Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLV, Number 45, 9 November 1906 — ABE LINEKONA KE KEIKI KUAAINA AMERIKA KA PUUKALAHALA O NA KAUWAKUAPAA PAELE. [ARTICLE]

ABE LINEKONA KE KEIKI KUAAINA AMERIKA

KA PUUKALAHALA O NA KAUWAKUAPAA PAELE.

; MOKUNA XVII. KA HELE ANA I ILINOI. Pela no ka hele ana o ko Linekona ohana, a ma na kaa bipi hoi elua i laweia ai ka ukana o na ohana ekolu, hookahi paa-bipi, ko kekahi kaa, a elua hoi paa bipi ko kekahi kaa ukana. A na Aberahama no i hookele aku kekahi kaa, nona na paa bipi elua. O ka loihi o ko lakou alanui e hele nei aneane elua haneri mile; eia nae no ke ano hoomanawanui aine ka maa hoi o na ohana Paionia, aole ia he hana nui ia lakou. He manawa nialie no ka wa a lakou i hele aku ai, aka, he ukele no nae na alanui. I kekahi manawa, he mau mile ko Aberahama hele ana iloko Q ke pohopoho o ke alanui, hookahi kapuai ka hohonu, a iloko o ka wai no hoi kekahi, a hiki i kona mau kuli. Hele aku no lakou, a hala mai la na mile hookahi haneri ame kanalima, hiki aku la lakou ma ka muliwai o Kaskaskia, aia hoi; ua hu ka wai o ka muliwai, a halana palalialaha aku la ma na aina i kokoke mai, ma kona mau kapa. I mai la o Hanks, "pilikia maoli kakou. "Pela paha, aole paha," wahi a Aberahama. "'Ela, ua ha*i mai kela wahi kanaka i halawai pu ai me kakou i nehinei, ina ua hu ka wai o ka muliwai, a halana ma o a maanei, ekolu mile ka palahalaha, alaila, aole hiki ke hele aku ma kela aoao; a i ka nana aku ea ua ekolu io no mile a oi aku." Pane mai la o Aberahama, "aole o'u manao ia mea, ina e hiki no kakou ke au hele a pae aku ma kela kapa, alaila, e au no kakou." Maka'u lua ole no hoi keia wahi keiki. "He mea pono paha ia kakou ke kali i kekahi mau la, a emi iki iho ka wai, alaila hele aku ma kela aoao." "He lohi loa ia," wahi a Aberahama. "Aole e emi koke ana ka wai i keia manawa, oiai hoi; o ka malama keia o Maraki, a he wa piha mau keia o na muliwai i ka wai. E hele pololei ana no wau, me ke kali ole i ka emi ana o ka wai." "I ko'u manao, oia no ka pono," wahi a Linekona. I mai la o Aberahama, "ua maopopo lea ia'u aole e hiki ia kakou ke kal: a emi iho ka wai, a aole no hoi e loaa koke ana ia kakou kahi e ae e au hele aku ai, a kau aku ma kela aoao o ka muliwai. A ke makemake nei hoi au e au pololei aku no, owau no ke hefe' mua, a ina e palemo wau e makaala mai oukou ia'u." (Me ke ano akaaka kona <>]do nna mai i keia mau wahi huaolelo.) *'E Hanks, e hahai mai anei oe mahope o'u?" wahi a Aberahama. "Ae, e hiki no ia'u ke hele aku ma kahi au e hele ai," wahi a Hanks. NolaHa lioi t Kele pelolei aku la no lakou ma kahi a Aberahama e hele nei, a ekohi mile kona ho-a ana i na bipi me ke kaa pu, iloko o ka waī, aia hoi, hiki ?e la ka wai a i kona opu. A mamuli o kona heoikaika. anie kona heemanawanui ana hoi; ua pae pono aku lakou ma kela aoao o ka muliwni o Kaskaskia. Ilok.-» o na la he umi-kumamalima, ko lakou hele ana, mai Spenctr County, Iniana aku a liiki i Decatur, Uinoi. A o kahi hoi i kohoia i Home no lakou, aia no ia ma ka aoao akau aku o ka muliwai Sangajnona. he wahi kupono ia no ka mea hoi, aia no ia wahi, ma ka hui ana 0 na aina kula, me na ululaau. () ka lakou hana mua, oia no ke kukulu ana i kekahi hale kualaau ro lakou, i wahi e nohp ai a paa ia, alaila, mahope iho ua palauia he umi eka o ka aina palahalaha, i wahi e kanu ai i ke kulina. "He pono no ke hoopaa koke i keia aina i ka pa," wahi a Aberahama. "E kuu keiki, o oe no ka mea kupono, e oki i na laau no ia pa," wahi a ka makuakane. "Pela io no, oiai hoi, ua maa no wau ma ia hana, aka ea, aia naj a pau keia pilikia, aole o'u manao ma ke oki laau wale no e imi ai au : ko'u ola iho." "Ae t aia a pau keia pilikia, alaila, e imi no oe ma kekahi hana < ae, e poniaikai ai oe." " Aia a puni keia mau eka aina i ka pa, alaila, e noonoo no au ma 1 ■ mea." " Ae, ua lawa no ia hana no keia kau, aka hoi, ke ike nei au ea, 1 0 k»-u io no keia aina, o ka aina lepo momona. He oiaio maoli no lono a kakou i lohe nma ai, no ka maikai o keia aina." t > ka oi no keia o ka aina maikai i ka mahiai, aole no hoi e nui ka o ka mahi ana i keia mau aina kula palahalaha, a loaa mai no '• .1 b-ja o ka !uhi ana. I loomaka iho la o Aberahama e oki i na laau no ka pa; a o keia ;\au laau ana i oki ai, oia no na.laau i olelo nui ia, a 1 hoikeikeia 5 kona wa i kohoia ai i Peresidena no Amenka Huipuia, "Ua ■•.;*lana mua no lakou," wahi a Mr. Scripps. I ka manawa e hui ana k.ihi Aha Kukakuka koho Peresidena ma E>ecatur, aia hoi, ua lawe • ia manawa, iloko o ka Aha Kukakuka, kekahi hae i hoopaaia, kvkr»hī mau laau elua, a o ua mau laau la, a huro nui ae la na • me ka pihoihoi launa ole. / ''i.hope mai, ua hoolahaia aku la kela mau laau, ma kela a ma : : * l oku:iina kahi i halola .ni na kanaka, e hoo'pau i ka hana hoo--1 \ i kuapaa, a ua lawe ia hoi lakou ma na huakai o na kanaka, i - ; oailona, no ka ianakila ana o ke kuokoa. Aole nae o keia mau ! ;r. tr.ua ia o ko Aherahama oki pou laau ana. 1 J .in?. nma oia ma keia hana, o ke oki laau ana i kona wa kamalii •-. n iana, a ua akamai loa oia ma ia hana, a i keia manawa hoi, ua . "o na :>ou ana \ oki ai malaila. A o ka mea nana i kakau keia, 'i ik•• no oia i kekahi kookoo i kalaiia, e kekahi makamaka o Line■v,ti ma Iniana, mailoko mai a kekahi o ia mau laau, a Aberahama k' ai i kona wa kamalii. I'-. l.i no oia i hoomaa ai i ka liana, me ka hilahila ole i ka liana ? l'a olelo o Lui Pilipo i kona wa i noho Alii ai ma Farani, "Aia '; rr» o na Alii a pau o Europa, ka poe kupono e noho alii, aka, 1 mt-a i h.nnau alii ole ia, aole hiki e noho alii. no ka mea hoi, ua r- • iaia ke palakī \ kona mau kamaa buti iho." 1 ka pau ana ae o ka hana luhi o ke kau. a me ke oki ana i ke ' aole i haalele o Aberahama i kona home. Hiki e imai ka hoo«lo. ■1 makahiki. a o ka oi 110 ia o na hooilo anu nui wale, i ike ia ma ::ina a pnni: a tia kapaia mai ia hooilo e na kanaka, a O ka hooilo | •■■•! ka mea. he loihi loa ka waiho ana o ka hau, me ka hehee! > ,-ko'n ka o ka hau, ma na aina palahalaha. nolaihi,' :i k;» pilikia o ka hahai ana' aku i na holoholona maka nahelehele ia A ina hoi he wahi keiki ikaika ole o Aberahama, ina 110 . ī' ; ]ikia loa lakou. # | \o koni makan ole e hoomanawanui i ke anu loa. nolpila hoi; ' • V nkn la no oia iloko o ka hau, e ki pu ai i na dia, ame na holoholona 'hiu r ae. a ua loaa no iaia kn ia, e ola ai ka ohana. Aole no i kau- • 'ia loa oia ma ka hahai holoholona, aka, ua hoomaka no nae oia e - pu i ka pelehu, a make iaia i kona wa kamalii, me kona hoihoi loa; ' • a. r:o]e nae i oi aku kona makemake ma keia hana o ke ki pu ana, ;:nmua ae o kona makemake nui i ka heluhelu palapala. A i ka wa I' likia wale no hoi o ka ohana. oia wale no kona manawa e hele ai i ka hahai holoholona, i loaa mai ona wahi ia na lakou, a ola ka maka pehu ia. Pela o Aberahama i kona wa i noho nu ai me kona inakua ke kokua aku i ka ohana, ame kela hana keia hana e pono ai. j

MOKUNA XVIII. !,_ | NA MAKAMAKA HOU. j I ka pau ana o ia hooilo pilikia, i oleloia ma ka mokuna mamua ae nei; aia hoi, hoomakaukau iho la o Aberahama e haaiele i ieona home, a e hele aku ma kahi e, e imi ai i kona pomaikai iho. "Ina ei hele ana au," wahi ana, "O keia no ka manawa kupono e hele aku ai. | Mai hele no au mamua, aka hoi, manao hou iho la au, aia a pono j ko oukou noho ana maanei, alaila au hele." | "Ae, ua kuonoono iki no makou i keia manawa, a he Mokuaina j maikai no hoi keia, e hoomaka ai oe i kau hana iho." , "E makaukau ana no kou mau wahi lole i ka la apopo," a ka makuahine, oiai hoi, e humuhumu ana no oia ia manawa. "Aka • ea, ua kaumaha loa nae au, e kuu keiki, 110 kou hele aku." Ua like pu no kona aloha ia Aberahama ia manawa, me kona aloha i kana īnau keiki ppnoi. Pane mai la o Aberahama, "Owau no hoi kahi i kaumaha, no, keia haalele ana, aka ea, aole nae he pono ia'u ke noho loa maanei. I ko'u manao, he hana e ae no ka'u ina ka honua nei, aole hoi o ke oki laau wale no." Haalele iho la o Aberahama i kona home, a hele aku la iwaena 0 na malihini. A ia manawa, aole oia i koho i kana oihana, aka, ua manao wale no nae ia, he nui wale no na hana e loaa mai ana iaia, ke huli oia. Ua kanaka makua ioa o Aberahama ia manawa, a ua ilihune . no hoi, aka, ua oi loa aku nae ka waiwai o kona ano hoopono, ame i kona hoopololei mamua aku hoi o ke dala, ame ke gula ma keia ao. j Hele aku la oia, a noho hoolimalima pu me kekahi kanaka, e noho kokoke ana ma Petersburg, Menard County, o Limaikaika konal inoa, a he kanaka elemakule, a ilihune hoi keia Limaikaika. Kokoke I makahiki okoa kona noho pu ana me ia. A ua hanau mai hoi na keia kanaka, hookahi wale no wahi keiki, a o ka nui o kona mau makahiki ia manawa, he umikumamaha, aka, he walii keiki naaupo, > ame ka hoolohe ole keia, no ka mea hoi; ua hoopunahele wale kona mau makua iaia, i kona wa kainalii; a nolaila hoi, hana wale aku no keia keiki, mamuli o kona makemake iho, mai kona wa opiopio mai, a ua lilo hoi oia, i wahi keiki hana hewa. 1 A ia manawa, ike koke iho la laua, he walii keiki ano e keia o Aberahama, no kona naauao, hoopono, ame kona oluolu maoli no hoi, i ke kokua mai ia laua, nolaila, aloha koke iho la laua iaia. Ekoln a eha paha mau buke kahiko ia laua, a ua pau koke no ia Aberahama 1 ka heluheluia, a mahope iho, nonoi aku no hoi oia i kekahi poe e ae, i mau buke hou; a i ka loaa ana mai, heluhelu iho la no oia i kona wa kaawale. Imi no oia ma ka huinahelu, a ! ka nana aku hoi ea, he ano imi buke kona ia manawa. 1 kekahi manawa, i aku la o Limaikaika i kana wahine, "He keu wale no keia keiki. Ua like pu no me a'u kona noho ana ma ka ululaau, a eia ka, ua makemake loa oia i ka imi buke." "Ae, ua ike no wau i kona ano, he kohu kumukula kona kamailio ana." "Ua oi loa aku 110 kona ike, aole hiki i ka hapalua o na kumukula o nei, ke kamailio pono aku e like pu me ia, palua aku no kona naauao, mamua o ko ka nui o lakou, a he ano hoopono no hoi kona. "Ae, pela io no, a ke manao nei au, noloko mai no o ka Baibala ia ano." "Pela paha, aka ea, akahi wale no au a ike i ke kanaka i maa i ka Baibala, e like pu me keia. A ua hahai pololei no hoi oia, ma na kauoha a pau o ka Baibala." | "Ua hai mai oia ia'u, he makuahine haipule no kona, a i kuu ma- 1 I nao ana hoi, he wahine naauao ia, a oia no na kumu o kona alakai pono ia ana, o ka haipule, ame ka naauao o kona luaui makuahine. A | ke manao nei au, e pomaikai ana kakou i kona noho ana mai maanei" j "'O ko'u manao no ia. A eia hoi kekahi; aole e loaa ana ka hana j iaia i keia hooilo ae, aka, e pomaikai ana oia, ke ae kaua iaia e noho | mai maanei, me he la, o kona liome ponoi keia, oia hoi ea; he keiki j naauao io keia, a ua ike pu no hoi kaua, i kona iini nui i ka' imi buke, 1 a he keiki ikaika no hoi ma ka hana. A ke manao nei au, akahi no a hoolimalima au i ka paahana ikaika, e like me keia." j Pane mai la kana wahine, "Ae no au ia mea, a e pomaikai loa ana paha hoi ka kaua wahi keiki iaia. A malia paha hoi, e kokua iki mai ana oia ia kaua i keia iiooilo ae." j "Ke manap nei au, aole oia e hana mau ana ma kela wahi keia wahi, e like ine kana hana ana i keia manawa," wahi a Limaikaika. "E hoomanao oe i ka'u mea e olelo nei. E lilo ana no oia i kanaka nui, mahope aku." # ; Ae no o Aberahama e noho pu me laua ia hooilo ae, aka hoi, makemake no nae ia e uku aku ia laua, me kekahi hana, i ole laua: e poho iaia. ! Ua paa ko Aberahama manao, e noho pono ma kela wahi keia wahi ana i hele aku ai, a ua mahalo ka poe a pau i ike iaia, no keia ano ona. A ma ko lakou nana ana aku hoi iaia, he kanaka opiopio ano e no oia. ' Hoike pono aku oia i keia ano i kona manawa i noho ai ma ia wahi, paulele aku no ka poe opiopio a pau iaia, a i ko lakou hoopaapaa ana hoi, koho no lakou ia Aberahama i luna hooponopono, paulele like lakou i kona hooko pono, ame kona pololei. He nui wale na hana paani a lakou ia manawa, oia no ke heihei lio, ame ka heihei kanaka ana hoi, a ina ike lakou ia Aberahama, koho koke no lakou iaia, i luna no kekahi aoao. 'No ka paulele nui o na mea a pau i ike iaia' i ka manawa hoi ana i noho ai ma Nu Salema, elua makahiki

mahope iho, nolaila, ua kohoia oia i luna no na aoao elua, ma ia maa hana hoolealea. A i na manawa hoi a pau, hoapono no lakou i kana mea e hooholo ai. Ma ia manawa hoi kona kapaia ana o "Abe Hoopololei." He mea e maoli no keia koho ana o na mea a pau ia kanaka hookahi, i luna no na aoao kue elua, a he hoailona moakaka lea no hoi ia, o ko lakou paulele loa ana i kona ano hoopololei. A i ka hiki ana mai o ka hooilo, noho pu no oia me kona mau makamaka hou, ma ko laua hale kualaau. Aka ea, aia no oia. e huli buke ana, ma ka malamalama o ka lapalapa ahi o na po loihi o ia hooilo, me ia elemakule, ame kahi luahine, e okuu ana kokoke ma kapuahi. A ia manawa nae, ua ane kahiko mai ko Aberahama ma» wahi lole, aka, aole nae ona manao nui ma ia mea; oi aku kona maketnake i ka buke maikai, mamua aku hoi o kona makemake nui ana i ka paa lole hou. A iloko o ia hooilo no, kuai iho la oia i kekahi mau buke hou; a 0 kana hana nui nae oia 110 ka irni ana ma ka huinaheiu, oia hoi, o kona makemake nui, o ka iini mau a puni ia buke; a ua pau pono iho la no hoi ia hana iaia, iloko o ia hooilo. A kokoke pau ka hooilo, a i kekahi la, hoi mai la o Limaikaika mai kona hele ana ma kekahi kulanakauhale kokoke inalaila, me kekahi wahi nuhou maikai no Aberahama, a i mai la oia: "E Abe, ke makemake nei o Denton Offutt, e hoolimalima ia oe, e lawe i kona kao i Nu Oleana. Pehea kou inanao ia hana?" wahi a Limaikaika. "Makemake no au, ina he kanaka hana pono ia, M wahi a Abe. "Ae, he kanaka maikai no ia, oia no hoi ke kanaka nona ka halekuai, ame ka wili pulupulu, ina Nu Salema." "I ka manawa hea oia i makemake ai ia'u e hele?" wahi a Abc. "Aia a puka aku i ke kau. E kuai ana oia i kekahi kao ma Beardstown." Oiai hoi; ma ia wahi no i hoouna pinepine ia aku ai na kao lawe ukana, i Nu Oleana. I mai la o Aberabann, "Ua maa no wau ma keia hana, aka pehea ka nui o kahi uku, ana e haawi mai ai ia'u?" "He uku kupono no i ko'u manao. E hele mai ana no oia ia nei 1 keia pule, a nau no e kamailio pu me ia no ka uku." A hiki inai o Mr. OfFutt, hoolimalima iho la oia ia Aberahama, no na dala he umikumamalima, no ka malama hookahi, he uku nui keia, no ka paahana ia manawa, a ua kupono no hoi o Aberahama no ia hana. Nolaila, hoomakaukau iho la oia e hele i keia hana hou; a mamua ae hoi o kona hele ana i keia hana hou, aloha aku la oia i kona mau makamaka, ia Limaikaika ma, a hele aku la oia, me ke kupaa. o kona manao, e kokua ia laua i kekahi manawa, no ko laua aloha mai hoi iaia. Ua hoolimalima no hoi o Mr. Offutt i kekahi mau paahana e ae, a ma Springfield kahi a lakou i halawai pu ai. A i ko Aberahama hiki ana aku ilaila, aole ka i loaa mua ke kao, nolaila hoi, kapili iho la lakou i kao hou. Ua makaukau no o Aberahama ma ia hana. a he&e aku la oia, ame na paahana e ae a Mr. Offut, ma ka muliwai o Sangamona, a kapili iho la lakou malaila i kao hou, i mea e hiki aku ai lakou, ame ka ukana pu, i Nu Olean.a. A i ka paa ana o ke kao i ke kapiliia, holo aku la lakou i Nu Oleana, a ua puke pono no hoi o Mr.Offutt, ma kona kalepa ana, nolaila hoi; mahalo loa iho la oia ia Aberahama, no kona makaukau, ame kana hana pono maoli, ma ke kalepa ana, a no ia mea hoi; hoolimalima hou iho la oia iaia, i kupakako no kona halekuai, ma N"u Salema. A hele mai la o Aberahama i Nu Salema, a lilo iho la oia i kupakako no ia halekuai o Mr. Offutt. A e ike auanei kakou ma keia mokuna ae, i kana hana ana ma ia oihana. MOKUNA XIX. KE KUPAKAKO HALEKUAI. Aole i liuliu, a lilo iho la o Aberahama i kanaka nui ma ia wahi. No kona ano oluolu, ame ka iauna pu ana hoi, ua pipili mai na hoalauna he lehulehu wale iaia. I aku la kekahi kanaka opiopio naauao ma ia wahi, i kona mau hoa, o Wiliama Gelina kona īnoa, "Ea, he keu wale no kela kupakako, lie mea hoihoi loa no'u ke lohe aku i kana kamailio ana mai." "He oiaio maoli no ia," wahi a Neleson Day, he mea ia e lealea ai ka pepeiao, a he wahi kanaka hoopololei maoli no hoi i kana mau hana. Penei au i ike ai, "I kekahi la i hala iho nei, ua uku hewa aku ko'u ! makuahine iaia i kekahi mau keneta, a ike iho la kela ia mea, nana no i hoihoi pololei mai i kuu makuahine, mahope iho." "Aole i nui na Kupakako i liana like pu pela," wahi a Wiliama Gelina. "Ua ike no kela mau mea keia mea i kana hana pono, aole no hoi ona ano haaheo, aka, ua oi loa aku nae kona ike, ame kena hoopono i ka malama ana i ko hai waiwai, mamua o ko kela Kupakako kahiko a Mr. Offutt." "Ae, a ke hele nei no na kanaka malaila, i hele ole mamua, no ka mea, ua hana pono no oia me lakou. A ua ike no kela mea keia mea, aole ona hoopunipuni iki, a paulele no hoi lakou ma kana mea e olelo mai ai, nolaila, makemake iho la lakou e kuai pu me ia. I mai la o Wiliama Gelina, "Pomaikai maoli no o Mr. Offutt_. no ka loaa iaia o Abe i kupakako nana. E waiwai ana no hoi oia, no kewia noho ana me ia."

(E nana ma ka aoao 6.)