Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLV, Number 51, 21 December 1906 — HOOMANAO NA KULA KAMEHAMEHA IA PAUAHI [ARTICLE+ILLUSTRATION]

HOOMANAO NA KULA KAMEHAMEHA IA PAUAHI

Ua piha ku'i ka halepule (Bishop Memorial Chapel) 1 na haumana o na. kula o Kamehameha, na haumana no hol i puka o na kula ame na makaikal i akoakoa ae ma ka po Poalua nei no ka malama ana»i anaina hoomanao no Bernice Pauahi Bishop. Ua hoonaniia oloko o ka halepule m* na kaula lei ilima i wiliia me ka maile. a ua kauluwela hoi oluna o ka awai me na pahu palai ame ka Bikonia. Mahope o ka pau ana o kekahi himeni i hookaniia mai e Miss S. Lilian Byington maluna o ka okana ua mel« mai la na haumana o ke kula i ka hl-' meni o Pauahi, "Pauahi ke Alii." Na ka Peresidena Horn i wehe mat ka ha'iolelo, e kalele ana maluna o na haumana o ke kula i puka, me ka paipai ana ia lakou e malama i ka inoa o ke kula, a o na hana maikai a lakou e hana ai, he mea auanei ia e loaa ai ka mahalo ia no ke kula ame ka mea nana i hookumu; ua kono pu mai no hoi oia i na haumana kahiko o ke kula, ua hamama mau ke kula Kamehameha ia īakou ka manao e kipa mai e ike,KA HA'IOLELO A KA BIHOFA RESTARICK.^

"He mea maikai maoli ka lilo ana o keia la iloko o kela ame keia makahiki, i la hoomanao e hiki ai l na keikU kane ame na kaikamahine ke hoakoa* koa ia mai, i mau ai na hoomanao ana iioko o lakou no na haawina maikai 1 loaa mal ke ola ana o ka mea nana i hookumu i keia mau kula. He hana hoi keia e hoeueu ana i keia ame keia keiki i loaa he koko Hawali.

"Ke hui nei kakou me ka hoala hou ana mai i na hoomanao ana i ke ola ana ame ke kumu hoohalike a ka wahine Hawali i mahalo nui ia. I ka poe apau i ike iaia, ua olelo ae lakou, aole oia i makemake- e haawi ia aku na mahalo ame na hoomaikai ana iaia, *■ no ka mea ua heie no oia iwaena o iakou ma ke ano wahine. a hoopakele. a no ia mau ano a me ia mau hana i waiho aku ai lakou iaia me na manao kaumaha iloko o ka haielua o na AliL "Ia oukou nae, ke ola nei oia ma ka inoa wale iho no a o ka hoomanao mau ana nona i na makahiki apau, ua like no ia me he mea la ke ola nel no ola, aole ma ka inoa wale iho no. "I mea e maopopō pono loa ai la kakou ke ano o ka mea nana i hookumu i keia mau kula. e huli aku kakou

iihope i na la o kona ola ana, ame ke ola ana o kana kane hanohano ka mea i ike nui ia ke koino pu ana e hapai ae i ka hoala ana 1 keia mau mokupuni, o ka mea no hoi e pili paa nei ke alQha, ame na hana kokua no Hawaii aloha. KO MR. BISHOP HIKI ANA MAĪ. "Iloko o ka makahiki 1846 1 hoea jnal ai o Mr. Bishop i Honolulu nel me kona mau hoa maluna o kekahi moku pe'a, a e holo ana hoi ka lakou hua•.kai.no ke Teiitori o Oregona me ka manao mua ole e noho no Honolulu nej Aka nae. oiai lakou ma Honolulu nei. ua hooholo iho la kekahi mau mea e noho, oia o Mr. Lee ame Mr. C. R. Blhopa. "Ua hookohuia aku o Wm. Lee i lunakanawai . Kiekie e ka Moi Kamehameha 111., a nana i kokua nui i ke aupuni i ke kukulu ana i na Aha Hooko* lokolo, a ma kekahi mau hana nui e ae.

"O Mr. Bishop ka lua o na kanaka t noho iho i Honolulu nei, aole e paku'i aku ana i inoa hoohanohano mamua o k'ona inoa no ka mea ua kukuniia kona inoa iloko o ka puuwai o ka poe apau i kamaaina laia. Ua mare oia ia Bernice ka umi-kumamaiwa o kona mau m&kahlki. Malia paha «*- oie kakou apau he mau ohana alil a wahvai e like me Mrs. Bishop, aka ua hlki nae ia kakou ke hoopono, tna ka kakou mau hana; o ka lilo ana 1 o-> hana maikai. aole ia i oi ae o kona ano nui mamua o ke kanaka maika! a wahine maikai. Aole i mahaloia o Mrs. Bishop i keia la no kona alii ana, a waiwal paha, aka no kona m^ikai.** I kona hooki ana fho i kana ha'iolelo, ua paipai mai la oia i na keikl e hoo» manao i ke kumu alakai a Mre. Blshop a mai hol hope. Ua hookuuia na hana o ia po me ka himeni Hawail Ponoi. Ma ke kakahiaka Poakoiu ae. 1 pau ako ai na haumana o ua mau kuia la no ka iiina o Mrs. B. P. Bishop mauka o Nuuanu„ no ke kau pua ana, ame kek&hi man hana e ae i hoomakaukau ia, he hana hoi I hoomanao mau ia t na makahiki apau e na haumana o k« kula. Ua malama pa ia ae he paina ma ia ahiam maloko o ka nimi aina o na kelklkane nnnni, malaila ae na. poe apa».i koaeia, & m» na kahu walwai o k« kuia.

PAUAHI KE ALII.