Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 29, 19 July 1907 — KE KALAIAINA AME NA AHAHUI HOOKUONOONO. [ARTICLE]

KE KALAIAINA AME NA AHAHUI HOOKUONOONO.

I lioopu-a iki wale ae la 110 niakou i kela poomanao nialuna ae la, mumuli o ka lioopu-aia ana ae o kekahi mau manao, eia ka ke* kalii mau lala o na hui liookuonoono na lakou i hoala kekahi o na ahahui e ku mai nei, ke kau nui aku nei i ka ikaika o na aoao kalaiaina ma ke kukulu ana ae nei i na ahahui. Ke lioomaopopo nei makou, o ke kahua i kukuluia ae ai o keia mau aliahui, e iike no me.ka makou i lioike aku ai ma ko makou manao pepa o ka pule i hala, oia hoi no ke kokua ana i kona mau lala iho, ame ke kokua pu ana i ko lakou mau lala, iloko o na wa ma'i ame ka manawa e lialawai ai me ka hopena o keia ola ana. O ka oili kohana ana mai la hoi o keiā manao, no ke kalaiaina ka kekahi kumu nui o ka ihoaia ia ana o kekahi o keia mau ahahui, ua lilo ia i mea hookuihe mai i ko makou noonoo, no ka mea, eia iloko o keia mau ahahui e holomoku nei na poe o na aoao kalaiaina like ole o ke Teritori o Hawaii, ka poe hoi i komo aku mamuli wale no o na mea a makou i liooaiai ae la maluna o ka iini e loaa na pomaikai o na lala ilio ame ko lakou mau ohana, aole hoi no ka nianao kaiaiaina. Ina lie kalaiaina ke kaliua i hu-naia ai, o ka hoalaia ana o kekahi o keia mau a-hahui, a ke o-ku mai nei ia manao mahope o ke kua, alaila ke koino nei na lala iloko o ia hui ine ka maopopo ole ia mea, a o ka makou e manao nei, e hiki mai ana no ka manawa e helelei ai ka hui, no ka mea he one ke kaliua i ku ai, aole hoi 1h» i)oliaku paa. I'enei e hiki ai ke loaa lie wahi moali no ia manao; aia iloko 0 kela ame keia aliahui he mau olelo lioohiki, a mamua o ke komo aiiii o kekahi a lilo i lala no ia mau aliahui, e lawe mua ana lakou 1 na olelo hooliiki, e like me ke ano o ia mau olelo hoohiki i maopopo inua ole ia makou, a makou no nae e kuhihewa ole ai ke olelo ae he mau olelo hoohiki e awaiaulu ana i na lala apau e hpoko i kekaihi hana i inanaoia 110 ka liooko ana aku. Malalo o keia ano olelo lioohiki, e kauohaia ana kela ame keia lnla o ka aliahui nona keia olelo hoohiki e, ku-e aku i kona aoao kalaiaina ponoi iho, a e kolio aku i ka moho o kekahi aoao okoa aku, i mea e liookoia ai o kana olelo hoohiki, a ina aole oia e han» ana pela, alaila, e uliaki oia i kana lioohiki mamua o kona koho ana i kekalii o na molio ma kona aoao kalaiaina. | U;\ hoakaka ae kekahi o na kanaka o ka Ahaolelo o Amerika Huipuia i lioea mai ai i o kakou nei i kela mau la aku nei i kona manao, e kukuluia e ke Aupuni he mau lialewili ko, a e haawi aku lioi i na kanaka o ke Teritoii i mau eka aina no ka mahi apa, a hookoino niai iloko o keia mau halewili no ka wili ana. He hana ano malihini no keia ia kakou ma Hawaii nei, aka nae he hana niaikai i kupono no ka poe i maa ma ka hoonmhu'i ana i na hana mahiai, a e loaa ai o na pomaikai nui, ke hoomau ma ia hana. Aka o ka pilikia, e hiki ana anei ke lanakila ia manao ma Hawaii nei, kalii i hookahuaia ai o na hui mahiko apuni ke Teri tori, o ka makou e olelo ae ai, aole e hiki. Ua hoaoia no keia hana e kekalii o na kanaka Hawaii me keia manao hookahi no o keia liaole, nona keia inanao, aka aole he aela mai e ka poe na lakou e hooliana nei i keia hana hoowaiwai i ka aina, 110 ka mea aia he pomaikai nui iloko o ia hana, a o ka malele ana aku o ia mau pomaikai, he hiohiona maikai ole ia i ka mea imi waiwai.

O ke kanaka e hookomo ana i kekalii o kana mau dala. oiai o!a e j»aa ana i ksi liana ma kekahi mau wahi kuj»ono, oia ka i imi i na niea no kona ohana e j»ono ai. Aka ona kanaka e hoolei liilii ana i ka lakou inau kenikeni ma ka lulu ana. e liooku niai ai i ke j)oo no ka hakilo ana i na inakai, o lakou ke ku ana i kalii o ka hoka, a e hoaa ai ke hiki mai i ka wa o ka pilikia. He-elua mau mea hiki mua i ko ke kanaka noouoo. o ke kiali* lama no ame ka lulu piliwaiuai, ahea la hoomaopopo mai na kanal a Hawaii e hoomahu'i niau nei ma keia ano hana. a lioopau ae ka hahai ana ma ia alahele. E kali mau mai ana ka ohaq# o ka hoi aku o ka mea huli dala me na mea e lakō ai o ka noho ana, eia nae o ka hapanui o na k.maka Hawaii. e hoi aku ana me na omole lama ame na hoaloha j»u. a o ka noke aku la no ia i ka inu i keia mau dala i loaa mai no keia pule. a aia no o ka j)au ka hopena. Ike no ke iieiki i ka hana a koua makua, hahai no oia ma ia alahele liookahi, a i ka haawi ana-o ka makuakane i na dala i loaa mai no kana hana ana nia ka Poaono., puehu aku la i ke keiki i ka luiuia a lie hoka ka mea e loaa mai. Xo na ke ! ki anei ka hewa? Aole no na makua ka hewa oka hoomahu'i ana ma ia mau hana. a ike na keiki, a ke maneo ka lima. hiki ole I;p papa aku. a he aihue aku ka hopena i mea e hookoia ai ka iini aloko.