Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 30, 26 July 1907 — Ka Naita Heneli KA OLALI O NA KAKAI MAUNA O NAWARA [ARTICLE]

Ka Naita Heneli KA OLALI O NA KAKAI MAUNA O NAWARA

MOKUNA V. KA ELELE ALII IMUA O KE DUKE. "lJa minamina anei oe i ke kulana a ka Moi i hookau mai ai maluna ou, a hoowahaw&ha mai i kau keiki ponoi? Auhea kou inanao kuokoa, a ku ae me ka malo'elo'e a hooīe aku i kona makemake, ina no he mea ia e kailiia aku ai ka inoa <luke mai ia oe akū.'* He mau olelo no keia e hiki ai i ka noonoo o ka makua makee keiki ke.liolo mahope o kana keiki ponoi, ina he aloha kona iaia, <»ka nae he okoa loa no ka manao o keia Duke mai kekahi poe makua mea keiki mai a oia kana i pane aku ai i kana kaikamaliino i ka i ana aku: 4< He mau olelo palaualelo wale no keia au e lsabela e nokt mai nei' i ke kamailio ia'u, a mai hoohalike i ka noonoo o kou paakiki me kou puuwai. He nui na kumu a'u i makemake ui e hookoia keia inare mawaena o olua, a no ia mau kumu i haawi ai au i ka'u olelo paa e hooko ia keia mea e pono ai. 4< Ke ku nei ke Kakela Esetera me kd hooilina ole, a ua makemake' au e oili mai he keiki kane nana e noho hoomalu aku ma ko'u wahi ke pau a'e ko'u mau la o ke ola ana. He kanaka o Sir Nakona e ku nei ma ke kulana o ke kaulana ame ka mahaloia apuni o Navara nei, a aole a'u kumu i ike ai e hiki ole ai ia oe ke lilo aku i \tahine naua. "Ua hoike aku la au ia oe i keia mau mea apau, a ke haawi pu aku nei au i manawa no ka haawi ana mai i kau pane maluna o keia mea." Aole he ekemu mai o ka Lede Isabela no keia mau olelo hope a kona makuakane, oiaj ke kulou la no kona poo ilalo me ka noke ana i ka uwe, a i kona āea ana a'e iluna, ike iho la oia, ua haalele mai kona makuakane ia loko o kona rumi. Ua hele aku la ua' Leele Isabela nei no ka rumi o kona makuahine. a hoike aku la i na mea apau a kona makuakane i haha'i aku ai iaia ma ia la, aka na'e, ua pau mua no ia mau mea i ka ikeia e ke Duke•wahine, a o kana wale no i hoike mai ai i kana kaikamahine, o ia no ka hoomanawanui ana, malia o hiki mai no ka manawa e pau ai kona manao hopohopo no keia kane ana e manaoia aku nei e mare. Ua maopopo no ia laua, ko ke Duke hooko ana i ke kanawai o ka aina, ma o ka hoohui ana i na keiki a na ohana kiekie elua, a he mea ia i hiki ole ke hoololiia a'e. "E kuu keiki, ka onohi elaiinana e maalo nei imua o kuu mak;i, ua paakiki loa ka manao o kou makuakane, e hooko aku i kana mea i manao ai, a ua maopopo no hoi ia oe, e hiki mai ana no ka manawa ou e hoohui ia aku ai ma ka mare me kekahi o na keiki a ka poe ko iko < oloko o ka aina nei. "Ua manao kou makuakane ua kupono loa o Sir Nakona, elike me kona kulana e noho nei i keia manawa, a, ua like pu no kona kupono elike me kekahi mau keiki e a'e a ka poe kiekie, a oiai hoi aole e hiki koke mai ana ko olua manawa.e hoohuiia ai, nolaiia lje manawa loihi keia no;i e hoonalonalo ai i kela aloha kahiko, a pani aku i ke aloha hou ma kona makalua." Pehea na'e e hiki ai i ua Isabela la ke hoonalonalo a'e i ke aloha o ka ipo nma loa ana i haulehia ai i ke aloha, a no ka mea ua lilo aku kona puuwai no ka Naita Heneli a nona wale no i na manawa apau, a peliea la e liiki ai ke loaa mai ka hauoli ame ka maha iaia ke ole e haawiia mai ka Naita Heneli ma kahi o keia Naita Nakona, ka mea ana i aloha ole ai. "O, e mama!" i hooho a'e ai ua Leele īsabela la, me ka nui o ka ehaeha o kona naa\t, a puliki mai la i ka a-i o kona makuahine. "He keu aku a kuu makemake e halawai koke mai ka make me a'u i keia manawa a o ko'u hiki ana aku i ka luakupapau, o ka mea ia e hiki ai e hoopau ia a'e keia mau haawina o ka ehaeha i hookauia mai maluna o'u." "E hamau e kuu keiki, mamuli paha o kou mau manao uluku ' ala mai ai kena mau olelo au, aka, ina no oe e hoomanawanui ana, a malia mamua a'e o ka hiki ana mai o ko olua manawa i manaoia ai no ka hoohui ia ana e hoauheeia aku no kou mau manao kaumaha apau. "Ua haopakeleia na kanaka i piholo iloko o ke kai mamuli o ka puliki ana i na mea e lana hele ana maluna o ka ilikai, a pela no hoi e hiki ai ia oe ke hoopakeleia maloko mai o keia haawina pihopiho ou ma keia ola ana. "Me ka hoomanawanui ame ka pule mau ana e oiliili mai ai na manaolana no ka hauoli e kakali mai la no.u ke komo aku iloko o koa noho ohana ana aku me keia kanaka a ka Moi i hilinai ai." ,-j, mokuna vi. KA HOEA ana mai O KEKAHI malihini me ke KUPAIANAHA. Ua nalo aku ka la i ka ilikai, a e halii iho ana ke anoano eehia o ka po, aia hoi e kamoe pololei mai ana ke alahele o kekahi kanaka kahuijapule maluna mai o na puu ame na awawa no ka hoohiki loa ana mai no ke kakela. Aole oia he kanaka elemakule a aole no hoi he kanaka opiopio, ma kona ano ke nana aku, aka na'e, aia ma kona mau maka ke nana aku, oiai ke kukuna hope loa o ka la i pa pono aku ai ma kona mau papalina, he kanaka oia o ke ano aoo a ua hele hoi kona mau papalina a liohoma, a aia ma kona mau maka, ke ano o ke kanaka i loaa nui ole ka oluolu ma ka hoomaha ana. Ua kahikoia oia i kekahi aahu Joihi o ke ano o ka lole o na kahunapule Bihopa, a e puili mai ana oia i kona lole a piti pono i kona kino, me he mea la i ka nana aku, ua loaa oia i ke anu. laia e kuo'e hele nei me ka maopopo 010 iaia o kahi ana e hoaumoe aku ai no ia po, e alaalawa mau ana oia ma o a maanei o ke ake no o ka ike aku i kekahi hale e ku kokoke mai ana. laia na'e i kau pono mai ai iluna o kekahi puu, ua ike pono mai la oia i ka oioi aku o ka puo'a o ke Kakela Esetefa, a holo a e la ka lia maeele iloko o kona nui kino, me ka haule ana iho maluna o kekahi poliaku nui a.hoomaha iho la. Aole no ka maluhiluhi mai kona kumu o ka hoomaha ana, ame kona ano e ana, aka, mamuli no ia o kekahi mea huna iloko ona, elike hoi me ka lioike okoa ana mai a kona mau maka, aia kekahi mea ano nui iloko ona ia manawa e hana ana. Ke ko mai la ke kehau hu'ihu'i o ka po ia inanawa, a ke aaki pu iho la no hoi ka.pouli, a no.ko ia nei manao nui hoi e loaa ona wahi nona e hooluolu ai no ia po. ua ku ae la oia a hoomau mai la i kona alahele no ke kakela e ku aku ana imua pono ona. "E hele ka hoi au iloko o ke kakela, mali'a o loaa he wahi no'u e hooluolu ai ilaila i keia po," i pane a e ai ua kahunapule nei. He hana nui no keia a'u e aa aku nei e komo iloko o ke kakela, aka hoi, aole e hiki ia'u ke alo a'e i keia pilikia," a hoomaka mai la oia e hele pololei no ke kakela. Ua paniia na pukapa apau o ke kakela i keia manawa ana o ka hiki ana māi, a ma kekahi wahi puka uiiku, oia i kahea aku ai i ke kiai puka a no ko ia nei haawi ana aku i kekahi mau olelo hoopomaikai i ua kiai pnka la, ua ae oluoluia aku la keia e komo iloko o ke kakelā» Ua hele a poeleele loa i keia manawa ana o ke komo ana aku e hiki ole ai ke hoomaopopoia mai ko ia nei ano, a o ko ia nei nalowale aku la no ia iloko o ka naete o ka malapua e hoopuni ana i na aoao o iia home la o ke Duke Pilipo. * .

E haalele iki kaua e ka mea heluhelu i keia kanaka malihini pela no ka manawa, a e ike hou aku ana no kaua i kana hana ma kekahi hapa o keia po, a e huli a'e kaua a nana i ko ke alo o ke Duke Pilipo. I ka hoea ana mai i ka ainaahiahi o kela la a ke Duke i haawi aku ai i kona ae no ka haawi ana aku i ka lima o kana kaikamahine i ka Naita Nakona, ua akoakoa mai la na mea apau maluna o ka papaaina,. a malaila i hoolaunaia aku ai ka Naita Nakona me ka Lede Isabela, ma ke ane. lie mau opio i paa malalo o ka hoopalau no ka hiki ana mai o ko laua manawa e mare aku ai. Aole he kanaka hauoli e a'e e noho la ma ke pakaukau i kela ahiahi, o Nakona wale no, ka mea e noho hoekepue aku nei me iini, e kokoke mau mai ka Lede Isabela ma kona aoao. elike no hoi paha me ka poe apau e makemake ana no ka u'i nohenohea o kekahi mau opuu rose, aole no ke aloha, a o ia ano o ia iho la ke ano o keia kanaka. I hakalia no a pau ka lakou paina ana ma ia ahiahi. ua koi koke aku la no ua Sir Nakona nei i ka Lede Isabela e haele laua i ka hol> holo, a aole 110 hoi he hoole mai o ua u'i la o Navara no ka mea he holoholo wale iho no ka hoi, heaha hoi ka hewa o ia mea. Aole no o ia nei hoihoi i'o e hele pu aku me keia kanaka ana i makemake ole ai, aka na'e hoi, i mea e hoohuoi oleia mai ai ko ia nei ano, ua hooko aku la no oia ia kono, a o ko laua hele aku la no ia i ka holoholo nowaho o ka malapua. "Ea e kuu Lede Isabela, aole ou wahi mea a ininoaka iki ma: ia'u," wahi a Sir Nakona i hoomaka mua aku ai i ke kamailio ana, "i kohu no hoi paha keia niea o ka noho hoopalau ana i kou hoike mai hoi i kekahi mau hiohiona o ke ano 0 ka ipo, a hookaau mai no hoi ma kekahi mau olelo e hoonioniia a*e ai ka puuwai o kekahi kanaka elike la me a'u nei ke ano.*' No keia mau olelo hiki mua o ka hoolauna i hoopukaia aku e ka Naita Nakona imua o ka Lede Isabela, ua nana pono loa mai la ua Lede la maluna o ke kanaka ana i manao ai e inale aku me kona aloha ole no iaia, a ike iho la oia, i kona ano maoli mamuli o ke ano o kana mau olelo, o ia hoi aole oia he kanaka e pono ai kekahi wahine ho> pono ke mare aku iaia. "Aole au ma ke kulana hiki ai ia'u ke haawi aku i kekahi minoaka ana i keia ahiahi," wahi a ua Isabela la i pane mai ai imua o Sir Nakona me ka piha hoowahawaha. "Alaila, he ma'i ka paha kou, a i ole he hoihoi ole maoli no paha kou ia'll." "Aole o'u ma'i, aka, he hiki ole no ia'u ke haawi aku i kekalii minoaka ana i kekahi mea i keia ahiahi." "Malia paha no ke ano hu'ihu'i loa o keia wahi a kaua e ku nei, ke kumu o kou ano e, a malia ina e hoi a'e ana kaua noloko o ka rumi hooluana, e loaa mai ana ia oe ka maikai kupono e hehe like ai ka kaua mau aka, ma na hookaau olelo ana. no ka hoi kaua a hoolaunaia ma keia kulana hou, o kou ano e koke iho la 110 ka hoi ia, he keu no o keia ka manawa maik.ii loa.no ka hookawowo ana i ko kaua mau manao makemake iho kekahi i kekahi, a malia paha he punua okoa aku no ka paha kau e upu aku nei ea?" "Aole loa o'u makemake ē komo pu aku me oe noloko o ke keena hookipa, he ei a'e ko'u hoi ana aku noloko o ko'u rumi moe mamua o ko'u hele hou ana aku me oe," wahi a ka pane a ka Lede Isabela. Ua hoomaopopo iho la ua Sir Nakona nei, i ke ano o na olelo a ka Lede Isabela, a ke noke wale la no oia i ka hamohamo maluna o ke kuau o kana pahikaua, a i ka loaa ana o kana manao e kamailio hon jaku ai i ka Lede Isabela, ua neenee loa aku la oia a pili ma kona aoa-:>, t hiki ole ai i kekahi mea okoa aku ke lohe mai i kana mau olelo e [hoopuka aku ai, ua pane aku la oia me ka malie: "Malia paha o kou kuinu nui o ka haawi ole ana mai ia'u i kekahi mau hiohiona o ka hoihoi, no ka haalele ana mai o ka Naita Heneli i ke kakela nei, aole anei o ia ke kumu oiaio o kou minoaka ole anaj mai maluna o'u ?" Ke hahana iho la ka lianu o ua Nakona nei maluna pono o ka a-i 0 ka Lede Isabela, a no ka makeniake ole no o ua kaikamahine la e nana aku i keia kanaka ana i manao ai i ka mahaoi, ua kulou maiie iho la no kana nana ana ilalo o ka honua, me ka pane leo ole aku. No ka aea ole ana mai o ka Lede Isabela, ua hoomau hou mai la ua Sir Nakona la i ke kamailio ana: "Ea e kuu Isabela alolia, heaha keia kumu nui o ka haalele hon ia ana mai o ka Naita Heneli i ke kakela? Aia anei kekahi hana ano nui 1 hanaia, i loaa ai iaia ka manao e haalele iho i na mea nana oia e m-i--lama aku ana me ka maikai? He mea kau la a puai wahi leo mai mai ka Lede Isabela mai, he oki loa no, a pehea no hoi e paneia inai ai, aole i hoihoiia, elike pah£ me ka hooheno ana a ka pahuolelo: : Aole oe o ka huluhulu 1 Moe kehau o Milolii. Aole oe o ka inika, E kohu ai nei kalana. "Ua manao au la," i hoomau mai ai no ua Sir Nakona la i keina kamailio ana, "ua oluolu o Heneli i na mea a ke Duke Pilipo i hana aku ai nona. O ka loaa koke ana mai nei 110 ka hoi ia o ka hoohanohano ana o ke kulana naita maluna ona mai ka Moi mai, o kona haalele honua koke mai no ka hoi ia i ka noho pu ana me oukou." He ole no ke aea a'e o lgp poo o ua Isabela la, aia no oia ke hoonana la i kona mau manao aloha no kana Heneli, me kona manao no, e holo aku oia mai ke alo aku o keia kanaka e noke aku nei i ka, hoopukapuka i ka inoa o kana aloha. "A malia paha, ua hoomaopopo o Heneli i kona lilo ana i wahi keiki kama ole e noho mai ana malalo o ka malama ana aku a ke Duke Pilipo, a no ia kiimu kona mea o ka hele ana mai kona alo aku? E oluolu anei oe e hoike mai ia'u e kuu Lede maikai?" No ka liiki ole i ka Lede Isabela ke kaohi mai i kona mau waimaka, mamuli o keia mau olelo hoinoino a Sir Nakona no Heneli, ke kanaka hookahi ana i aloha ai malalo iho o ka malamalama o ka la, ua lio'i pololei aku la oia noloko o kona rumi me ka haalele ana aku ia Sir Nakona uwoki oe e ku ana i kahi o ka hoka. Holo mua aku la oia no ka rumi o kona makuahine, a no kona hoi e ana e hiamoe, ua hoi pololei hou aku la oia no kona rumi moe, a malaila oia i kuu pau aku ai i kona mau waimaka e haaleale ana ma kona mau lihilihi maka. Aole he poe e a'e ma'waho o laua nei i ike mai i ke ano e o Isabela iio keia kuka'i olelo ana a laua, koe wale iho 110 ka Naita Nakona, a ke ku lohaloha wale la no oia me ka nana ana aku i keia liolo honua ana aku o ka Lede Isabela mai kona alo aku. laia e ku la me ka maopopo ole o kana mea e hana aku ai, ua ala mai la kekahi manao maikai ole iloko ona ia manawa, a ke noke wale ln 110 kona lima i ke a'ua'u ma kona aoao, a hoopuka a'e la i keia mau I huaoJelo: "O ka'u no ia i haupu mua ai, ua haulehia oia i ke aloha no kela naita opio, a pela 110 ka oia i hoowalnwaha mai ai ia'u, aka, e ike ana na'e keia wahi naita hookano i kona kaiehuia mai ka ili honua aku, a e hoka iho ai hoi keia kaikamahine hupo o ke aloha wale ana aku no i kekahi kanaka haahaa elike la me Heneli ke ano." He minoaka ka i pahola a'e ma na papalina o ua Naika Nakona 'la, iaia i hooki iho ai i kana kamailio aila, a huli aku la kona mau maka nana i ka uwiuwiki mai o na hoku o ka lani, na hoike hoi e lohe pono mai la i keia mau olelo i ku i ka lokoino i hoopukaia aku e ia. laia i liuli hoi hou aku ai noloko o ke kakela, ua halawai hou aku la oia me ke Duke, a he oi aku ka hoihoi o kona mau maka ke ike aku i ī manawa, me he la, e hiki mai ana ka manaw r a e hookoia ai o kona ir.au makemake. . . . L T a hele a aumoe loa ko lalia ala ana ia po, ua hoi aku la ka Naita Nakona noloko o ka rumi i hookaawaleia nona e hiamoe ai. he rumi hoi ma ka liikina o ke kakela, i hookaawaleia e kekahi pale manoanoa mai ke towela mai. . . laia e noho hookahi ana maloko 0 kona rumi, ua ki aku la oia i ke pani o ka puka a paa, a haule iho la oia maluna o kekahi pakaukau, oiai hoi ka ihoiho kukui e a ana, a noke illo la i ka nana i kekahi mau

palapala e waiho ana iloko o ka pakeke o kor.a kuka, i ka lawa 0 kona makemake ma ka heluhelu aua 1 kcktihi o na palapala ;tti, n*akemake loa ai e ike. ua lawe mai la oia i kekahi pepa kakau. a !<.. , maka iho !a e kakauUa piha okoalea hora hookahi oia kakau ana ana, mamun <> K , hoi ana no ka hooluolu ana no ia koena po. me kona hookonio an,kana mau leka apau o ke kakau ana maloko o ka pakeke o kona kr, Mamua na'e o kona haule ana aku e lioonipo me Niolopna. ; hele mua aku la oia e nana hou. ina paha ua paa ka puka i ka lak.i; a mahope iho o kona ike ana, i ka maluhia o kana mau waiwai maL mae e waiho la maloko o kona kuka. ua haule aku la oia hiamoe. 1 ka ike ole a'e i kekahi mea e hanaia ana maloko o kona runji ma ia p Ko ke aumoe loa o ia ala ana a ka \aita N'akona, a tio ka malm.i hua no hoi kekahi o kana waina i inu ai me ke Duke ia po. ua han aku la oia i ka hiamoe kulipolipo. a hoomappopo ole ae i kekahi ni< i a ke nonolo la kona pukaihu e hiki ole ai ke ala mai ina no 0 k<>:,, - aku ana kekahi mea iloko o kona rumi me ka hoopahupalm atta > kona mau wawae. Ke kiei mai la na hoku ma kona pukaaniani i ka hiamoe aku o )a Xaita Nakona a ke pa mai la hoi na ea hu'ihu'i kehau, aka. he ol(> 1 . eni a'e o ua kanaka la. Aole na'e i poho wale ke kiei ana mai a ra hoku ame ka pa ana mai a ke kehau, no ka mea, aia kekahi kin - kanaka e a'e e ike ana a e lohe aku ana i ka hu mai o ka makani. a k< kokolo la hoi oia ma ke ka'e o ka moe o ua N'akona nei e hiamoe ann Ke kiei la a ke ha-lo la ua kanaka nei maluna o ka helehelena o k mea e hiamoe ana maluna o ka moe, he ole na'e ka onioni mai o k : Xaita Kakona. Aole keia he kanaka okoa aku a kaua e ka mea heluhelu e ike n< 1 maloko o ka rumi o ka Kaita Kakona, aka, o ka malihini no ia a kana 1 ike mua a'e nei i ke komo ana mai iloko o ke kakela a i nalowa!.aku ai iloko o ka naele o na mea kanu e ulu ana iloko o ke kihapai |>u.» e hoopuni ana i ke kakela. Ua hele aku !a ua kanaka malihini la a ku iho la ma kahi o k, pakaukau, a mahope iho o kona huli aua i kana mea i makemake ni . loaa ua huli aku la oia no kahi o ka lole o ka naita e lawelawo nia ana, a maloko o ka pakeke o ua kuka la. na lawe mai la oia i na lt I 1 apau e waiho ana iloko, a o kona emi mai la no ia no ka paia a nal aku la me ka maopopo ole o ka puka ana i komo mai ai. Uoko o hookahi hora okoa ia nalowale ana aku o ua kanal a malihini la, ua oili hou mai la oia a hoihoi aku la i na palapala ;iiu 0 ka lawe ana ma ko lakou wahi i loaa mua ai iaia, a iloko no hoi .. keia manawa, aole no he wahi mea a ala iki mai^o ka Naita Nakt»na Ua hele a kiekie loa ka la iluna ma ia kakahiaka.< akahi no na Naita Nakona nei a ala mai kona hiamoe mai, a ua hauoli loa hoi <u. no ka hoopilikia ole ia o kona hiamoe ma ia po. (') na leka no ana . kt kakau ana ma ia po kana mea mua loa o ke kii ana aku e nana, a loaa aku la 110 iaia e waiho ana maloko o ka pakeke o kona kuk 1 Ua sila iho la oia i ua mau leta nei a paa, a mahope iho o kona kottt . ana i kona lole, ua puka aku la oia nowaho o ke kakela a kauoha akn la e hoomakaukauia mai kona lio. Aole he kaukai o ua Nakona nei a pau ka ainakakahiaka. aka, •;,? hoike aku Ia na'e oia i ka mea nana i lawe mai i kona lio e hoike aku 1 ke Duke e huli hoi mai ana no oia ma ka aina awakea, a o kona kan a'e la no ia maluna o kona lio, a kamoe pololei aku la kona alahele 110 ka hoohiki ana aku ma ke kulanakauhale o Papaluna. E waiho iki a'e kakou i ka Naita Nakona e liele la ma kana misiona ma ia kakahiaka, a e hoi hou a'e kakou i hope ma na hora ai'moe o ka po mamua iho, ka manawa hoi a kaua e ka mea heluln ln i ike mua a'e nei i ka waiho ino ana o ka Naita Nakona i ka hiamoi. Oiai ka Naita Nakona i haalele mai ai i ke I)uke l'ilipo, ma ia ,«<> aole ua Duke la i hoi koke aku e hooluolu ahiki wnle i na hoia wa naao, no ka mea, aia kekahi mea nui iloko o kona 11001100 t hana aua iloko o ia manawa a kekahi mea hoi e hiki ole ai ke hoomaopopo akti I kona hoomaopojk> ana iia malu ke kula a aolie lele manu, o kona liepu aku la 110 ia i kona ipukukui hele po. a oili aku la 110 waho o k< : kakela me ka hele no ke kukulu hikina oua kakela la. Aia m » | keia aoao q ke kakela e ku ana kekahi lowela, a maloko hoi olaila k.i halepule, a maloko o keia halepule kahi a ua 1 )uke nei i hele aku ai ka malie ame ka nehe o kona mau kaina wawae oia i koni > aku ai noloko o ka halepule, a iaia i lioea aku ai mamua pono o m kuahu, ua kukulu iho la oia i kana kukui, a haule iho la maluna o kon 1 mau kuli a hooniaka aku la e pule i ke Akua. O kana pule iloko o ia manawa e pili ana 110 ia no kana kaika mahine, e nonoi ikaika aku ana oia \ ke Akua e haawi mai i ka h<» . mama ana i ka manao kaumaha o kana kaikamahine, mamuli o k< 1. mare ana e makemake aku nei e ike i ka hookoia me ke kanaka ana i koho ai i kane nana. Ke nonoi pu la nohoi oia e hoopauia a'e ke aloha ana o ua kaika mahine nei ana i kalii N&ita haahaa, a e hookomo iho i ke aloha o ka Naita Nakona ma kona makalua. Ua holopono keia pule ana a ua Duke la me ke akeakea ol< in. aka na'e, iaia i huli mai ai e hoi, a i kona kokoke loa ana e puka niai iwaho o ka puka o ka halepule, tta Ijalawai mai la oia me kekahi kin kanaka, a o ua kanaka la o ia no kela malihini a kaua i ike mua .1 - nei e maau hele ana iloko 0 ka nimi moe o ka Naila Nakona. "o\vai oe, a heaha mai nei kau o keia wahi?" i ninau aku ai KDuke Pilipo, me ke kunahihi o kona helehelena. Ano kuha'u iki i!t • la ke kanaka nialihini, aka na'e, aole ona pane leo mai, a ke hoom.-m la 110 oia i ka hele ana me ka nana oJe mai i ke Duke. "Auwe!" i hooho a'e ai ua Duke Pilipo la, a 110 koua piha loa i k< pihoihoi, ua haule aku la ka ipukukui mai kona lima aku a ha!i;t poeleele iho la oia ia manawa, me ka lia ana mai i ka maka'u ine !f mea la he diabolo kana mea o ka ike ana aku. Ke noke la ua Duke Pilipo nei i ke kahea ana me ka leo nui. i; ole na'e ka paneia mai o kana mau leo kahea, a o kona huli hoi akn no ia noloko o kona keena heluhelu huke. No ka nui loa o kana hana o ke kolo hele ana i hiki ai oia ke pni 1 aku iwaho o ua halepule la, ua hele maoli a kiki ka hou ma kona laa i kona hiki ana aku maloko o kona keena, ua haule aku la oia m h'na o kekahi noho a palulu mai la i kona mau lima me ka mana. hoonalonalo a'e i na hoomanao ana no ka helehelena ana i ike ai tr. mua iho, he ole na'e ka nalowale mai kona noonoo aku. Hoi aku la oia e hiamoe maluna o kona moe, aole 110 he hiki • hiamoe, me he mea la e oku okoa mai ana no ke kanaka ana o ka ana maloko o'ka halepule.

MOKUNA VII. KE ALA ANA MAI O KEKAHI MAU HOOHUOI. Aole i ala koke mai ua Duke Pilipo la ma ia kakahiaka ahiki w;<" 110 i ka piha ana o hookahi hora okoa o ka hala ana aku o ka Na Nakona ma kana huakai awiwi. A iaia no hoi i ala mai ai, ua h' kona mau maka a kohu leleiona, ke pioo, a mahope iho na'e o ke 1 mau wahi waina ana, ua hoi hou mai la no kona ano mau. O kana hana mua loa ma ia kakahiaka, o ia no kona lu l< a aku iloko o ka rumi o ke kanaka malama hale, no ke kii ana akn 1 huihui ki o ke kakela, a me keia mau ki e paa ana iloko o kona H' ua liele aku la oia no ka halepule no ana i hele ai nia ka po akn . mua no ka pule ana. Loaa aku la no ke kukui ona maloko no o kahi ana i halawai me ke kanaka malihini, a raia i hopu iho ai i ua kukui la, ua hele k' kino i kela manawa a piha loa Ika makau. Aka na'e ua hooman ,v la no oia i kana hele ana a hiki i kona heea ana aku i kalii o k<. ; panihao, a me ka hooikaikd oia i wehe mai ai i ua pani la a hiki 1 hemo ana. Ua komo aku la oia maloko o keia keena pouli, a e paa ana h ka ilioiho kukui, ua iho aku la oia nolalo, ma ke alapii pohaku i lt«ahiki i kona hoea ana malalo pono a'e o ka halepule. He wahi pouiiuli loa keia wahi ana e hele nei, a aia maloko o l • keena pouli kahi i hoopaaia ai o kekahi kanaka i kaulana i ka ika ame ka mana iloko o kona mau la kanaka u'i, Ke noke la ua I>u Pilipo nei i ka hoomaamaama i kana ihoihn knkui, aole na'< wahi mea a ike iki aku i ke kanaka ana i makemake niai ai e ik< n leko o ua keena pouli la, nolaila, ua oleu aku la kana hoi ana. uu pono o ka hemo koke aku iwaho o keia lua ko-u. Ua hoi pololei aku la oia no ka rumi o kana wahine, me ke ;< nui e hoike aku iaia i keia mea hou ana oka ike ana. Hoea aku la n.-< oia e heluhelu buke mai ana kana wahine, a no ka ike ana mai 1' kana kane, ua waiho iho la oia i kana buke ilalo, a haawi mai Ia i aloha kakahiaka i ke Duke Pilipo. Aole 1 pau. ; < *•*