma- ( kaukau no kakou e noeau ai ma ke koho ana mamua o ka hiki ana mai o ka la koho baiota, oia hoi, ka ia 6 o Xovemaba. 1906. he Poalua ia, a oia mau maheie manao oia keia: Akahi, ka manakoho balota. elua ka pomaikai; a o ke kolu. ka poino. He niau mahele keia i pili i na mea apau, pili i na keiki ma o na makua ia no ka hoonaauao ana ia lakou i kanakamakua ai lakou ma ia ike e nele ole ai ke kuoo i ka \va o ko lakou manawa e kuleana ai i ka lawelawe ana i ka manakoho balota, a he ninau i pili i na wahine ame na makuahine apau 110 ka mea o lakou na makua o na makaainana koho baiota e hiki mai ana, a aoie o lakou makemake e hemahema ka lakou mau keiki ma ia mahele kō'iko'i loa o ke ola honua ana, a o ka mea i oi loa aku oia no ka pili loa o keia ninau manakoho nialuna o na makaainana kane kpho balota o keia kau r no ka mea, o lakou no ka poe e haawi ana i ko lakou kuieana koho balota iloko o na pahu balota nia ka malama o Xovemaba e hiki mai ana no na moho e holo nei. A heaha ka manakoho balo(a?. O ka manakoho balota, oia ke kuleana o ka makaainana kane e haawi ana i kona ae e lilo kekahi hoa makaainana i luna aupuni no ka oihana aupuni kohoia mamuli o ka haawi ana mai o ke kanawai ia kuleana. A he hanohano ia i loaa i ka makaainana haahaa a i ka makaainana kiekie e like ai hoi ke kulana me na poo-aupuni ma ko lakou kulana kuleana hookohu luna aupuni 110 ka oihana aupuni 1 hoakakaia e ke kanawai na lakou e hookohu. Pda kakou e ike nei na ke Kiaaina e hookohu aku i na luna aupuni o ka Papa Hoonaauao, o ke Keena o na Hana o ka Lehulehu, ame ko na oihana aupuni e ae i kauohaia nana e hookohu aku i mau kanaka no ia mau oihana, a e like me ka oiaio oia pela no i keia manakoho o kakou, ma kekahi olelo ana, he hookohu ana aku keia a kakou e na makaainana i mau luna aupuni e noho aku ai ma na oihana kalana 0 ko kakou mau aupuni kalana pakalu iho a no ka Hale hoi o'na Lunamakaainana ame Senate, a i ka*houluulu ana ae i na mea apau aia maiuiia o kakou ke ko'iko'i o ka hoohana ana i ka manakoho balota, oiai, ua haawiia mai na kakou e hoohana. A maniuli o ke kaa ana o ke ko'iko'i maluna o kakou 110 keia manakoho balota, pela i kau ko'iko'i mai ai na mah'ele elua a makou 1 hoakaka ae nei, oia ka pomaikai ame ka poino, a he haawina kunahihi maoii 110 ka maiiele elua. I mea e ikeia ai ka pomaikai o ka manakoho balota i ka lehulehu 0 na mea no e puka mai ana mahojye iho o ke koho balota ame ka maikai o na hana i lawelaweia iloko o ka Ahaolelo a iloko o na keena aupuni kalana o kakou iho ka hoike no ia pomaikai. Ina e puka mai ana he mau moho kupono ma ka la eono o Novemaba ae nei. a i ole puka paha ka hapanui ma ke kupono, alaila, ua hiki ke olelo ae ua pomaikai ka lehulehu ma ke koho ana o ka lehulehu koho balota a oia no hoi ka hooiaio mua loa o ka pomaikai o ka manakoho balota, a oi:r no hoi ka hoike ana i ka uoeau. No ka mea, mamuli aku o keia poe kupono i lilo ae la i mau luna aupuni e hana akaheleia mai ai ka lawelawe* ana i na hana o ka lehulelui e makee ana i ka maiuhia ame ka holomua ame ka maikai no ka lehulehu ma ke ano nui a aole hoi no ke ekeeke o ka poe kakaikahi wale no. He haa\vi*na hoi ia e nele ole ai ka ikeia iloko oka ahaolelo. E inaikai ana na kanawai e Koopukaia mai ana, a o na kanawai kina'una'u a hoopiliaiku lehulehu aole e nele ko lakou pahonohono hou ia aku e like me ke kanawai Sabati ame ke kanawai hoopuka laikini waiona ame na kanawai hoopilikia e ae. Ama keia mea la makou e olelo nei ua hoopomaikai niai ka manakoho balota ia kakou. Aka, ina aole e ikeia keia it»au haawina maikai, alaila o na haawina poino na mea e pani ana ma ia mau makalua, e laa na mea e ku-e ana 1 ka maluhia o ka lehulehu, hoopilikia i na home, hoopilikia i na wahine mamuli o na hale inu rama me na paina liilii e like me ia i ikeia ae ai ma ka meahou hoolele hauli a ke Kuokoa i hoopuka ai no na hale inu rama o Kapalama, kuai hamamaia ka walona ma ke Sabati, hanaia rta hana ha'iha'i kanawai a hookomoia na bila kanawai kupono ole iloko 0 ka Ahaolelo e like me ka hookomoia ana o ka bila kanawai Sabati e hoolilo ana i ke Sabati i mea ole ame na ino e ae no apau. A na ia mau ino no i hoike ae he poe luna aupuni lapuwale ka poe na lakou i hooko ia mau hana, he poe no paha i hoonaauaeia aole nae 1 huipuia ko makaukau me ka hoopono; a o ke kumu o ke komo ana a lilo ai i mau luna aupuni mamuli ia o ka haawi ana o ka lehulehu i ko lakou manakoho balota no ia ano kanaka, a maluna iho la oia i kalele ai makou 110 ka mahele ekolu, "ka poino o ka manakoho balota," i a maluna no hoi 0 ka lehulehu ke ko'iko'i o ke kau ana o ia mau haawina kunahihi. He mea no hoi ia e hoike mai ana i ke kupono ole o ka manakoho. balota ia kakou ma ko kakou lilo ana i mea e poino ai ka lehulehu ame ke aupuni ame ka pono pililauia ma ka hoohana noeau ole i ua manakoho nei, alaila, aole e nele ka puka mai o na manao e i ana e laweia ka manakoho a i ole e ana ia mai ka manakoho i ole ai e poine ka lehulehu ame ke aupuni. Nolaila, o ka makou kauleo i ka lehulehu oia ka hoohana akahele; i na manakoho o kakou, a ma ka mahele noeau kakou e hoohana ai i j pomaikai ai, i ole ai e lilo i mea hoopoino. ♦ Ua pili keia ninau i makaainana apau loa o ka Paeaina holookoa a mai hoohala i ka noo- j noo nui atia no keia pono pookela, ka manakoho ba!ota. ! E ala mai e Maui o Kama a koho mai i mau moho kupono no ka ! Ahaolelo Teritori o kakou, pela no hoi oe e Hawaii Nui o Keawe a | niai poina e Oahu a Kakuhihewa ame Kauai o Manokalanipo i kaj lauiima pu ana ma keia maliele noeau no ka manakoho balota i loaa; ai i mau hoa ahaolelo kupono no kakou, i hanaia mai ai ka mai-1 kai no kakou holookoa. A e makaala no hoi kela kalana ame keia 1 kalana nona iho. !