Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 9, 1 March 1907 — HOKUO ROKA WELA Ka U'i Iloko o na Popilikia he Nui [ARTICLE]

HOKUO ROKA WELA

Ka U'i Iloko o na Popilikia he Nui

MOKUNA XIX. NA HANA LOKOINO. "A i na manawa no boi apau a'u e liuli hoi mai ai, mai na aina mamao mai a hoon.u'a aku ia oe me na makana makamae, aole no oe i hi;oki iho i kou koi mau ana mai e noho pu aku me oe, a e hoopau i ko'u hele auwana ana, me ko hoike pu mai o kou home o ko'u ihome ia. a ua like no hoi ka pakika o ka Hanale mau olelo e like me kau, aka nae i ka wa i loaa ai o ka haawina pakalaki maluna o'u a manao mai la au e loaa he wahi no ko'u poo e hoomoeia ai iloko o ka home o Hanale, ua haawi ia mai nae ia'u kahi kupono ole e hiamoo ai, me ka hooliemahema pu ana i na mea apau no'u e pouo ai, a no ko'u kaniuhu no ka laua mau hana, ua haalele aku la au ia laua a manao mai la kamahele e loaa ana na hookipa maikai ana mai ia oe mai e like me kau mau olelo i hoike mai ai ia u> aka nae ua oi loa ae nae ko'u hoowahawahaia e oe mamua o ka Hanale ma i hana mai ai ia'u. "Me kuu manao o kuu kau leo mua ana mai ia oe, kou mea e makaala ae ai no ko'u kipa ana mai, eia ka i ka hiki ana mai o kahi elemakule nei me kona nawaliwali aole he mea nana oia e hookipa aku, akahi lioi au a lohe pono i kau mau olelo i keia po e kapa mai ana oo ia niaua he mau aeahaukae malalo o ka malama aua mai au e kuu kaikamahine." "O keia kaikamahine wale no ka mea nana i haawi mai i na hana ku i ke aloha ia'u i hoea mai ai ia nei, a oia hookahi no hoi ka mea nana e hoomama mai nei i ko'u mau la o ke kaumaha, mamuli o kana mau hana oluolu, au nae e hoino loa nei i keia kaikamahine hewa ole " "Ua hoike aku anei keia kaikamahine lapuwale i ka'u mau .hana maluna ona?" i ninau aku ai o Mrs. Likeke me ka piha hoo naukiuki, no ka mea ua manao oia maluna o ka Hoku o Kokawela oia i manao ai e hooili aku i kona mau kuakoko o ka huhu apau, aole hoi malnna ona, aka he mau maka ko'u e hiki ai ke ike i na mea apau e hana ia nei no keia kaikamahine. Ua ike no hoi au mamuli wale no o kona hooikaika ana e loaa iaia he hoonaauao ana, i loaa aku ai iaia ia kuleana. O kou manao maoli e hoolilo iaia i kauwa lawelawe nau. He hana ku maoli keia au e kuu kaikamahine i hana ai i ke keiki a kou hoahanau i ka hilahila me ko ike no ua aie oe i kona makuahine " ( Tehea oe i ike ai i keia mea, a nawai i hoike aku ia oe?" i hoomaka hou mai ai o Mrs. Likeke i ke kamailio ana. Ke noke mau mai nei na mea apau i ka hailuku ana i na olelo maluna o'u no ko'u hoopakeleia ana e ka makuahine o keia kaikamahine, aole paha ia he mea nui e kamailioia ai, oiai he hana maa mau no ia o ka hoopakele ana i ke ola o keka.hi ina e komo iloko o ka pilikia, a ina no paha o kona makuahine ka i loaa i kela pilikia ina no ua hele aku au e hoopakele iaia." "Pela io no, aka aole no ia he mea e hoano-e?a ae ai o ka mea e pili ana i keia kaikamahine, ma kou ae ana aku e lawe mai e ma lama a e hoonaauao iaia," i pane aku ai o Mr. Kokawela me ke kuoo. "Ua hooia aku oe imua o kona makuakane e lawe mai i kana keiki. a e haawi aku i na pulama maikai ana me ko hookomo ana iaia iloko o na kula hoonaauao o Amerika nei, a imua o kona makua kane a imua hoi o keia kaikamahine i aie ai oe i kau olelo hoopaa." "Aole io paha ko'u aie iaia, au e Kokawela e kapa mai nei'ia'u a «heaha kou kuleana o ke komo ana mai a ke'ake'a mai ma ka'n ma;i mea i manao ai he mau mea pono ia ke hanaia no keia kaikamahine hookano?" "Mai wikiwiki loa oe i ke kapa ana mai i ko'u kuleana ole i ke kamailio ana ma ka aoao o keia kaikamahine, a no ka mea o keia ka mea nana i hoopakele i kuu ola me ka mauna ana i kona ola ponoi no'u nei a e like me ka loihi o na la o ko'u ola ana, pela auanei ka loihi o na la o ko'u ku mau ana ma ka aoao o keia kaikamahine a kokua aku iaia." "Ae e ike ana nae oe i ka hiki ia oe ke kokua i ua kaikamahine la au e painuu nei ma kena mau hana au e pehi mai nei ia'n. I hoopakele paha kena walii kaikamahine i kou ike ole me ka manao e loaa aku ana iaia he pomaikai mai ia oe aku, 110 ka mea he kaikamahine kena i piha i ka maalea ame ka hookano." "E like nae paha me kau i upu mua ai no ka ili aku o ko'u mau waiwai maluna ou ea, ina palia i maoj)opo mua i keia kaikamahine he kanaka waiwai au, ina ua pololei io kau mau olelo e hoaliewa wale nei iaia, aka aole nae pela no ka mea ua. ike no oia i ko'u ilihune a me ia ike no oia i haawi mai ai i na kokua ana e hoopakeleia ae ai au mailoko mai o ka make." "Ke hooili mai nei oe i kou huhu maluna o'u me kou noonoo ole iho no kuu malama ana aku ia oe iloko o keia mau la loihi au e noho nei malalo o ko'u mau lilo, a ua aie oe ia'u no ia mau mea" i panai aku ai o Mrs. Likeke ma ke ano hookanaaho wale ana no e kana mau olelo oiai ua loaa pono mai la oia i ka elemakule. "Aha, ke kapa inai nei oe i kuu aie ia oe, ua poina anei oe i ke kumukuai o kena mau komolima daimana e auapa mai la ma ko mau manamanalima, ame ka mea nana i haawi aku ia oe. Aole au i makeinake e kamailio no na mea a'u i haawi makana aku ai ia oe, aka no ka hiki ole ia'u ke uumi iho i na olelo uahoa au i Ihoopuka mai nei no kuu aie ia oe no kou malama ana mai ia'u i na mea o'u

e oluolu ai i keitv mau la, pela ibo la i puka aku ai kela mau olelo mai a'u aku, aka nae he hookahi a'u mea kaumaha loa o ka lilo ana o na la opiopio o keia kaikamahine i mau la no ka hoehaehaia." "I ha'i aku au ia oe e kena elemakula, aole oe i ike i ka piha maalea 0 keia kaikamahine au e painuu nei ua hiki loa ia'u ke hooia aku i kona ano i keia manawa ke makemake oe e hoike aku au," wahi a Mrs. Likeke me ka mahie ana ae 0 ke ano kaumaha maluna o kona helehelena no ka lilo ana ae 0 na kamailio ana ma kekahi kumuhana okoa ae. "Aole o'u manao ua hiki ia oe ke hoike mai i kekahi mea e hoahewaia ai keia kaikamahine e like me kau i kamailio mai nei,' ' pane aku ai 0 Kokawela me ka leo malie. U A i mea e pau ai 0 kou kuliihewa e hoolohe mai oe a hooia mai lie pololei ka ka'u mau mea i kamailio aku nei ia oe. I keia po i loaa pono ai oia ia'u no kekalii mea ana i hana ai i ku i ka hilahila a oia keia: Ke hele mau nei keia kaikamahine i ke kula i kela ame keia la nie ka hui pu ana me kekalii keonimana malihini i kamaaina mua ole iaia, a ma ia launa mau ana me ia i hoao ai keia kaikamahine e pahele i ua keonimana la ma na olelo hooipoipo me ka hoike pu ana aku imua o ua kanaka la ua aloha oia iaia me kona ike maopopo no aole he wahi lihi launa aku ona me ke kulana o ke keonimana ana e hooha'i mau ana iloko 0 ia mau la, ana hoi i kuhihewa loa ai ua aloha pu ua keonimana la iaia. "A no ka ike maopopo ana o ua keonimana maliliini la i ke ano 0 ke kaikamaliine ana i kuhiliewa loa ai na kekahi ohana kiekie 0 Amerika nei pela oia i hoowahawaha loa ai i keia kaikamaliine, a ua kapa aku oia nei iaia i ka hoopunipuni ame ka epa. O ka inoa 0 ke keonimana a'u i kamailio ae la 0 ia no ka Haku Karola o Enelani, ka mea hoi i hoomahu'i wale mai no ia Josepine i wahine nana ia makou i halawai pu ai ma Lona Bana. Ua kono aku maua iaia e hele mai i ko maua wahi me keia manao e noi mai ana oia ia Mr. Likeke no ka lima 0 Josepine, a ua kipa io mai nei oia e ike ia īuaua a eia oia i ko maua hale i keia po. v i hooki iho ai ke kamailio ana a ua wahine piha maalea nei. No ka Hoku o Kokawela ke lohe nei oia i keia mau olelo apau me ke kahaha loa 0 kona naau no kahi i loaa mai ai o keia ike ia Mrs. Likeke e pili ana no ko laua hui pu ana me Ake Puluka a 0 ka Haku hoi o Enelani a ua piha ua kaikamahine la me ka haalulu iaia e ku ana ma ka aoao 0 Kokawela no keia .moolelo hakuepa a Mrs. Likeke. Aka no Eokawela, aole oia i manaoio i na mea a kaikamahine e haanui nei imua ona, a ua paa kona manao aia kekahi mea nana e hoopohihilii nei i keia mau inoa, me ka loaa ole he wahi hoohuoi iloko ona, 0 Haku Karola ame ke kanaka pena kii opio ana 1 mahalo nui ai he hookahi no ia kanaka. "'A ke paha'oha'o la 00 ea," i pane liou mai ai o Mrs. Likeke, "aka e hooiia aku ana kou paha'oha'o ke hu'e pau aku au i na mea apau." "Aole o'u paha'oha'o i kau mau mea e kamailio mai nei ia'u, no ka mea ua maopopo no ia'u aia kekahi mea nana e hoopohihihi nei i keia mau inoa," wahi a Rokawela. "Aole loa he walii pohihihi iki e like me kau e paakiki mai nei," i hoomau hou mai ai ua 0 Mrs. Likeke i ke kamailio ana, Ua hoiko ae nei ka Haku Karola i na īnea apau i ka'u kane i keia po, a wahi ana ua halawai oia me keia kaikamhine ma ke ano ulia, a ma na manawa apau ana i halawai ai ma ia hope mai ua hana wale aku no oia ma na hana kupono a kekahi keonimana e hana aku ai i kekahi lede, aole oia i mahu'i iki i kalii e noho nei 0 keia kaikamahine a hiki wale no i keia po iaia i hele holoholo mai nei no ke puhi paka ana, ua hoea ae la ka Hoku 0 Kokawela nei a hailuku aku la i ka Haku Karola me na olelo hoohilahila o ke kapa ana aku i ka pauaka iaia, ma 0 ka hoea ana mai i ko maua home ma ke ano he ipo na Josepine. "No kona ike ana ke noho pu nei keia kaikainahine iloko o ko maua liale hookahi, pela oia i hele ae nei e hui ine ka'u kane a hoike aku i na hana a keia kaikamahine iaia, i ole ai e kau mai kekahi ao omamalu 0 ka pohihihi maluna ona no ka lilo ana mai 0 «7osepine i wahine nana." He moolelo keia i liakuepaia me ka piha maalea, a i ka Ho!vu o Rokawela e hoolohe ana i keia mau olelo a Mrs. Likeke, ke puliki la kona mau lima ma kona mau maka me ka noke ana i ka uwe, a ua manaoio loa oia he pololei keia mau mea'apau ana e lohe nei, a ua hoohauoli loa ia hoi ua wahine lokoino nei i kona ike ana mai i ka piha hilahila o ke kaikamahine no keia inea ana e hana nei, a o kona manao nui no hoi ia 0 ka hoea ana aku imua o ka Hoku o Rokawela ia po no ka hooliilahila ana aku iaia ame ka lioeliaeha ana aku i kona manao. Aka i ka hookuku ana ae 0 ke kaikamaliine i ka inoolelo ana e lohe nei ame ke ano maoli 0 ke kanaka ana i manao ai ua alolia iaia, aole no ia he mea e hoopauia ae ai o kona aloha nona, he oiaio e lilo ana kona mau la o ke ola ana aku i mau la haka-nu, aka nae aole no ia he mea e maweheia ae ai kona aloha nona. ■ I MOKUNA XX. j I KA MANAO PAA O KA HOKU O KOKAWELA. ( "E kuu hoku, kuu' keiki e ha'i mai ia'u i ke ano o keia mea a'u i lohe iho nei?" i ninau mai ai 0 Kokawela i ka Hoku o Rokawela mahope iho 0 ka pau ana 0 ke kamailio ana a Mrs. Likeke. "He mea makehewa wale no kou ninau ana aku iaia i ka oiaio, no ka mea ke hoike okoa mai la no kona helehelena ua hewa oia e like me ka'u i ha'i aku nei ia oe/aole au i manao mua e hana ana kekahi kaikamahine noho malie e like me ko ia nei ano, i kekahi hana hoohilahila e like ine ke ano, aka nae hoi ma ka pouli ka poe hookamani e hana mai ai i ka lakou mau hana ekaeka, a »0 keia mau olelo hoi a ua wahine nei i lioopuka liope aku ai ua hiki

hou ole iho la i ka Hoku o Hokawela ko hoomanawanui ua aea pono mai la kona poo iluna a pane mai la innm o m, s { "Pehea !a oe e ahewa wale mai nei ia'u.*' "Aha, e hoole mai nna anei oe ia'u aole oo i halawni |m Ih Haku Karola i keia po?" i pane aku ai ua wahine la »»«■ k,i i, i ' ,! u ko-na. "Aole au e hoole aku ana no ko'u hui ana me ia," "Alaila ua halawai io no oe, a kapa aku iaia i ke aj.uir ea? ? ' * "Aole loa au e hoike aku ana ia oe i kekahi o ia mai, na olelo a'u i hoopuka aku ai imua ona i keia po, nona u.n, ,, aole nou e kena wahine." Ina ua manao oia e kmnakniii , 11 maluna iho ona ke ko'iko'i no ia hana ana, o hele iaia a īum , . ' ike mai 1 kou makemake." "I hea kou wahi o ka hui mua ana me ia—a pelu a i, n n!| kamaaina ai?" wahi a Mre. Likeke i ninau hou aku ni m,> k. nui e ike i ka mole ame ke kumu o ke komohia ana o laiia n,. t | i( ° 0 ke aloha. "Ke hoole hou aku nei au in ne. nole lon e l»na ia ... |, , mai ia'u aku maluna o keia kumuhana." "Ma ka mana i loaa ia'u. ke knuoha aku nei au ia oe , i,, , h "Aole, aole loa e loaa aku ia oe kekahi walii lihi o ka n,.., makemake nei.'f "Pehea la oe i kamailio pakike mai ai imua o'n i k. ,, (1 kou hoole pu ana mai e pane i ka'u mau ninau? Aoh- ain , „„ |, manao, ōwau kou kahu a he mea pono no'u ka Inhe an.i i ,,, Itt , apau i hanaia e oe?" i hooko'iko'i mai ai o Mrp. Likeke i I mailio ana. "He keu no hoi nau ponoi no i hoike mni nei, u;i Iim k, ( a na mea apau i ko kane mai ka Haku ICarola aku, o kenh ;t , l( ka mea a'u e hoike nkn ni ia oe, au e hoomano mai m i , ] , . ana?" "Aole he maopopo in'u o keia mau mea e kaniailiui.i „ kamailio mai ai o Mr. Hokawela. "Ua manao au la e ka n.• u-1 i, ka Pono nei, ua—'' Aole i pau pono aku na mea a ua elemakule )n i mnkeinaki ;i . kamailio no ke ku'e koke ana mai o ke kaikamahine iaia n. Ii;l hoopau honua wale iho la no oia i kana mau olelo, a kan mai l; ( Hoku o Hokawela ka wehewehe ana: "Ua halawai io no au me ka Haku Karola i keia po, e lik. ka Mrs. Likeke i hoike aku nei ia oe. Ua paa io no kuu iiiaii ,.. ,i ua manaoio maoli no hoi au owau kana wahine hoopnlnu. hm- k paulele ana aku maluna ona ma ke ano he keoniniana e lionU ,m,. i kana mau olelo no kona hanohano iho, Aka nae ma kn po n.-i ;ik: la akahi no au a lioomaopopo i kona ano mnoli o kn hoea an;\ m„, e ike in waliine hoopalau ana Josepine Likeke kuu honliiinau I kuu halawai ana me ia i keia po, un kapa aku au iaia i ka li. ni un puni ino loa me ka wawahi pu ana mai i kuu punwai. Oiai nae ua kumakaia akn la oia ia'n imun o Mr. nnie Miv Ii keke, ke hoole nei an i ka hoike ann mn ke nno neepnpn n.. ; men me maua. "Aole o'u makemake e nke'nke'n nku i nn nlnl.ele n<. ka | (i;u ana ia Josepine ka hauoli iloko o kona mau la o ke ola nna. .. ka n wnle iio knlokalo ae e uliaiia kona mnu la me na |K>innikai mn. ka hannhann nie kana knne o keknhi o na koko kieki»» o Knelmii "Aole o'u walii ike aku i kahi o ka oiaio o kau ninu , k,i mailio mai nei," i kamailio hou mai ai ua wahine inunlea n. i m. ke ake no e hu'e pau mai ka Hoku o Kokawela i ke nno o ke k..nn. hia ana o ko laua ninu nlohn." "Ina paha i awaiauluia ko olna mau aloha. |H'hea ilio l.i i li. I. nini ai kela keoniniana e ike in mnun me ka manao e noi inni i ku 'iniii o ka'u kaiknmahine? He keu aku no oe o ke kaikamaliin. lmopuni|»iini. Mnnno oe e ]»u nku nnn nu i knu mnu olel.. j i ..|. paha o kekahi poe au e palau hnu aku ai?" "He hnnkahi no au inea e mnnnnio ai," wahi a ke knikainalun. ' 1 pane niai ai me ka hopo nle, niai ua inaka hulili o Mih. Lik. k. . kaulnnn ponn aku ana maluna onn, "o kn hnniknika aku «• lil.. m.n ka mea nonn keln inon hanoiiann i hnnnna nan e like ine kau • ik. aku nei. nie knu nana nle inni i kn'u ninu koi nnn mnlunn «»na n<» kn mea ke hnnlele nku nei nu i kau koi o nn ano npnu. n wnilm akii ' ko knliun no J<»sepine. I nui ke alm, a papahi i ka Iei o kn l.imi kila ,a ukuia kn luhi o un waliine." Ke nnnn aku ia Mr». Lik» j ke i keia manawa a kn I!«il-»j . i;..i,iweln i hooki iho ni i knnn knmnilio nnn, ke aki wale In nn konn i-.m ku'i no ka pihn inninn; m» kona ike ana ua pololei nn inen i ke kaikamahine i knmnilio mni ni. Va ike manli im nin i U pine linnn nnn e liln nmi ke keoniinana nna e ho<»maknl. li<> m .. . ipo nnna eia nae. aohe wnhi mea a lilii pilipili mai o ua keiki l.i •• V. nelani. Xo keknhi nmnnwn nne konn noho hnniau ana. ua hotnu..Li nini In oin e knninilio hou: "He keu aku oe n knhi knikainahine hooūluhua a hooknun. U.v nui wnle in u. A ke hn'oha'n loa nei au i knu aa ana mai e 1h». Iia.■ !.;i in'u i keia po nie kau mau olelo me kou noonoo ole no kau ninu luina hoohilahila. Aole anei oe i hoomanao nn'u i hookipn mni a ; lama aku ia ne malnkn o ko'u home?" "Aole au he wahi kaikamahine i like m»* kau i kapn ma, m Mni kuu wn i knmn ni ilnkn o kou linle a lilki wah- nn i kein ni.m.i wa, ua hooko aku au i kau mau niea i makemnke ai na'u e han.i •> koe na mea a'ii i ike ai i ke kupono ole, O oe e kena wnhim heo ka'u e olelo ae i ka hnnn ino in me ka hoehaeha pu nnn n i I ko'n innu hooninnao ana no ko'u luau makua. "Anle lnn au kaunlm i hnnwi mni ai iia'u e hookn i hooleia. k"» wale no ko u ku-e ann nku i kou hoolih» ann inni in'u i kauwn. m** ka hoole ann niai no kn loan in'u kn hoonnaunoin. A no kn nn n '

hoohiki paa aku au imua o kuu makuakaue e hoomau ma ka iiui ana | ka naauao ma na mea ana i makemake ai ia'u e hana, j»ela au i ku niau ai ma ka aoao 0 ka pono me ka hoololie ole nku i kj*u Mai manao oe ua kapa aku au i ko hale he home no'u, aole! aole lba! he wahi opu maluuialu wale iho no ia 110'u 110 ko'u mau la o ka imi ana i ka naauao. Aka nae, ua hiki ole ia'u ke hoomanawauui iho i ka noho hou ana iloko o ua hale la ou, a ke hoike aku nei au we ka hookamani ole, aole au e noho hou aku ana me oe." a hooki iho la oia i kana kamailio ana. "Aha, ke aa mai nei oe e paio mai me a'u ea, na kou mau nianao hookiekie auanei e malama mai ia oe. Ihea oe e hele aku .ii e kena wahi aealiaukae a uawai e liookipa aku ia oe? Aole loa au e hoolohe aku ana ia oe, ma ka'u kauoha e hoi koke oe no kou rumi i keia manawa me ko hui pu ole me kekahi mea, aia a ka la apopo maopopo ka'u mea e hana aku ai maluna 011. Ua lohe mai la anei oe i ka'u kauoha?" 4< Ae, i keaha la," wahi a ka Hoku o Rokawela rae ke kuoo. "E hoolohe mai ana anei oe i ka'u kauolia? v u Ke hoole aku nei au i kou mana maluna o'u mai keia wa aku, a ke hoole pu aku nei au i ka hoolohe ana i na kauoha au, e kena wahine i piha me na inanao lili a lioowahawalia ia'll mai kino3ii mai." \yalii a ka Hoku o Rokawela me ke keehi ino ana iho i kona wawae. Aole 0 Mrs. Likeke i manao mua ua liiki i keia kaikamahine ke hoopuka mai i kela mau olelo ana i lolie aku la, iuq kona manao kuhihewa, he wahi kaikainahine hiki wale 110 iaia ke pulapu aku, aka nae, aole pela, no ka mea ua ku maoli iho la oia i kahi 0 ka hoka, a 110 ka maopopo ole 0 kana niea e kamailio liou aku ai, ua huli ae la oia a pane aku la imua o Mr. Hokawela: "Pehea iho la kou manao e Kokawela 110 keia kaikamahine liookano au e pai nei? Maikai iho la nae paha keia niau hana ana ia oe ea?" "Ke manao nei au, ua .hewa loa oe o kou hooululiua ana iaia i keia po, a owai 110 ia niea hiki ke hoomanawanui iho i na manao uluku i hapaiia mai e kau mau olelo kikoi? a 110 keia pane a Rokawela hooi hou ia ae ka piena 0 ua wahine la a pane mai la: "Ua hookomo aku oe ia oe iho iloko 0 ka pilikia, mainuli 0 ko holo ana mahonpe 0 keia kaikamahine, a uiai keia manawa aku ke kapa aku nei ia olua a elua he mau enemi olua no'u," a o kona huf! aku la no ia hoi me ke kali ole niai 0 ka loaa aku 0 ka pane; me kona ike maopopo qna ua hoohoka ia oia ma kana misiona i hoea mai ai imua 0 laua nei i keia po. I kela manawa a Mrs. Likeke i hala aku ai, ua liaule liou iho la ka Iloku o Rokawela ma ka aoao o kona kokoolua hapauea a noke iho la i ka uwe me ka ehaelia, he hookahi mea nui iloko 0 kona noonoo ia manawa, o ke kaawale i kahi e loaa ole ai na hookaumaha ana. "E kuu keiki, e holoi i kena mau waiinaka ou. a e liolke mai ia'u i ka manao o ka Mrs. Likeke mea i hele mai nei i keia po me ka hoaliewa ino ana mai ia oe E ha'i pu mai ia'u i na mea apau no keia Haku Karola, a lieaha hoi kou pili iaia?" Nolio pono ae la ke kaikamahine iluna me na maka i hele a upeihupehu, a ninau mai la: "E ]>aj»a lakoha, aole anei oe i manaoio i kana mau mea i kamailio mai nei ia oe—aole anei oe i manaoio ua hana aku wau i ka liana liilahila ole e like ine kana i kapa mai ai ia'u?" "Aole, aole au i manaoio i kana mau olelo hoonuinui, o ko'u nianao niaoli no ea, aia kekahi mea pohihilii e pono ai e hooiUoakakaia i pau ai na lioahewa wale ana maluna o kēkahi mea. Ua hoo]>ohihihi maoli ia no au, me ka loaa ole o ka manao o kau inau olelo i kamailio aku ai ia Mrs. Likeke." "Ae e hoike aku ana au i na mea apau ia oe, aole no au i makemake e hoike imua 0 kela waliiue —oiai nana ponoi no i hoike mai nei i ke kumakaia ana o kela kanaka ia'u, a heaha hoi kana o ke apu ana mai e hoike hou aku au," wahi a ka Hoku 0 Hokawela i pane aku ai me ka hilaliila no nae i ka hoike ana i na hana hooipoipo mawaena 0 laua. Alaila hoomaka aku la ua kaikamaliine la e haha'i i kona liaulehia ana i ke aloha no Ake mai kela wa mai a laua i haawi makana ai iluna 0 ka mokuahi a hiki wale i ko laua halawai liou ana, ua hool loa ia ae kona aloha nona. (> A e Rokawela! e kulii ana au he kanaka oiaio oia i kupono ai la hoi ko'u aloha ana, eia nae ua hoeliaeha niai oia ia'u mamuli 0 ka inaopopo ana ia'u o kana mau hana apuhi." "Akahi no au a.hooiaio loa i ka'u inea i haupu mua ai ma kou ano i ka Poaono aku nei a kaua i liele ai i ka liolo waapa me Ake Ika mokupuni Koni —Ia kaua i huli hoi mai ai, ua paa loa kuu manao, ua ae aku oe i wa-hine hoopalau nana. Aole wahi maoi>opo iki ia'u o kona ano a pulii e like hoi me kau e kapa nei iaia, a pela no 'hoi ka pili ana o kela keonimana me ka llaku Kai ola i kipa ae la e ana mai o Miss Josepine i wahine nana." "('a pohiliihi io oe. 110 ka mea aole au i hoike aku nei i na mea apau. O Ake Puluka ame ka Haku Karola. aole ia he inau kino okoa, aka he hookahi no kino nona ia mau inoa. Ma kela inoa mua ona, ua apuhi inai oia ia'll me ka lioehaeha pu ana i kuu naau, a ma kela inoa ho])e i hoao ai oia e papalii mai i ka hanohano o ka lilo ana inai o Mis Josepine i wahiiie nana." "Ea. aole no e hiki ia'u ke manaoio. ua hana mai o Ake i kekahi hana e like me keia, ke ano. Ua nianao au aia iloko o kona puuwai na haawina o ka hoopono ame ka oiaio. Me he mea la aia kekahi mea nana e hoopohihihi nei i keia mau in<'a." Aole i pau.