Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 1, 3 January 1908 — HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I LEI MOMI A I OLE Ka Mea Hu-na Iloko o ka Lei Daimana Nalowale [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I LEI MOMI A I OLE Ka Mea Hu-na Iloko o ka Lei Daimana Nalowale

MOKUNA XI. • Ua like pu hoi keia mau huaolelo a Ake e lohe aku nei me lie kui la e liou mai ana i kona puuwai, no keia lohe ana aku ua haalele inai o ka Lei Momi ia lakou,'a oia hoi kana o ka ninau ana aku : "Aole anei he mea i maopopo i kona walii o ka hele ana aku. Aole aka ua olelo mai nae o Tom, i ka hele ana-aka o ka Lei Momi e hoala iaia i ka hora eha o keia kakahiaka, me ke kauoha ana aku e hookomoia kona lio iloko o ke kaa, a ua lawe aku hoi o Tom īaia no ka liale hoolulu kaaahi me kona mau ukaim apau, a haalele akn 110 oia, aole i holo ke kaa o ka hora elima o keia kakahiaka." u Ea he keu maoli ke kupaianaha o keia holo honua ana ona mai ia kakou aku, ua maopopo no nae paha ia oe, malia paha ua wailio iho oia i kekahi leka na'u e hoike mai ana i kona walii o ka hele ana aku la, a i ole ia i na mea hoi e hana aku ai no kona waiwai?' "Aole i maopopo ia'u kekahi mea e pili ana no keia mea au t ninau mai nei, eia nae aole no au i pii aku nei noluna o ka rumi. TJa liele wale aku nei 110 au a kiei aku nei ma ka puka, a me he mea la aol<* no oia i inoe maluna o kona moe i ka po nei." Me ka hooka'ulua ole iho, ua pii pololei aku la o Ake no ka rumi »» ka LeTMomi a e like no hoi me kana i haupu mua ai, ua loaa aku la iaia maloko o ke pakaukau kakau a ka Lei Momi he leka i kakauia nana, a me na lima haalulu i wehe ae ai oia i ua leka la a helulielu iho la, a penei na manao i kakauia maloko. "E kuu Ake aloha—Aole'e hiki ia'u ke ike i ke kumu nui o kou hoole paakiki ana aolo e lawe i ka mea a na poe apau e olelo nei, nou maoli 110 ia inau waiwai ma ke koko, aka na,e lie nani ia, ua >liooh' mai la 110 oe, ka nianio hookalii a na Welinekona e holo la ke kokn iloko 011 i ka lawe ana aku i keia waiwai, oki loa aku hoi ko'a lawe ana mai. oiai he walii olulo pae hewa wale Inai no au ma na ipnka o ka hale o kou mau inakua, i laweia mai hoi a malama mamuli wale iho no o ko taua alolia no'u, oia anei ka'u e i iho ai i ko'u jioinaikai, a hoonele aku ia oe e hele kuewa aku me he kanaka ilihune la, ka mea nona ia mau waiwai apau? "Ina i ae mai oe i ka'u i uwalo aku ai e inaliele hapa no lioi kaua i keia waiwai, ina aole loa au e haalele i kuu home aloha, kalii a'u i hōnhiki ai malaila au e noho ai a īiiki i kuu make ana, aka nae ua hooh' pau liiu pau mano mai la no oe, nolaila ke haalele aku nei au i na waiwai apau i liooiliia mai maluna o'u e ka makuakane o kaua, a ke hele ne| au i kahi a'u i maopopo ole ai no ka huli ana i ko'u pono ilio. "E auaiuo aku oe e Ake i ke koikoi o ka malama a'na i ka home a kaua i holoholo ai i ko kaua inau la kamalii, a mai h'aalele oe, no ka niea ke hele nei no au me.ka hoomanao poina ole no kuu home, a ke nonoi aku'nei no lioi me na waimaka, ina he aloha kou no na makua o kaua, mai noho a hoohemahema i ka hoomaemae ana i keia waiwai, a i noho a hu ae na hoomanao ana no ka Lei Momi, e hiki mai ana no aji i kalii a'u i holoholo ai a ke pule ae nei au, e hooko ia keia leo noiioi a'u imua ou e Ake, a e ike hou aku no au i kona inau puu uliuli aine na kualono aloha e like no me ka'u e haalele nei i keia la. "Aole e hiki ia oe ke hoole hou mai i keia noi, no ka mea. aole «u e lohe aku ana i kau hoole ana mai, a i manao oe e huli ae ia'u aole no au e loaa ia oe. Ke hele nei au, a i hoolohe mai au ua hooko oe i ka'u mea i makemake ai ia oe e hana. alaila e liuli hou niai no kuu alo ihope nei, kalii e loaa ai o ka ka hauoli in'u alaila, halawai liou no kaha, a o ke aloha no kou, eia au ke haalele nei ia oe. KA LEI MOMI." u Auwe, nani ka liooko koke ia o kana wanana i hoike mai ai sa'n i ke ahialii nei e mihi koke ana au ke hoole aku i kana noi!" i pane ae ai o Ake me ka piha i ke kaumaha mahope iho o ka pau ana o kana heluhelu ana i ua leka la a ka Lei Momi. Hoomaopopo koke iho la no hoi oia, mamuli o kona mau manao paakiki, ke kumu nana i kipaku aku i keia kaikamaliine mai ka <hale aku e kuewa ana i ke ala makamaka ole. , Ua hele i<o kona alolia ia ka Lei Moini aoi loa aku mamua o ke aloha kaikuahine, aka mamnli nae o kona malaina ana i keia mau manao hookano iloko ona i ke kapa ia mai i ka pakalia wale mai no i ka waiwai o keia kaikamahine, ua hooi loaia aku kona hoopiliikiaia mamuli o ka nalo aha aku o ka mea ana i alolia ai mai iai'a aku. * Ala mai la na hoomanao ana i ka pololei o na olelo apau a ka Lei Monii e noke aku ana i ka hoike iaia, me ka liookuku ana i ko laua kuleana i kela waiwai, aka he mea makehewa wale no nae īa ke hoahewa ae ia manawa oiai, ua lianini aku la ka waiu, iluna o ka papahele, aole e komo hou ae ana'iloko o ka pika. Hopu aku la ua o Ake i ka leka ame ka palapala kuai i liaalele pu ia ilio ai no e ka Lei Momi, a lioi hou aku la oia noloko o ka nimi aina a hoike aku la ia Misa Weka i ka loaa ana o ka leka a ka Lei Momi iaia a ,koe nae ka maopopo ana o kona wahi o ka hele ana. I'a ai awiwi iho la oia i kona.aina a kii aku la e hauhoa i ka noho maluna o kekahi. o na lio holo loa oloko o ka hale lio. a liolo aku la no ka liale hoolulu kaaalii, no ka ninau pono ana i ka leuai kikiki ftia paha ua hoomaopopo oia i kahi a Miss ka Lei Momi i liolo aku ai ma ke kaa o ia kakahiaka nui. I'a hoike mai la no lioi ka akena kikiki, ua kuai ke kaikamaliine i kikiki no ka holo ana i W.okeka, he wahi kulanakauhale no ia aole i mamao loa mai keia walii akn, aka ma ko Ake manao nae, aole e ae o ka Lei Momi e noho. kokoke mai ilaila, a he mau hana hoolalau wale no kela i manao ia aku uia oia ilaila. I a kau aku la o Ake maluna o ke kaaahi elua i haalele ilio ma ia kakahiaka, eia nae, ua noke oia i ka liuli a hala kekahi mau la loihi, aole loa ihe wahi maoli i loaa iaia no ka mea ana e huli nei, a huli lioi okoa mai oia no ka aina o ka malamalaina me ka'naau kaumaha. rau ae la ka manao hele ana o Ake i ka liana maloko o ka hokele, a liele aku la oia e liuli i ka loio Peakaila me ka hoikeike ana aku i na mea apau e pili ana i ka waiwai ame ka haalele ana mai o ka Lei Moini, me ka nonoi ana aku i ka loio e kuhikuhi mai i ka mea pono e liana aku ai. "Ua. manao no au e ike ia oe e Ake, no ka mea ua maopopo no in oe owau ka mea nana i hana i kela palapala kuai, eia nae aole iiu i ike iki ia oe, a hiki wale. i keia manawa au i lawe mai la i keia meahou hookaumaha, aka i ha'i aku nae au īa oe, aole loa au i moei]hane mua e liana mai ana o ka Lei Moini i kekahi hana o keia ano," w alii a Feakaila i pane mai ai ia Ake. "Ke manao nei no hoi au aole no oe e hoahewa mai ana ia'u e Peakaila i kuu hoole ana i ka makemake o ka Lei Momi, no ka meu, aole kekahi mea noonoo maikai e ae e lawe wale mai i ka waiwai 0 kekahi kaikamahine," wahi a Ake me ka ninau pono ana aku i ko * ka loio manatf maoli e pili ana iaia. u He nni na alaliele e liiki ai ke nana ia aku na mea e pili ana 1 keia mea au i ninau mai la, aka nae ina e nanaia aku ana ka manao o ka hapanui o na kapaka, e loaa mai ana keia olelo la, ua oi loa aku kon knleana i keia mamua ona," i pane mai ai ka loio me ka malie ame ka leo oluolu.

1 <-He pololei io no ia ina aole i hooilina niaoliia mai kela waiwai maluna ona. aka hoi ua liana niai no o papa e like me koua make- ] make. oia wale no ke kuleana e liana ai i kona mau waiwai ma na ano apau i kupono i kona manao. v "He mea makehewa wale no ka hoala ana mai i kela ninau i keia manawa." i pane liou aku ai o Peakaila me ka pii ana ae o kona mau pooliiwi, no ka mea o ka lioala liou ana mai ia ninau, he mea ia e waiho wale ai kela waiwai me ka loaa ole o ka mea nana e hoo(ponopono ke haalele mal o Ake, aole lioi he olelo ana no ka *Lei Momi, oiai ua haalele mai la oia a hele i kahi i maopopo ole i ka poe heluhelu i keia manawa. "He Hookahi wale no a'u mea i manao ai maluna o ia kumuliana kaua e kamailio ai, oia no ka noonoo ana i ka mea pono a kaua e hana aku ai no keia waiwai,'' i hoomau aku ai no o Peakaila i ke kamailio ana ia Ake. •'Aole no he mea i maopopo ia'u," wahi a Ake, a ua manao hoi au la e hele aku e noho hana maloko o ka hokele me kekahi o ko'u mau hoa kula no keia wa hoomaha o ke kula i mea e ukuia ai kekahi mau hoolilo o ka noho ana aku o ke kula i keia komo hou ana aku. v "O ka'u wale no e a'o aku nei ia oe, e hoopau loa oe i ka inanao ana e liele i kela wahi e hana ai. a e lioolilo i kou mau manawa apau j ma ka hoomaemae ana i keia waiwai, ka mea hoi a kou makuakane j i imi ai a i liana ai a loaa keia kulana e ku nei i keia manawa, me ko wailio ole aku iloko o ka lima o na kanaka e ohi ana i ko mau uku ma ka hoolimalima ana. "E nana pu ae no hoi kaua la, ua hiki ole loa ke hoohemaliema w r ale ia keia mau waiwai nui, a he liana ku hoi i ke aloha i kou makuakane ina e hooko ana oe i ka'u e kauolia ak« nei ia oe e hana, ina paha aole no ka hana ana aku no ka Lei Momi, aka no ka hoomanao ana ae i ka luhi o kou makua." <; Ae, ke manao nei au ua pololei oe e Peakaila e a'o mai nei ia*u a e noho ana au e hooko e like me kou manao no keia manaw;a, a e hoomaemae aku hoi i ka aina i mau ai ka maikai ame ka nani e like me ia i haaleleia iho e ku« makuakane,'' i pane aku ai o Ake me ke ano kakanalua no i keia manao a ka Loio e hoike nei iaia. 1 lAlaila ua ihuli hou 1* o Peakaila imua o Ake a i mai l<v "Aole anei e lawe ana i kela palapala kuai a ka Lei Momi i liana mai ai nou, lawe maoli ae i keia aina me he mea la nou ponoi ia?'' Ua huli ino aku la hoi o Ake imua ona a paliu pono aku la no ī ua ninau nei i ka.loio me ka pane ana aku: "A ina o oe ma ko'u wahi e ae ana anei oe e lawe mai i ua palapala kuai la?" "Ina owau oe, aole loa au e liaalele aku ina no lie hookahi kapuai i haawiia mai no'u no ka mea he kakaikalii loa na kanaka i hanau laki ia mai, a i waena o ia poe, o oe e Ake ke kanaka laki hookahi a'u e olelo ae ai i ka hoolilo wale ia mai o keia pomaikai nui," wahi a Peakaila me ka noke ana i ka akaaka.' "Aole no a'u hookakanalua wale ana iho ina no na kuu makuakane i liaawi maoli mai i keia waiwai no'u, aka lioi o kuu lawe ana mai mai kekalii kaikamahine okoa loa mai, lie liaiia paakiki no na'u ka ae ana aku i kona lokomaikai."<k He keu oe o ke kanaka naaupo loa, a ina he keiki oe na'u, noke ia aku oe i ka luluia e a'u a hiki i ko uwe maoli ana. Aole anei e hiki ia oe ke ike iho, mamuli o ko hoole ana i ke noi a kela kaikamahine ka mea nana i kono mai iaia e haalele iho i ka home ana i ike ai i ka lako ame ka hauoli, a ma keia hana ana auanei palia au e lilo ana oia i kaikamahine ilihune a īnakilo i mea e loaa ai kona 'ola." "O kela ka'u mea i maka'u loa ai, o ka loaa aku o kela liaawina 7 | popilikia inaluna o kela kaikamahine mamuli o ia hana a'u, a ua manao au e hoolaha aku maloko o na nupepa o Bosetona ame Nu loka nona." "He hana liiki wale no ia ke hanaia ina i mauao oe e liana aku pela, aka he liooka.lii.nae a'u mea oiaio loa e ha'i aku nei ia oe, ina aole oe e ae ana i ka manao o kela kaikamahine, aole loa no oia e loaa ana ia oe, me ka nana ole i ka nui o kau mau dala hoolimaliina ai i ka poe na lakou e huli piia iaia.""E ae ana paha oe aole palia, aka aole au i ike aku i kou manao, he hookalii wale no nae a'u mea i ike no kela kaikamahine aole loa oia e haawipio w r ale ana ke ole e ae ia aku kona manao, a pela no hoi oia e hoi ole mai ai ,e noho hou ma keia wahi." Aole a Ake mau pane no keia mau olelo liope a Peakaila, aka ua haawi aku la nae oia i kona aloha aliialii iaia, a huli hoi aku la no kona home, a oiai aole o ka Lei Momi i ka hale, ka mea wale no { nana e lioohauoli mai i kona mau manao, ua pilia loa oia i ke kaumaha ame ka luuluu. Ia ihoea ana aku ūa o Ake i ka liale, ua pau na kauwa i ka hiamoe, a he kukui hookahi ke a ana iloko o ka nnni hookipa i ho-a ia i nona e hoi aku ai. l'a komo aku la oia noloko o ke keena kakau o kona inakuakane iio ka manao ana e liookomo aku i ka palapala kuai a ka Lei Momi maloko o kekahi o na ume o ke pakaukau. Ua unuhi mua mai la nae oia i kekalii mau ume, me ka manao o ka ume ukana ole, oia kana e liookomo aku ai i kela palapala, aka nae iaia e nana pakahi ana i ua mau uine la, ua ike ilio la oia i kekahi Ope pepa ano e, a lele wale ae la no kona oili no ke ano o ua ope'pepa la. E kau ana no nae kekahi mau huapalapala maw T alio o ka wa-hi a heluhelu iho la oia "Na hoolilo o ka hoonaauao ia ana o Ake." "Alaila ke malama mau nei ka kela elemakule i na hoolilo apau e pili ana ia'u," i namunamu liilii ilio ai o Ake. "E nana aku ana i keia mau bila apau i hoakoakoa ia ai, oiai ua liookaawale ia keia m«iu bila no'u wale no, a heaha la ko'u aie iaia no kona mana "walea wale ana mai i keia lokomaikai ona ma ka lioonaauao ana ia'u," a i ka pau ana o keia mau olelo i ka lioopukaia e ia, o kona lalau iho la no ia i ua ope pepa la a wehe ae la e nana. He poe bila nunui wale no keia o ka liuina, no ka mea e haawi mau ana no o Weliuekona he heluna mahuahua ia Ake i kela ame keia manawa ana e noho ana iloko o ke kula, a ua hoonohonoho wale ia no hoi ua mau bila la e like no me ko lakou mau la. O ko ia nei nee papa nae ia i ka nana pakahi ana i ua mau bila nei a aia malalo loa o ke ope pepa-, loaa aku la iaia kekalii palapala loihi, a ua kakauia no hoi me ka lima kakau o kona makuakane, a penei na huaolelo moakaka i palapala ia mawalio o ka wa-hi. "Ka Palapala Kuoha hope loa a John Welinekona." He palapala liou loa lioi keia i hana ia lie ekolu wale no mahina mamua aku o ka make ana o Welinekona. MOKUNA XII. "He keu maoli ke kupaianaha," i hooho ae ai o Ake, oiai hoi kona lielelielena ua hele a ihaikea pu. "Owai hoi ia mea e noonoo l ana aia he palapala kamoha iloko o keia pu-a pepa, nawai no ka loaa ole o keia palapala i ka waiho ia no malalo loa o keia poe bila, .ua huli ia no paha oloko nei o ka ume, a o ka ike iho no he poe bila |v£ile no keia, pau ae la no ka'huli houia ana aku." ' No kekahi mau minute loihi keia nana ana ona i ua wa-hi leka la, a iain i lioohuli ae ai ma kekahi aoao, ua ike iho la oia aole i sila ia ka wa-hi leka, a oia ka ua o Ake i olelo wale ae ai no: u Ua manao no anei kuu makuakane, na kuu mau maka wale no e ike i keia palapala, ke knmu o kona hookomo ana me ko'u mau bila? Ua ike no au ua alolia oe ia'u, a ua lilo nae ka loaa ole ana o keia kauoha i mea nana e hookomo mai i ka manao iloko o'u ua hoouemahema mai oe ia'u, eia'nae, ua pau ae la ko'u kuhihewa, a he mea pono e nana mua ae au i kau mau mea i kakau ai mamua o kuu hoikeike ana aku ia Peakaila." ' Ua wehe ae la oia i ua palapala la a heluhelu iho la, a o fea manao nui no maloko o ke kauoha a Welinekona, e hooili ana i ka pa hale o lakou maluna ona ina e make e ana o Mrs. Welinekona, a ina hoi e ola like ana no laua a elua, alaila o laua like no ka mea kuleana, a he hookahi hapakolu o na loaa o kona mau waiwai e ae

apau. e holo mau aku ia no Ake i kela ame keia makahiki, a nui keia ano iho la e hookau pu aku ana ia Ake ina ke anuu like ine k.\ Lei Momi, Ua lamalama ae la na maka o Ake me ka hauoli no k«*ia lieluhelu maoli ana iho i ka inakeinake o kona makuakane, a ike ilui l:i no lioi i ka uui alolia o ua inakuakane nei ona iaia nia ka hooili aua i keia waiwai e like me ka niea ana i lianpu inua ole ai. Pau loa ae la ke kanalua o Ake no ka lawe ana mai a hoohana akn I keia waiwai e like me na a'o ana a ka loio iaia, a no ka niea o keia no lioi kana i makemake loa ai e loaa maoli mai no iaia mai kona makuākane mai. "Pehea no la lioi keia palapala kauoha i loaa mua ole ai, ina aole e ulu mai keia mau pilikia leliulehu," wahi a ua o Ake i iiaui i namu liilii iho ai me ka nui mau ana o kona hanu. "Aole no lu»i paha e hele o ka Lei Momi, iua i loaa mua keia lioopikele no ina'ua a elua, aka nae hoi e lioolaha aku ana no au maloko o iia nupepa. a ia nianawa auanei e huaipau aku ai au i kuu alolia nona." Ua hoihoi hou aku la oia i na pepa apau ana o ka hu'e aua mai. a ki aku la i ke pakaukau a paa. hoi jiku la oia e hooluolu uo ia koena po, nie ka oluolu o ka manao no na haawina hauoli e kakol» mai la no laua ma keia mua aku. I liakalia no a prfu kona aina kakaliiaka ma kekahi la ae, o kona hele koke aku la no ia 116 ke keena loio o Peakaila me ka paa pu ana hoi i ka pala]mla kauoha ana i loaa ai nia ka po aku niamu.u Ua lioike aku la o Ake i ua palapala kauoha la ia Peakoila, a i ka pau ana o ka hehihelu ana a ua keouimana la i ua palapalu Uu ua pane mai la oia ia Ake i ka i ana mai: ' "He oi loa ae keia o ka maalahi o ka lioopau ana i k.i pilikia mawaena o olua nie ka Lei Momi, a ke manao nei au aole paha au hoole liou ana mai i kou lilo ana i haku uo ka aina o ka Malainalama," i liooki iho ai o Peakaila me ka awihi iki ana mai o kona mak;» ia Ake. "Aole a'u niea e hoole ae ai i keia nianawa, a he oi loa aku na»» ko'u hauoli ina e liiki ana e loaa o ka Lei Momi a hoi pu mai nuuwi a nolio hou i kahi i maa ia maua i ka noho ia." walii a Ake me ka lioihoi. "Ina o ka iini ia ea, o ka liele maoli no e huli ka mea e loaa aL ina no aia oia i ka o ka moana. mai panaho i ka imi ana, a ina hoi i ka.liiliipe'a o l'ama. mai minamina i ka hoolilo ana i ke dala i mea e loaa ai ka Momi. a hoi inai hoi paha'ia o ua' kauaka. kaii pono ae iluna o ka waiwai a ka īnakua i iini ai," i m»ke wahmai ai no ka loio i ka hoomakeaka. "Ke hoomaikai aku nei nu ia oe e Peakaila no keia mau <»lel<p a'o au ia'u, aka e hookomo aku ana 110 nae au lie mau hoolalia ma loko o na nupepa, a i loaa mai kekahi mau pane, no ia mau hoolaha. ua liiki ia oe ke hoike ae ia'u, a pololei loa hoi ka'u walii e liele a<ai a loaa kuu Lei Moini." I ka liolopono ana o keia mau hoolala ana mawaena o laua n< i. ua liaawi aku la o Ake i kona alolia a liuli lioi mai la me na kaina wawae mama oiai hoi o Peakaila e ku niai ana a nana ia Ak<' m.na minoaka lioohie ma kona mau papalina. "Ilele lioi a huli lioi like mai o Ake me ka Lei Moini, o ko laua mare no ia, ina aole au e kuliiliewa, ua aloha loa ia o Ake i kel:t kaikamahine," i kamailio wale ae ai no ka loio Peakaila, niamuli o 'kona hoomaopopo aku i ke ano o kona hoaloha opio ma ia kuka kuka pu ana a laua ma ia kakahiaka, Ma keia la no lioi o Ake i lioomaka aku ai i ka hele ana nia kaiu* huakai imi no ka Lei Momi, a oiai oia e hele la i ka loa ame ka laiila 0 ka aina e haalele aku kakou iaia pela, a e lialiai pu a<* kakou maliopp o ka meheu o ka U'i lam Monii, inai kela miAiawa mai ana o k* liaalele ana aku ia Ake malalo o ke kuinulaau, a hiki wale i konu komo ana iloko o na pilikia lehuh hu, a e ino<» |»u ana hoi ine ia, ;i' e hele pu ana ma kana mau walii apau e hel<» ai. I kela nianawa a ka Lei Monii i haalele aku ai ia Ake, mnhopi" iho o ka hooleia ana mai o kana palapala kuai i onou aku ai ia Ako t ua hoi mai la oia noloko o kona iunii, a inahope ilio o kona ki anu aku i ka inika a paa, ua wailio aku la oia no luna o kona wahi moe,. a liookuu aku la i na waimaka e haale ana ma kona mau lihililii. I'a i>iha loa oia i ka ehaelia ame ke kauniaha no ka ae <il<»ia ann mai o kona nianao e mahele aku i keia waiwai inawai'iia o laua iu<» Ake, oiai mai k<»la manawa mai i heluheluia ai o ka palapnhi kauoha, aole loa i loaa iaia ka manao hauoli, a hiki wale no i kela maa ka loio P<*akalila i hana ai i ka palapala kuai, akahi iio K 'īana maj kona jnana.o no ka loaa iaia o ka manao liauoli k<» nolu» aku ma ke ano he mau ona waiwai like laua me Ake. "Ke uianno nei au aole oia e hool<'' niai ana i keia ]ialapala kuai.'' 1 olelo aku ai o ka Lei Monii i ka loio i ka inauawu e liana ia ana »» ka pala]»ala. "Ina e hoole mai ana oia, alaila lie oi aku oia o\<* kanaka naau'po*a malia palia aole no oia e hoole mai ana," wihii a ka loio. "He keu nae kona paakiki, a aole no hoi au i N ihanao, ua hana hewa maoli mai o papa ma .o ka hana ole ana # i haawina kaok<»a lou nona, aka nae maniua o ka haawi ana aku i keia palapaln iaia, k< k manao nei au, lie oi loa ae ka iioiio e kope inuaia keia pala]»ala," walii a.ka Lei Momi me ka piha i ka olioli. "He manao maikai loa kela, a ina ia liana ana e hiki ole ai i k:i lioalolia opio o kaua ke hoole mai," walii a ka loio, aka nae aole i holopono ua manao la i hoolala ia ai, e like me ua inea i ik<» muaiu ae nei, a o ke kuinu lioi ia i komo ai o ka Lei Momi iloko o ka poino ame na popilikia he nui, I kela manawa a ka Ivei Momi e moe la me ka uwe ana miihinii 0 kona moe, aole loa he walii noonoo ihiko ona no ka liopeiia e kau akn ana maluna o kela waiwai, a i ol<* hoi ia nie na dala v waiho bt o ka hanako, a lie hookalii wale no mea nui iaia, oia no ka hiki ole ke nolio hou iho malalo o na kaupoku o kela hal<*. 'i E noho ilio hoi iloko oka ulakolako, oiai hoi o Ake <• liele ana e t noho hana maloko o ka hokele no ka inii ana i na niea e |K»no ai oi-u 1 ka hala ana nae o kekahi manawa loilii o ia uwe ana ona, ua lioloi ae la oia i kona niau waimaka a nolio ilio la maluna o kona pakau kau a kakau ilio la i kela l<*ka i loiia aku ai ia Ake ma kela kakahia ka a ka Lei Momi i haalele mai ai i ka hale. 1 ka pau ana o ua leka la i ke kakauia, ua hooinakn koke jho )u no oia e hookomo i kona mau lole kupono maloko o kekahi wahi p» hu lole iniTai, a lawe mai la no lioi i kana mau kii, ame kekalii o na mea hooinanao i haawi makanaia mai iaia, a akoakoa mai la keia mau niea apau ana i makemake ai no kana huakai. •I a iho aku la no hoi oia nolalo o ka pahu hao a kona niakuakane, a lawe mai la i poe dala nana i lako ai oia no keia huakai ana, a lalau pu aku la po hoi oia i ka paliu o ka Lei daimana ona i waiho ai, a hoi pololei akn la oia noloko o kona rumi. Ua haule iho la no oia ma ka aoao o kona moe no ka liooluohi iki ana a liiki mai i kona manawa e hele ai, a i ka wanaao okoa ua hele aku la oia e lioala ia Tom, a aote he kauoha a ka Lei Momi i hooleia mai e kela kauwa, a ua hooko mai la oia i na niea apau e ka mailioia aku ana iaia me ka ninau ole mai i kekahi ninau iaia nei. I keia hiki ana no o ka Lei Momi i ka -hale hoolulu kaaalii, ua kauoha koke mai la no oia i ke kaliu kaa e lioi koke no ka hale a uh ike aku no lioi ua kauwa la i ke khumalia o na maka o ka eia nae aole e hiki iaia ke ninau aku i ke kumu o kona kaumalia, a i ole hoi ia i ke kumu o keia hele pnpuahulu ana. Ua kau aku la o ka Lei Momi maluna oke kaahi e haalele ana ma ia kakahiaka no Wokeka, a i kona hiki ana ilaila, ua lele aku la oia i ka hale hoolulu no ka ai nna i kona aina kakahiaka, a ninau pn aku la oia i ko laila akena haawi kikiki i ka manawa e hoea hou inai a kekahi kaaalii no ka liolo ana aku no Nn loka, a i ka hoikeia arta aku o ka lohe he mau hora koe afta e kakali ai mamna o ka hoea ann mai o ke kaa, na hele akn la oia e hoolimalima i kaa ilo ka hele holo hqh> ana ma na alanui o ia.kulanakauhale. AoI( i pau.