Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 34, 21 August 1908 — KA HALAWAI A KA PAPA LUNAKIAI Makaukau Ole ka Hoike a ke Komite Ninaninau no na Mea Pili i ka Makai Nui. [ARTICLE]

KA HALAWAI A KA PAPA LUNAKIAI

Makaukau Ole ka Hoike a ke Komite Ninaninau no na Mea Pili i ka Makai Nui.

Ma ke aliialii Poaleolu nei i malama ae ai na Lunakiai o ke Kalana i ka lakou lialawai e like me ka maa, aole i loaa aku ia lakou ka lioike e pili ana i ka hihia o laukea a na Komite Kalana i noii ai. O Kealoha ka lunahoomalu o ia Komite, a wahi ana aohe i akoakoa ae na Komite e kakauinoa i ka hoike, he 86 aoao pepa i piha i na oleloike, aoha nae i .makaukau. Wahi a ka Lunalioomalu Hustace i h'-3 aku ai ia Kealoha o ka hana nui a ka halawai a ka Papa i kaheaia ai, oia no ka hoolohe ana i ka hoike a ke Koinite no ka hihia o laukea, i hiki ai ke laweia a noonoo, i ole ai e o-a ia hana i na hana e ae e lawelaweia ana e ka Papa i ka halawai e hiki mai ana. Ua hoakaka aku oia ina ua pau kela ln» : ke ike kakauia e pono ia e haawi aku i na K6mite e ae e kakau mai i kt lakou mau inoa mahope o ko lakou ! apono ana i ka hoike i liiki ai i ka Papa ke lawe a noonoo. O ka pane a Kealoha, aohe i makaukau, a he pane ia nana i hookahaha loa aku i na lala e ae o ka Papa, oiai na lioa e ae o ka Papa e ake nui ana 0 ka waihoia aku no ka noonoo ana. Ua wawaia ae ua makaukau ka hoik» pia ka Olelo Hawaii aohe nae i unuhi ia ma ka Olelo Beritania. 0 kekahi hauwawaia ua makaukaa no ka hoike aka mamua o ke kakauI inoa ana, ua makemake kekahi o na | lala o ke Komite e hoololi i kona maj nao ma ka lakou mea i noii ai. A no i kela makaukau ole ua olelo aku o Kealoha ia Hustace e makaukau ana ka hoike ma ka noho hou ana mai o ka halawai ma ka Poakolu la 26 o Augate. Ninaninauia ka Hoike Makai. 0 kahi kuinuhana wale no nana i hoala mai i na paio ana oia no ka itamu o $196.25 i hoolilo ia e ka oihana makai iloko o ka malama o lulai, maluna aku o kona haawina. Na Cox, ka mea nana i waiho mai ka hoike i wehewehe mai he mau hoolilo ia i how liloia aku i ka wa o ke aumokukaua i ku ai i Honolulu nei. Ua liooia inai oia e ukuia aku ana ia huina e ka hauwina da)a o ka malama o Augate nei. Ua makemake ka Lunalioomalu e ik«} peliea la i hooliloia ai kela huina a ot aku mamua o ka haawina dala o k«i maiaina o lulai. Nja C'ox i weheweho inai he mau elala ia i hooliloia no ka hana hou ana ae i kekahi mau wahi hemahema o ka halewai, i hiki ai i na makai ke moe malaila i ka po, i ku makaukau mau lakou i na wa apau e makemakeia ana oiai ua laweia mai kekahi poe makai mai na kuaaina mai 1 mea e hoopuipui ai i ka puali makai i ka wa e makemakeia ai no ka hanu, a 110 ka pono o ia poe he pono e hoomakaukauia i mea ai na lakou a i wahi moe. Ua manao o Hustace aohe waiwai o kela hana i hanaia ai, oiai ua hoolako mai no na moku i na makai no lakou iho. 0 ko Harvey manao hoi e haawiia i haawina dala kaokoa mawalio ae o ka haawina kumau i mea e uku aku ai i ka hakahaka o kela huina dala. Ua manao oia ua kupono maoli no ka hooliloia ana o kela mau dala inalalo o na liumu kupono oiai o ka hana no ia a ka Makai Nni o ka hoomakaukau ia mau hemahema no na hana kupono i manao ia. Ua hoakaka pu mai oia iloko no o keia makahiki e nee nei, ua koe nui aneane he 1 kauk'ani dala ke koena o ka haawina dala o ia oihana. Ua hoakaka mai o Hustace he pono no e koe kekahi haawina dala o Augate nei i hiki ai ke hookaaia kela inau hoolilo. 'Ua kakoe nui oia i ka Cox mau hoakaka, no ka mea, ma kekahi mau keena oihana i ka wa e ike ai na poo o ia mau oihana i kekahi mea kupono e hanaia, ua hele aku ia i ke Komite nana e lawelawe ana na hana o ia oihana a waiho uku i na mea kupono ana i. manao ai e hanaia, i kumu e ike mau ai ka papa i na mea kupono i makemakeia no ia oihana ame na hoolilo no ia hana. O ka Makai Nui aole oia i hana pela, aka ua hana aku oia me kona manao me ka hoolilo a oi loa aku mamua o ka haawina dala. ¥a noi si Cox. ua hooholoia e

ukuia aku kela mau lilo mai ka haawina dala aku o ka malama o Augate nei; ua koho na mea apau a koe o Harvev. Hoomaemae hou ana i na uwapo. Xa Lunakiai Cox i hoike mai ua inakemake kokeia ka hana hou ana i ke alahaka o Waimea. He pouo e hookomo houia i mau kua hou oiai o na kua ma na poo ua popopo a palahe. He 300 kapuai a oi ka loa o kela alaliaka, a o na lilo e aneane ana ia i kahi o ke kaukani dala. Ua manao o Archer, e waiho iki ia kumuhana no hookahi pule a ma ka Eneginia Gere hoakaka ua nanaia kela 1 alahaka a ua ikeia he pono ke haua kokeia; ua ike mua oia i ka poino nui 0 keia alahaka aole nae i hoomaopopoia a hiki mai la i keia wa, a he pono e liana kokeia no ka pono kaahele o ka lehulehu. Ua hooholoia he $1,000 no ka liana, hou ana i kela alahaka, a e hana koke ia aku ana. Na Lunakiai Pem i noi mai e ninau ia aku ko ka Loio Kalana manao e pili ana i ke Kanawai Kulanakauhale e kau palena ana i ka pono o ke koho ana no na luna Aupuni Kulanakauhalo 1 ka poe wale no i hoopaa i ko lakou mau inoa elua makahiki i hala ae nei. Wahi ana e haawi ia ka manao no ke alakai > i ole kuliikuhi ana paha i ke Kakauolelo Kalāna oiai, kokoke loa oia e lioopuka mai i ke kukala koho baloka. Makemakeia e hoao i ke Kanawai. % O ko Archer manao hoi he mea pono e noi ia aku ka Loio Kalana e lawe ae i ka hoao ana i ke ku i ke Kanawai o ke.Kanawai Kulanakauliale imua o ka Aha Kiekie. O ka Hustace pane aole na ka Papa Lunukiai ia hana o ka hoao ana i ke kanawai, a eia no lioi, ua maopopo no iaia ua laweia ae kekahi hiliia no ka hoao ana a e laweia ae ana iloko o hookahi a elua paha la. Ua manao o Dwight ua lawa na pilikia a ka Papa me ka huli hou ole aku i mau pilikia hou. Hoomano mai la no Archer i ke noi ana ua manao oia wahi' ana, lie mea maikai no ka Loio Kalana e hoao i kela kanawai. "Ke hoao nei oe e hookahuli i kou aupuni ponoi," w T ahi a Hustace ia Archer. "E lilo ana oe i mea hookahuli aupuni ina oe e hoomau loa ana i 'kela manao ou." Hana Ana i na Alanui. ITa makemake o Harvev e ike ina e laweia mai ana ka noonoo ana no ka hoakea ame ka hana hou ana i ko Alanui Lealii, a na Hustace i pane aku aia a pau ka hanaia ana o ke alanui ma ke ahua o W r aialae. Na ka Lunanui o na Hana o ka Lehulehu i hoike mai i ka Papa o ka hoololiloli ana i ka aina no ka hoopofolei ana i ke alanui Papu ma ke alo o ka aina o Joseph K. Aea ua pau i ka hanaia. Ua ae pu ka Bishop Estate e hooloihi aku i ka hooli'malima ana i ke Kalana no eono mahina no kela apami aina ma ke Alanui Keawe oia kahr i hoohanaia no ka hoahu ana i na lepo i eliia o ke awa, mamuli nae o ke kunm na ke kalana e hoopiha i ke alauui Kakaako mai ke alanui Pnowaina a. l'iikī i ke Alanui Halekauwila. He lioohalahala ka i wailio ia mai e ('. Lai. Young, he mea kanu laiki no Heeia no ke okiia o kana mau kumulaaui e na limahana aupuni e ulu ana malun{j o kona aina. Wahi a ka Eiieginia Gere, ua komoia ka aina o ka mea lioopii mahope iho o ke kukakuka ana me ia me ka inanao e liiki ana paha ke hanaia i alanui mai ka lua pohaku niawaena aku o kela aina ona. Ua īwole mai kela Pake, a o ka pomaiT:af nae i loaa aku i kela Pake ua pau na lanatana ame na kolu i ke okiia o kona a>na a he koe ana ia o iwakalua a kauakolu dala palia iloko o kona pakeke aole e hoolilo ia, oiai ua pau ia i Tie okiia. v Haawina no ka Malama o Augate. Oihana Alanui $5004.31 Alanni Moiwahine 492.25 Oihana Lawe Opala ...... 421.87 Alanui Apana o Ewa 1047.35 Loio Kalana 5,86 Uku Koronero 60.00 Alanui Apana o Ewa...... 239.60 Ukuia na bila o.lulai. Alanui Apana o Ewa .... "97.89 Komisina Ohi i ua Auhau Anhau Alanui Apaua o _. . . .. 644.35 Honolulu , Oihana Makai PITTSBURG, Aug. 20.—Ua hopuia m , nehinei o Saro >» Kepan. mamuli o ka hoolmoi.a o kana hana ka hiki »■>» mai iaoel °' a "° ■ ana i ua meahuua a ke aupum . ke an „ oka l,ana ana ina puk lU ..ah. loloa. O ka hana ana'me ke kii ole he hoana ia ma ka moku « ke panana ole. —Howard. Aohe ke keiki a ke kauka mamuli o ka ma'i, aka mamul. o ka laau. —Tamila.