Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLV, Number 43, 26 October 1906 — BALAUNU AME IAUKEA. [ARTICLE]

BALAUNU AME IAUKEA.

Ma ka nana ana i ke kulana.o keia mau kanaka ke nianao nei makouua hiki no lana ke hookukuia ma kekahi maii ano o laua i ike akea ia a oiai eia laua ke hoio moho nei no ka oihana makai o ke Kalana o Oalui, kekahi o na oihana ko iko'i loa pela i kau ko'iko'i loa ai ka hoohana ana i ka haawina manakoho balota o kakou maialo o ka noonoo ana me kc akaliele loa no ktia mau kanaka a elua mamua o ka hooko nna i ka manakoho. No Balaunu, ka lunamakai kalana o Oahu o keia mau la, he kanaka makaukau oia ma ke kanawai. he kanaka i noho loihi iloko o ka oihana makai, he kanaka i hihia ole ma ke kanawai, a ua paulehia i na kulana lawelawe oihana makai ana a aohe a makou hoohalahala ana no kona niii makaukau, aka t iloko no oia nui makaukau a lawa inaoli no ma ka oiliana makai» o ka mea apiki no nae, aole i hiki iaia ke kaomi mai i ka ikaika kuulala o na hana piliwaiwai ame na onalama ame ke kuai waiona akea o na hale inu rama ma ke Sabati.

j Ama ktfa mahele iho I2? nrakou i kalele ikaika ai ike kupono | ole oke koho hou ana ia Balauffli. Iloko no o kona makaukau ma 5 1 na ano apau o ka hiki ole iho la no ka ia iaia ke kaomi i ka ino ej | hooinailo nei i ka lehulehu. Alaiia, ke hui ae me kona hooikaiku inui ma fcc kalaiaina ?;oko o ka oihana makai. he wahi ona i kuleana j ole ai e hoohana :a rr.ea. ka mea hoi e kapaia nei he mikini kalaiaina |ke nianao nei makou ua lawa loa ia no kona kupono ole e koho j houia. * I Ma ko makou manao he mea pono ia Balaunu e hopuhopu aku II ka poe piliwaiwai ka poe mea halekuai waiona akea ma ke I >abati a e kaomi i na ino e laulaha nei iioko o ke kulanakauhale nei 1 a lie niea pono no hoi iaia e hoopau i ka hoohana ana i ka mikir.i ! kalaiaina iloko o ka oihana makai. eia nae ka mea apiki aole ona hoopau iho, pela i loaa ai na manao ke hana nei oia no kona pono ■ho me ko kona poe hanai-a-huhu e poinaikai mailoko mai o ka oihana o ka lehulehu. O A. M. Ualaunu. he moho oia i makemake loa ia e ka poe piliwaiwai, e ka poe onalama, e ka poe o na hanaino e ae, e ka poe | hale inu rama, ka poe banako,ki-pa a ke kakooia nei eia poe mai ka | poe waiwai hanaino e laa ka poe" hale mu rama a hiki aku i ka poe ilihune, mai na haole kolohe ame punilealea kuulala a hiki aku i na Pake piliwaiwai ame na lafiā! e ae. a makou e olelo nei. ina oia e puka ana. alaila. ua puka oia. mamuli aku la o keia poe hanaino. a aole mamuli o ke koho ana 9 ka poe maikai o ke kulanakauhale nei. O C P. laukea, he kanaka oia i loaa ole ka makaukau oihana makai. no ka mea aole oia 1 noho ma ia oihana mamua, he kanaka nae oia i loaa ka malamalama hoonaauao mahuahua loa. he kanaka i noho maloko o na oihana aupuni he nui iloko o ke au o ke Aupuni Moi o Hawaii nei, a i ka huliia ana o.kana lawelawe oihana ana maloko oia mau oiHana aole hookahi kiko eleele i loaa a ua maemae hoi oia ma kona mau hana me ka holomua. O keia mau kulana maikai o laukea aole i kala i loaa ai iaia, nolaila, he mea hiki no ia kakou 6 ka lehulehu ke hoomaopopo iho aole i loaa mai kela mau haawina maikai a maemae ia laukea mamuli jo kona kulana Demokarata ana a aole mamuli o ka aoao Demokarata, aka. mamuli no o ke ano 9 kqna kiilana he maikai a maluna hoi olaila i kalele ai ko makou nianao e koho kakou iaia i makainui no ka oihana makai o ke kalana uJOalm, a 'oiai hoi, ua hoopuka akea ae oia # kona kulana, ina oia e kohoia ana a puka e lawelawe ana oia i ka oihana makai me keia "mau'"fctiTaria: 1. Ka hoopau loa aha i nia hana kalaiaina ma ka Oihana Makai a ike hou ole ia ka ,4 Mikim Politika" ma na hāna koho Elele a wae Moho- ma keia Teritori. 2. ' Ka hoomaemae ana i ka'Oihana Makai mai na hana kolohe a alunu loaa e oleloia nei he "graft"\a e kuehu a holoi pau loa hoi i na meheu ino a pau o keia ano. 3. Ka hooko ana ina Kanawai e kinai ana ina hana piliwaiwai: a pela hoi me na Halekuai Waiona e hoohana ia nei 110 ka hoohaumii ana i na pulapula Hawaii e ulu ae nei iwaena o kakou. 4. Ka hoopau ana i na hoolilo anō ole e mauna wale ia nei iwaena o na makaikiu ma ke ano ' graft" i hiki ai ke hoomahuahuaia ae ka uku mahina o na Makai Kumau, ka'poe hoi i luhi pono a hooko i ka oihana me ka maemae. O laukea, he moho oia i I'oa ia e ka poe inaikai o kv kulanakauhale nei ame ko na ku.iaina aku nei o Oahu, a ina e puka oia alaila ua puka oia i ka poe 'maikai, mai ka poe waiwai maikai a hiki i ka poe ilihune maikai, no ka mea, hē nui'ka poe ilihune maikai e noho mai nei, a maiwaena mai no hoi o na haole maikai ame na Hawaii maikai a makee pono. a pau pu me na-Pake maikai ame na lahui e ae, a he mea no >oi ia e hoike ana aia ka hapanui o Oahu Kalana .ma ka aoao maikai a kupono. aka. ina e puka ana o Kalaunu he hoike ana ia aia ka hapanui o ke kulanakauhale ame ko na kuaaina aku nei t> Oahu ma ka aoao o ka ino, a he hoike ana no hoi ia i ka noeau ole o ka hoohana ana o na mākaaināna i ko lakou manakoho balota, ma kekahi olelo ana o ka ino ka mana oi ae e hoomahi uei i keia kulanakauhale, he haawina kunahihi maopopo hoi. E noonoo e ka hoakanaka i keia, a mai hookuu i kou manawa e hoomaikai ae ai ia Honolulu ame Oahu pu ma-k'e koho ana ia laukea a waiho ia Ealaunu. .. + « ,