Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 31, 2 August 1907 — HALAWAI ME KA MAKE WELIWELI MA KA MOANA Hooku'i ka Mokuahi Kolumebia me ka Mokukuna San Pedro Iloko o ka Aaki Paa a ka Ohu. [ARTICLE]

HALAWAI ME KA MAKE WELIWELI MA KA MOANA

Hooku'i ka Mokuahi Kolumebia me ka Mokukuna San Pedro Iloko o ka Aaki Paa a ka Ohu.

. li ka nhu e halil paa ana ma kahl ;:i;i-Kumamalua mlle mal na kapa;lku o Mendoclno ua hooku'l ae la nmkukuna mahu me ka mokuahl .;.i:nebia ma ka hora 12:20 o ka waI , ka la Sabati lulai 21, a lloko i minute pokole he umi-kumama-v ,!u wale no, ua piholo iho la "ka mo- . i .hi Kolamehla, me.ka lawe pu ana k mahiku-kumamahiku o kona mau ! ' j t ilalo o ka papaku o ka opu ana - ka moana. K hiamoe ana. na ohua apau o ka .vuahi Kolamehla iloko o ko lakou I t :mi,. maikal me ka lke ole a'e eia ka ke kokoke loa mal nel e halawal : •• īakou. E holo ana hol keia mau j ku me ko lana mama piha, a 1 ka v:-mawa i hooleu'i mai al ka mokul. ii., t San Pedro i ka mokuahl Kolav i.ia, ua kokoke loa e mahele pu ia )■, nokuahi i nk apana elua. Ta holo mai keia ame "keia ohua n.iiiAko mai o ko lakou mau rumi i i;, wa a Inkou i Ike al i keia plllkla, e ,n:iu wale ana no kekahl poe i ko la- > i mau lole moe po, me ka nana ole ī na mea e a'e o ko lakou oia wale ka mea nana. I Mamua na'e o ka hlkl ana 1 kekahi ]... kt- hrK»maopopo ei ae ka pilikia, i\ i>iholo e iho la.ka mokuahi a lana f" aku )a kekahi poe iloko o ke kai, iihiki i ko lakou plholo ana a hoopake|h n.. lioi kekahi po«. M ;i »ko ae o na ohua he 250 oluna i. k-i mokuahi Kolamehia, he 108 ohua i : . .i>akeieia a ua piholo aku ke koe. f i mo ka loaa ole o ka ahaiiono. K holo malie ana ka Mokuahl Kolaanebia me ka hookolo ana iloko o ka < >hu. a mamua ae o ka ike ana aku o Ve kiai ei ae ka polno, ua hooku'i mai ja ko lakou moku, a o ka wa no ia o M.i. moa apau i hoio mai fti noluna o ka oneki o ka moku. E moimku aiia kekahi poe no kahi o na waipa. a e hoopaa ana hoi kekahl poe i nn mea hoolana, a iloko o ka manawa i k ua ian a ne la na mea apau iloko .. ke kai. kau ana kekahi poe maluna o na .ar-a, a e lana wale ana no kekahi pme ka paa ana i na apana iaau ame r. i mea hooiana e ae e loaa aku ana ia i k.iu. a mamuli o ke ooloku o ke kai, i i>au no ka hapanui o lakou i ke pi» i Hoko o ke kai mamua o ka loaa ii: i .. na hoopakeie. r i loaa no kekahi mau poino kukonui n i ka mokukuna aka nae mamull k'.na ukana papa, ua hoolanaia na m.>ku a nana i hoopakele ae ke

koena o na ohua poino. I ke kokoke ana ae e ao loa, ua mahie ae la ka ohu a ike aku la ka mokuahi G. W. Elder i ka mokukuna poino, a holo aku la e kokua, me ka hoopakele pu ana no hoi i na waapa i piha me na ohua o ka Mokuahi Kolamebia. I ka amanawa a ke kai e komo mai ana iloko o ka mokuahi Kolamebia aia no ke kapena o ka mokuahi ke ku la maluna o ka oneki me ka haawi ana i kana mau kauoha i kona mau luina ame ka haawi pu ana i na olelo hoolana i na ohua. Ke uhi mal la ke kai ma kona mau wawae, aole no he mea na ua kapena la e haalele aku ai i kona moku, a mamua o kona hele pu ana aku iloko o ke kai me kona moku, ua lohe hopeia aku kona leo i ka hooho ana ae: "Na ke Akia e hoomaikai mai la oukou," a pau aku la kona ikeia ana. Ua hoea hou mai ka mokuahi Ronoke e hoi ana no Kapalakiko, ma keia wahi a ka mokuahi Elder e lana nei me na ohua o ka moku poino a kahea aku ina paha ua makemakeia kekahi mau kokua ana, aka nae ua hooleia mal. E loheia aku ana ke kahea mai o na ohua poino, no ka hoike ana aku a keia mokuahi e hoi nel i ka lohe i ko lakou mau ohana no ko lakou palekana ana. E pupue wale ana no kekahi poe o lakou me na huluhulu a o kekahi poe hoi me kahi lole lahilahi loa e pili ana i ko lakou mau ili, a he ku i ka walohia na hiona ke nana aku. I ka wa i hoea aku ai o keia lohe i Kapalakiko no ka loaa ana o ke Kolamebia i ka uila poino, ua momoku ae la ka ohana no ke ake ana e lohe i ka hopena o ka poe i holo aku ma ke ano ohua maluna o ka moku poino me ka makemake e lohe i ka papa inoa o ka poe apau i hoopakeleia. Aia hoi iwaena o keia poe e kakali nei i na meahou, kekahi makuakane i honi i kana mau bebe elua he mau la wale no elua i hala ae ame kana wahine, i holo aku hoi maluna o ka mokuahi no ka hoohala ana ma Pokalana. Ke ikeia aku la ke keokeo a haikea o kona helehelena i ka wa e heluheluia mai ana o ka papa inoa o na ohua i hoopakeleia, a i ka hooki ana iho o ka mea nana e heluhelu ana, ua hiki ole ke hoakaka pono ia kona ano ke ike aku ia manawa. E ninau ana ke kane no kana wahine ka makua hoi no ke keiki a pela hoi ke keiki no kona makua.