Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 19, 10 May 1907 — HOKU O ROKAWELA Ka U'i Iloko o na Popilikia he Nui [ARTICLE]

HOKU O ROKAWELA

Ka U'i Iloko o na Popilikia he Nui

MOKUNA XXXV. KE PIHOIHOI ANA O MRS. LIKEKE NO KEKAHI POMAIKAI NUI. Aole he mau mea e ae oloko o keia rumi, aka he poe kii wale no i kahaia e ka noeau o ua keiki Pelekane la, ame na kii no hoi i pena ia. I ka pau ana o ia nana ana a laua i na kii pena, ua alakai loa aku la o Ake i kona hoaloha, a imua o kekahi kii i uhiia i ka lole, wehe ae la oia, me ka hookowa ana ae i wahi no kona hoa e ike pono mai ai i ua kii la. I hakalia no a kaawale ae o Ake mai ke alai ana i ua kii la, o ka ike koke aku Ia no ia o Merika me ka hooho ana ae: "Auwe! o kuu Hoku! o kuu Hoku o Rokawela," a puili ae la oia i kona mau linia mamua pono o kona umauma, me ke kaulono pono ana 0 kana nana-ana maluna o ke kii ana e ike ana, me he mea la e nana okoa aku ana no oia i na maka poniponi o ka nohea nana i hoehaeha 1 ko laua mau puuwai a elua. Hene malie iho la ka Ake Puluka aka, a pane aku la me ka leo ma< lie: "Ae, o ua Hoku io nei 110 kena a kaua, aka mai manao nae oe nau kena Hoku,* ua lilo mua ke eo i ke keiki Pelekane," a hehe like ae la ka laua mau aka. Hoomau hou mai la no nae o Ake i ke kamailio ana: "Ke hauoli loa nei au i kou hoomaopopo pono loa ana aku la iaia, he keu no la ua loli ae kona ano mai kela manawa a'u i pena ai i keia kii, e hoohewahewa ai oe ke ike aku, eia ka he oia mau no oia i ke alo pali. "He kii keia a'u i hoomoamoa ai na kuu mau maka wale no e kilohi i kona nani, a e hoolilo i anianiku no kuu manawa e hele ai no ka holoholo ana, a na keia mau hiona nohea a kaua e ike nei: I hanai mai i kuu la o ka pololi, A i hoohainu mai hoi i kuu la o ka makewai. Aole loa he mea a'u 1 hoikeike aku ai i keia kii, o oe hookahi wale no e kuu hoa, a aole hoi he mea i lohe i kona moolelo o oe hookahi wale no e like me ka'u i hoike aku ai i ka po nei. "E nana pu ae no hoi kaua la, iaia e ku ana maluna o ka oneki o ka moku i kela kakahiaka, me kona oiwi kilakila e oki mai ana i na owili lauoho malalo o ka'u noi, ia manawa i komohia aku ai au i ke aloha nona, ke aloha hoi e hiki ole ai ke mokuhia i na waikahe he nui a i hooia no ia mau olelo a u i kamailio aku nei ea, eia no ua mau owili lauoho la me a'u i keia manawa" a hopu iho la oia i ua owili lauoho la e lewalewa ana i wili pu ia me kana kaula uwaki. "He hiwahiwa a he milimili keia na'u e hiipoi ai i na kau a kau, a ia nei la i awaiauluia ai kela kaula gula hemo ole o ke aloha mawaena 0 na puuwai elua. A o keia kamio la, a'u no hoi i ha'i pu aku ai ia oe 1 ka po nei, o ka'u makana no hoi ia i haawi aku ai iaia," a hoikeike aku la oia i ua komo kamio la e kau ana ma kona manamanalima uuku, a J,osepine i aihue mai ai mai ka Hoku mai o Rokawela. "A," wahi hou ana i hoomau aku ai no i ke kamailio ana: "he hana paākiki nau ka manaoio ana iho, he kanaka hoopunipuni ino loa au, o ke ano hohewale ma ka imi ana ma ke ano apuhi i mea no kuu Hoku e aloha mai ai ia'u, a kapae ae ia mea 1 nui ma kuu aoao me he wahi mea ano ole la. Aole anei i lawa keia mau mea au i ike mai la no ka hoike okoa ana aku ia oe, mahope ona keia kino a uhi ka lepo o mokalina. "Aohe o'u kanalua ana i koe i ha'i aku au ia oe e ke hoa no kou oiaio, aka nae aole no-hoi au e hewa ke olelo ae, pehea hoi e nele ai ka manao ana o ua Hoku nei a kaua i kou kolohe mamuli o kona kuhihewa" i pane aku ai o Adr. Merika. "Aole o'u manao he hana maikai ia ana i aka.ina no hoi paha i haawi mai oia i hookahi minute no'u e wehewe'ne aku ai iaia ina aole e loaa na haawina o ka hoehaehaia e like me keia," a kau hou aku la ka nana ana a ua Haku opio la maluna o ke kii a laua e kilohi ana «me na maka hoihoi, oiai nae, ua hele oloko o kona puuwai a haku'iku'i i ke aloha no ua Hoku la ana. Uhi hou aku la oia i ka lole maluna o ua kii la, a huli aku la kana nana ana i kahi e, no ka hoopoina ana ae hoi i na hoomanao ana no ke kino nona keia helehelena, nana i hoouluku mai i ko laua mau noonoo iloko o ia manawa. '"Mai hopohopo oe e kuu Haku, rio ka hele hou ana aku e hui pu me ia, a ke manaolana nei au, o ka halawai ana aku ia e hookoia ai o kou makemake," wahi a Merika i noke mai ai i ke kamailio, ma ke ano hoolana i na manao o kona kokoolua. "Pela no ko'u manao," wahi a ua Haku la me ka aaki ana iho o iona ku'i. E hele hou aku ana au imua ona, no ka hoike piha ana aku iaia i na mea liuna e pili ana i kuu mau inoa, a i maliu ole mai oia ia'u ia manawa, he nani maliu ole ana ia, ua hooko aku au i ka hana kupono ma ko'u aoao." "Aole he. kanalua ana no kona apono mai i kou mau manao e wehewehe aku ai imua ona, a no ka mea no hoi na ua Hoku ponoi nei no ] a kaua i hoike mai ia'u he oia mau no kona aloha ia oe, me kona nana •»Ie ae i kou ano apuhi iaia, a ina hoi ha aole ona aloha ia oe, ina, ua aele oe i ka Hoku ole, a aole no hoi e au ia mai keia loa o Laelana nei. i a> ko'u noho no ia no Amerika, he hookahi no hana o ke kilohi i kona mau hiona nohea." ] Pahola ae la na hiona hauoli ma na maka o Ake, mahia ae la kela j ano haka-nu mai kona helehelena aku, i ka lohe ana mai i keia mau ] aaanao, ame ke ano hoihoi, ua pane mai la oia: "He oiaio anei, nana ponoi i hoike mai ia oe e like me kau i ka- ; ma3io mai la ia'u ? A ina pela, aole o'u kanalua hou ana iho i koe, e ] hopohopo ai ka hele ana aku e halawai pu me ia. Ke hoomaikai aku nei nae au ia oe e Mr. Merika no kou hoihoi hou ana mai i ka hauoli maluna o'u, ka mea a'u i haupu mua ole ai e loaa hou ana ia hauoli ia'u." Mahope iho o ka hoohala ana o ua mau keonimana la i kekahi ha- ; parua hora okoa ma ke kamailio ana, ua haele aku la laua e makaikai i ] ke koena aku o na kii i koe, a huli hoi aku la laua no ke keena hookipa kahi hoi a Viviana Puluka e kali mai ana o ko laua nei hoi aku. 1 Ua lilo nui ka manawa o Merika ma ia ahiahi ma ka hookaau ka- i maiīio ana me ka u'i o Pefckane a ua hoohalaia na hora o ia ahialn me ] ka hauoli a ua Merika la hoi i poina ole ai no kekahi mau pule loihi mahope mai. ] Ua hele no hoi a hiki i na hora o ke aumoe ua haawiia ae la na ; aloha hope mawaena o lakou apau a huli hoi aku la o Merika 110 kona \ hokele. Ua lilo nui ka manawa o Merika ma ia ahiahi ma ka hookau ka- 1 mailio ana me ka u'i o Pelekane a ua hoohalaia na hora o ia ahiahi me , ka hauoli a ua Merika la hoi i poina ole ai no kekahi mau pule loihi ] mahope mai. Ma ke kakahiaka nui o kekahi la ae, ua haalele iho la o Merika ia ( Ladana no ke kaahele makaikai ana ia Seotlana ame Irelani no kekahi , inanawa loihi ana i manao ai e hala ana na mahina ekolu. . Oiai hoi o Merika e hele la ma kana huakai no na aina i hoikeia ; ae nei, e haalele iki aku kakou i ka hookolo ana mahope o kona meheu, a e huli ae kakou i hope i Amei ika i ka home lokoino a ka Hoku o Rokawela i noho hoomanawanui ai no kekahi manawa, ka home hoi o ka wahine i hoopihaia me ka manao haakei ame ka hookelakela, a kaua no paha e ka mea heluhelu e poina ole ai i kona inoa, oia hoi o Mrs. Likeke. I ua wahine la e noho hilinai ana maluna o kona noho, i kekahi ka-

kahiaka, aia na hiohiona o ka huhu ame ka uahoa maluna o kona mau maka, i ala mai hoi mamuli o ko laua papaleo pu ana me kana kane me Mr. Likeke, ma ia kakahiaka nui. A penei ke ano nui ona hana a laua ma ia kakahiaka. Ua nok< aku o Mrs. Likeke i ke noi hoohu'a ia Likeke e haawi mai i Elima haneri dala iaia, no ke kuai ana i mau lole hou no laua me ke kaikamahine no ka hiki ana mai o ke kau Hooilo, a no ka hoole paakiki ana ma o Likeke, aole e hooko mai i kona makemake, oia ko kaua kumu i ike aku ai i kela mau maka hulili o ua wahine la i ka huhu. Penei ka Mr. Likeke pane i kana wahine: "Aole loa e liiki ia'i ke haawi aku ia oe i hookahi keneta e kuu wahine, a no ka mea, aole a'u mea e hiki ai ke haawi aku ia oe, ua nele au ma na ano apau." "Auwe! pela ka oe e kamailio mai ai ia'u a e hoohoka mai i ka'i mau mea i makemake ai wahi a Mrs. Likeke me ke ano paha'oha'o "He oiaio ka'u mea e kamailio aku nei ia oe e kuu wahine," i pane aku ai o Likeke me ka leo kaumaha. <l He elua mahina i hala ae nei, ame ka paa no hoi o kuu manao, a hoea mai i keia la, he ohana makile kakou, e maau hele ana ma na ipuka hale e noi ai i mau mea ai na kakou." "Heaha kau e noke mai nei ika palau ia'u? Hele oe pela e kena kanaka hoopunipuni; haawi mai paha oe i mau hanen dala na maua, i hoomakaukau e aku ai no maua i ko maua mau lole hou 110 ke kikina e hoea mai ana," wahi a Mris. Likeke. •'Aole e liiki ia'u ke hooko aku i kou iini, a e like no hoi me ka'u mau olelo apau i kamailio aku nei ia oe, oia iho la no ka mea oiaio. Ina aole i o mai kekahi lima kokua o ke aloha, mai kalii mai a'u i moeuhane mua ole ai, ina ua hookoia ka'u mau mea apau i hoike mua aku nei ia be, a hookauia mai ka hilahila ame ka hoowahawahaia. O keia mau mea apau o kakou, mai ka hale nei, na lakohale, na lio ame na kaa le ale a e hoakoakoaia mai ana lakou apau malalo o ka hamale a ka Luna Kudala." "Aole e hiki ia'u ke hilinai aku i kau mau olelo e Likeke," wahi a kana wahine me ka hele o kona helehelena a haikea. '"Ina no aole ou hilinai mai i ka'u mau mea e ha'i aku nei ia oe; aole no ia he mea nana e hoololi ae i ka oiaio o na mea au i lohe aku nei niai ko'u mau lehelehe aku," wahi a Likeke me ka leo kuoo. "Alaila, ua ike mua no ka hoi oe i keia pilikia, heaha kou mea o ka hoike mua ole ana mai ia'u. O ka'u no hoi ia e noke mau aku ana i ke kakau ia oe, ia olua ma Nu Poka, e kau leo aku ana e akahele mai oe i ka hoolilo ana ma na hana waiwai ole, aole hoi paha ou hoolohe a maliu mai, a akahi paha oe a hoomaopopo pono iho i ka hopena awahia o kau mau hana uhauha.' "He oiaio no ia au e kamailio mai la, aka aole nae au i moeuhane mua, ua oi loa aku ka'u mau mea i hana ai mamua o kou mau loa," me ka pahola ana ae o ka ahewa ana o kana mea i hana ai, ana no hoi i hoomanao koke ae ai, i na hana hoou'iu'i i mea no ka Hoku o Rokawela o haulehia ai malalo o na kapuai o Josepine. "Ina i maopopo mua ia'u keia pilikia ina aole no hoi au e noi aku nei i kela heluna dala mahuahua, a malia e hiki ana no paha hoi ia oe ke haawi mai i ka hapalua o kela heluna a'u i hoike mua aku nei," i hoomau hou mai ai o Mrs. Likeke i kana kamailio ana. "Healia la hoi," i ai o Mr. Likeke me ka leo oluolu, "E hoike mai oe i kou manao aloha no'u mai keia manawa aku a kaua e kam)ailio nei, a mai manao nui i ke kuai ana i mau lole hou no olua, ua lawa no ko olua mau lole kahiko no keia Hooilo ke hiki mai. "Aole o ka pilikia i hala aku la, ua maopopo kona hoopauia ana m'amuli o ke kokua manawalea ana mai a kekahi hoaloha, aka no ka au ana aku i keia moana akea he mea pono ia'u ke akahele loa, i ole ai au e piholo iloko o ka hilahila ame ke kaumaha." "Pehea la e hiki ai ia maua kē komo pu aku 1 ka poai o ka poe hanohano, ina aole e loaa na mea ano hou" i hoouluulu hou mai ai no o Mrs. Likeke i ke kamailio ana i kane kane. "Ina ua hiki ole ia olua ke hele iloko o ia mau anaina, alaila he hookahi no hana o ka noho malie i ka hale nei, a ke manao nei no h'oi au aole ia he mea nou e pilikia ai ke hoao oe e hooko no hookahi wale no manawa." Pii mai la ka huhu o Mrs. Likeke no kana kane, a ninau mai la: "Heaha; la ka maua mau mea i hana ai, i loli loa mai nei kou ano i keia manawa, aole hoi e like me ia mamua kou hooko mau mai i ko maua mau makemake." Nana pono aku la o Likeke maluna o kana wahine, a pane aku ia: 'E kuu wahine no hoi no keaha la ka mea hiki ole ia oe ke hooluolu inai ia'u iloko o ko'u mau minute o ka pilikia ame ke kaumaha, e auaaio pu hoi me a'u i ko'u mau haawe o ka luuluu, a'u e hoomanawanui Kookahi nei, ka haawe e hiki ole ai ia'u ke ae aku i kau koi. "Ua ike no oe e kuu wahine. aole au noi o na la i hala hope aku a i hooleia e a'u i ka hooko ana aku i kou makemake, aka, ke makeniake nei au e hoike mai oe i wahi liana nana e hooluolu mai ia'u." He ole nae ka maliu mai o Mrs. Likeke 110 keia mau olelo kaukau 1 kana kane, a me ka piha huhu, ka ipaina no hoi, ua ku ino le la oia a hoi aku la no kona rumi, e like me ka kaua e ka mea lieluīelu; i ike mua ae nei e noho ana maluna o ka noho paipai. Ia Mrs. Likeke e noho nei maluna o kona noho, e noonoo nui ana loi no na hana a laua me kana kane ma ia kakahiaka, ua lalau aku la Dia i ka nupepa, a heluhelu iho la; a ike iho la oia i kekahi hoolaha e <au ana, ka mea hoi nana i hoohoilioi mai i kona manao iloko o ia ma* īawa o ke kupilikii. Penei ka hoolaha ana i heluhehi iho ai: "Ua makemakeia na pili* ■eoko o Kale Kona, ka mea nona kekahi waiwai nui e waiho nei e hoike mai i ko lakou pili i na Loio Eaile ame Home, Ladang." (]\lalalo pono iho o keia hoolaha i hoikeia ai ka moolelo piha o ka nea nona ka waiwai e ui ia nei na pilikoko o ka mea i make. Ke hoekepue malie la ua o j\lrs. Likeke me ka piha i ka olioli no <eia mea ana e ike nei,- a ua hele kona mau maka a lamalama me ka Diha hoihoi loa no keia nuhou kuwaho i hoea mai iloko o ka manawa o eona kupilikii. "Ina he oiaio a pololei ka'u niau mea e manao nei, alaila e kau aku ana au ma ke anuu kiekie o ka hanohano ame ka waiwai i kulike aku loi me na Haku kaulana o Ladana, a o ko maua kapaia niai no ia. me <a'u kane o Sir Likeke ame Lede Likeke." O keia na olelo a Mrs. Likeke i hoopuka ae ai, a 110 ka hiki ole iaia ke hoomanaawnui hou iho i ka noho ana noloko o kona rumi, ua eu <oke ae la oia me ka paa no o ka nupepa iloko o kona lima a hele poolei aku la e lioike i keia nuhou i kana kane. Komo aleu la nae o Mrs. Likeke maloko o ka rumi o kana kane, na ike aku la oia i ke kaumaha o kona ano; aka aole oia nei nana aku 10 ia mea, he hookahi wale iho no mea nui ana e noonoo ana, oia ka loike ana aku i ka nuhou, nana e hoopomaikai mai iaia. I "E Mr. Likeke, i hele mai la au e hoike aku ia oe, he nuhou mai-1 ■eai loa ka'u, a e heluhelu mai paha oe i keia hoolaha la?" i kamailio iku ai o Mrs. Likeke i kana kane, me ka waiho pu ana aku i ka nupepa! loko o kona lima. | "O keia ka kau mea i lawe mai la," i pane mai ai o Mr. Likeke, XJa pau mua no kena hoolaha ia'u i ka heluhelu, a aole o'u manao he | tvahi pomaikai kekahi o kaua ma kena nuhou palaualelo au i lawe mai, ,a." ! "Oia iho la ka kau mea e kamailio mai ai ia'u. He kumu nui ko'u o ka lawe ana mai la a hoike aku i keia mea ia oe, a no ka mea o ko'u makuahine oia ke kaikuahine hanauna o Sir Kale Kona. Aua make aku oia me ka ohana ole a owau wale no kona pilikoko i koe, pela ko'u hoomanao i keia manawa, oiai ke noke mai nei ka loio i ka hoolaha,! no ka hoike ana aku o ka poe apau i pili iaia." "Mai hookomo mai i kena mau kuko palaualelo iloko o kou noonoo e kuu wahipe, no ka mea ke ike aku la au, he lahilahi loa kou wahi pili, a ma kekahi olelo ana ae no hoi, aole no ou pili i keia keonimanft hanohano a waiwai. "Mai hoonahoa aku oe i kena lapa manu ole, o mihi auanei oe »0 ia hana ana au, noho malie iho no a loaa ae i ke kino, ikaika na lima

ke lalau aku nie ka loaa ole lie mea'' nana e kamailio mai." waln m Likeke. "Aole au e hoolohe aku ana i kau mau olelo, no ka nua u., ■ popo loa ia u, ua pau loa ka lalani nia ka aoao o ka ohana <> Km>i , make, a e hoomanao pu iho 110 hoi kaua, maniuli o keia nele I-m ka pilikoko ole ma Enelani ke kumu i hookonioia mai ai o k< i (t laha maloko o na nupepa o Amenka nei," a hooiaio loa ilin la ~ •,!. Likeke iloko o kona noonoo i ka pololei o kana mau niea i inana,, • , ai, no kona o-i aku a noho pono iluna o keia pomaikai ili wal ( Akalii no a kanahai mai ko Likeke manao hoopohala n>» n a kana wahine, a noke niai la oia i ka ninau pono 110 kona oha-i., ka hopena o na mea i kamailioia e laua, oia ka huli hoi ana aku ~ 1,; V mokuahi no Ladana mai Xu loka aku, e hii pu ana he leka Imi!. ; ia Mrs. Likeke aku na na loio na laua ka hoolaha, me ka hoik, ' , ana i kona pili i ka mea i make. ' He hookahi mahina mahope mai oia hoouna ana a laua ikt | ;t ; ua iioea mai la ka pane mai na loio mai e hoike mai ana iko lau, ( U l pono ana ika mookuauhau i loaa aku ai mai ia Mrs. Likeke aku. „\ maenopo loa, o Mrs. Likeke wale no ka pilikoko i koe e o! a nr■»' • Kt . pono loa e hookauia aku keia pomaikai maluna ona. He mau manawa lehulehu i hookomoia ai ka hoolaha mal> > K ., na nupepa o Pelekane, aole nae he mea i liele mai e hooia i knn;i a o>ai hoi o Mrs. Likeke ka mea mua loa i pane aku i kela hoolali.i ' a laila, ua paa ka manao o ua mau loioia eJiaawi i ka waiwai nia!r , Mrs. Likeke. A me ia manao iloko o ua mau loio la. ua hoike mai la lau i laua makemake e holo kino aku o Mrs. Likeke no Enolani, e lu- m , ai me laua. "Ina paha, aole e apono ia mai ana kau koi e kuu wahine, , poho ma'uwale ana na dala nui no na hoolilo o keia huakai a k.ni,, - holo aku nei no Enelani e alualu mahope o ka nene ahiu," wahi a Mr Likeke i pane aku ai i kana wahine. Aka, aole no nae keia mau olelo a Mr. Likeke e kamailio akn m : i * m ea e hookuha'u aku ai ina manao paa o kana wahine a «a noke mai la no oia i ke koi paakiki ana i kana kane e holo n.. :.„u me ka hooka'ulua ole no Enelani. Nolaila, ua hooholo like ae la laua a elua e holo no Polekano. Kll wa mua loa e pau ai o na hoomakaukau ana no ia huakai. MOKUNA XXXVI. KA HUAKAI NO LAHANA. Aole no he hana nui ka hoomakaukau ana no keia huakai, oiai aia wale no ka iini ame ka makemake maluna o kela pomaikai e kakali m.u la o ka hoea aku o ka ona nona ia, a Mrs. Likeke hoi e manao k«hihrwa nei, oia aku ana ka hooilina nana e ai hookano ka luhi a kekahi i i,ni i ai, a i hoolako ai, no ka pono o kona ohana ponoi iho. I He mau la uuku wale no ia oka hoomakaukau ana, ua haaleh :!k. ia o Mr. Likeke ame kona ohana no Enelani. Oka lakou hana mua loa, mahope iho o ka hehi ana i ka lepo o Ladana, oia no ka hele ; ana aku i ke keena o na loio ia laua ka hooponopono o ka waiu n . I Kale Kōna, ka waiwai hoi nana i hoouluku mai i na manao. a haaU |. I okoa ia Amerika. | Ua halawai aku la na malihini me ua mau loio la, a mahop t ~ k 1 n&na pono ia ana o na hooia apau ame ka mookuauhau ma ka lalani ko Alrs. Likeke ohana, ua hooia mai la na loio i ke kupono o ka ia 11.1 , koi, oiai no hoi aole he koi e ae imua o ua mau loio la ia manawa. | "Aole lie mea i maopopo ia'u," i hoomaka mai ai kekahi ona l-.i » i ke kamailio ana, "aia he kuia nana e kaohi mai ia oe niai kou l;»u< ana i keia mau waiwai apau nou. Ua waiho mai nei oe ina h<H)iaio . kou pih 1 ka mea 1 niake, a malalo o ia niau hooiaio, ke manao nei niaua oe wale no ka pilikoko i koe. He kaikaina ponoi no kekahi o Hakr, Williama Kona, ka makuakane o Kale Kona i make, aka he mau ni,v kahiki ae nei i haia, kona haalele ana mai ia Enelani nei, a holo ,iku n° na aina pouli no ka hana ha'iolelo, a mai ia manawa mai, a lnki : keia la, aole loa i loheia mai kekahi mea e pili ana nona. Ua laulaha ae no hoi na manao i kona make pu ana, a a<»l< npaha oia i mare, e load keiki ai oia, a nolaila, ua nele maoli na pilik .k o ka lalani pololei, i ka loaa ana o keia pomaikai. "E pau okoa ana he hookahi mahina, ma ka hooponop. . n ., .r ; , na mea e pili ana no keia waiwai; a ina pela iho la no ke ku mau .. k°i nie ka hoonioni oleia. alaila, ia manawa oe e lawe aku ai i keia ■ waiwai apau nou, a ke hoomaikai aku nei no hoi au ia oe no keu pmaikai e loaa aku ana ia oe." Ua lamalama na maka o ua Mrs. Likeke la me ka hoihoi no ;•«■. mau mea apau a ka loio e kamailio nei, a ke ueue wale la no hoi o J< •• pine i o a ianei me ka lelele o ka oili no ka nui o ka hauoli, a ke •>':» wale la no hoi ko Mr, Likeke manao no keia pomaikai ili wale mai. Ae, owai 110 hoi ia mea olioli ole no keia pomaikai i ka ka nui nia . no oka loaa ame na waiwai o keia kanaka. Xo ka uku hoolimalin.., wale no o Ilalowela Paka, ua hiki aku ka loaa makahiki ike ka;: wn-.i kaukani dala. He hale ame kona pa maikai eku ana ma Ladana, ahe hale h««k • ame na hale auau ma Kaweke, a ke huiia keia mau loaa apau. ua hikua mau wahine hookelakela nei ke kaapuni i ke ao holookoa. m ninau ole ae i ka nui o na lilo no ia kaahele ana. He maikai maoli 110 ka hooko ana ma na hana ku i ka p"i. eime ka oiaio o ko kakou wahi pilikia wale no ia i koe, o ka loaa oit 0 ia kalena," i pane aku ai o Mr. Likeke i kana wahine, iaia i noono.. ;<• ai no ka lakou mau hana ino maluna o Rokawela ame ka Hoku. "Aole io paha o ka liooko aku i kou mau manao!" i puoho mai a; o Mrs. Likeke no keia mau olelo a kana kane. Ina no, na kakou iho k,, kakou pomaikai, heaha ka mea e hopohopo ai no ke ano o ka kakon mau mea e hana aku ai. "E noke paha o Josepine i ke kuai i mau lole nani, ame ke daimana, aole e pau iho keia puu nui, a akahi no a maha iho la ko'u mau manao, aole e hiki ana i kela elemakule ke hoooioi mai i kona waiwai me kela kaikamahine hookano a hooio. "E hoomaka koke aku ana no au e hele e makaikai ia Halowela Paka i keia pule ae i maopopo ai na mea a'u e makemake ai no ka hana hou ana." He mau la makaikai ia no Mrs. Likeke ma mahope inai o kela halawai pu ana o lakou me na loio, a ke hoohihi io la ko lakou manao 110 ka maikai o keia mau hale ame na pa, a no ka nui no hoi kekahi . ua waiwai la. Ua hoohalaia e lakou he mau la lehulehu ma Ladana, nie ke k.i kali malie ana hoi me ka hoomanawaiflii, i?o ka manawa a na loio i hike mai ai, 110 lakou e kakali ai mamua o ke komo ana mai o keia p • maikai iloko o ko lakou lima. I kekahi la nae, ua loaa mai la he kono ia lakou nei mai keka r, mai o na loio nana e hooponopono nei i keia waiwai, no ka hele ana aki no kona home, no ka hoolaunaia ana aku hoi i kona mau hoaloha He haawina keia i makemake loaia e Mrs. Likeke, a aole he ho..!>ana aku i ka lokomaikai o keia loio, nolaila, ma ia ahiahi iho ua li " aku la lakou nei, a hoolaunaia aku la i ka pohai o ka poe kiekie a hanhano o Ladana. Iwaena no hoi oka poe i hoolaunaia mai me lak. nei o ka makuahine ame ke kaikuahine kekahi o Ake Puluka I keia lohe ana no o Mrs. Likeke i ka inoa o Lede Puluka o ko nei hiki mua aku la no ia ma ke kamailio ana. "Ua halawai mua nau me kau keiki me ka Haku Karola, iaia i holo ae ai no Amenka •; ua kamaaina loa au ame ka'u kaikamahine iaia. Ua halawai mua niar ; , pie īa ma Lona Bana, a mahope o ko maua huli hoi ana no Nu loka. ua huli ae no oia a loaa ko maua hale a noho me maua no kekahi ma nawa pokole." a1 . / Aole 1 pau.