Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 48, 29 November 1907 — KUMUMANAO BAIBALA. [ARTICLE]

KUMUMANAO BAIBALA.

Mr.' Lunahooponopono, Aloha oe:—E oluolu hou mai ia'u e-hookomo iho i !keia poomanao e kau ae la maluna ma kahi kaawāle o ke Kilohana i ike oiiai ai ko kaua lahui oiaio i ka'u ma*u balbala, i ka i'o ame ka mol4 o ka Palapala Hemolele. He hihio moeuhane keia na Ioane 'ka haumana a Iesu i alōhaia, Olelo aku la o Iesu ia Petero, ina makemake au e noho ia a hoi hou mal au, he mea aha ia ia oe, Ioane 24:22. I O keia ka haumana a Iesu i hoqleiia i kela mokupuni oia 0 Patemoka, a o kona uku hoopa'iia, I a malaila la e noho al a make. A o no hoi ka haumana l ola loihi a hiki i ke 96 o konai mau makahiki. a ke olelo nei nae kekahi poe naauao ua hiki aku kona mau makahiki i ka haneri. Nolaila ua ike kakou i ko Iesu hol hou ana mai e hoike aku ia Ioane 1 na mea o ia wa ana i ike ai ame na mea e hiki mai ana ma ia hope aku. O na mea a Ioane i lohe ai mai a Iesu mal ma ka hihio, crta ka Ioane i kakau ai ma ka pauku 18, mok. 13 o Hoikeana. Maanei no ke akamai o ka mea liioonoo e helu ola i ka heiuna o ua •holoholona nei, no ka mea, oia no ka heluna o ke kanaka, a o kona heluna eono haneri ia me kanaono-kumama-ono. Ua pane au i ka'u halna i ka inoa o ka holoholona o Legeona, oia ka inoa o ka pualikaua o Roma, a i keia wa he L.egimana, a o ka heluna eono haneri kanaono-kumamaono kanaka (koa) ma ka mahele hookahi. 0 ka huaolelo Legeona, he uha,ne ino, j Mar. 5:9. I Ninau aku la o Iesu iaia, owai la kou inoa, haM mai la kela o Legeona I ko'u inoa, no ka mea ua nui loa ma- [ kou, ua hoohalikeia ka pualikoa o Roma me na Legeona, no ka luku wale aHu i na kanaka. A na keia Legeona o Roma i luku la Ierusalema ka luakini nani o ka poe Iudāio. Ua wanana pu ae o Ioane no keft» holoholona Legona he deragona nui ulaula, i ke koko o na- haipule o Akua. Ua wanana pu ae o Daniela no keia holoholona i hoea mai ke kai mai. Oia na Legeona pualikoa <- Roma, . Dan. 2:31, O oe e ke alii ua 'ike oe, aia hol he kil «ui, o ua kil la he mea e kona olinolino, ua ku mai mai ia imua ou, a o kona helehelena he rtiea weliweli loa <ia. Pauku 33. O kona inau wawae he hao ia a o kona mau kapuai he hao kekahi a he palalo kekahi. Ua wehewehe o Daniela i ke ano o ka moeuhane, o ke poo gula, oia ke aupunl o Babulona, o ka umauma ame na lima he dala, oia ke aupuni o Media ame Peresia, o ka opu ame na uha oia Ke auptfhi o Makedonia, o na wawae hao oia ke aupuni o Roma, o na;kapuai wawae he hao kekahi a he palolo kekāhi. Ma ka pauku 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, ola ko ke Akua kukulu ana mai i kona aupuni mau loa ma,T*a honua nei', e like me ka Iesu 1 a'o aku ai i kana mau haumana e pule, oia hoi ,e hikl mai kou aupuni oia ka (Ekaleaia) Mat. 16:18. Mai ka hookumu la ana o ke ao nei a i ka |hanau ana o Iesu ka Hoola o ke ao nei 404 mai kona hanau ana a hiki i kona kukulu i kona aupuni Ekalesia 32 makahiki; nolaila aole i kukulu mua o Iesu I kona aupuni maluna .p na papa kanawal i kalai lima ia e Mo«e. O Iesu ka Meaia he pohaku ia i kalai lima ole ia e Mose. E heluhelu i ka Mokuna 7 o Danlela p. 1 a hikl i 'ka 24 a o ka mea e ku mai ana* mahope o keia mau aupuni eha ola ka Pope Kakolika 25. E olelo ia i na mea nui ku-e i ka mea kiekie hookaumaha aku ia i ka poe haipule o ka mea Kiekie loa, a e manao iho no i«. e hookahuli i na manawa ame na kanawai ,a e haawiia ia maU mea iloko o kona lima, a hiki i ka manAwa ame kekahi manawa ame ka mahele o ka manawa. Eia hoi ka Paulo i ko Tesalonike: II Tes. 2:4", o ka mea i ku-e mai hookiekie ae lā iala iho maiuna iho o na mea āpau 1 kapaia he Akua ame ka mea i hoomana ia, oia hoi me he Akua la e noho ana iloko o ka luakini o ke Akua e heike ana iala iho oia ke Akua. Hoikeana 13:6, hoaka ae la oia i kona waha e hoomainoino i ke Akua. a e hoomainoino i kona inoa ame kona halelewa 0ne ka poe e noho la ma ka lani. Hoikeana 17:4, ua hoaahu ia ka wahine i ka lole ponl ame ka ula ua hoonani ia i ke gula ame ka poJiaku maikai ame na momi, he kiaha gula ma kona lima, ua piha i mea hoopaUua ame na mea paumaele o kona moekolohe, ua iHe kakou i na kahunapule Kakolika he mau lole holoku ko lakou e like me na wahine, a ua hookamakama lakou me ka poe h noho ana ma ka honua nei me ka | palapa)a kalahala. a ua nui ka wai- j wai o ka Pope ma keia hookamakama ana. Ua olelo ae ka Pope na ke, Akua i haawi mai i keia mana kala-| hala iaia e kala aku i ka hewa o ka-j naka. Ina makemake kekahi kanaka e kii oia i palapala kalahala t ka Popē alaila hele oia e pepehi i ke kanaka ' a make, aole oia e ahewaia. Ma ka moolelo Ekalesia Kalavlna e lke ai ka mea heiuhelu i ke ino ame ka hoopailua o keia hana a ka Pope, luku wāie, aku no i na kanaka kona mau | Legeona : pualikoa me ka puhiia i ke ahi, hoopaaia iloko o na halepaahao. Ua hooko ia na mea a Ioane i wanana ai no na mea e hiki mai ana mahope aku. O Iakopa pepehiia ē Herode me kona puali Legeona, o Paulo e Nero, ame ka pepehi ia ana o na Lunaolelo, no ko lakou hoike ana o Iesu ka Mesia oia kelki a ke Akua Ola. Ioa. 20:31, uaj pepehiia o Iakopo e Herode me kal pahikaua, Oih. 12:2, o Paulo imua oj Nero' ke alii o Roma, a o Ioane imua i o Domltiana he alii no la no Romt, a hooli»i ia' oifi i ka mokupuni o Patemosa. Na mea e hiki mai ana mahope aku o Ioane oia ka Pope ame kana hāna hookiekie maluna o na mea apau i \fajpaia he Akua, e like me na olelo o ka wanana o keia e hooku'i mai kekahi 1 ka mea hou me kela mau olelo na ke Akua no e hooku'i mai me ia kanaka i na mea ino i pa?apalāia maloko o keia buke. Oia. kaj hoolilo ana i ka Baibala i kahua paa-j nl na ka poe ai-a hoo'le Akua. A plli j ole ka haina me ka ninau. i Honolulu, ka umeke i Hawaii ka ipukai, a ij Kauai ke kiaha wai." Owau no me ka ōiaio. " H. AUKAI. I Waiakoa, Kula, Maul.