Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 14, 5 April 1907 — KA MA'I AHULAU ILOKO O KA EKALESIA. [ARTICLE]

KA MA'I AHULAU ILOKO O KA EKALESIA.

I ka Nupepa Kuokoa, Aloha oe:: E oluolu oe e hookomo iho ma kou mau kolamu kaawale i ke poo manao maluna ae i mea e ike mai ai na Ekalesia e ae i ka holomua ame ka holohope o na hana e hanaia nei ma keia apana o Kau nej iloko o kona mau Ekalesia, na kumu o kona holomua ame kona holohope, ke ano o ka noho ana o na hoahanau, na luna, ame ke kahu o keia mau Ekalesia. Iloko o na makahiki i kaahope ae la, ka wa e mau ana ka ikaika iloko o ke kahu o na Ekalesta o Kau nei oia hoi o Rev. J. Kauhane ua ikeia ke ala ana mai o na hana Kula Sabati me ke ohohia ia iloko o na hoahanau ame ka lehulehu o ka apana, a ua ike puia aku no hol Ke kulana holomua kona Kula Sabati J ka hapanui o na manawa hoike hui o na Kula Sabati, aka, o ka makemake ame ka "'ini o ka hoomauia aku o keia ano holomua ame ke ohohia ia e na hoahanau ame ka lehulehu mawaho mai e noho ana iloko o ka apana, a no ka mea, o ke komo pu ana mai o ka lehulehu, oia kekahi mea nana e koliua nui mal i ka hoopau ana a<s i na hemahema o ka Ekalesia, he mea minamina ka eml liilii ana o keia holpmua o na Kula Sabati ame na hana hoomana iloko o ka Ekalesia i ohohia nui ia hoi iloko o na la i aui aku la.. Ma na halawal haipule mti ka Ekales!a makua o Waiohinu ua kakal< kahi maoli no na hoahanau, ma na halawai Kula Sabati ua like pu no a 1 ahona wale no i na keiki Kula, mamuli no nae o ka hooikaika o na kumukula aupuni malaila. E:a ke kahu o kēīa mau Ekalesia iloko o na la hapauea a ua emi mai ka Ikaika hana iloko o kona mau kihapal, mamull o kela pllikia, ua hoike aku o Rev. Tlmoteo 1 keia mea i ka Aha oiai e noho ana ma Hilo i kela makahiki aku nei, me ka ae pu aku o na hoahanau o keia mau Ekalesia e hoouna mai i haiolelo no ka manawa me ke kokua pu 'mal o ka "Papa Hawaii" i ka uku ana i na mahina mua, a ua iioouna ia mai o D. M. Kualii o Hiio i ha'iofelo no keia mau Ekalesia,*a ke hana nei ola me ka hooikaika maoli, e hoomanawanui ana e hele ana ma na kauhale, e hui pu ana me na hoahanau kahiko e t noho paiaka ana e haipule pu ana me ka mea nawaliwali, e komo a launa pu me ka lehulehu ma na home, no ka mea aole loa i hanaia pela mamua, aole no paha he manawa i hanaia e ke kahu o ke:a mau Ekalesia ka hoo-ha-la ana i kekahi manawa e launa pu me ka poe e noho kaawale ana, a e na* waliwali ana. Mamuli o keia mau hooikaika ana a D. M. Kualii ma keia mau kihapai ke ike nei makou i ka hua maikai o kana mau hooikaika ana, a ke ikeia aku nei ke ala ana mai o na Apana mawaho a hooikaika pu i na hana Kula Sabati ke ala jnai nei ka apana o Pahala a e hooikaika like, he apana keia i malihini loa ia makou mai kinohi mai, aka, ke hauoli nei makou i ke komo pu ana mai a hooikaika like. Ma ka hoike nui o na Kula Sa* bati mamua iho o ka makahiki Yiou, ua nui maoli na Kula Sabati i hiW me ka nana ole ae'i na. pakaua. e.alai ana i ke alahele, ua hooikaika maoll na mea apau e hiki i kahi o ka hana. O keia paha kekahi o na hoikq Kula Sabati ulu mahiehie o-na hana i hanaia ame ka nui maoli o na haumana Kula Sabati ke hui pu ia me na kaikai. t . Ma ia auwina la 1, malamaia 'a'i 'ka noonoo ana no ka aūa iho ia D, M. Kualii, a i ole, hoopau paha iaia he nui_na manao i kamailio ia ae ma ia manawa, aka, ma ka panina o .na hana ua aua na hoahanau o ka Ekal«sia iaia e noho mai i ha'iolelo e paa loa ana, a na ka Ekalesia e hoike aku i ka Aha ma Hilo e hoolilo laia i kahu no keia mau Ekalesia, ma ia halawai no ua lokahi na hoahanau e hookuu aku i ke" Kahu no ka nawaliwali a ua hooholoia pela a ke paa nei ma ka moolelo o ia halawai; ua hooholo pu na hoahanau e uku aku ia D. M. Kualii i ?30 0 ka mahina a penei ka mahele ana: Waiohinu ame Naalehu $10; Honuapo, $7.00; Pahala ame Punaluu, $5; huina $30. Ke uku nei ko Honuapo, Pahala aine Punaluu i keia ame keia mahina me ka pau pono. He mea oiaio ke noho aie nei no na hoahanau i ke Kaltu, aka; mamuli o ka oluolu ame ke aloha no o ke Kahu i na hoahanau, ua hoopau aku oia i na aie, a ua hoike aku pela i ka Ahahui iloko o na manawa like ole. Mamuli o keia fnau hana a ke Kahu ua maa na hoahanau ma Waiohinu 1 ka pailaniia, nolaila ua pahola iho la he ma'i ahulau aneane hiki ole •ke hoolaia, oia hoi, ka palaleha, hoomolowa, maalea, hiamoe, nawaliwali maoil ma ka aoao o na hoahanau o Waiohinu. Mahope iho o ka hoi ana mai o D. M. Kualii mai ka Ahahul i irtalamaia ma Hilo, ua hoike mai oia i na hoahanau ma Pahala ame Honuapo 1 ka leka a na hoahanau o Waiohinu 1 hoouna aku ai iaia i Hilo, a penei na olelo o ua leka la ma ke ano nui: Waiohinu, Itau, Malaki 11, 1907. D. M. Kualii, Aloha oe:—Me ka minamina nui i ka hoike aku ia oe e ka hoa maikai, mamuli o ka noho ana o ka Aha L.una ua hooholo makou e hoopau ia oe no ka pii loa o ka uku he $30 a o Rev. J. Kauhane he $25 wale no, ua like ia me $55 a makou e uku ai i ka mahina. Me ke aloha, G. K. KAAPA, Kakauolelo, Mamuli o ka manao o ka leka maluna ae i hoike ia mai i na ma Pahala, ame Honuapo, ua maopopo loa ka hiki ole loa ke hilina'.ia keia ano poe, ke hoi hope nei a ke hoololi nei i na mea i hooholo like ia ma kela halawai i malamaia ma Waiohinu. Aole loa na hoahanau ma keia mau apana e ae ana e komo aku iloko o na hana hoohemahema wale, na hana hoihope, palaleha, molowa, aka, ke la* we nei lakou e hoopaa ia D. M. Kualil i ha'iolelo no lakou i mea paipai, hoala, hoeueu, hoala i na hana Kula $abatt ame na hana iloko o na halawal haipule. Aole makou e hoiko. apa i ko m.ikou manao ku-e i ka Ekalesia ame na hana iloko olaila, aka, ke ku-e nei makou i na hana hoihope a na hoahanau kakaikah! e noho ana ma Walohinu, a ke manao nei makou he mea pono ke kakoo i ka mea e hana io ana i ka hana me ka hoomanawanui. Eia

no lloko o makou ke aloha i ke kahu 0 ka Ekalesia, a k» ake nei makou e hookuu aku iaia e hoomaha iloko o kona mau la hapauea, no ka mea ua emi inai ka ikaika o ke klno, a na ke Akua no e kiai mai i kana kauwa hoo-> manawanui iloko o kona mau la palupalu. Me ka ike iho no o keia mau hoahanau o Waiohinu i ka palupalu o ke Kahu ame ko lakou hoomolowa maoli no i ka lulu i ola no ke Kahu, ke makemake nei no nae e hoonoho hou iho no iala, a no ka mea ua maa 1 ke kala waJe ia mai, he maikai iho la no nae ia i ko lakou manao ana, a no ka mea ua maa, he mau hana lokoino maoli k«ia a na hoahanau o Waiohinu e hana nei. Ina paha i hanaia i palapala noi i ka Papa Hawail e uku hoomauia ke Kahu me ka ho» ike i na kumu kupono o ia noi ana he mea kanalua ole e ae mai ana no ka Papa ia manao, a no ka mea ua loihi maoli no na makahiki o ka noho Kahu ana o Rev. J. Kauhane no keia Ekalesia makua o Waiohinu, a ua pau no hoi ka hiki ke malama hou aku no ka palupalu, aole iho la pela i hanaia ai, o ko lakou nei makemake na ke Kahu e hanai aku, a o ka lakou ka nana maka; aole makou he poe hoonele i na kokua ana i ke Kahu, k e ike aku makou ua maikai na hana e hanaia mai ana a kupono maoli ma ke ano kaullke e na luna o ka Ekaleala, ame ke komo iho o ka manao kokua like iloko o na hoahanau. He mea pono anei ia kakou ke ku !ho maluna o ke kahua nawaliwali, a manao iho oia iho la ke kumu e ala mai ai ka holomua iloko o ka noho hoomana ana? Ke haawi nei makou i ko makou mahalo nui i keia mau keonimana Sam Kauhane, J. K. Kekaula. na mea i kokua nui ma ko laua manao hooikaika i ke kulana a makou e ake nei no ka hooholomua ana i na hana o ka Ekaiegia. Me ke aloha, O makou no na hoahanau e noho ana ma Honuapo ame Pahala.