Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 10, 8 March 1907 — PANE A KA ELELE KUHIO. [ARTICLE]

PANE A KA ELELE KUHIO.

No ka pomalkai o ka poe heluhelu o ka Hoku, ke unuhi nei makou i ka leta a ka Elele Alii e pane ana i na manao e hoolaha mau ia nei e ka nupepa Avalakaika ō Honolulu. Lunahooponopono o ka Buletlna: Ke ilni nei au, maloko aku o kou mau kolamu e hoikeike aku ai i ko'u mau hoa maluiainana i na mea 'ōiaio e pili ana no ka haawina i hookaawale ia e ka Ahaolelo Nul e pill ana no na Papu ame ke Kahua ma Hawaii. Ke hana nei au i kela mamull o ko'u ike ana i na manao alakai i kakau ia maloko o ka Avalakaika o ka la 17 o lanuari, a nona ke poo manao, "Aole | he Moho ma ko Hawaii Aoao." Wakinekona, D. C., Jan. 16—Ua hooI holo ae la ka Hale i ka bila haawlna no na papu ,a ua haule ka haawina o $100,000 no na papu pale kahakai no Hawaii. O keia mau olelo e hoolaha ia nei e j ka Lunahooponopono o kela nupepa, a 0 ka uhane e alakai nei iaia ma ia mau mea, me ka hoomaopopo pono ole 1 na hoomalamalama ana e pono io al, a o kona hoolaha wale la mau mea me ka maopopo pono oie 1 na kahua oialo oia hoolaha ana, he polno ia, a he alakai hewa hoi i na makaainana ma ke kahua o ka oialo ole. E lilo ana ia mau hana a kela Lunahooponopono 1 mea hoopilikia a alakai hewa wale i Ko ka lehulehu manao. Mea paha ke ma- | nao nei oia e kiai 1 ko ka lehulehu po- | no, eia nae ua hookahua oia ia mau manao maluna o kona manao enemi i kona enemi kalalaina. O ka moolelo e pili ana no keia mea, ua hoike ia ma ka moolelo o ka Aha- j olelo, aoao 1225-26, a no ka pono o ka I poe nana au i koho, he mea pono ia'u I e wehewehe pokole aku i keia mea I imua o lakou. j Ma kela.kau Ahaolelo aku nei ua hookomo ia iloko o ka bila no na haa-! wina papu pale * kahakai he $260,060 no j Hawaii, a he $150,000 no ke kahua no ia mau papu. k A ma kela k'au hoi,' ua hooholōi- ka Hale ona L.unamakaalTwtna. h'e no na papu pale kahakai no Pilif»ine ame Hawaii; a 1 ka hoea ana aku o keia bila i ka Hale Senate, a mamuli o ke kokua maikai ana a Senatoa J>erkins, ua mahele ia keia bUa hui, e hoo-

kaawale ana i $200.000 110 Hawail. I ka wa i hapai ia ai ka bila o na papu imua o ke Komlte Holookoa iinu i 0 ka Hale (e nana i ka moolelo aoao 1225-26), ua waiho mai la o Kenerala Keifer he paku'i e hookaawale ana 1 $100,000 no ke kahua o na papu ma Huwaii. A o keia oaku'i ka mea i haule i hoouna ia aku ai ma ka uwea olelo e kamailioia nei ma kela nupepa. A o ke kumu o ka haule ana o keia, ua hoike maopopo ia ma ka mooWlo

o na hana o ka Hale, a ola no kela: E hu)l ana ke Komlte i na holke a na Eneglnia o ke Keena Kaua no ka hoomakaukau ana no ke pale la H<»nolulu ame ke awalau o Ewa, a ua Ulo la 1 mea e ku-e aku al 1 na haawina hou a hiki i ka maopopo ioa ana o na holke mal ke Keena o ka Olhana Kaua (aole hoi no ka nele i ka noho ole ke kumu i haule wale ai keia haawina). Ma ka hoike a heluheluia e Mi. Pmith o lowa, ka L.unahoomalu o ke Komite Paku'i o ka Bila Haawina, a ma kana hoike i hoopanin ma kn monlelo o ka Hale, ua hoike oia penei: Ma ka hoike ana aku no kn nele i ke dnln no ko kuai ana 1 mau kaliua kahi e hooliloia ai ka $260.000. a mn na hoike 1 hoike ia mai. ua lawa r.o ka ninn e paa ana malako o ke Keena i kuai mua ia mai me kela 1260,000 I hookaawale muaia, a ke koe nei he $60,000 oia puu dala, a e hoolilo ia no ke kukulu ana i na papu pale kahakai. A ma ka Kenerala Mnckenzie, nole o ka nele ana o ka haawinn dnla ka mea e hookauluaia ai ke kukulu ana aku i na papu. A ma kahl o ka nele 1 ke dala no ke kuai ana i na kahua papu ma Hawaii, ala ke waiho nei maloko o ka toanako he $150,000 1 hoahana oleia, a aole he nele 1 ke dala e manaola ai e haawi hou aku 1 puu dala no ke kuai ana i mau kahua hou, a oiaio no hoi ua lawa loa na kahua e kukulu aku ai i na papu a hikl i kein hora a ke komite e hoike nel. O ka mea iho 1& keia e pili ana no kela paku'i o $100,000 i haule wale ai (e kapilipiliia nei no ka nele i ka moho ole e makaala i ko Hawaii pomaikai.) NO KA MAKAUKAU HA'IOLELO. A wahi a ua Lunahooponopono nei maloko o kana nupepa: He mea maikai maoli ka loaa o ke kanaka makaukau i ka ha'iolelo, a i lawa e paio iio ko Hawaii pono ma ka papahele o ka Hale, a i ka hiki ana aku hoi e kamuilio no ko kakou pono. He mea pono ia'u e hoike aku i ka Lunahooponopono o ka Avalakaik«, aole au i hoea aku iluna o kc kulnnn "Piha Makani" e hoopiha wale ai i ke keena Ahaolelo me na olelo (Hot Alr,") a aole no au e hoao ana e ku ma la kulana no kela mau kumu: Akahi. Aole he manawa o ka Ahaolelo Nui e hoolohe wale ai i na kamailio piha makani i manao ia e puhi aku ma ko lakou mau pepeiao. Elua. .Ma ko'u maa hana no na men i lona mai iloko 0 ka Ahaolelo, a he mea paha e makemake ole ia ana e ka nupepa Avalakaika aole ia o ke alanui e loaa mai ai ka pomaikai no ka mea 1 makemnke ia. O ka poe i maa 1 na hana o ka Ahaolelo piha hana o Amerika nei. he makehewa wale ko'u hoakaka ana nku 1 na hana o ia Hale. A no ko'u hoea ole i Wakinekonn nel i ka wa i wehe ia ai ka Ahaoielo, ua ike no kou mau hoa i ke kumu o ia hiki ole (no ka nawaliwali kino); aka, aole nae i 1110 ko'u hiki mua ole ana mai, i mea e poino ai ko liawaii pomaikai, a ina no au ianti, he hana naaupo maoli na'u ka hoao aku e paio no kela paku'i i haule, me ka maopopo loa o na kumu maikai o kona ku-e in ana. A ma ke kaomi ana iho i kela niau manao i hoolaha ia e ka Lunahooponopono noeau, ua maopopo ka puana a kn moe, "He manao ku-e wale a he alakal hewa wale i na hoa, a ma kn hoopili ana aku i keia olelo "LTa kani hewa ka pu me ka hapa kiko i hope." Me ka mahalo. J. KALANIANAOLE, Elele. "Waklnekona, Feberuari 2, 1907. —Mai ka Hoku o Hawaii mai.