Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 15, 12 April 1907 — KELEMANIA KA MOI O KE AO NEI. [ARTICLE]

KELEMANIA KA MOI O KE AO NEI.

BERLIX. Malaki 30.—t T a noik-i r.o r.el o Rudofa Martin, kekahi o na kana.ka lae oo o Kelemania, maloko ■» kekahi buke i pa'iia, he wawana e hoik t; ,£.r:a iloko o ka makahiki 1916 e hoea mai ana, e rula aku ana ka Emep.?ra o Kelemania i na aina apau a hoep. loa aku ma Bagdad, maloko o Asia Komohana, me ke komo a hoohui pu I.i niai o Aukulia aine ka aina nui o Rusia, iloko o ka makahik' 1916. Ke hoopioo ia nei na aupuni mana nui o Europa mamuli o ke pa'iia ana o keia buke. Penei ka manao nui o Rudofa Mārtin iloko o kana buke wanana: Ma ka la piba Makah'ki Hou, 1910, e haawi aku ana ka Emepera o Kelemania he ha'ioielo imua o na Kenerals. Kiekie ame na Adimarala e akoakoa ae ana maloko o Beriin.. E hooia'aku ana ka Emepera imua o lakou o na mikinl lele oia ka mea nui a Kelemania e noonoo ai, "a o ka mana lkaika o Keiemania aia no ia maloko o na mokukaua lele ma na poiu polu o ka lewa.

Aka aole i noonoo ka Emepera t ke aupuni uuku o lapana. Ma ka la 2 o ka mahina o Okatoba, 1912, e kukala kaua aku ana o lapana maluna q ke aupuni o Rusia. Haawiplo anu UPIW Emtepera a holo no ka ■ hoopakeie. ana iaia iho. Ma ka la 15 o ka mahina o Malaki, 1913, hora 5 o ke ahiahi e laWe ia aku ana keia lono a lohe ka DUma (ka Ahaolelo o ke aupuni p Rusia>, a hoohoio lokahiia me ke ku-e ole o kekahi mea e hookahuii ana i ke Aupuni. a hookahuaia ke aupunl Rtpu-bal'-ka ma Rusia. Ma na 'pe'ā, like ole o k'a āina 'e \ilu ae ana na haunaele ame na kipi. E hoea mai ana iwaena o keia mau hau> naele kekahi o na kanaka kiekie loa ma ke kulana, a iwaena o lakou oia no o Nikoleka Sakaropa, o ke kulanaauhale o Mosoko, ma ke ano lie kanaka mana nui hookāhl o ke aupuni o Rusia, a me ia pu' d ikela ana o nerala Suwaropa kekahi o na kanaka loea o ke aununi o Rusia maluna o na mokukaua lele i ka lewa.

O Mikaeli Suwaropa oia ka Peresidena o ka Ahahui pili Aouli, a ua kukuluia hoi keia hui malaila no ka pili kokoke i na lua aila. Ma ke kokua a na halehana mikini o Zepalina ua loau aku iaia he aumokukaua lele i hanaia me na hao mama. Me keia mau iilokukaua malalo ona, e hoomakaukau ana oia no ka lelekaua ana o Kina. Mahope koke iho o kona hooholo ai>i i keia papa hoonohonoho ho ka iele kaua ana maluna o Kina —oiai o Suwaropa e puahi ana me ka mama nui me kona mau aumokukaua lele iwaena o ke aouli lewa, a hoola'i iho la maluna o ke kulanakauhale o Pekina, ua hookahuliia ae la keia mau mea apau mamuli o "ke kukala kaua a Kelemania maluna o ka Repubalika o Rus!a ma ka la 10 o ka mahina o Aperila, 1916. Lohe aku o Suwaropa i keia mea hou ma ka uwea telekalapa ma ka hbra 3:12 o ia auwina la hookahi no. E like me ka anapa ana a ka uwila ua hoohuli ae la oia i kona mau mokukaua, lelekaua iho la maluna o Polani, a hopupio iho la ia aupuni, a nee aku la imua me ka hikiwawe nō ke kulanakauhale o Belina. M'.l.iila. he mau kaukani i-a maluna ae d ne kulanakauhale, e paio'.a ana kekahi o na kaua hahana loa i Ike ole ia r.ia« mua iwaena o ka lewa, a lauakiia na aumokukaua lele o Kelemania. Mai -keia la aku e hoomaka ana ka hoolaula ia ana o ka palena aina o ke aupuni o Kelemania a hoea loa aku i Bagdad. O ka Palaapla Kuikahi e hanaia ana maloko o ke o Wasa, a kakauinoaia ma ka la 10 o Mei, 1916, e hoolilo ana ia i ka Emepera o Kelemania ma ke ano He Haku Nul no ke ao nei. O na Aupuni o Aukulia ame Hanakare, Polani ame Rusla Asia Maina ame Perusia, e hoohu'ia mai ana ia me Kelemania. Moloko o ka makahiki 1930, e hohola aku ana ka mana ikaika o Kelemania mai 6elina a hoea loa aku i Bagdad, aohe aupunl nana e kula'i hou aku laia niahope.