Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 42, 18 October 1907 — Ka Makaikiu Talamana Ka Papohaku Kahiko Naueole o ke Komohana. A I OLE Ka Mea Nana ka Ilio Hanu Mea Hou Kaulana Bone [ARTICLE]

Ka Makaikiu Talamana

Ka Papohaku Kahiko Naueole o ke Komohana. A I OLE Ka Mea Nana ka Ilio Hanu Mea Hou Kaulana Bone

MOKUNA XX KA ILIO BOXE MA KA MEHEU O XA KAIKAMAHINE. la hoea ana aku a Ineka nia kahi mua no ana o ka ike ana aku ■.:2 mau kanaka la, ua hoopiha loa ia oia i ke pihoihoi, i kona ike ana aku i na kanaka mai ka aina hanai holoholona mai e kuka pu ana me lakou haku, a akahi no oia a hoomaopopo iho i ko laua kulana Vupilikii. l'a ike aku oia i ka haha'i o ka luna nui o ka aina hanai holoholom 1 ka mahuka ana o na kaikamahine ma ka po aku mamua, a ke ]'U aku la no hoi oia i ka noke o na lima o ua kanaka Mekiko la t . ka i o a ia nei, a ike pu aku la no hoi oia i ke kiia ana aku o kekahi .. ua mau kanaka la i hele mai ai mai ka aina hanai holoholona mai, kona hoike fina mai, ua ike oia i ka hele ana o kela mau kaika- .. a'nine mai ko laua walii mai o ka hoonohoia ana. i) kahi manaolana wale no i koe iloko o Ineka r\o ( ko laua pale:sna. oia no ka nalowale ana o ko laua meheu. Mahope iho o ke ■.ika pu ana o ua poe kanaka la, ua ike aku la oia i ko lakou huli hoi •ya iKi ke ala e hoohiki aku ai i ka aina hanai holoho^ona. Aole i maopepo ia Ineka ka manao o ka hoohuli ana o ke ala<l ua poe kanaka la, alsa aia no nae ka manao iloko ona, e hahai ana no ke kanaka Mekiko a hiki i ko laua loaa ana. l'a huli hoi aku la o Ineka a loaa kona kokoolua, a ua noho īho : 110 laua no ke kali ana no kekahi mau hora* lehulehu, no ka mea makehewa ka hoao ana aku e hele mai keia wahi aku, oiai ua ko<c loa keia mau kanaka mahope o ko laua meheu. O kekahi manao nui no hoi o keia kakali ana, oia no ko laua ' hou ana ma ka laua huakai ke uhi mai ka po'. Ia haule ana aku ka la i ka īlikai, ua hoomaka aku la ua mau kaikamahine la e hele • t ke alahele kuahiwi, he umi hoi mile ka mamao o ke kuahiwi mai j laua nei wahi aku e noho nei. Ua maalahi no hoi ia hele ana a laua a o ko laua komo pono aku r . hoi ia iloko o ka ululaau, ua lalau koke aku la o Ineka i ka lima o Kate me ka pane ana aku: "Auhea oe e kuu hoa, e moe iho ilalo!" a o ka momoe like iho la r.o ia o laua a elua iloko o ka mauu. "Heaha keia pilikia e Ineka au e houpuupu mai nei?" i ninau mai ai o Kate. "Aole anei oe i ike aku nei ia lakou?" 4i O ka poe hea kau e ninau mai nei ia'u?" "He mau kanaka elua ame ka laua ilio." "Ike no ka hoi kou maka, aole a'u wahi mea o ka ike ana aku nri,*' wahi a Kate i pane aku ai. Ua kuhikuhi aku la o Ineka ia Kate ma kahi ana i ike aku ai i \ia mau kanaka la, a īke pu aku la laua i ka nonoho mai o kekahi mau kanaka elua ma ka aoao o kekahi ahi e a ana, a e moe ana no hoi ka laua ilio ma ko laua aoao. Hoomaopopo aku la ua mau kaikamahine la he mau kanaka okoa j loa no keia mai kela puulu mua mai i huli hoi aku ai no ka aina hanai holoholona, a e noke ana no nae laua i ka nana i ua mau kanaka nei, ka mana\va no ia o ka ilio i auku ae ai o kona ihu iluna, ja hoomaka mai la e holo ma ko laua nei wahi e noho aku nei. "Ua honi mai la kela ilio ia kaua, a ke holo mai nei ma ko kaua wahi e pee nei," i pane aku ai o Ineka ia Kate. "Heaha ka kaua hana pono e hana aku ai i keia manawa?" i ninau aku ai o Kate. "O ko'u manao e ki ae au i kela ilio me kuu pu panapana a make loa," wahi a ke kaikamahine Mekiko me ka unulii ana ae i kana pu a paa iloko o kona lima. "Mai noho oe a ki i kela ilio mahope auanei loheia mai ke kani . . ka pu, o ko kaua loaa koke mai no ia i kela mau kanaka," i hoike mai ai o Kate i kona manao. 4< Aole no ia he mea no kaua e pakele ai, no ka mea e loaa mai ana no kaua i keia ilio, a o kona hoi aku no ia a haawi aku i kekahi li<>ailona i kona mau haku, a o ko kaua hookoloia mai no ia a loaa ]>ono." "Pela io no, aka nae he oi loa aku ka pono e hoomanawanui no kaua a hiki i ko kaua manawa kupilikii, a o ka manawa ia e ki aku ai i ka pu." Xo keia manao uwalo a Kate ua maliu mai la o Ineka a hoopau 1 k na manao ki i ka ilio i kana pu, a noho iho la no laua e kakali i ka ! ana a ua ilio nei e hana mai ai maluna o laua. Ua holo mai la ka ilio a lnki ma kahi he iwakalua kapuai mai ia laua nei aku, ua moe iho la oia ilalo, a kokolo mai la imua o na kaikamahine me ka pilia hoihoi, a no ka piha loa o Ineka i ke pihoihoi, r.a pane okoa aku la oia īa Kate: "Hele mai la ka hoi au a makemake loa e ki i keia ilio, iv»i au, aole no e loheia mai ke kani o keia pu e kela mau kanaka. "He maikai no kena manao ou, aka nae minamina ino hoi kela V. 1 o maikai, a aia no hoi paha kekahi minamina ia kaua ina na kaua ],noi kena holoholona," wahi a Kate i noke mai ai ika uwalo no ka Kilekana o keia ilio. Ua neenee loa mai la ua ilio nei a hiki i kona homhoni ana mai 1 11 a mau kaikamahine la. Hele mua ae la nae oia e honi īa Ineka, a ;ka loaa ole paha o kana mea i makemake ai, ua hele aku la oia e ' ■ ni ia Kate, a o ka manawa no ia i li-o ae ai o ua ilio la a o ka nalo k..ke aku la no ia iloko o ka nahelehele me he makani puahiohio la. "Me he mea la ka hoi ua ike keia iho ia'u," wahi a Kate i pane ai i kona hoa. _ A oiai 'ua kamaaina o Ineka i ke ano o na iho hanu meheu, ua ' pohopo loa oia no ko laua loaa ana mai i keia iho, a hoomaka ae Ia ; e kau 1 kana pu panapana me ka manao no e haawi koke aku i ka : i-.aale, aka ninau e mai la nae o Kate i ka pane ana mai. "E aha ana oe e kau nei i kau pu iluna? "E manao ana au e ki i kela ilio a make loa, no ka mea o ko kaua ihi manaolana wale no i koe no ko kaua pakele oia no ka make ana ' keia ilio." , „ . . "Mai hoao oe e hoopilikia wale i keia holoholona hewa ole, wahi ; u a Kate i pane mai ai ia Ineka. "Mai manao oe he.ilio keia i maopopo ole o kana mea e hana nei, » keia kekahi o na ilio akamai loa i ka hanu ana a loaa ka mea 1 mak makeia, a i hoike aku au ia oe, ua hoohanuhanu muam keia 1110 1 •'kahi o kou mau lole, a pelaoia i hoike maiai i kona ano li-o 1 kona :::sna\va i hanu aku nei ia oe." . "Heaha auanei hoi, ua hala aku la ka ilio a aole ana hoopihkia ana mai ia kaua," i hookanaaho wale mai ai no o Kate 1 kana kamailio ana. me ka noke pu ana ae i ka akaaka, me ka noonoo ole ae aia kekahi pilikia eae o laua mamuli oka loaa mai i keia poe e u 1 ana īa 13 "Mai manao oe e Kate he hana lealea wale no keia au e noke ™i nei ika akaaka, no ka mea ua hoi aku la kela īlio a 01 e a kona mau haku, a o ko kaua hookolo ia mai koe. "Pehea oe i' manao ai e hiki 1 kela ilio ke hoike aku 1 kona mau haku no kaua no ka mea aole he hiki i ka ilio ke kamailio.

| Oko Ineka manawa hoi keia e noke ai ika akaaka no ke ano naaupo o Kate, a pane aku la oia i ka i ana aku: i "Aole oe i ike 1 ke ano o ke kamailio ana a na ilio aka o kela mau kanaka a kaua i ike aku nei na mea i ike i ke kamailio pu ana me ka ilio, a e nana aku palia kaua la i ka mea e hanaia mai ana no kaua?" I ua mau kaikamahine nei no e nana ana. ua ike io aku la laua 1 ka holo ana .aku o ka ilio me ka hoihoi a pili ana ma ka aoao o ka Makaikiu Talamana, a oia ka ua Makaikiu la i hoopuka ae ai i fceia mau olelo: "Heaha la keia nuhou maikai a Bone e hoihoi mai nei na kaua?" Ua noho mumule wale mai la no ka Ilikini, a e noonoo nui ana paha oia no keia kulama hoihoi o ka laua ilio, a ua pane mai la oia: "Ua manao wau ua loaa aku nei ia Bone kekahi mea." MOKUNA XXI. KA LOAA ANA O KAHI E MALU AI O NA KAIKAMAHINE. Aia no ua mau kaikamahine la ke noho mai la e nana i ka mea a keia mau kanaka e hana aku ai, a no ka onioni ole ae o ua mau kanaka nei, ua hoomaka aku la no ua mau kaikamahine la e imi i wahi hou no laua e pakele ai mai ka poe e huli aku ana ia laua. "He mea io paha kekahi i loaa aku nei i ka ilio?" i pane mai ai ka Makaikiu i kana Ilikini. "A oka huli ana aku nae ia mea he hana paakiki no ia." Iloko no hoi o keia manawa i hoomaka hou ae ai ka ilio e hoike i kona ano hoihoi, me ka holo-ke ana i o a ia nei me ka noke ana i ke ao-a a nalo hou aku la ma kahi ana i ike mua ai i na kaikamahine, a a'ole no hoi i li'uli'u ua hoi hou mai la no oia in'iua o- kona mau haku. "Me he mea la ua makemake ka ilio ia kaua e hahai aku mahope ona," wahi a ka Makaikiu i pane mai ai i kana Ilikini. "Ina pela owau o kaua ke hookolo ae mahope ona a e noho mahe no oe maanei," i pane mai ai ka Ilikini. A iaia nae i anehe aku ai e hele o kona manawa no ia i ike aku ai 1 kekahi kanaka maluna o ka lio i kekahi wahi mamao loa mai ia laua nei aku, a huli mai la oia i ka Makaikiu a pane mai la: "Ea he kanaka hoi kela imaluna o ka lio e liele mai la, v a ia laua i nana io aku ai, ua hoomaopopo aku la laua a elua i ua kanaka la. He mamao loa' no kela kanaka e ike koli'uli'uia aku ai i kahi loihi loa, a ua ahu.wale nae oia i na maka o keia mau kanaka i maa ma ka nana ana i na mea ma kahi mamao. "O keia ka ka mea a ka ilio 1 ike aku nei," wahi a ka Ilikini i pane ae ai, a o ko laua hoopau loa no ia i ka manao ana e hele hou aku ma kekahi wahi 110 ka huli ana i kekahi mea okoa aku, a ina nae |i hele aku ua Ilikini la mahope o ka ilio ina ua loaa pono aku kalii o na kaikan\ahine i noho ai iloko o kekahi mau minute ekolu mamua iho, eia nae o kahi no o ka pakalaki, ua kaawale loa aku la ua mau kaikamahine nei mai ko laua mau hoopakele aku, aka o ka mea nae ia i nani ai ka moolelo ma keia hele ana aku. Akahi no nae keia mau kanaka a hoopahu'a ia ma keia manao ana o laua he mea okoa ka ka ilio i ike ai a o ia ke kumu o kona piha hoihoi, no ka mea he mau kanaka laua i kaulana no ka hiki ole ke pulapU wale ia, a ma keia wahi ilio la hoi, ua koho hewa laua i ka hana a ka ilio. oiai he mau kapuai helu wale no ka mamao o na kaikamahine mai ia laua aku Mamuli o keia ikeia ana aku o keia kanaka e hele mai ana i ke kula, ua manao loa iho la ua mau kanaka nei, o laua ka i ikeia mai, a ua makaala loa īho la laua ia laua iho, no ko laua paiekana. Me ka hoohakalia ole iho no hoi, ua hoomaka aku la ua mau kanaka nei e holo no ke kuahiwi a oiai he mau kanaka mama laua i ka hele ana ua hoea koke aku la no laua iwaena konu o ke kuahiwi a loaa ko laua wahi kupono loa e pee ai. Eia no hoi na kaikamahine ke hele aku nei no ke kuahiwi i keia manawa hookahi me ka ike ole aku nae o kekahi puulu i kekahi. Ua ike pu 'iho la no hoi ua mau kaikamahine la, aole laua e hookoloia aku ana a ua hoopiha loaia laua i ka hauoh, eia nae me ko laua aio no i na inea he nui, oia nae ka laua mea i kapa iho ai i ka laki i ka uhai oleia ana aku. Ua hele no laua a piha i ka maluhiluhi, aka me ka hoomanawanui no na īa e hele la. Ina no ua mau kaikamahine la i hele pololei ma ke alahele a Ineka ! i hoonohonoho mua ai iloko o kona poo, no ko laua hiki aku i kahi o ka maalahi ina ua hiki kahiko laua i ke kuahiwi, aka nae hoi no ko ua kaikamahine Mekiko la manao ke uhaiia aku nei laua, ua hoolalau wale no oia ia laua ma na alahele lehulehu, a ua hele no hoi a aumoe loa, ua hiki aku la laua i ke alanui aleea, a o keia wale no hoi ke alanui e hui mai ai me na alanui lehulehu iloko o ke kuahiwi. Ke hoomaha la ua mau kaikamahine nei j|ia keia wahi no ka manao ana no e hoomau aku i ka laua hele ana imua, a oia hoi ka Ineka i pane aku ai ia Kate: "Ke hele ka hoi a hala mai keia kipona ia kaua o ko kaua palekana no ia." "Hele hoi ha a pakele kaua mai keia pilikia mai e hoopuni nei i ko kaua mau aoao, aole ia he pakele he kokua maoli no ia mai luna mai," wahi a Kate i pane aku ai. "Alia mai awiwi aku oe," i pane ae ai o Ineka me ka hopu pu ana aku ma ka poohiwi o Kate, a alakai aku la i kekahi umalu pali, no ka manao o ko laua wahi ia e pee ai no ka manawa. "Heaha kau mea o ka ike ana aku nei e Ineka i hoopuiwaia ai oe ?" "Mai noho oe a kamailio nui ae," i papa mai ai o Ineka ia Kate. Ke noho la ua mau kaikamahine nei ma ko laua wahi e pee nei, me ka piha no i ka maka'u a aole no hoi i li'uli'u iho mahope o ia manawa i oili mai ai ka mahina a papa pono iho la maluna o ko laua mau helehelena. E nanea ana no laua i ka noho, ua lohe aku la laua i ka nunulu mai o ka leo o kekahi holoholona, a ua aneane loa o Kate e uwa ae me ka leo nui no ka piha i ka maka'u, aka nae ua paa e mai la kona waha ia Ineka i ke kamailioia, o ka manawa no ia i maalo ae ai o kekahi bea nui ma kahi he kanalima i-a mai a laua aku a ke pili wale i la no laua me ka piha ika maka'u no ko laua ikeia mai e keia bea. | No na minuke he umi ko laua hoopu malie ana me ka oni ole a me ka puai leo ole 110 hoi, a i ka hala ana o keia manawa, ua pane mai la o Ineka: "Ua hala aku la ka pilikia, a e hoomaikaiia na lani j no keia pakele ana o kaua mai keia poino mai." "Auhea oe e Ineka, e ola ana no anei kaua a hoea i kahi o na hoaloha mai na pilikia mai e halawai mai ana me kaua ma keia alahele a kaua e mauna nei iloko o ke kuahiwi?" . "Mai maka'u oe no ia mea, no ka mea no hoi ua hoike mua aku au ia oe aia he koko Ilikini iloko o'u, a na'u auanei e alakai aku ia oe i kahi o kou mau hoaloha e noho mai la." He mau olelo hoolana wale no keia a Ineka i mea e maka'u ole ai o Kate, aka ua ike no nae oia he lehulehu no na popilikia a laua e »lo aku ai mamua o ka hiki ana i ka aina o ka maha. I ka hala ana aku hoi o keia pilikia, ua hoomau aku la no ua mau kaikamahine la i ka laua hele ana, a ua kokoke loa no hoi laua e kaa aku ma kekahi aoao o ke kuahiwi, ua ku iho la o Ineka a huli mai la a paa mai la ma ka lima o Kate a pane mai la: "He wahi uuku wale no hoi koe a kaua e hele aku ai, loaa ia kaua ka palekana, aka e hoolohe aku paha oe la?" «Hoolohe aku la ua mau kaikamahine la a lohe pono loa aku la Taua i ka akaaka mai o kekahi poe kanaka ma kahi kokoke loa i ko laua nei wahi e hele aku nei. f MOKUNA XXII. KA LOAA ANA O KA MEHEU O NA KAIKAMAHINE. I keia maopopo loa ana ia laua aia kekahi puulu kanaka mamua pono o ko laua alahele, ua piha loaia o Ineka i ka maka'u a pane mai la me ka piha pihoihoi, ame ka leo malie: •nßd 1 aiov