Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 1, 3 January 1908 — KUU KAKU KAIKUAANA UA HALA. [ARTICLE]

KUU KAKU KAIKUAANA UA HALA.

Mr. Lunahooponopono. Aloha oe: — Ma ka hora 11:30 'a. m. o ka la 22 o ka ! i hala, oia hoi ka Lapule, 1 pauaho mal ai f kela ola ana kuu Haku kaikuaana Isaac J. Ahu o Pahala, Kau, Hawaii. Ua hanauia oia *ia Kiilae, Kona, Hawaii mai na makua mai o maua, I Johti Ahu ame Ikoa Ahu i ka 1851. I ka neenee ana ae o kona mau la 1 ke ua haalele iho ola i koI na home, a motlo aku la kona alahele huli pomaikai no na aina e, a mahope iho o ka hala ana he mau makahiki ma ia mau Ailana, ua motio hou ae la kona alahele huli pomaikai no Kau, Hawaii a noho lunahana pulu na Apeoeh ma ke ano kumakahiki. {Ua lawelawe oia I na hanalima like ole a hiki i kona lilo ana i makai no ia Apana. Mahope mai, ua hoopil hou ia ae kona kulana makai a i ke kulana kapena makai, ua paa no ia i kela kulana me ka ewaewa ole a hiki i ka lilo ana o na hooponopono pili oihana malalo o ke Kalana 2, a mamull 0 na aoao kalaiaina i laweia aku ai ia hana mai kona lima aku. He lala oia no ka Papa Alanui o keia Apāna, he iuna alanui no na manawa lehulehu, he lala mau no ka Papa mana' koho balota, he hope komi sina o na Aina Aupuni ame kekahi mau oihana liilii e ae, a o ka oihana haifle ole i kona lima a hala wale aku la ola no ka oihana mahiai. a me keia oihana mahiai oia i hanai aku ai 1 ka lehulehu o ka Apana o' Kau mai j na kanaka ana haole. ' | Ua hoonaauao wale ia no oia ma ke Kula Apana, a ua ike no i ke kakau ame ka heluhelu. Mai na hana 1 hoikeia maluna i loaa -mai ai kona nohona kuonoo/io ma keia aina malihini ka aina hoi ana i hoolilo ai i aina k}laiwi. Ua mare rio oia i ka wahine a mai ko laua mau puhaka mai he hookahi aka, aole i liu na la up. o-u koke ia ae la ka maka o kawauke a me ia nele a hala wale aku la. He puuwai hamama, he hale kipa no ke nui ame ka liilii, he kokua nui i na hana pono a he lima akau no na hana pili Ekalesia, a he Repūbalika ma ka aoao kalaiaina.. He elua wale no pule o ka hoomailo ana a ka ma'i a i ka pule hope 1 hooi loa ia aku ai na hana nowelo a ka ma'i, ka mea nana i hoopuhili aku I ka noeau hooia o ko ke ao nei. Ma ka hoikfe a ke kauka, ua moku kekahi aa mamuli o ka haule ana i ka hoki a ua holo ke koko a hul me ka 1010. Ua hiki hou.mai ke kauka ma ka la 18 a hoike hou mai ua komo ka flva a he 100 degere ia manawa, oia ka lua o na hoapaio e paio ku-e ana me ka mea ma'i a pela wale iho la no ka mili ana a lanakila ka enemi a i nana iho ka hana eia ka "ua naha ka bakeke ma ka punawai." Auwe ka manaonao e! Ma ka auwina la o ka la 23 ae i maneleia aku ai kona kino wailua ma ka hale mau o ko ka honua, me ka malamaia ana o na hana haipule e Rev. Kamoku a o na hana haipule hope loa ma kona halelua. Ua hiki kino mai ka puali Makai e ike hope loa i ko lakou hanau mua ma ka oihana a no lakou ka'u peni a honui e haawi nei i na hoomalkai pa« lena ole. Haalele iho la.i ka wahine, ka hoa o ka hoomanawanui pu ana 1 na inea' o keia ola ana, haalele i ka nui ohana e kumakena aku ma keia ka'e o ka lua kupapau. I E Kau 1 ka makaAi kuehu lepo e, ua pau kou kikoni hala ole ana 1 kona mau helehelena hoomanawanui, pau kona maalo mau ana ma kou mau puu, na kualono ame na owawa nani ou e. Luuluu wale au ia oe e kuu Makua o na la makua ole. Haalele mai Ia oe 1 ka nui ohana 0 kaua, na'u hookahi e painuu aku, E Kona Kaiopua I ka la'i e, O pua Hinano ua malie." Ke naue nei i ka aina e, Ka aina ao, aina aloha mai, ■ Kuewa no ma ka ,aina nei, Aina maikai e, aina hewa nae. Me na makamaka ame na hoalbha 1 hui pu mai me makou ka ohana ponoi o ka mea i make ko'u hoomaikai nui. Owau iho no me na.waimaka eloelo. H. JOHN AHU. Pahala, Kau, Dec. 27, 1907.