Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 12, 22 March 1907 — Moolelo Pokole no Kapena Sadjo "KUU AINA HANAU KA MUA, MAHOPE KE ALOHA [ARTICLE]

Moolelo Pokole no Kapena Sadjo

"KUU AINA HANAU KA MUA, MAHOPE KE ALOHA

I n;i poe lielulielu o ke Kuokoa: (Mai ua liot*a mai k;i ni;iii,i U<l kupouo 110 ka wailio ana aku i keia mooli'lo pokole iniua o kona kini lieluHelu. ua nianao ka niea kakau o hookipa ia inai an;i <.i, ( ke aloha. ili' walii moolelo keia e pili ana 110 Kapen pualikou o lapana. V"a inolia aku oia i kona uliain» iiialio|»- ~ aloha i kekahi kaikamahine Uilkini i ikeia ma ka inoa Silkoff. l'auleh' kona manao apau maluna ona nie ka nian.in iloko o kona puuwai e lilo oia i wahine naiia. 1 kona liiHiinao|.,.|„, ana aole alahele e ae e kapae ia ae ai o ke kaua niawaena o la].,i lia aine Kusia (ua ike iho nei no lioi kakou elua wale no uiakaliiki li.iui, ka pilikua ilalo o ka honua, lie pio) ua noi aku oia i ua kaikniiwli i,, nei ina oia e ae e haawi i kona niau lima akau nia ka inan» ~ ka inalaina ia ana oke kaua. Aka, niainua oka ae ana oua UiL, niahine nei i kana noi, ua pa.hu aku oia i keia ninau iuiua ona, • ln.i e kaua io ana na aupuni elua, e lioohiki niai ana anei oe aolr o. , ku-e ana i kuu laliui." () kana pane i keia ninau oia keia, A no na pua o Sadjo inai au, o kuu aina hanau ka inua." Nolaila, e na makamaka heluhelu o ke Kuokoa. i ike ina |„,i iaia nei e ki]»a aku ana, e ha-lo ana, e hea mai, hookipa aku a li.ni.u ai. Me ke alolia, Me lie niea la ua piha no k<* kanaha inanawa o kona Jiolok* . ttul nia o a niaanei o kona iiiiui uuku e noonoo nui ana i kekaln in.., ana i niakeniake ai. O keia nn-a nui ana e noonoo nei ua wailio n,., la'ela'e ae la iinua o kona lunaikehala e laa na mauna uliuli <> • • K,, ana mahope o kona honie i ka aina hanau ma Salsuuia, aka ia ~ < noonoo iinL ana aia kekahi niea ano e loa e hooliunahuna an.i i k., puaua a ke nioe. K like me ka ulolohi oka nee ana o ka niana\\;i pela oia i uhola īho ai i kona noonoo maliina o kana niea e iioou.h, ana aka i ke kokoke ana e jmu, a kuu iho hoi ka luhi o ka liana. j, ua pouli koke iho la kona noonoo niaikai a me he uiea la, i kana li«m. maopopo iho. aia oia iwaeiia o ke aouli lani kalii i kunlelewa ai. I keia manawa aia no oia nialuiia o kona walii uolio liao unku kalii i nolio ai nie kona alo iniua o ke auiaui ku e kau niai aua, aim ke kii o kekahi niea iloko o kona liuia. () keia kii ana e puliki |.a;i nei nialoko o kona niau lima wikani oia no ke kii o kekahi kaikama hine opiopio e lilo ai no ka puuwai ona mea apau ke ike iaia. Aka aole i lilo ka noonoo niaikai o Sa<ljo inainuli o ka ui o keia k:iikama liine <ijiio]iio. Oiai no nae oia e hoomau ana i ka nana ana nialu na o ka ]>ai>aliina noliea e nana ae ana 'mailoko ae o kona pu.holniiii. 0 kana niea i ik<» a hoomao]iopo oia k<*ia aol<» hoi o na papaliiia poe nie na niaka akea; aola hoi o k<»la.lae laula ni<» na lauolio 1«> 1..a poniania < i l<'el<»; aole no hoi o kela auwae niioniio a p<i<«po<». .\ka, ua ike a liooinao]M>]K> ilio la'oia ua lik<» ol<» m<* na u'i n ihea o K«»na aina kulaiwi; papalimi pu'ipu'i a ula im» ln» oliel.) la, na maka poln na lauoho eleele. 1 kona inanawa i nana aku ai ihik<» <» ke Km.i aka e noho ana iloko o ke auiani ku ua j>ii a<* la lie maiiao <■«-ina iloko ona. A 110 k<» kanaha oka maiu.wa ua wailio aku la oia i U kii o ka ui noliea o Hnsia ina kona wahi niau a pnana ae la «.i;. i 1 keia mau mamala olelo: "Aka, he Hukini <»<» a" —kulii aku la kona lima i ke akii iloko " ke aniani ku "o oe he lapana.'' Ua nolio hou iho la oia iluna o kona nolio hao a komohia aku la kona lunaikehala iloko o kekalii inaiia<» kuluilioiiu. O kona wulii rumi uuku he rumi oke kulana kavalia, kulana koa. Ona mea ho.. nani o kona wahi mmi aole o ka nani loa aka ua liko iiie na nnu hoonani mau, mai kalii pela moe hao niai a lioea loa aku n<» lioi i ka nolio liao ana e nolio ana. koe'wale n<» ke aniaui ku i hoopili ia i ka paia o kona wahi nimi. am<» kahi waiho kii i hana noeau ia <• na lima maamaalea ma ia oihana. lie wahi ku]»ono no ke kii <» ka u'i a kaua i heluhelu iho in'i. Ma ke kilii o k<»na l uini a nialuna a<» <» kaln waiho kii. e kau ana kana pahikaua, lie pahikaua i loaa iaia mai k<» na niaii ku]»una niai. lie palii i ni<mi a ho<»ha i na kino lu* imi iloko o na kahua kaua a kona inau kuj»nna i komopoo a i hoonian.. wanui ai, he ]>ahikaua i lawe haaheo i na kaua a]»au i paioia. M.i luna o kekahi paliu e kau ana lie niau liuk<» kakaikahi —k<» kuinnnnia o ka Oiliana Kaua, ka nioolelo o k<' au]»uni nui o Huhia, k<»na «>l. I<. ame kona makaainana. Oia wale iho la no ka m<«»kuauhau «> n 1 buke e kau ana maluna o ua pahu la.

He moa niakehewa ksi ike Uulioliniiu ami i Ua mouloli» a i ia loho palia i ka inoa o ka Makekueka o Sa<ljo 110 ka hooin an:i ili«» li' Samurai oia. O kona kulann Kamuiai iu» moakaka loa ia in;i K;i maikai o kona ola kino. kona kulana, nie kona akaku 110 apau. ■ Im iko mai ana ho mamo oia mai na kupuna mai (» īia pua luiknka ni;ii o lapana. Maloko o lāpana lio īnea nui loa ka lilo anu i S;i<lj" O kana mau mea apau i makomakt' ai. lio loaa walo no ma ka li "' puka ana i hookalii liuaololo. Ka waiwai, ka uhaulia, iiii oilian;* kuloko ame na oihana pili i ka oiliana j>olitika. lio niau liooilin.i i;« maluna ona mai kona inau kupuna mai. O kHa kuk<» ann* l<;i m- 1 nao paa e ike ia mai e ka laliui e oni mau ana ia iloko o *e n a K«'l n o na Sa(lj<»es, a o kona koiuoliia ana . iloko o na kahua kaua ap;ni oia kona liauoli loa. I'a hoonaauaoia o Ksidjo iloko o na kuhi kiekie o kona aiiu K" laiwi iiini' na kula kiekie o na aina e; ua kulaia iloko o na liana ■ kalakui»ua o ka oiliana kaua. a mamuli o kona pilia niakaukau im kioi, hikiwawe ma ka hana, a kulana keonimana. ua hookohuia al>" oia e ke Aupuni Makua nia ke kulana he kiu nia ka oihana k maloko o ke Aupuni Nui o liunia ma ke kulanakauhale o Kt. burp. O kana oihana oia 110 ka imi ana i ka makenoki hooni «> !•' oiliana kaua o ke Aupuni Nui o UuKia. ke ana ana i ka holionu • kona mau mikini hoohana kaua. ann» ka hoololu» ana i k«» I'ANA ■ kona ikaika kaua. laia e nolio ana maluna o kona wahi noho hao uuku e ana maluna o keia kumuhana, ua hoi hou niai la iloko o koiia luua ikehala na hoomanao ana o na makahiki ln» lehulehu ana i tn»ho ni maloko oka nani oke kapitala o HiiKia. Nui kana hana i hana a me ka hoomanawanui, e ala ia ana ka ]»o ame k»» ao, aka hauoli :•< la kona puuwai i ka hoomaopopo ana ilio e hana no ka pono aui' ka holomua oka aina kulaiwi. I'a ike a ua hoomaopopo oia i K' au nui ame ke au iki o ka Oihana Kaua o Huwia. ka pouhana «» 1 ' Inoa kaulana oia aina. Ua walewaha iaia kona mau hoonee kaiu ana. Ua pahola mai la na hokuhookelewaa o lapana e noho ana ma Tokio i ko lakou mahalo kiekie loa inia mnniuli o kana niau hana maikai. Ua hooinaopopo iho la keia ua holopono kana hana oiai o keia kekahi o na papahoonohonoho o na lne oo o Inpana • lioomakaukau ana no ke kaua e hoea mai ana mawnena o Huuln ani' lapana i kekahi la. T*a hoomaopopo oia ika hoomnnnwnnui o kona laliui. Ua hoomaopopo oia i kela inaina wela i hunakeleia mnlok<> o ka punwai o kela ame keia Inpana a pnni kn ninn, oini o HiiHin k;i mea nana i hoohaahaa i kona hae ma ke kulanakanhale o Polo Ata. a kipaku aku i kona mau likiona kaua mai laila aku. I'a hoomne popo pu iho oia o kela inaina ua pii a ua kokoke liu mawalio o ke po'i, a ina ehu ana aohe mea nana e ke'ake'a mai ana inia, A inn io e hoea mai ana ia la e paio ai na aupuni elna, e komo pu ana n° oia iloko olaila. T>ele ae la kona puuwai me ka hauoli i kona non noo ana i keia. » Aole i pau.