Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 21, 22 May 1908 — HE AWAAWA KA HOOMANAWANUI, HE MOMONA NAE KONA HUA. [ARTICLE]

HE AWAAWA KA HOOMANAWANUI, HE MOMONA NAE KONA HUA.

0 kekahi keia o na olelo noeau i ikeia maloko o,ka Baibala, ka "buke i kapaia, ka buke o na buke, a o ka olelo hoi a ke Akua. Ke nana i na aoao apau o ka hoomanawanui, ua hiki ole ia ka;kou ke hbole ae i ka oiaio o ia mea he awaawa a he mulea, no jka mea mamuli o keia mau ano iloko o ka hoomanawanui, i kiola wale ia' aku ai na manawa maikai, i hookuiheia ai na noonoo, i ala mai ai ua manao kunukunu a ike ole i ke ko ana o ka "mea i oleloia; he ono a he momona kona mau hua. 1 kainailio ae la makou maluna o keia mea he hoomanawanui, mamuli o ka meahou hoohauoli manao i hoopukaia aku ai ma ke Kuokoa'i hala e pili ana no Lot Kalani Kaulukou, kekahi o na pulapula Hawaii nona ke kalena himeni e ku'i la ke kaulana ma Europa, a'īlana hoi e lawe hele la i ka inoa ou e Hawaii ma na aina e. Aole paha hoi e nele ana ka oleloia mai, mamuli p ka haawi ana o kekahi mea i na kokua ana iaia, ke kumu o ka hiki ana i keia keiki Hawaii ke loaa keia kalena ike, a pela no paha hoi kekahi poe keiki e ae ina e loaa like aku keia pono ia lakou. Aōle nae makou i poina no kekahi mau keiki Hawaii i hoounaia ai ma na aine e, no ka hoonaauaoia ana ma kekahi mau ike o keia noho ana, mamuli o ka haawiia ana he mau kokua ana mai kekahi poe aku no ka huli ana 1 ka ike, aka ua hoomaunauna waleia ka luhi, ua huna waleia ke kalena i haawiia mai no ka hoopukapuka ana aku, a ua nele ka ike ana i na hua ohaha momona o ka noho hoomanawanui ana e imi a e huli i ka ike ame ka naauao. Aole nae i pau loa ia mau keiki i ka lilo i mau kalena hoohana oleia, a o ka mea no i malama pono i kana kalenā, eia oia ke ohi mau nei a ke āi mau nei i hua momona, no ka mea aole loa he mea nana e hoohoka mai olelo. Mamuli o ka hoomanawanui, i loaa aku la ka ike himeni ia Lot Kalani Kauiukou, mamuli o ka hoomanawānui i ikeia ae la kona ikaulana, a mamuli no' o ia ano hookahi, e lilo auanei oia i kanaka lako a kuonoono mā keia mua aku. Aia no iloko o kela ame keia mea a ke Akua i hana mai ai, he kalena nana e hoohana ai, a ina i hookahuaia ia kalena maluna o ke kahua o ka hoomanawanui e ohi mau ana no oia i na hua momona, aole hoi o ke alualu mau ana i ua manu lele manawa, ame na kulana hanohano a kiekie, he mau mea hoea wale mai no ia ke hoohana ponoia ke kalena iloko o kela ame keia kanaka a opio paha. Aia he heluna nui o na keiki "Hawaii ke noho hoomanawanui mai la ma na aina e no ke alualu ana no i keia mau hua momona, a mea hoi na Hawaii nei e haaheo ai, ka ike ana i kekahi mau keiki, e noho mai la ma kekehi mau han/\ poo o Amerika i keia la. Eia pu maloko nei o ka lepo aloha o Hawaii he mau keiki, a he nlau kanaka i loaa na kalena kupono loa no ka hoopukapuka ana, a ina e malama ponoia ka hoomanawanui, a hoauheeia aku na luaiele ana o na manao, ke alualu ana i na hana hua ole o ka pouli, e hoea aku auanei lakou nia ka puu oioina o ka lako, ame ka hauoli, a o na hua momona iho la no ia e imi nuiia nei e kakou, a e loaa ole nei 110 ma ia luili ana. ■ »> ♦ *■ He kulana kupilikii ke halawai aku ana me na elele Hawaii o na aoao kalaiaina Repubalika ame Demokarata e holo aku ana ma ka lakou Aha Elele e noho mai ana ma Amerika i keia makahiki. Ua ike mauia ko ka aoao Repubalika lawe ana mai i kekahi mau keehina e kupale ai ma ka aoao o ke kopaa, eia nae o ka moho Peresidena a lakou e holo aku nei e wae, oia o Kakauolelo Taft, he makemake oia e nookuu waleia ke komo ana o ke kopaa o Pilipine. O na elele L>emokarata kekahi i makemake i ka loaa ana o kekahi mau kupale ana no ke kopaa, eia nae ua ike mau ia ko Balaina manao hoakaka akea, ka moho a lakou e hookikina ia aku ana no ka wae ana iaia i moho," no ka wehe hamama ana i ka ipuka o ke kopaa no Amenka. — ..." He moho 0 Lunakanawal J. L. Kaulukau no ke kulana lunakana\va{ iiia' kahi o Lunakanawai Hapai i waiho mai ia kulana, a o ka makemake a ko Hilo poe, aia no maluna o kekahi mau haole kamaaina o kn Ua Kanilehua, aka ina e nanaia ke kupono o keia mau inoa, a i kulike ai hoi me ke kanawai i hooholoia ai e ka Ahaolelo Kuloko, o ka poe i loaa na laikini loio, o lakou ke hookohuia aku ma na kulana īunakanawai, aole he mau hoohalahala ana no Kaulukou, a ke nana aku i ka moolelo o kona noho oihana ana, e ikeia aku auanei, oia hookahi ke kanaka Hawaii e ola nei i keia la, i nohoia na kulana like ole iloko o ka aina nei, a koe aku ka noho Kiaaina «q Hawaii. — Eia no ka Cofer o ka Papa Ola ke imi mai nei i na meia e hoomaemaeia ae ai ke o Honolulu nei, o keia manao ona, oia no ka imi ana i na mea e hiki ole ai i na makika ke hoopunana ma na wahi opilopilo, a ma ia ano iho la. ua ae mai nei ka oihana Lawe Opala e ko'mo a e kokua pu ma keia hana, a me ke kanalua ole no hoi ke olelo ae, e maemae aku ana na wahi i ikeia he niau punana no ka makika. : H- : ►Eia no makou ke kauleo hou aku nei i na makamaka e hoouna mai i na hookaa dala ana o ka nupepa Kuokoa ma ka inoa o ka Lunanui o ka Hui Hawaiian Gazette Co., Ltd. A i ka hoouna ana inai no hoi i na palapala ame na meahou, he pono no ke kakau i na ihōa ponoi o hiki ole auanei ia makou ke hoopuka aku ia mau leka a oia mau meahou paha maloko o ka nupepa. / ; - O ka papu o ke Awalau 0 Puuloa, a 0 ka Palekai o Hilo, o na wahi keia nana e hoolako mai i na kanaka i ka hana iloko o keia mau Ja aku of ka poe maka'u ole no i ka hana, a o ka poe piikoi ole, o no ke ku ana imua o ke alo o na haku, a ma na huina alanui no ke pokakaa a kekahi poe a po ka la.