Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 23, 5 June 1908 — KAKOOIA KE KANAKA MA KANA HANA MAIKAI. [ARTICLE]

KAKOOIA KE KANAKA MA KANA HANA MAIKAI.

Oiai e noonoo ana na aoao kalaiaina i mau moho no kekahi mau kulana ilpkp o k;? Kalana no ka holo ku-e ana i na luna aupuni e noho nei i keia manawa, ua hoea ae la ka inoa o Oscar Cox, ka Hope Makai Nui o ka Apana o Waialua, ma ke ano oia ka moho kupono loa ma ka aoao Repubalika e holo ku-e ai ia laukea no ke kulana Makai Nui no ke Kalana o Oahu nei. Ua manaoio loa kekahi puulu, oia ke kanaka kupono loa iwaena o na kanaka Hawaii, i oi ae mamua o kekahi mau inoa e ae i wawa ■waleia ae ai iloko o na Repubalika. Ma ka puka amaka ana ae nae o kona manao maloko o kekahi o na nupepa haole e like me ka makou i hoike aku ai ma ka pule i hala, ua ikeia kona manao hoakaka a alakai paauao, ma o kona kakoo ana aku i ke kanaka ma ke kupono ame ka maikai o kana lawelawe a hooko ana i kana hana. Ke olelo nei oia, he kanaka hoopono maoli o Makai Nui laukea, a o ka hana a kela ame keia makaaainana Hawaii maikai, oia no ke leu ana mahope ona. E lilo i loina alakai naauao ka haawi mau ana aku i na kakoo ana i ke kanaka i hoaoia a ikeia kona kupono. O keia kekohi o na loina ano nui e pono ai i na kanaka Hawaii l:t lawe mai a noonoo iloko o kefa mau la e nele aku nei imua, a e hoo« kokoke mai nei hoi no ka wae ana ae i na moho na lakou e hoopiha aku i na makalua o kela ame keia oihana aupuni i kaa aku iloko o ka mana o ka poe koho baloka. Aole i pili wale no i ke Nui o ke Kalaiia, aka ma kela ame keia kulana i kuleana ai ka poe koho baloka ma ke koho ana i na kanaka kupono no ka hoopiha ana ia mau wahi. O ko Oscar Cox hoike ana ae i kona manao kuokoa, ua rmaopopo loa, kona kakoo ana i ke kanaka ma kona kupono me ka nana ole i ka aoao kalaiaina, oiai he Repubalika oia, a he Demokarata hoi ko ka Makai Nui laukea, a i ka nana ana aku i ke ano rfiaoli o keia manao hoakaka ona, e kauoha okoa aku ana ia i kela ame keia mea koho baloka e koho wale no ma kona ano kupono, me ka nana ole i ka aoao, ke loaa ole he poe kupono wale no iloko o kekahi aoao hookahi. Aole nae e nele ana ka lawe ana mai o na apao kalaiaina kuloko he mau moho na lakou no na kulana apau e alualuia nei, a ua kau aku ke koikoi maluna o ia mau aoao o ka wae ana i mau kanaka e liiki ai ke ume aku i ka noonoo o ka poe koho baloka, mamuli o ko lakou kupono.

O ka noho lunakanawai apana o Kona Hema ka noho e waiho hakahaka nei i keia manawa, a o ke kulana hoi i waihoia mai na Lunakanawai J. L. Kaulukou e lawe ke makemake oia. Oiai nae he inoa e ae kekahi i noi ae no ia wahi, nolaila ua hoole aku o Kaulukou ika holo ku-e ana i ke kanaka o kona ili hookahi. Me ke kanalua ole no nae ke olelo ae, e waeia ae ana no kekahi o 'na kanaka kamaaina o na Kona no ka hoopiha ana aku i keia makalua, a o ua kanaka la, he mea makaukau i ke kanawai.

Ua ku'i aku ke kaulana o na keiki Hawaii ma ka hoohei kipukaili a hiki i Waiomina, Amerika kahi malama mauia o na hana hoikeike hoohei pipi, a ua loaa mai nei he konp mailaila mai no ka holo ana aku o kekahi mau Keiki Hawaii. Aoje no o makou kanalua no ka hoi mai o keia mau Hawaii me na lei o ka lanakila ma na hana hookuku o kela ame keia ano, oiai ua maopopo loa no ko na haole wahi makaukau i hiki ole ke pilipili mai me ha keiki Hawaii ma keia hana. Paiia ke oolea! kiiia ke kaulana ou e Hawaii!

Ma ka ahaolelo aku nei i hala i hanaia ai he kanawai e papa ana i ka hele auwana wale ana o na kamalii i ka po, mahope o ka hala ana ona hora kupono. Oiai nae aole he ikeia oka hookoia o keia kanawai, nolaila ina eia na kamalii ke pipili nei ma na hale holele' kiiaka me ka ukali pu oleia e ko lakov\ mau makua, he mea pono no e ikeia ae kia waiwai o ke kanawai i hanaia ai, ma o ka hooko ana aku, ina paha he maikai ka hopena e loaa aku ana i na kamalii ma keia kanawai.