Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 1, 4 January 1907 — KA Hoonanea o ka Manawa [ARTICLE]

KA Hoonanea o ka Manawa

' N I) KK A 1 " HEWA I POINO AI. j vi , k. kahi kaimka kalepa walwal W h » m ma ana maluna o kekahi mau ' n ° ! in i. huU'hu, a e holo ana maK " u u.i aina la he heluna nut o na ' l ( oW.'iii t"a hookaawale ae ola l '' 'Lm' i ii" l ;lkoU 0 hele al * a he waWt n ' nu ka mahini ana. He hoo* n'i'.ki ,m( ' hookahl B,pl na mea h ', i h.M.k.iawaie ai no k a hoohana ! ! k,j i ka aina, ofa hoi, e kau ana l.'m'.liina -- ka Moku, a oia kona alah,.;o inau ai i na ia apau. O keia l 'i.i ua ii.iokaawale ae oia iala no ka. ai/i' 1 hi.na, he hukl l na mea kau- ( h'ih'i" ;i"k"'iko'i. he hele ma o a maa. k-, aina me ka loaa ol e iaia o ka "' u.'iwa ioihi. hooklklna ana, e pekw ■ t n A i Kahi wa. a i ka manawa e pau k i liana i ke ahiahi, ua hoihoi ia il u la ka Bipi ma kona keena mau ' \o 0 ka halel'.o a hoopaa ia aku la . C kaula ma kona pukaihu, haule iho . ii-iio n ka honua a hoomaha no ka nui 0 keia la hana a kona Haku i ai. ' < 1 ka Hnki, aohe an a ukana e ae , iwe ai koe wale iho no o kona Haku, r u' wl . ana iaia i kahi o ka \>ana, we-»-0 ka noho, a hookuu aku la iala no K: , hele ana ma o a maanei, me kona v mau 1 ka mauu ( na wa s apau. I ka V, -• pau ai o ka hana, ua kau hou ae ■ I n" kona Haku maluna ona, huli hoi ,ku la i kona home, a hookomo ia aku |;i iloko 0 kona halelio me kona nawaliuali ole, a ola hol kana i nana aku a i ka Bipi e waiho mai ana oia Hoko ~ kona ehaeha ame ka maluhiluhi nu . Aohe mea e ae a )ca BiPi e hana ai, wale iho no. o kona hoomaikai aku i k , Hoki no kona punahele loa i ko ;.i,a Haku. nolaila, pane aku la ka i:ij.i iaia. penei: i: Mr. Hoki." wahi a ka Bipi, He -in-a <• ko'll mahalo p'ha nou, e laa ka 1, , i ana ia oe o ka hana mama loa ka luhi ole. E hoioi mau ia ana k„u kino e ka palaki ia o kou hulu,-- , h.- mau hua-kulina hou me ka wai p.iu mae kau e al al a e inu ai hoi. O k ui wahi hana wale no,—e lawe mau an:i i ko kaua Haku ma kou kua i kahl «. K;i hanii; *i intv aole ia wahi hana, a* laila e noho wale ana no oe me ka luhl Nn'u iho," wahi hou a ka Blpi e h.»>inau nei i kana kamailio ana. "He an,. okna loa ko'u hoohana ia ana. I k 1 wa kakahiaka nui loa, ola hoi ko'u w,v niakemake loa i ka hlamoe, ua konv. mai ia k.l kaua Haku a hookomo i ka lei-hipi ma ko'U/a-i, hoopaa aku la i ka palau. a hili mal la ia'u .i ka uw.'pa, a iloko O ia wa au e huli al me k;i ikaika i kela mea kaumaha, e hele ana ma o a maanei me ke kikl nui <• k,.'u hou. a i ka wa e hana ai a ahiahl, ua pau mua ko'u wahi ikaika i ke kakahi.ika a e hili mau ia ana aix i na ininule apau, a ua hiki ia'u ke ike aku i ko'u mau wawae hope, e kahe ana ke k,.ko mai ko'u hueio aku. I ko'u wa e hiki ui i ka hale-lio nei, ua haawi la niai ka'u. ai o ke ano mauu i huipu me ka lepo. a oia iho la ka'u mea e ai ai a piha ko'u opu me ke klwalao no nae, h oia kau e ike nei, ua pau ko'u ikaika a he hoomanawanui wale iho no keia e kamailio iiku la ia oe. M Aole i pane koke mai ka Hoki i ka wa a ka Bipi e kamailio aku ana, aka, i ka wa i pau ai o kona ha'i ana i kona niool. 10, ua pane koke aku la ka Hoki iaia penei: "l'a kap;i ko kaua Haku ia oe,—he h.>ioho!ona hupo loa oe," wahl a ka H«»ki. "no ka niea, ua hiki la lakou ke hana i na mea apau maiuna ou; ua hana . <■ me k;i ikaika nui no ko lakou niau pomaikai, ,1 o lakou nae, aole lak"ti .■ olelo m:ii,—"E Mr. Bipi, ke haawi aku nei makou i ka hoomaikai ia oe 110 k i nui loa .» kou ikaika i ka hana!" A ~ia ka'u i olelo inua ae nei, o oe ka ho],,ho]onii niuii loa i paa ka hupo i kou P< o, mair.ua o kekahi mea e ae a'u i ika ai." Aole au e hiki ke hunā. iho i ko'n ikaika i k<> kaua Haku, olai e pa mau an,< kana uw».pa ma ko'u kua i na wa ai>; 111 <■ eiiii mai ;ii o ko'u ikaika ma ka ana i kela palau," wahi hou a ka Blpl. I. Mr. IVpi.— aole anei oe i hanau ia ' mai m«. kou kiwi V" wahi hou a ka Hoki | ".\ i'. hea no hoi oe i hou ole aku ai 1, ko kaua H;iku me kou mau kiwi, e ho;ke aku oe, ua huhu oe iaia no ka nui loii 11 ka hana? Ua hanau mal no oe mi' kou ikaika, a ua hooko oie nae oe i kou mau mea paie i kou wa o ka pili- I kia. Kia waie no ka'u mea ha'l aku ia ... : I ka wa e lawe ia mai ai o kau mau mea ai. mai ai oe, aka e honi wale 110 a waiho aku, alaila, e ike oe i ka la

apopo, e loaa ana i ko kaua Haku ka manao aloha nou ma ke ano ua ma'i ia oe. a e haawi koke mai no oe i n& tausani hoomaikai ana a pau maluna o'u, rna ko'u kuhikuhi ana aku ia ma ke ala o ka maha me ka pomaikai." * j "E lawe mai ana au i kela mau olela a'o apau au i ha'i mai la ia'u, a o ka apopo ko'u wa e hoomaka mua loa ai i ka iaweiawe like ana me na hoopa'i a ko kaua Haku," wahi a ka Bipi \ pane hope loa aku ai, a haule like' iho la iaua a hooluolu no ke koena o ka po. Oiai na holoholona e hooluolu ana ma ko laua wahi mau, ma ke kakahiaka nui, ua hoea mai la ko lau a Haku a hooko aku la i ka hana o keia la hou ma ka hookomo ana aku i ka iei-bibi a k{Tuo aku 1 ka palau. Oiai ke kanaka e hoao aku ana e lawelawe i ka mea mau i ka Bipl, ua hoike pnai la ua Bipi nei i kona huhu nui ma ka helu ana iho 0 kona kapuai a kimo mai la kona poo me ka makemake e hou mai l kona Haku. Ua puiwa lo a ia ke kanaka i ka wa ana e ike nei 1 kana holoholOna e hana mai afla i kekahi hana kupaianaha, a o kana mau mea ai hoi, aole i ai ia, o keia ka maka\ mua loa ana i ike ai, ua hoike mai oia 1 kona enemi, nolaila, ua hooholo ae la ke kanaka i kona manao, e waiho ana oia i ka hoohana ia o ka Bipi i keia la, malia paha, ua loaa ia oia i kekahi ma'i pupuie, a oia ke liumu o kona hana ana pela, a ma kahi hana a ka Bipl e huki aij ka palau, kii aku la ke kanaka i K'ona Hoki a hookomo aku la me na pono huki hili aku_Ja i ka uwepa a hq*e aku ia no kahi o ka hana. Ua hoohana aku la ke kanaka mahial 1 kona Hoki me ka ikaika nui, e hiii ana a e hehi ana iaia i na minute apau a i ka manawa 1 po ai ka la, ua hull hoi mai la ke kanaka me kona wahi mau, a noho iho la ua Hokl nei iloko q kona ehaeha nui, ua hele a maiuhiluhi a e kau ana hoi ka hoailona uwepa maluna o kona kua mai na hoohana ana a kona Haku. Aohe hana e ae a Mr. Bipi i keia la a po, koe w f ale iho no, o kona haawi na tausani o kona mau hoomaikai ia Mr. Hoki, a oia hoi ka Bipl e aka haalo'ulo'u nei iaia iho i kona wa i ike aku ai ia Hoki e ku ana iloko o kona keena lio, haule iho la i ka honua me ka ehaeha nui, a oia kana 1 pane ae ai,— Oiai ka holoholona poino e uwe ana me ka malie ma kona wahi mau, ua pane aku la ka Hoki i ka Bipi m e ka leo nawaliwali: "E kuu hoaloha maikai," wahi a ka Hoki iloko o kona maalea nui. "E ha'i mai ia'u, heaha kau e hana ai i ka la apopo, i ka wa e kii mai ai o ko kaua Haku ia kaua no ka hoohana ana." "O! Heaha ka'u mea e hana ai i ka la apopo?" wahi a ka Bipi i pane aku ai. "E hana ana no au e like me ka'u i hana ai i keia kakahiaka. I ka wa a ko kaua Haku e kii mai ai ia'u, e holo aku au a hoomaka'uka'u aku iaia me ko'u mau kiwl, a e waiho hou maj oia ia'u e hoomaha no ka la apopo." "Mal hana hou oe pela,"' wahi a ka Hoki, "no ka mea ua lohe au l ko kaua Haku i keia ahiahi e olelo ana i kekahi mea e pili ana nou, a he mea hoi nou e pilikia pu ai ke hana hou oe pela." tt "E ha'i mai ia'u ano e Mr. Hoki, wahi a ka Bipi me ka pihoihoi nui, me kona manao, ua ha'i aku ka Hoki i ko laua Haku no na mea a laua i hana ma-lu ai i ke ahi&hi mamua ae. "Ua hoouna aku nei ko ka ua Haku i kekahi mau kanaka akamai i ka pepehi bibi, a e hiki mai ana laua ia nei i ka la apopo, a ina e hoao hou oe e hoomaka'uka'u aku i ko kaua Haku 1 ka la apopo, alaila, e huhu ana ko kaua Haku ia oe, alaiia, e kena ana oia I keia.mau kanaka e pepehi aku ia oe, a e haawi ia kou io na na kanaka o ke kuianakauhale e ai mai: -.Nolaila, eia wale no ka mea pono ia oe e hana ai, i ka wa a ko kaua Haku e hele mai ai, e hoike aku oe i kou oluolu loa iaia, a pela wale no e pau ai ka huhu o ko kaua Haku nou.' | o keia mau olelo a ka Hoki e ha nei, ua piha loa ia ka Bipi i ka maka u no kona pepehi ia aku, a ua lilo hoi ia 1 mea e hoouluhua nui loa ai i kona manao i kela po a hiki i ke ao ana, a 1 ma ke kakahiaka nui, hiki hou aku la Ike kanaka mahiai imua o kana mau , holoholona, a ike koke mai ,la ka bibi e iawe ia aku ana ka lei-bibi ana e et ' mau ai, a iloko o ia wa ka Blpi i hoike ' mai ai i kona ano oluolu loa e like mo

mamua. Paa aku la ka palau ma kona a-i. a ia wa i hooholo iho ai ke kanaka i kona manao. i keia la au e hoohana ai a hiki i ka wa e haalele mai ai o ka ikaika ia oe, i uku panai no kau hana kolohe a mai poino au ia oe i ke kakahiaka o nehinei. O keia Bipi, mamuli 0 kona alakai hewa ia ana e Mr. Hokl, ua pau ka hilinai ana o kona Haku iaia, a iia hoohana aku oia iaia a hiki 1 kona wa 1 nawaliwali loa ai, haalele aku la oia iaia e noho ana iloko o kona ehaeha nui, a oia iho la ka moolelo pokole no ka Blpi ame ka Hoki iloko o k» laua mau la.