Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 8, 21 February 1908 — KA HOIKE PIHA PONO A KE KOMITE O UMI [ARTICLE]

KA HOIKE PIHA PONO A KE KOMITE O UMI

Koena mal kela pule mal. Ua lilo keia mau kumu alakai aelike i hoikeia ae la i kahua nui e haawi ai ko oukou Komite i na noonoo akahele loa ana no ka ae koke ana aku e hoopaaia o Mr. J. Lor Waliaeh malalo o ia kulana aelike ia manawa. Ma- ka noonoo akahele ana a ko oukou Komlte maluna o ua aelike nel, ua Jke iho la ke Komite ma ka Pauku 17, e hoomaopopo ana he palapala okoa aku ke hanaia no na mea 1 aelike ia e na aoao elua 1 kuleana ma ia hana; a oia auanei ka Aelike maopopo e kakauinoaia ai e na aoao eiiia, oia hoi o Mr. J. Lor Waliaeh ame ka Peresidena o ka Papa Ola; a ma ia wa hookahi no hoi, ua ike ke Komite he mea pono ke hoololi hou ia na Pauku 2, 3 ame 16 o ua kumu alakai Aelike nei ma ka aoao mai o ke Komite o Ehiku, i kupono ai me ka ke Komite i manao ai he pono ma ko J. Lor Wallaeh aoao, ka mea i kuleana e kakauinoa i ka Aelike e hanaia ana maialo o na olelo o ka Pauku 17, nolaila, ua a'o a ua hoonaauao aku ko oukou Komite ia J. Loe Wallaeh, e apono mai i na hooloii a ke Komite i hoomakaukau ai no ka Pauku 2, 3 ame 16. O ke ano nui o keia mau hoololi, oia no keia: Hoololi o ka .Pauku 2. *'E ae ka Papa Ola e loaa ia J. Lor Wallaeh i hookahi Ki o ka &uka pa owaho loa;" oiai, aohe i loaa ia mea iaia ma ke kumu aelike mai ke Komite mai o Ehiku Lala. Hoololi o ka Pauku 3. "E ae ia o J. Lor Wailaeh ame ke Komite o Umi Lala e holo i ke Kahua Ma'i Lepera ma Molokai no ka wae ana i na poe he umi-kumamalua e lapaauia ana e J. Lor Wallaeh." Hoololi o ka Pauku 16. "E hoomaopopo ana i na pono i hoakakala no J. Lor Wallaeh ma ka Pauku 2 o ke Kumu Alakai Aelike mai ke Komite o Ehiku Lala mai o Kaiaupapa." A o keia mau hoololi apau ua hookomoia ma kekahl palapala i hooma» kaukauia e ko oukou Komite ma ke ano he kumu alakai aelike ia, a i kakauinoa ponoi ia no hoi e J. Lor Wallaeh, e hoike ana i kona apono ana i keia mau hoololi a ke Komite l hana al no kona pono, a ua waihoia aku ia palapala e ko oukou Komite imua a ka Papa Ola. O ke kope o ua Kumu Alakal Aelike la a ke Komite i waihoi aku af imua o ka Papa Qla,«a i ka-» k&uinoaia ai hoi e J. Lor Wallaeh, ua hoopili pu.ia me keia, a'oia hoi kekahi hapa o ka Hoike a ko oukou Komite; a i hoailonaia "Hoike E.". ; (HOIKE E.) 1 KELA AELIKE A MR. WALLACH I, KAKAUINOA AI. Hoomakaukauia e na Komite Umi. O Makou, ke Komite o Ehiku, ma ka aoao o na poe noi he 527 o ke Kahua Lepera o Moiokai, ke apono nei i keia mau olelo ame ,na kumu aelike e lawelawe aku ai o . J. Lor Waliaeh i kana hoao lapaau ana, no ka hoola ana i na poe he umi-kumamalua I loohia i ka ma'i lepera, ma ke Kahua Hoomalu hoi ma Kalihi, Honolulu, e lawelaweia ai ia hana. 1. E hookoia no ka hoao lapaau ana ma ka wa e paa pono ai na hale ame na makaukau ma ke Kahua Hoomalu ma Kalihi, e like me ia e hoolahaia nei i keia \va.. 2. E hookaawale loa ia keia mau hale mamuli o kekahi Pa. kupono, me hookahi wale no wahi e komo ai, i paleia me elua pani puka; elua Ki like no ke pani puka ma\Vaho loa; hookahi hoi o ia mau Ki ma ka paa ana no ia a ka agena o ka Papa Ola ma ke Kahua Hoomalu; a o ka lua o ke Ki ma ka paa ana ia a J. Lor Wallaeh; a o na Ki o ka puka Pa maloko aku, me J. Lor Wallaeh no ia. O na lawelawe hana ana apau ma ka puka mawaho loa, e lawelaweia no ia ma na hora a ka Papa Oia e hoakaka ai, koe nae o J. Lor Wallaeh nona hoi i hoomaopopoia ai, ua hiki no iaia ke hele aku a hoi mai ma na hora apau me ke akeakea ole ia. 3. Ma ka paa ana o na hale i oleloia, e wae ke Komite o Ehiku maluna ae, me Ekolu Lala o ke Komite Umi, a o ko lakou mau hope hoi ame J. Lor Wallaeh, na Kauka ame ka Luna Nui 0 ke Kahua Lepera i umi-kumamalua poe e noho nei ma ke Kahūa Lepera i keia wa, a i loohia hoi i ka ma'i lepera, a o lakou hoi, mamuli o ka lakou ae maoli ana mamuli o ke kakau, e lawe ia aku no i na hale 1 olelola ae nei a maloko o ka Pa e hoopuni ana, ma ke Kahua Hoomalu ma Kaihi, Honolulu, no ka lapaauia ana e J. Lor Wallaeh 1 oieloia. 4. E kakauinoa pakahi kela ame keia o nei poe ma'i he umi-kumamalua i kekahi aelike, i hooialoia e kekahi Notari o ka Lehulehu, e loaa ka mana hookahi wale no ia J. Lor Wallaeh i oleloia, maloko o na hale i oleloia ame ka Pa, no ko lakou lapaauia ana, malamaia ana, ka ai ame na aahu ame ko lakou mau kokua, aole hoi e hoikeia aku kekahi hoohalahala 1 ka Papa Ola, a i ole ia, i kekahi mea e ae paha, aka ia J. Lor Wallaeh wale no. He mea keia e hookuu ana i ka Papa Ola mai kela ame keia koikoi mal o kela ame keia ano e pili ana i kela ame keia mea, oiai ia e noho ana mialoko o ua mau hale nei a pa hoi. 5. E ae kela ame keia pakahi o lakou, e noho malalo o ka lapaau ana ame ka hoomalu ana a ua J. Lor Wallaeh nei, <no ka manawa, aole e emi malalo o umi-kumamalua malama, aia wale no a hoike mai ua J. Lor Wallaeh nei imua o ka ?apa Ola, ua hoolaia e ia ua mea la i loohia i ka ma'i lepera, a ma ia ano, e nana pili oihana ia ai oia, e like me ka mea i hoakakaia mahope ae nei, a Ina ma ia nana ana, e ikeia ana, ua ola loa maoli ua mea ma'i la, alaila, e hookuuia oia. Ina nae hoi, ma kekahi manawa iloko o na malama he umi-kumamalua i oleloia, ua ole kekahi mea

a mau mea paha o ua poe ma'i nei, i ka lapaau ana 'ame ka hoomalu ana a ua J. Lor Wallaeh la, a makemake hui e laweia aku mailoko aku o ia lapaauia ana a hoomaluia ana, e hoike mai no lakou pela i ka Papa Ola ma ka palapala a ma o ka palapala afldevita la e hoohikiia ana imua o kekahi Notari kupono o ka Lehulehu, ka mea hoi e hoounaia aku ana e hooko aku i ko lakou makemake. I ka loaa ana mai o ia afldevita ame ke noi, "e hookuuia no ka mea e makemake ana pela, a e holhoi hou ia aku oia i ke Kahua Lepera ma Molokai. 6. E hoonohoia i papa nana o elima kauka, a he poe kauka laikiniia hoi lakou, a makaukau hoi i ka lawelawe ana i ka ohe hoonui ike, a na ia papa e nana i kela ame keia ma'i mamua ae o ko lakou komo ana aku iloko o ua mau hale nei a Pa hoi, a e hoopaa ana lakou ma ke kakau 1 na mea 1 'ikeia e lakou, me ka waiho ana ia mau mea me ka Papa. Ola, a o na kope hoi me ke Komite o Ehiku ma ke KaLepefa ame ke Komlje Uml ma Honolulu ne"!, a ia J. Lor Wallaeh no hoi. Mamuli hoi o kekahi hoike kupono i ua Papa Kauka Nana nei, no ka makemake ana o kekahi ina'i e haalele iho, a i ole ia, ua ola hoi, e nanaia no la mea e lakou a e waihoia ka lakou mau hoike e like me ia i hoikeia ae 1a maluna. O na ano ame na manawa o lea nana ana, e hoomaopopoia no e ua Papa Kauka nei. Kahi e nanaia ai maloko no ia o ke Keena Hoohuihui Laau ma ke Kahua Hoomalu i hoikeia ai ma ke kii o ua mau hale la. O na Ki o ka puka mawaho, ma ka paa ana no ia a ka Papa Ola, a o na Ki o na puka maloko, i ka Lunahoomalu no ia o ka Papa Kauki Nana. 7. E wae ka Papa Ola elua hoa oloko o ka Papa Kauka Nana i elua na ke Komite Uml, a na keia poe eha, e wae aku i ka lima. I 8. Aole aeia kekahi mea e komo, a e noho paha maloko o keia Pa, a i ole. launa pu hoi me kekahi mea e nohn ana malaila, ke ole e loaa ke kauoha i kakauinoaia e J. Lor Wallaeh i oleiola a i kakaukuaia e ka Peresidena o ka Papa Ola, » etaoin shrdlu cmfwyp vbgkjq 9. 0 na poe lawelawe, oia no, hooo elua kiai, a i ole, mau kahu ma'i e wae ponoi ia ana a e kaa ana hQi malalo o ka hoomalu kaokoa ana a J. I-or Wallaeh, a kaa hoi malalo o kana mau kauoha wale no. 10. Na Wallaeh i oleloia, e haawi 1 kapoha papalua ma ke kakau, no na meaai ame na lako apau i makemake ia, a nana e kaana a e nana l ke ano o ka hanal ana i na ma'i a peia hoi me na kulana oia kino o na ma'i, a pela no hoi kona lawelawe kuokoa loa ana ma ka lapaau ana i na ma'i. O ua mau kauoha, la, e kakauinoala no : ia e ka Peresidena o ka Papa Ola. 11. Na Wallaeh i oleloia e wae i na poe hoolako meaai, mai a lakou e kuaiia mai ai, e haawi aku ua poe kuai mea ai nei i na mea ai apau ma na opeope a puolo hol 1 allaia i kakau ia j ma ka inoa o Wallaeh i oleloia, a i ole ia, ma ka inoa paha o kekahi paahana ana e hoike mai ai, a ma na hora hoi 'e hoopaaia ana. 12. Mia ka waihoia ana mai o na bila kikoo kupono e ukuia aku no ua Wallaeh nei no na lilo o kekahi laau iapaau, a mau lako paha i hoohanaia ma ka lapaaula ana o ua poe ma'i la. 3. Ma na ano apau ,aole loa kekahi mea i pili i ka Papa Ola, e aela maloko o a i ole, ma ka launa pu maoli ana, a ma kekahi ano e ae p*ha, me kekahi paahana, a i ole, mea ma'i maloko olaila. 14. E kauohaia no ua Wallaeh nei, *» waiho mai i kela ame keia la I hoike ma ke k&kau, imua o ka Papa Ola no kekahl kumu, a i ole, he hoohalahala paha ma kona aoao, a e hoopaa oia maluna iho o ia mea i na mea apau i pili I ka Papa Ola no ia la i puka ai ka holke. 15. E ili ke koikoi apau maluna o ua Wallaeh nei, ame ka malama anrf i na poe apau ame na hanfit apau maloko o ua Pa nei. 16. Oiai, he ma'l koikoi keia, a he koikoi no hoi ka hoao lapaau ana ame ka malama ana, ua manao maoli i ia o J. Lor WallAeh e haawi i kona manawa holookoa apau no keia poe a e noho hol o ka Pa maloko hoi o na keena i hookaawaleia a i hoomakaukauia nona ame na kokua; ma ke ano nae e like me na olelo 0 ka Pauku 2 o keia Aelike. 17. E kakauia kela mau kumu aelike, ma ke ano kti i ke kanawai, a e aponoia a e kakauinoa, malalo o ka hoohiki ana ame ke sila o kekahi NotarU e ua J. Lor Wallaeh nei ame ka Papa Ola ma o kona Peresldena la. 18; E malamaia i hoike pakahi me na blla papalua no na hdblilo o keia hoao lapaau ana, a e waihoia aku hoi imua o ka Ahaolelo, Kau o 190&. Owau, o J. Lor Wallaeh, ma kēia, ke ae nei au 1 na kumu aelike apau 1 hoikeia ae nei, malalo hol o ia mau mea e lawelaweia aku ai ka'u hoao lapaau ana e hoola 1 na poe he umlkumamalua i loohia i ka ma'l lepera, a e lawelaweia ana hoi ma ke Kahua Hoomalu ma Kalihi, Honolulu. J. LOR WALLAOH. Imua o JOHN C. LANE, Lunahoomalu o ke Komite 10, Honolulu, Oahu. Honolulu, Oahu, T. H. Novemaba 27, 1909. (Aole i pau.)

Ua hoikela mai ma ka po Poakahi o ka pule i hala ua wa-hi koloheia ka luawal hookio elua a Mcßryde, oia ka luawai mauka loa e kekahi mea manao ino, a o ka laki nae aohe poino nui i loaa i ka luawai.