Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 14, 3 April 1908 — HE HOIKE I KA OIAIO. [ARTICLE]

HE HOIKE I KA OIAIO.

E Mr. Lunahooponopono o ke Kuokoa, Aloha oe:— Hq mau wahi lalani hua mele Iho keia i hooheno ia no Mrs. Atcherley. E oluolu mai e hoot komo hou iho ma kekahi o na koiamu L kaawale o ke Kilohana Pooieela a ka . Lahui; nona keia mau pua 1 omau ta penei: . Hamahamau e ka leo, E ka la kuhi lima, Mai kuhi mai oe, owau ke kolohe, ( O oe ke kolohe, o ka manu i Haiele». i He lealea maka, Noho ka ino iloko. No ka puoho hou ana mal nei o ke ahi a ua Madame pele nei, ma ke Aloha Aina o Malaki 14, 1908; nolalla, ,uja hoala hou ia mal ko'u noonoo, e huli hou aku e nana i na mea i hana la mai maluna o'u. Oia hoi na kaki 0 ka laau kaulana a Wallaeh, ke kahua la o ko'u kalaimanao i kinohi, a ua 1110 loa nae keia ahuwale ana ae nei & kela hoike manao o'u imua o kuu lahui ilihune i kumu wela loa no Mrs. M. H. Atcherley, a ke haawl okoa mai nei ia'u i ke Akua ona, a kapa ia mai ka oiaio he Nahesa kupaianaha no, aole i hewa ka honua ia'u i hewa ka honua ia oe e Eva 1 ko al ana 1 ka hua kapu mai ia wa mal no ka laha ana o na paewaewa a hiki mai i keia la. Ua ike pu iho no hoi wau ke hauhili pu ae nei kou kuakoko maluna o na Haku o ke Kuokoa no ka ae ole i kau hoolaha, malia paha, no ko lakou ike no 1 ka waiwai ole o ka pane, nolaila eia ko'u manao e waiho malie no kaua 1 ke kuleana o na ona nupepa, a mai manao no hoi oe he kohu ka hoolele ana o ka poka i hookahi no kahua e hoi ae no hoi oe i kahi o kau mau a-la e hookupu nei. Owau ka hiki mua I ke keena o ke Aloha Aina a ma ia pepa ua ae ia mai 4u e-hoike i ke akea, a ua ike ia hoi ia mea, aka i ka lua o ka manawa kapate ia mai hoi au ma kula, no ka paa hoi ia ae nolaila ua hele au e imi hau i kahua no'u, oia keia au e ike mai la aole nae i lilo ka hoole ia ana mai o'u e ke kapena o ke Aloha Aina i mea no'u e makawelawela ai a hu'e ae au ia mea o ke kulana no ia o ka Ona nona ia waiwai. Heaha no kou mea plena wale, a kapa mai oe i ka'u ike maka ana i ke kino o n'a mea 1 hana ia mai ma(luna o'u he nahesa au, ka! o ka ike >ia o ka lehulehu 1 ke ano o kou aio'ha lahui he aloha ma ka waha, hapapa nae na lima i na a-la nunui e hoonee ia aku ai, a e ola hou au imua o ke Akua o ka lani; aole loa au 1 aie • ka laau a Wallaeh o ko mau j lima no ka hoike o ka mea nana e I ohi mau na dala a'u i haawi aku ai j me ka maikai a pololei ua hooko ati e likle me ka'u i'ae ai, uku la; makehewa kou hoole manawalno, e hoopa'i ana no ke Akua i ka .mea hoo- , punipuni wahi au, pela no ko'u maI nao, o oe no nae ke loaa ana ia hoopa'i, no ka mea, o oe no ka nahesa oiaio, na ke lahui o kaua ē kaupaona no lakou iho. Ina no e hilinal ole i ka'u ikemaka, hele ae no e ike ia oe (Mrs. M. H. Atcherley) i pau, kuhihewa, ua lawa ke keiki Kauai me oe. Eia hou no keia mele o Mrs. Atcherley a Kamalii e ukeke nel Kulepe lua na ale o Kumukahi, E hookumu nei Kumukahi, Ino ae la ka moana Palauhulu. Ku ke ehu ka huhu o ka mea Hale. Nahaehae makawalu kona i ka la e Ua uina ka iwi o ka laau Kalokalo ehu ke kula maalo wai ole I ka inaina ou e ka wahine. He wahine oe he oolea nae ke kani puu. Ē ka wahine maikai e hoeml iho oe i kAu kileo a kupono, nana maikai mai no hoi paha. He a'o alo hoi ae no ka moana. he alaihi hoi au no ka lae iili, alaihAnae ka i'a kuku ko waha Kuu ola nookano 1 keia mau ia, wahi au, kahaha. Heaha hoi auanei ko'u hookano, no ka nui no hoi o ka Hoonee ia ana aku 0 na kakl like ole o ka laau i hoomankwanui ia ai, oia iho la no. Ina wau 1 moeuhane mua a i ole i mahu'i mua no hoi i kekahi poe i kamaaina i kau mau hana ina aole io no wau e hele aku imua ou. ina ua heie pololei aku au i kela kauka hope loa nana mai kd'u laau i palekana loa ai au, aole au i hoole i ke ola o ka laau a Wallaeh aka ua hoomaka mai no e maikai Mhi wawae aole nae i pau pono loa a oia hana pono ole hoi au, no- . lalla. haalele aku au ia Wallaeh. Ina oe aole i hoao mai e piepiele i ka laau ola, aohe no hoi paha he hooi paapaa ana. [ Kuu maka'u i ka hele i na kauka 5 e ae ma Honolulu ',aohe a'u olelo ia l oe no ia mea, no ke kaulana o Wal- ■ laeh 1 ka lehelehe o na mea apau. pela . i hele ia aku ai, a no ka holo pono ole o ia hana ana, ulu ae ka manao e huli i hou i kahi e pono ai, aia ma Honolulu i he mau hoike ko'u. i ike maka 1 kahi - o ka laau i ola loa ai au a hoi mai s la i.ka aina hanau nei, aohe e like me > kau he hookano iho la ka. Hookano , hoi ina he laau haawi wale mai, kae- - na ae au kelki Kauai Opihinui pololei. , Oia no hoi na Opihi i pau i ka laau a > olua, ke makemake mai nel oe e hooi kuku me a'u, he ae au 1 na he hooi <kuku ma na kino, na'u no ho! na ke keikikane. Pipipi ka maka o ka Holeu ma ka hookuku waiwai auhea au-

anei ko'u wahi waiwai i koe ua pau loa aku no ia olua i ka hooKupu ia. o kahi pono i keia manawa ea aia no i ka lima, hele aku no e nana a loaa lawe ae no ai, a no ka ai ana ae no hol a puka manao aku nei hoi i ke .keiki hookama a kaua I kawa, no ko ;hoolaha hoi paha aohe i lawa ka $400. jl& olua. nolaila manao au na'u e kokua aku ke hoi mai nae me a'u e iioho ai, ua makaukau au ina pahale e .hiki ai iaia ke noho ma na ano apau, J wahi kalaiwa kaa no hoi no'U, ma-u wahi hana ia loaa no kahi apana pailena me kahi waiu paka paakiki. No kuu holo Lunamakaainana, ea (Paewa ka ike a kou kii onohl. aole o'u -makemake e holo i Lunamakaainana. hou ae i kela hooiaha ma ke .Kuokoa o Malaki 5, 1908 alaila hoomaopopo pono oe 1 ko'u kulana e holo ai, aia ae au maluna, ma na rumi liilii. Heaha kou hauoii oie i k®'u holo aku I senatoa, manao au, ina au e la.nakila, o oe ame ka laau ola a WalJach ka'u pila kanawai mua loa ia e ,haawi ai i ko'u hooikaika ana i na la e noho ai ke Kau Ahaolelo, he laki hoi ia nou, eia nae piena loa oe ia'u, ! a ke kapaia mai nei ka ia o ka poe e koho ar*a ia'u he makapo, mai kapa ee i kanaka naauao o keia aina peia. he moolelo kaulana ko Kauai nei, he paakiki kana&a. E hoihoi oe i kau makasila iloko o ka wa-hi e noho maiie e like me ka manu -nunu, a mai haawi hou oe ia'u i ke Akua, o pepehi mai no auanei kou waha' ia oe. Eia ka pono nou ina he kalikiano oiaio ,oe, lawe, mai oe i ka ka Haku lesu olelo, ,oiai oia ma ka laau Kea, Kahea aku Oia i Kona Makua iloko o ka lanl, e aloha mai oe ia lakou nei, no kk mea aole lakou nel 1 ike i ka lakou mea e hana nel. Oia ke ano kupono o ke kulana o n& lede maikai, aka o kau nae e hana nei o ka hana a Pekelo hopu koke no i ka pahikaua a oki i ka pepeiao, i mea e oki ai keia hoopaapaa ana, nana aku kaua i ko ke Akua manao nana e kaupaona ia kaua, iiaiia e ikeia ai kou mama, ma ke ana, a pela hoi au, oiai ua ike ke Akua i na mea apau» Adios Mrs. M. Haaheo Atcherley ke huli hoi nel ke-keiki o ka aekai o Mokupapa ua ahiahi a hiki aku wau J ke kaona lululima pu kaua. KAMALANIKAPU, KEIKI KAUAI OPIHI NUI.