Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 20, 15 May 1908 — HULI HOI MAI NEI KA MAKAIKIU A. P. TAYLOR [ARTICLE]

HULI HOI MAI NEI KA MAKAIKIU A. P. TAYLOR

Maluna mai o ka moku Lawekoa Sheridan i huli hoi mai nel ka Makalklu Taylor mai ka Aina Puni ole mai me ke ola ohaha lamalama mai*kai mahope iho o kona hoohaia ana aku nei he mau la lehuiehu malaila. Aohe ana meahou ano nui i ike e piii ana i na aumokukaua olai, i ka la 1 haaiele aku ai ka Sheridan ia Kapaiakiko no Honolulu nei ia Ia no i komo ae ai ke aumokukaua no ka Ipuka Gula o Kapalakiko. Mamua o kona kau ana mai I ka moku ua huikau a launa pu oia me na komlte hookipa o ke aumokukaua a i kona nana aku ia lakou ua nui ko lakou hooikaika ana ma na ano apau e lilo ai ko Kapalaklko hooklpa ohaoha ana i na kanaka o ke aumokukaua i mea ano nul a holopono e kaulana ai o Kaleponl a he mea hoi l hana a 1 Ike mua ole ia I na au hooponopono aupuni i hala: a mamuli o kona ike llhi ana aku la. i ka lakou mau hoomakaukau ame na hooponopono ana e loaa al kekahi ike hoomakaukau no ka hookipa ana mai i ke aumokukaua ke hikl mai i o kakou nei, i ko kakou mau komite hookipa, ma ka malama ae nei o lulal he mau pule helu wal© no koe a hlki mal. "Ua launa kukaiolelo au me kekahl o na komite o Kaleponi," wahi a ka Makaikiu Taylor, "a o ka lakou I hoakaka mai al ia'u lkawae hikl mal ai ke aumokukaua i Honolulu nei, he mea pono no e hookipa ia mai na alilkoa ame na koa, na luina a pela aku, e like no me ke ano i kamaaina ia kakou ma ka hookipa ansl. E haawiia na i mau ahaalna ma na wahi llke

ole o ke kuianakauhale, na aha hulahula, na hula ku'l, na lealea like ole 0 Hawaii nei I kupono e 1110 ai ia i mau mea hoohauoli i na koa mallhlni ke hlki mai. "Ua lilo 1 mea paanaau loa i na koa na lealea Uke ole e hana mau ia nel ma Hawall nel, a oia mau lealea ka lakou e kau nui mal la e ake e ike, a he mea hoohoka nui loa aku 1 ko lakou mau noonoo ke hooneleia aku lakou ia mau lealea apau 1 ko lakou wa e hiki klno mai ai. "O keia na manao hoakaka a na komlte ia'u, a i ko'u noonoo ana ua pololei ko lakou manao ana pela. "Ma Kapalakiko ua kukuluia he mau Ahahui no na koa kahi a lakou e hele aku ai e manawa ma j ka hoolkalka klno, ka lealea ame na ; hana kupono e ae no lakou, a he mea pono no ke hoalaia kekahi o ia mau ano Ahahui maanei no lakou. "He mau kahua akea kekahi i waiho hamamaia i wahi no īakou e kukulu ai i ko lakou mau halelol* a o ka Paka o Aala kahi kupono loa no la ano hana a e hookaawale loa ia kela wahi no lakou i lilo ia I wahi hooikaika kino malkai loa no lakou. "Ua wehe hamamaia na kalapu o 'Kapalakiko no na allikoa, a me ke kanalua ole e wehe pu ia aku ana no ia mea no lakou maanei. Ma4nua o ko'u haalele ana aku ia Kapalakiko ua hooialaia e hookaawale aei i mau kaa kuikawa no ka halihali ana i na kela ma na wahi like ole o ke ■ kulanakauhale. "He maopopo loa e nui ana na papa

ahaaina ame na hookipa lehul».-hu e haawlia aha i na allikoa a hv moa pono no e hooponopono pu ia i w«hi kupono no na koa i hoopaaia ame nt lunakoa hoomalu, a o na aha hulahula e weheia no lakou he pono no ke wehe palua. pakolu a pahala no ka mea a<>le e pau ana na koa i ka iele iuka net apau loa 1 ka manawa linokafil., a he hana kohu ole ka hoikeike hapa ana i na leaiea. i kekahi hapa wale no o ke aumokukaua a ka* kekahi. he pono e hoolkeikeia ia lakou apau. "He nni na komlte Hke ole i kohoia a no na hana like ole lakou 1 kohoia al no ka hoolaulea ana i na ltoa tna Kapalak|k<y a pela aku ana no ma Honolulu nei. a he haawina hookahi no ia i lawelaweia ma n* wahl apau a ke aumokukaua i kipa ae ai. "Ma na aha hulahula © haawiia ana he mea maa mau no ke komo pu ana mai o na kanaka koikol o ka aina me ka lakou mau wahine 1 1110 «U ka hulahula i hana hauoll nui ia. Ma Kaleponi apunl ua hanaia peia a he mea pono no e hana pu la pela maanei.

"Ua hoakaka ia ae kekahi mau manao hoolala e hanaia kekahi mau hoohiwahiwa me na pua. Ma na awa kunioku ma Kaleponl Hema ua hoio aku na moku ame na waapa iwaho ma ke alahele o na mokukaua a lulu 1 na pua roBe maiuna o ke kai a he hoohiwahiwa iho la ia i ka manao o ko laila poe. A i ka nana aku he hana kupono no ia e hanaia maanel ma ka holo ana o na mokuahi llilli mawaho aku o ke awa i ka wa e hikl mai al ke aumokukaua a hoolei aku i na lei maluna o ka illkai 1 ka wa e komo mal ai ke aumokukaua, a o ka oi loa aku paha o ka pono e kauia na lei mai mua a hope o na kla o ka mokulawehae ma ke ano e holk« aku ana I na kanaka oluna o na mokukaua i na manao hooklpa ohaoha o ko Honolulu nel poe no lakou. "'Aoh« noonoo nui la o ka hoolako ana aku i na koa me ka walona ma Kapalakiko, ma na wahi wale no ia i aeia e haawila 1 na kanaka o ke aumokukaua. Ina makemake na kanaka i ka rama, ua hlkl no ia ke ioaa ia lakou ma na wahi maa mau ia aohe ma ka hoolako maoli ana aku ia mea no lakou. "Ma Kapalakiko ua na lt>o ponopono ana a na komite uwao he mau hooponopono maikai, no ka mea, i ka wa e ulu mal al na ku-ee mawaena o ka makai ame na koa ua hooponopono kokeia no ia mau paee me na lunakoa, a nolaila aohe nui o ka haunaele. "Aohe mau haunaele koikol i ikela koe wale no kela haunaele ma Banta Babara a o ke kumu nul no i ulu mai ai no ke kaki nui loa ia o na koa. ua pil loa ke kuai o ka rama. »» /.olaila ua wawahiia ka hale inurama e na koa, a ua manao au ua pono no ka wawahiia ana o kela hale inurama. "He nui a lehulehu loa ka poe ike pelepele, kuikui puupuu, hakoko a pela wale aku maluna o na Hiokukaua a e nui ana no na hoonanea ma keia laina o na lealea. '•Xui no na makalkiu kaulana o na lahui kanaka like ole a'u I halawai ai ma Kapalakiko a mai a lakou nnl I loia mai al kekahl mau Ike hou ia'u e piii ana i na hana apakee a na koa o ke aumokukaua. Ina no ko iikou hi!:I klno mai i Honolulu nel e ik» 1 ana lakou i na ano hana like ole. la'u i haalele aku al ia Kapalakiko ua hele ko laila poe a hae e ake ana o ke ku ae o ke aumokukaua, a o ka Kapalakiko hookipa ana i na aumokukaua ke manao nei au oia no kekahi hookipa hanohano loa i hoomakaukaula." I Kapalakiko ka Makaikiu Taylor i ka wa i hiki ae ai ka Hihopa Harris. a oia me na hoa makalklu o Kapalakiko ka 1 kli i ka Blhopa a hoihoi aku lala me ka palekana 1 Berkeley.