Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLV, Number 50, 14 December 1906 — KA PUNI-WAIWAI AME KA MAKEE OLA. [ARTICLE]

KA PUNI-WAIWAI AME KA MAKEE OLA.

O ka biltia i waihoia ae imua o ka Aha Hookolokolo Apana o j Honolulu nei ma ke kakahiaka Poalima o ka pule i hala oia ka la < \ iho la, he hihia hoi i hoopiiia ae eka Hui Hoole Uaiona maluna o . G. Bregalia, ka ona haleinu rama ma Kakaako uo kona hewa o ke kuai ana he i-e bia i kekahi wahi keikikaue uuku o ewalu makahiki, he kuai ana hoi ikuai i ka ahewa ake kanawai ke ku 10 īlaila oia hihia kekahi i pili pono i ke poomanao o keia kinomauao, oia 1101, u Ka Puni waiwai amo ka Makee Ola." O kahi i ku ai i ka liewa o keia ano kuai ana i ka waiona me ka hiki ole ai' ke alo ae ina uo he laikini kuai waiona ko ia mea haleinu mma, oia no ka hoolilo ana aku i ka waiona i ka mea nona na makahiki i komo maloko o ka papa ana o ke kanawai, ma kekahi olelo ana, ua papaia ke kuai ana aku i na waiona i na kamalii opiopio e like iho la me keia k«-iki o ewalu makahiki i kuaiia mai ai ka bia e Uke me ia i hoohalahalaia ae e ka Hui Hoole W aiona. A o ka mea nui wale 110 i ka uoonoo o na aoao a elua oia no ka olelo hooholo o ka aha; ma ka aoao hoi o ka Hui Hoole Waiona, oia no ka ahewaia mai o ka mea haleinu raina. a o ka hoopa'i hoi ua hooniaopopo mua no ke kanawai, a o ka hookau wale aku no hoi ka ka lunakanawai. Ma ka aoao hoi o ka mea haleinu rama oia no kona hoahewa oleia mai, me ka nana ole ae ina no ua hana maoli no oia i ka hewa—hookahi wale no mea iloko o kona noonoo, oia no kona palekaua ae mai ka hoopa'i ana o ke kanawai, a ina oia e pakele ana, alaila, e makaala loa ana oia i ka lawelawe ana i ke kuai wTaiona. Ua maka'u pu no hoi oia 110 kona ahewaia, no ka mea, oia aku la no ke alanui e laweia a\ kona kuleaua kuai waioua, a e ioaa ole hon ai lioi iaia ma ia hope aku e like me ka ke kauawai e kanana mai

«I. A 110 ka ninau ana 110 ke kulana o keia hihia no ke ku maoli i ka j hewa ame ka hewa oh\ aohe a makou kanana ana ma ia mahele, no kn uiea, aia ia kuleana i ka Aha Hookolokoio, aka, ua niakemake makou e lawe mai i keia kumuhana i kumuliana e a'o a e hoonaauao ai a e hoomalamalama niai ai ia kakou. a o ke poomanao ,k ka puniwaiwai ame ka makee ola" ke manao nei makou, ua pili pono ia ma< luna o na haua o keia ano. K hoomanao aole maluna o.keia mea wale uo ke kau ko iko i ana | 0 ka makou kalele ana, aka, ua kau ko'iko'i akn nmluna o na; hana o na ano like, uie ka nana ole ae, ina no i ku a 1 ku ole ka hewa malnna o Mr. J. (5. Bregalia, ka ona halekuai rama e pili ana no ka j oiaio o keia kuiuuhana maluna o na hana e ae o na ano like i ku nae i j kahi o ka i*o. > .1 Kia: () ka hoopii ana o ka Hui Hoole Waiona no ka hewa kuai! waiona i ke keiki opiopio, oia hoi ke ana no ka mea nana i lioike i ke ano o ua Hui Hoole Waiona nei, a o ke ano maoli o ua hui nei oia no | kona inakee maoli i ke ola opiopio makamaē e kupu nei a e lilo aku 1 makuakaiie no keia mua aku o Hawaii Paeaina, a he luiawina poo-1 kela loa hoi ia. ! A ma ia inahele makou i manao ai i ke kupono loa, ma ka aoao 0 ka lehulehu e komo pu iloko o ka makee ana i ke ola o ka kakou mau keiki. O na makua mea keiki, e ike lakou i ke koio i o ka malama ana i ka lakou mau keiki aia ke kau la maluna o lakou, a o na keiki no lakou na liana i ku maoii i ka ha'iha'i kanawai ame ka nohona maemae «la» mnluhia ole niaoli, oia mau ano maikai ole o lakou na mei e hoikeia ai he mau keiki lakou i malaiua hooheniahemaia, a o keia hooheinahoma ana na na makua no ia o lakou. Ma keia moa. aole e liiki » na makua ke alo ae i ka ike ana i ke ko'iko'i o keia haawina malama keiki. a ina no e manao x ana kekahi mau makua hanaino a hoomaunauna ola makamae a makee ole i ka pono o na kamaiki e hnna i ko lakou man hana ino mahina o na keiki 3 laikou mai ke alo akn o ke ao holookoa. ke hoike aku nei makou 1 ke kahihewa loa oia poe niakua, no ka mea, aole e nele ana ka ikeia o ka lakou mau hanaino ma o ka hiki ole ke hunaia ae o na ano ino o na poe keiki nei a iakon i ka wa e puka mai ai. ua poe hana iho la. A na ua map malama pono ole ana la no e hoike aku i ko lakoe

?ma«i ino i ka wa ♦» ka hooknlokolo nni. e pane ai na makna no lakon * iho me ka hiki ole ke kauka'i aku na kahi mea e kokua mai no ke fw*le ana mai ka ahewa e kau hala oie mai ai. a o ko lakou luiiaikehala no na hmakanawai o lakoa e hookolokoloia aī. E hiki mai no ka manawa e ahewa ai ia poe makua ia lakou iho. j a pomaikai na makua e ike ana i ko lakou maa hemahema a hool f»olo{ei ae ke kumu e nele ole ai ko lakou hoano hou ae i ke ano o f ko nohona honua ana. aoie i ke kuulala. aka. i ka hoopololei a ! hoomaikai ae i ka nohona e nele ole ai hoi ka maikai aku o ka lakou mau keiki: a makou hoi e olelo nei. o ka haawina a ka Hui Hoole i U'aiona i lawelawe ai. oia ka hana i knpono loa e lawelaweia e lakou ' makua, ma kekahi olelo ana e paia ke aioha a makee ola no ka hanaj una bou iloko o na makua mea keiki. ! Mai oi loa aku ka inaikai. a ina no hoi ua lilo ka hanohano o ka j ola makamae i ka niakuakane o kela wahi keiki opiopio o eiwalu niakahiki ina uo nana i hoopii i ka mea halekuai. a ma keia I mea no hoi aohe i kaulike iki ke kulana o ka mea makee i ke ola ma I kamae o ka )>oe o}»iopio ke hookiiku ae iue ke kulana o ka poe halei kuai waiona i kuai i ka i ka poe opiopio. no ka mea. aole o 1 lakou makee ola laliui/aka. he puni-waiwai maoli no. j He mea ole ke ola makamae oka j>oe opiopio. na makaainana i omua aku nei, a hookahi no mea nui o ka loaa mai o ke dala. me ka nana ole ae ike ano ona alanui oka loa.a ana mai oke dala. Aia ka pono o ka loaa a ma ia kumu iho la i kohu pono ai ka manialaoielo u Ka Puni-Waiwai."