Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVII, Number 3, 18 January 1907 — AHEWAIA O MATEO COLON HE POKO RIKO. [ARTICLE]

AHEWAIA O MATEO COLON HE POKO RIKO.

"E haawl mal ia'u i ka lanakila, a i ole i ka make," o keia na olelo i hoopukaia ae e Mateo Colon, kekahi o na Poko Riko ino iloko o keia Teritori ma kekahi o kana mau mea i kamailio aku ai imua o Lunakanawai Robikana ma ka Poalua nei i kona wa e hookolokoloia ana. Ua kaa aku paha ma o aku o ka mana o ka lunakanawai ame ke Kiure aka nae ua haawi mai lakou i na mea apau i hiki ia lakou ke hana; oia hoi he umi makahiki ma ka hana ooiea, a he hookahi kaukani dala hoopa'i. Ua hookolokoloia o Colon no ka hana ana i kekahi lioeha ku I ka make maluna o Mrs. Koyo Akahoshi ma ka ia 15 o Okatoba i liala, he wahine malama ma'l ma ka haiema'i Kepani ma ke Alanui Liliha, ka mea e hana ana ma kana hana ia manawa, a i ha'oha'o ai I kd komohewa ana o Colon ma ke ano wawahlhale. I mea nona e pakele ai, ua ku'i akiT oia i ka wahine a hina ilalo, a i ka hoao ana mai e ala iluna oia ka wa i pah(uia/aku jA ka pahi ma.kona kua, a hala lihi waie iho no ka lilo ana o ka eha i eha kukonukonu. Mahope iho o ka hana ana i keia karaima, ua hana hou aku la no o Colon, r fi,e lioeha hou o ,keia ano hookahi malima o kekahi Keiiani ma ka hokele Ket>ani ma ke Aianui Liliha no. Ua paa, nae oia i ka hopuia e makai Kanae he mau la mahope mai, mahope mai hoi o kona hoao ana e hou i ka pahl la makai Lynce i kona wa i hoao ai e hopu iaia ma ka la mamua iho, Ua hoomakaukau ke keena makai i kokuaia e Chester Doyle o ke keena o ka Loio Kuhina i na olelo ike no keia hihia e ku-e ana iaia. Ua hooia loa mai ka wahlne i houia 1 kona ano ola no keia ka mea nana i hou iaia\ He hoike kekahi i ike pono i kona holo ana mai ka halema'i aku ia kakahiakā, a o ka kekahi hoi no ka ike ana

he pahi kana e paa ana ia manawa; Ma kona moolelo, ua hoopa'i mua ia oia no elua manawa no ka hoeha ma ka mea ku i ka make, a he mau pule wale no kona o ka hookuuia ana mai mamua iho o kela hoeha ana^ Me ka nana ole ae i na a'o ana a kona loio, E W. Sutton, ua paakiki no o Colon e heie e ku ma kahi o ka hoike a ma&ila oia i ku-e aku ai i kona hewa ole ma na kaki i ai oia, me ke noi ana e haawiia mai iaia ka lanakla a i ole o ka make paha. Ua hoike ae oia, ua makemake oia e lawe mai imua o ka Aha i ke ku ole i ke kana- • wai o na kaki i kauia aku maluna ona, ua ala mai ia, mai kekahi ohumu mai ma ka aoao o A. M. Baraunu ame 1 William Henry. Ua hoike ae o ■WUliam Henry he. po-wa oia, ua hoopukala keia hoike maloko o na nupepa o Honolulu ma ka la 28 o Okatoba. Ua piha he hapalua hora ia Colon ke kukahekahe ana imua o ka Aha me ka hoahewa ana i na poe apau i pili : i kona hookolokoloia ana, a i ka wa e akaaka aku ai o ka poe oloko o ke keena hookolokolo iaia, e hulj mai ana oia a ha'iolelo mai i ke kupono ole o ka akaaka ana no keia mea ano nui. Mahope o ka waiho ana o na aoao a elua i na olelo imua o ka Aha, ua komo aku la na kiure iloko o ka rumi 1 a haawi mai la i ka olelo hooholo e ahewa ana iaia; a oia ka wa a Lunaknawai Robikana i kau mai ai 1 ka hoopa'i e Uke me ia maluna ae.