Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 46, 15 November 1907 — KANI KA MOA; O KE AO KEIA!! HOOLE KA WAHA; AE NAE KA UHAHNE! HUI I KULA; KA MAKE O KA AI-A!! [ARTICLE]

KANI KA MOA; O KE AO KEIA!! HOOLE KA WAHA; AE NAE KA UHAHNE! HUI I KULA; KA MAKE O KA AI-A!!

(Hoomauia mal liela pule mal) Ua ike au, eia maluna o keia bapettzo o ka U. H. me ke ahl, ka manao 1111 Ino loa o keia Kamoa, a pili wale mai nei hol ko Lale-wai oha-lau-pa--1111 • O ka huaolelo bapetizo, he phlakaul maka loa ia ho na ohana Moremona, a he kahua akena i ku i ka hilahila ole, e hele painuu al, e olelo ai imua o ke akea, afa a hooluu ia, aia a lumaiia, aia a hookuhoia, aia a ho!amoia, alalla, ola a loaa ka maemae, a loaa ka pono a komo aku i ke Aupuni o ka -Lani. He mea ole loa ka bapetizo « ka Uhane Hemolele, aole mana o ia Uhane Hemolele, ke bapetizo oia wale no ala a hulpu me ka bapetizo hooluu, a lumai me ke kau pu ana o na ]|ma o na Maremona. Ke hoihoi aku nei ko Kamoa manao ihope loa \ ka wa. 1 bapetl*otn. ai o lesm ■e loane Bapetite ma fca mul'wai o loredane, heaha ke kuleana o. ia hana ana a loane Bapetite 1 ka manawa a ka Uhane Hemolele I makemake ai e \>apetizo ai i kekahi kanaka? E llke me Saulo i loaa ai 1 ka malamalama oliiolino o Kristo ma Dpmaseko, a p<ra pu ai i na unahi ma na maka, a alakai ia a hikl ma ka hale o luda. a ma ka hihio, ua kauohaia o Anania ke Kahuna Euanelio e hele ma ka hale o luda, penei: "Hele aku la o Anania a kt>mo aku la i ka hale; a kau aku la i na lima maluna ona; i aku la: E Saulo, e ke kaikalna, ua hoouna maj nei ka Haku ia'u, o lesu, ka mea au i ike ai ma ke ala au 1 hele mai ai i ike oe, a i plha hoi i ka Uhane Hemolele." Oih. 11:17. jlole kela bapetizo ana a Anamia ia Saulo me ka wai luu poo, aole hoi i hooluu ia maloko o kekahi wai nui e 2ik£ me ka makemake' a Kamoa ma. Oia ke kuhihewa nui loa, o na pohai Maremona, he maikal no paha ia hana ana: o ka mihl oiaio ame ka manaoio ia lesu Krlsto, ola no ke alanui o ka bapetizo ana me ka wai. Aka nae, aole ioa e hiki ke hoole a aku I na l-.ana ana a ka Uhane Hemolele. Aole loa no hoi he pono a he oiaio, ka manao ana, aole he mana la lesu Krlsto, ke bapetizo me ka Uhane Hemolele 1 kanaka 1 mihi oiaio a manaoio hoi iaia mal lawe wale e Kainoa ame Mrs. Mose Hairama i ka mana o ka Uhane Hemolele, a huipu me wai, a hoole ae ko olua waha, aole he mana o lesu Krlsto e bapetlzo ai 1 kela po-wa waluna o ke Ke'a 1 mihi oiaio me ka nmnaoio. •Ma keia wahi ke waiho aku nei au 1 neia mau ninau e pili ana i ka bapetizo o ka Uhane Hemolele ame ke Ahi. penel. 1. ffeaha Ia na ano o ka baiJfetizQ }a ana me ka Uhane Hemolele ame ke ahi, a heaha hoi na loina ame na holke 0 la mea? 2. Heaha hol na hookuina iwaena o lte ola ame ka make,' ma ke alo o ka jo-wa i mihl, a manaoio ia lesu Krl« 3tO? 3. O ka wal anel ka mea m'ana, e lioola ia ai ka uhane o kanaka, a i ole, o ka mana paha o wa Uhane Hemolele?E pane olua i keia mau nlnau ina e loaa pono a pololei, alalla, huli «ku au a wehewehe i keia bapetizo o lta Uhane Hemolele, ua ike au la olua, no ka bapetizoia ana o kela po-wa ma ke Ke'a e ka Uhane Hemolele, oia lee kahua nul i ala mal al kela mau manao kuhihewa nui o oiua. O ko oJua makemake nui, e hool ae ana i ka mana o ka bapetlzo, ana me ka wai, e hookauHke ae, a i ole e hoemi iho i ka mana o ka lesu Kristo mau olelo, ame ta bapetizo a ka Uhane Hemolele. XT C. K. Kaanoiokalani, oia hoi o Ka7iioe, e'a kau: "He nonoi i noi ia, aole nae 1 loaa aku kana mea i makemake »1." Kani ka moa kuakahi, he nonol 1 nol la, kanl hou ka moa kualua, aole nae i loaa aku kana mea i makemake Kani ka moa kuak"lu kumuhana. 1 keia la, o oe pu kekahi me a'u iloko o ka Paredaiso. ' Halna, ae, ua komo like io laua ia la iloko o ka Paredaiso. Hoole nae ka Tvaha, ae mal nae kou uhane; make no oe ia oe ilio ma na huaolelo a kou ■«•aha ponol Aole loa e hlki ia oe ke kula'i i na ananao 1 weheweheiai ai ma Okatoba 31 ame 18. "Ka Paredaiso ma ka Lanl Me ola Mapunapuna." O ka hana Biki waTe no ia oe, o ka hapala wale iio L na mea oiaio a maikai, e like me kulana iho, Aloha oe. Nou hoi e Mrs. Mose Hairama, eia Hol kau wahl lnamona e inlki iho al oe, 4 ko'uko'u ko puu: 1. Heah* la ka Euanelio? I. Heaha hoi ke kumukanawai, ame rula o ka Euanelio? He Euanelio anel kela olelo ma le Ke'a, o oe pu me a'u iloko o ka Paredaiso? E ha'i mai oe 1 na haina kupono no keia mau ninau. He ma-u 3a kani ka wai o Laie-wal.N . E hiio Koolau ua ahiahi, e ke kal-kutth-fne, mai hoao oe, e hoole, a e kumakaia hou 1 ka Haku ia lesu Kristo, « loaa auanei oe i ka poino nui e kau *iai maluna ou. ITa1 T a loaa no kekahi mau ano oka PaTcrTa(so ma kela noh9 ana o na halpule olaio, oia hol ka nohona maluhla ann. ka oluolu o ka manao, ka hauoli o ka uhane ame na mea maikai he nul wale, no kela Pa"edalso mai no .o I.v Lanj, kela mau haawina pono a jnafftai. Eia ka olelo a kekahi kahunapule Meteslto ia Mrs. Elis Paleka i la 101 o kona ola ana, E Mrs. Elis Paleka, o ko kaua halawal. hope loa ana kefa,'a hul hou aku kaua ma kela Paredalso ma ka Lani." Ela ka pane x Mrs. EUs Paleka: "Eia no au ke aoho nei iloko o ka Paredaiso o ke . Jlkua i keia la." Nanl kela mau huaolelo, he oiaio loa, « ka noho maluhia ana, ka noho olu®lu o na manao, ame ka noho hauoli anau loa o ka kulana Pareislso oiaio no ia no na haipule oiaio e ■ hei ma ke ao nei, olalo, Amene.

Ya hookahuala ko Kamoa manao an»f*Ra o kela noi a ka Po-wa, ma JS:42. "Olelo aku la hoi oia ia Tesu; E hoomanao mal oe la'u e ka, Haku 1 ka wa e hlkl al oe I kou Aupuni." He noi kupono loa kela a ka Po-wa, ua hoolanala hoi kona manao, ■»a piha hoi me na manao hauoli ma3oko o kona uhane kanaka. 17a maopopo loa laia, e make ana J ©fa; a o kona uhane hoi, ua piha me lta manaolo me ka manaolana ame *e aloha nul I ka Haku lesu Krlsto. A no kela mau hoike oiaio iloko o ka ithane o kela po-wa, ua nana mai la * le»u laia me ke aloha olaio, a pane inal la: "I keia la, o oe pu kekahl »e A'u lloko o ka Paredaiso." Luk<

23:43. O keia pane oiaio a lesu Krlsto i keia au malamalama loa o ka Euanelio mau loa, o ka hoole manao ino iho la no keia o Kamoa, oia hoi o C. K. K. holehole iwi no hoi keia hana a Kamoa, hoole nae ka waha, ae mai nae ka uhane o ua Kamoa nei. Make no la oe iho, ka ia i ka Pohuehue, maloo na iwi i ka La-Ka-ka! E ou ka maka o ke kolohe, he u-a e-a-Hu-a hu lele wale-a. Hapaiia mai e ki Unulau o Halalei, Ohlnu. oniu ke Kaiaulu ō Waianae, E uwe honehone ana 1 ka uluniu o Poka-i. E-o. e ka I e ka Mahi Kapalena. e ka ulu nlu, e 'ka ulu-ikl, na olua: e ko-ke ae ke kahua manienie o Kahikihaumaka, ua wela o «aipuhaa i ke ahi a ka po. He ekolu ao, he ekolu po i moe ai ka Logou Mana a lolehina, alahou mai, lanakila kamaha'o. He ui, he ninau; "He nonoi 1 nol ia, aole nae 1 loaa aku kana mea i makemake ai." Pane, ua hoole manawaino o Kamoa ia 0 e e kuu Haku aloha, lesu Kristo. E kaupaona ae iaia me kou lima mana, a e hookau i ka ku kupono maluna ona, ke o\e nae oia e mlhi olaio imua ou. Eia ka'u no kela leo nonol a kela po-wa. ,Ua loaa i kela Po-wa kana mea l makemake ai. a oi loa aku: a no ka mea, o ke noi a kela po-wa, "E hoomanao mai kai Haku ke hiki aku Oia i kona Aupuni." He noi hoi kela ma ka la hookahi no a lakou e kau pu ana ma ka laau Ke'a pakahi. O ka pane i loaa mai i ua po-wa la: "I keia la, o oe pu kekahi me A'u lioko o ka Paredaiso." Aole, e kali a pau ka hookolokolo ana maloko' o na Paredaiso o ka make, Paredaiso a ke kanaka waiwal e noho ana, ka Paredaiso o ka poe make i ke Kaiakahinalii wahi Kamoa. Hele pela oe e Kamoa, he kikina lakl ole no moa. He pai kauhale no moa; he poo 1 lolea no moa, ua kau mau iluna o ka haka; a puupuu ka hope; a kaee-e ka hulu, kahakaha, plopio ka leina a ka manu. E hai e, aia la he manū e-a. Aole la he manu, he aina ia; o Keaolewa —Pa-pa-pae aku kaua ilalla, ē ke Kama/ ola! ola hoi kaua e-a. — 1. Na Papa Helu ninau a Kamoa i waiho ae nel imua o ke akea penel: . 1. Aia mahea ka hikl iia Kanealii ke olelo mai -ua pale aku o lesu Krlsto ika make? E nana ma f ka mahele 9. Eia mai, a 'ke hooia aku nei au imua o ke akea. a nau ia e ike lho i ka mana pale o lesu Kristo i make. E nana ma Luk. 7:14, i ae la o lesu. E ke kanaka hou, ke kauoha aku nei au la oe, "E ala ae.' O kela kanaka hou a leau, e kauoha nel, he keikl make oia, na kekahi wahine kanemake o Naine. E lawe ia; ana e kanu, a huipu me lesu ma ko alanui, olelo aku la o lesu, E ku malle ka huakai; a hoopa o lesu, ma ka manele o ke kino make. A kauoha aku la i ua kanaka make la; "E ala ae." O ke ala io mai la no ia; a hele ana, a olelo pu me kona makuahine, ame ka lehulehu, ua Ike maka na lunakahlko, na kahuna, ka papa o Aarona, na lnaolelo a ka Haku. Ua lke koluna me ko lalo 1 ke ola hou ana o kela keikl i make iloko o na la 3. A pehea la keia e Kamoa he hana mana anei ā lesu, aol6 paha? • Ke ae aku nei o Kanealll, he mana loa o lesu, ua pale ia ka make, a ua ola hou, oiaio. Ela hou mai no keia, e nana ma loa. 11:44: "A pau kana olelopana ia mea, kahea aleu la ia me ka īeo nui, E.Lazaro, e hele mai oe iwaho." He kaikunane make keia no Mareta ame Marie, he eha mau la i waiho ai ma ka luakupapau, olelo aku la o lesu ia Mareta ma, e alahou no ko olua kaiku-j nane. He olaio no e alahou ma ka ] la mahope. He mau kanalua no ka j pao, o Lazaro, e wehe i ke panl, olelo manao o Mareta ma, e hele ma kq j na kaikuahine, ua hauna, ua pilau | oia, o ka eha la keia, E manaoio ,mai olua ia'u; e ,alahou no ko olua kalkunane, owau no he ala mua loa ana mal ka make mai, ua hooko ia a wehe ia ke panl o ka lua. Kahea ka leo mana o lesu, e Lazaro e hele mai oe iwaho o ke ala no ia a hele mai, ola hou no 15 mau makahiki hou aku; a pehea iho la keia leo kahea a lesu. Kristo, aole iho no ia he mana pale no lesu maluna o ka make. O ka hoole waha wale no kau, ke ae mai la no nae kou uhane no ka piha paha o kou mau maka 1 ka hualu, I maopopo ole ai' i keia mau hana mana a lesu Kristo, imua o ka malamalama o ka La, a oi loa aku hoi ka moakaka loa, maloko o ka Euanelio o ke ola mau loa. Aole no ou lke lkl i kela mau hana mana ano nui a lesu i hana ai;. aole loa no hoi ou ike Baibala ikl, oia ke kumu i olelo ia ai oe he hooio, he painuui he hookano, he hoole Akua, he kipi i ka Olelo o ke Ke"a o lesu oKristo. A ina oe e ae haahaa mai ana i ka oialo o keia mau hana mana a lesu maluna o keia mau kino make elua 1 holkeia e Luk. 7:14 ame loa 11:43, alaila e mau ana no anei kou hoole ana i kela leo mana o lesu maluna o "ke Ke'a, a i ole, e ae mai ana anei oe, he leo mana loa kela a lesu 1 kela po-wa i pane aku at: "I keia la, o oe pu kekahi me A'u iloko o ka Paredalso, a ke ninau mal nei oe ia OKanealii, ala la mahea ka hiki ia

•Kanealii ke olelo mai, ua pale aku o lesu -Kristo 1 ka make? A penei au e oielo aku ai imua o ke akea, he oiaiō loa, he pololel loa, he rfiana loa ko lesu Kristo e pale ae ai i ka make, a e hoola hou mai hoi i ka mea i make. e like me ia I Ikeia ai ma L.uk.7:14; loa. 11:43, eia mai ka hana mana pookela loa a lesu Kristo i hana ai. B nana mai kou mau maka piha hualu ame kou poo hakahaka .piha makani, make o lesu ma ke Ke'a ma ka Poalima o ka helu hebedoma o na ludalo o ka la helu 6 ia, he ia Poaha ia ia kakou i neia manawa, waihoia ke kino o leau ma ka luapao, moe malaila he

ekolu ao ame ekolu po, a ma ka la mua o ka hebedoma, aiahou mal la o lesu mal ka make mai: Mat. 28:1, 6, penei. A noa ae la ke Sabati, ke Sabati helu 7 keia o na ludalo, hele o Maria Madalena i ka Lua kupapau, a hikl

malaila, a na na Anela elua i hoike mai ia laua, pauku 6. Aole ia maanei ua ala ae nei ia e iike me Kana olelo ana. e hele mai olua e nana i kahi I walhola ai o ka 'Haku; pauku 9. I ko laua hoi ana aku e ha'l 1 na haumana halawai mai la o lesu me laua I mai la "Aloha olua." pauku 10. Mai ma-, ka'u olua. E hele olua a hoike akul ia'u mau haumana, e huipu ana au me lakou ma Galilaia. Oiaio loa, pono loa, loa keia mau olelo a lesu, mahope iho o kona alahou ana mai ka make mai. iPehea iho la keia hana mana a lesu aole no ona mana e hiki ai ke pale ae a keehi iho i ka make? E hoole mai no kou waha, e ae mai no nae kou

uhane, hu i ka make a ka aia. Lapuwale o na lapuwale, pau loa na hana lapuwale maluna o Kamoa, oia o C. K. K. E nana hou mai oe I keia ma I Kor. 15:20: "Aka, ua ala io no o Kr!sto mai ka make mal, a ua lilo oia 1 hua mua no ka poe i moe.' E nana aku ma Rom. 8:34. Nawai la kakou e hoahewa mai, o Kristo ka i make, oiaio hoi ua ala mai oia, a ua noho ma ka lima Akau o ke Akua, a ke uwao ae ia no kakou. E ike pono oe i ka mana oi kelakela o lesu Kristo, Nana ponoi iho no i pale ae i ka make, h ninau Hio !a "E ka make, auhea kou huelo awa? E> ka luapo, auhea kou lanakila ana''

"Ua ale ia ka make e ka lanaklla.' I Kor. 15:54, 55, he nul wale na hoike ! oiaiol no ka mana piha loa o lesu ! iKristo maluna o ka make, a maluna I hoi o na mea apau loa, a mamuli o i keia mau holke oiaio loa. ■ I I E ike no keia kanaka nui momona hilahila ole e hele apokaka ana me ka aeahaukake ana, e ole ka wahine haka kau lani helu 2 ola ai ka noho ana o ke Koelau, e hele pokaa ana, poai iho no, Jauwill ae no, poniu poahi, kohu ku'e keleawe o ka mokuahi Paeli, i>aikoie. pai koie, e niniu mai oe, paikole, palkolu, hoole ko waha; pai nuu, pal ' nuu, ae mai ka uhane. Hu i kula ka make o ka aia. iNoiaiia, eia mai na hoike oiaio loa, o na hana mana pookela loa a ka Haku aloha lesu Kristo i hookahuaia ai ma ke ao nei. A maiuna o ka make ana ame ke alahou ana o Kristo mai ka make mai, oia ka Nuhou Malkai, oia hoi, ka Euanelio mau loa. (Ao!e I pau.7