Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 36, 4 September 1908 — KA MAKAIKIU NIKOLASA KATA KA WELI O NA POWA [ARTICLE]

KA MAKAIKIU NIKOLASA KATA

KA WELI O NA POWA

MOKUNA X. KA PALAPALA HOPU. I ka pau ana o kana nana ana i ke kino mmake, pinana aku la ma ka pali kahi e ulu ana he nui na laalaau liilii; a mamuli o na !aau ame kahi kukui makai ana ua kau aku la oia iluna, aole nae kahi ana i iho mai ai. Hoi loa aku la oia i ka hale o Mr. Sanatona, mahope o kona hele ;i\i i ka hale o Mr. Ri. Wehewehe ae la oia i kona mau aahu pulu a , ,nio iho la i lole hou a i ka pau ana hele aku la oia a ma kahi o ke , apuahi hoopumehana noho iho la e olala i kona ma'u lala ua liele a haukeke i ka iniki a ke anu. llookani aku \a oia i ka be\e, 'a emoo\e oU\ mai ana o Chika. "Auwe ua hoi mai nei ka oe," wahi ana. • "Pehea kau huakai? "Manao au ua lawa ka kaua huli ana i keia hihia a e pono e kii valapala hopu i keia manawa," wahi a Kata. L'a hoomaka aku la oia e wehewehe i kana mau mea apau i ike ma kana huakai i ka ululaau e like me ia a ka poe heluhelu i ike r. v,a ae nei. , Pololei kela, v wahi a Chika, i ka wa a Kata i kamailio mai ai ka palapala hopu. * "Ia Lunakanawai Makini paha e kii ai?" wahi ana i ninau aku ai. "Ae; he mau hora wale no e holo aku ai ma ke kaa a hiki ilaila, v.a maopopo loa ia'u e loaa aku ana no oia i ka hale i keia po. Ma- • : j au e hiki aku ana maua nialaila i ke aumoe." 'Owau kekahi e holo pu ana?" "Aole, na Mr. Ri au e lawe ana. \j-j ( ,ia ke hana mai la i ke kaa i nei manawa. O.ko'u hoi koke ana v ai la no ia mai ka hālekaa mai." • Xau e nana ae na mea o hope nei. Aole o kaua makemake e i; ahuka kekahi mea mai ia nei aku." "Aole; apopo no noho ka Aha Koronero." I kela manawa lohe .iku la laua i ka nakeke mai o ka huila kaa mawaho o ka puka. Hopu ae la o Kata, i kekahi puolo iluna o ke pakaukau a puka aku la iwaho. 1-Ie minute mahope iho aia laua me Mr. Ri ke laweia la malvna o ke kaalio no K:alifonadela kahi o ka Lunakanawai Makini e n.iho ana. He loa no ia alahele a laua i holo ai, aka mamuli o ka eleu o na iio o Mr. Ri ua hiki aku la laua i ka hora umi-kumamakahi o ka po, a «. ka laki loa aole i moe ka lunakanawai, e ala mai ana no. I ko laua hiki ana aku e ala mai ana no oia iloko o kona keena liuke a e heluhelu ana. Ma ke alahele oiai laua e holo ana e noonoo nui ana oia i na mea ano nui ana i ike ai iloko o ka ululaau. Oia ka Kata moolelo o ke kamailio ana ia Mr. Ri ma ke alahele, a ua manao mao\i no o Mr. Ri o Lalana ka mea nana i pepehi o Ha--1 »ati Sanatona, a ua nui kona kaumaha no kona hoapaio. Aohe ī ha'i iki aku o Kata iaia i kela mare malu ana o Mona ma me Lalaua. . . "Aloha ahiahi, e Mr. Ri," wa-hi a Lunakanawai Makim, ī ka wa a ka Loio .i komo aku ai ( iloko o ka rumi. "E Mr. I<ata," wahi a'na, "ke hauoli nui loa nei au i ko'u ike ana ■» aku la ia oe." 1 ka \va a Mr. Ri i lohe ai i ka inoa o Mr. Kata,( huli ae la oia e vana i kona kokoolua o ka hele pu ana mai, a ua pahaohao loa oia i k.-na ike ana mai i ka loli o kona helehelena. I kona wa i ike aole kela ano aoo o Kata. He helehelenkona i like loa me ko Chika ame kekahi kanaka e ae i ike laulaha}a o Patse. He opiopio oia, he ikaika ame' ka ui. Ua lilo loa kela hooloh .'iMo c ana o Kata iaia i mea hoopahaohao loa ia Mr. Ri. Aole oia ī n-.aopopo loa i ka Kata mau. ano hana mamua aku e maopopo ai iaia nna ano, a pela no ka poe e ae i ike ole i ka Kata mau hoololi hele-Ink-na ana iloko o ka manawa pokole. "Ke ike mua aku nei au," wahi a ka lunakanawai aoo, "i hiki mai la oe ia nei e hoike ia'u i ka mea nana i pepehi kuu hoaloha, o Hanale >anritona. O ko'u lohe koke ana mai nei no ia i kona inake i keia •iiiahi mai a Kauka Hale mai." "Ua koho hewa oe i ka'u hana i hiki mai i ou la. He makemake ,v i Palapala Hopu." "Pololei kela. E loaa aku ana ia ia oe. Ua hauoli loa au ī koii i hanaia ana ma keia hihia, no ka mea, he maopopo loa e panai v, ana oe i ka ino maluna o ka mea nana i powa i kuu hoaloha mai"l'a maopopo loa ia'u ke kahua a'u e ku nei, oia hoi ka mea a'u i.opu aku ai," walii a Kata. ' Pela mau no oe ma kau mau liihia apau e hopu ai. Aia no oe maopopo alaila hiki ia oe ke hopu." l'a hoakaka aku la o Kata i na mea ano nui, e like me īa i anpopo mua ai i ka poe heluhelu a hiki i ka liele ana o Kata i ka • v!aau ame kana mea i ike ai malaila. Maanei ua hoomaka aku la oia e hoakaka i ka nane huna e pili •. i na pu elima. • " » ū"He nane huna-keia e pili ana i.na pu panapana elima,' ana "V p< 'liihihi maoli ke nana aku, aka nae, ma ka noii ana he maopop,> 1 ka \va e noho mai ai ka aha, aole au e hoohakalia ana i ka : ana-aku i ka pu i kiia ai o Mr. Sanatona. "F.ia na pu a pau i loaa aku ia'u e manaoia ai ua komo mai īloko keia liihia." Waiho aku la oia i ka puolo iluna o ke pakaukau, o ka LunakaUuwai. - .. . . ** "( ) ka mea pohihihi wale no o kahi i kiia mai āi. "(') ka makou i koho ai ua kiia mai mawaho ma ka puka aniani ' hnli la i ka ululaau ,a ua hooholo makou, ua huki oia i ka puka ■' ; ani iluna, a i kona wa i ku ai, ua hookuu hou iho oia i ka puka - - : ani ilalo. "Ua nana ponoia e a'u kela puka aniani a ua ike au ī ke kulike • o ka hanaia ana me ka'u i koho ai. "Ma kahi o ka huki ana iluna he pale aoao ae ke wehe mai aole 1 e mc na puka aniani e ae, a ma ia wahi ua lalau ka'u i noonoo mua "Ua liele pu au e nana i ka puka aniani. ma kekahi aoao, a maa au i ike ai i kekahi mea hookahaha i ka wa mua no au ī īke « ai. "0 ka puka aniani oluna he ekolu ona maka aniani, a o ka puka '• alalo h e wehe mai e like me ka wehe ana i ka puka komo. "Ua lohe au mai a Mrs. Venona mai pela o Mr. Sanatona e wehe i kona puka aniani i kona wa e makemake ai e wehe. Ina po apau r amuti o kona hoi ana e moe, he hana maa mau nana ka wehe ana ī pnka aniani i ko mai ai ka ea huihui o ka po mai waho mai. "Ua hoike aku.ka o Mrs. Sanatona iaia. ua lilo kona hana mau "'ia pela i mea kokua nui i kona ola kino. Ua olelo aku oia ie aau ' •l'aau maikai loa ka ia i kona noonoo. ; # I "Nolaila, ua lilo kela hana maa mau ana i kumu maikai loa e * 1 ai ke nana aku me ke akahele, ua hana io no oia pela i *e a po

mamua o kona hoi ana e moe, a me he mea la, ua ike mau ka mea nana i powa i kela hana mau ona pela mamua o kona hoi ana e moe, pela paha oia i hakilo ai me ka makaala loa, a i kona manawa i ikeia mai ai ma ka puka aniani ua ki kokeia mai oia a make aku la. "Ua hiki loa i ka mea powa ke kau pololei i kana pu panapana i kahi o ka puka aniani me kona hana i kana pu a paa i pololei ke ki ana, i ole ai e hala. Ua hiki no iaia ke hoopaa i kana pu i kekahi kumulaau a e hoopaa i ke kiko, me kekahi kaula, a i kona wa e ike aku ai i ke ku mai o Mr. Sanatona, oia kona wa e huki mai ai i ke kiko. "Eia hou; o kela" puka aniani ua like loa kona hanaia ana me ka pale puka aniani hooholo. Ua hiki ke weheia me ka maalahi, a ina e makemake ia ana e hoopaa ua hikiwawe loa kona upoi ana. "E waiho kakou ia wahi o ka moolelo a e nana ae i na mea i hanaia malokQ o ka ululaau." Wehewene aku la oia"i na mea apau ana i ike ai e like me ia i ike muaia e ka poe heluhelu. Ua lilo loa ia moolelo ana i hoike ak'u ai i mea weliweli i ka nana aku i ka Lunakanawai i kela manawa. I ka hiki ana aku o ka I\ata hoakaka i kahi o ke kakau ana o Habati iluuna o ka hau, ua kahea koke mai la ka lunakanawai. "O Lalana kela; ua maopopo aku la ia'u ma kela mau huapalapala." "E ka lunakanawai maikai," wahi a Kata, e noonoo akahele oe. E hoomanao oe, i kela wa a'u i hookolo ai i ka meheu, ua ike au ua kaualakoia o Habati ma ka hapanui o ke ala. "E hoomanao pu oe na Lalana no i auamo o Habati i ka po aku mamua aole oia ī kaualako. Ina nana aole au e ike ana i ka meheu oke kaualako ana. Ua hiki iaia ke hapai ia Habati me he wahi keiki liilii la iluna o kona kua me ka hikaka ole. "A ina aole o Lalana alaila ." "Na'u e ha'i aku ia oe. O ka inoa a Habati i kakau ai iluna, o ka hau; o ka inoa ia au e hoopaa iho ai iluna o ka palapala hopu; o ka inoa o ke kanaka powa nana i hana i na karaima eleele loa elua a e kūpono loa e kauia maluna o ka amana likanaka, oia no o Leonara E. Ri !'* "Kanaka hoopunipuni imihala!" wahi a Mr. Ri, a lele mai la oia maluna o Kata me he tiga la ua hele a piha i ka huhu. "E aoho malie aku oe!" wahi a Kata, me ke kāu ana aku i ka pu panapana imua ona. Ina hoao oe e oni hou he kanaka make oe. Aohe lioolohe mai o Mr. Ri ika Kata papa aku. Lele mai la no oia me ka huhu nui. No ka ike ana &k\\ o Kata aole e hiki ia Mr. Ri ke noho malie, kiola iho la oia i kana pu i ka papahele a hopu aku la oia me kona mau lima kakauha. He mau sekona wale no ia a Kata o ke kupee ana ia a paa na lima i ka hao. "He powa maopopo maoli keia!" wahi ana i uwa ae ai. "Auhea kau mau hooiaio no ko'u hewa ?" "He mea maalahi wale no ia ke lioike aku aole nae maanei," wahi a Kata, me ka malie. Ua lohe mai nei no oe i ka'u hoakaka mai waho mai ka poka i kiia mai ai. Ua hookoloia e a'u kahi o ka po'ka i lele mai ai a hiki 1 ko hale lio. "Mai ka hale o Sanatona a hiki i ko hale lio ua ike au i ka hau e wiaiho ana me ka helii oleia. Mai ko halelio mai oe iki mai ai aku o Mr. Sanatona, he maalahi loa ke hooiaio aku ia mea. "Aohe wahi e ae e kiia mai ai me ka pololei, aka mai kela wahi wale mai no." "Alaila, he hooiaio pololei iho la ia na'u i ki mai?" "Aole paha pela; aka, owai auanei ka mea komo mai i ka rumi 0 Sanatona a waiho ika pu panapana iloko o kona rumi ? Ooe hookahi wale no ka mea komo iloko olaila, a nau no i waiho i ka pu malalo o ka pahuku lole. "O oe wale no ka mea manaoino e pepehi ia Sanatofia. Aole *o| Lalana no ka mea, aohe kumu o kona huhu nona, no ka mea, ua mare oia ia Mona. Aole no na Habati, no ka mea, ua ike mua oia 1 kona nele ia Mona mamuli b kona hoole maoliia ana aku e Mr. Sanatona. "Nou iho aole oe i lohe iki i ka mare ana o Mona me Lalana. Ke mau nei no kou upu ana nona mamuli o na olelo a Mr. Sanatona ia oe. "Ua loaa īa'u kahi au i hoopaa ai i ko pu maluna o ka puka aniani o ko halelio. "E loaa no ia oe ka i nei pu iloko o kela puolo. Oia ka pu Helu 5 ma keia hihia," wahi a Kata, i ka lunakanawai. Wehe ae la ka Lunakanawai a ike iho la he pu ano e loa no ia o ka hanaia ana, mamuli o ka Mr. Ri kauoha i hanaia ai ia pu. He oi aku kona loihi i ko na pu e ae. Me ke kumu o kela pu i hamareia ai ke poo o Habati Sanatona. 0 ka nui o ka puka ame ke ano o ka opaha o ke poo o Habati ka mea nana i hooiaio loa mai e pau ai ke kanalua. . "Hookahi karaima i hanaia a komo pu mai nae he karaima okoa Alua karaima a keia kanaka i hana ai. Ua make o Mr. Hanale Sanatona ia ia nei, a ua make no o Habati Sanatona iaia nei no. E pono oia nei e liia," wahi a Kata i ka lunakanawai. "Ua ha'i aku au ia Mr. Ri, ina e nalowale loa ana o Habati Sanatona, alaila e hopuia ana .oia ma ke ano oia ke poo o keia hana karaima, a o Mona ame Lalana na kokua hewa." Ua manao mau o Mr. Ri o Habati Sanatona ke ahewaia ana. Ua manao pu oia o Lalana kekahi e komo pu ana iloko o kela karaima, aka nae, aohe loa he kumu e hiki ai e ahewa aku ia laua. O ka leka a Mr. Ri i paa loihi ai me kona ike no na Mona, oia ka mea nana i hookikina iaia e hana koke i kela karaima i manaoia ai na ; Habati i pepehi i kona makuakane. Ua maofopo iaia nei e hiki mai ana o Habati iloko o ka ululaau 1 kela po mamuli o kona heluhelu mua ana i ka leka a M'Ona a pela oia i hoomakaukau mua ai. O 4<o i nei manao" mua i hoolala ai e kaa o Mona iloko o ko ia nei mana. O ka palapala kauoha a Mr. Ri i hana ai me he mea la /o ko ia nei kumu ia i ake nui ai e noho mana o ia nei maluna o ko Mona waiwai ke mare o ia nei me Mona, a ua ike no o ia nei he makemake nui loa o Mona ia mea he elala.. Ua pilipili loa ko ia nei naau ia Mr. Sanatona i kinohi me ka pai nui iaia mamuli o ka Mr. Sanatona i olelo mai ai e lilo ana o Mona aka nae mahope iho ua huli aku la iaia a hiki i kona hooko ana \ kona manaoino. 1 ' Aole i hoike iki o Mr. Sanatona ia Mr. Ri nei i ko Mona mare malu ana me Lalana. Aka nae, he hiki no ia Mr. Ri nei ke ike aku i ko Mr. Sanatona manao nui ia Lalanua. 'Ua hoike iki aku o Mr. Sanatona i kela mea ia ia nei, pela ka hoomaopopo aku a no ia kumu, ua luihu loa o Mr. Ri nei iaia, a imi koke i kumu e make ai. Ua kuapupule maoli o Mr. Ri nei i kona wa i lohe ai, a nolaila ua hoomakaukau aku ia Mr. Sanatona e pepehi a ua hooko io no ia mea. "A' no ia ike o Mr, Sanatona i kona pilikia pela oia i kauoha ae ai ia'u a ua hoopanee nae oia i ka hoike ana mai ia'u i ke kumu o kona maka'u ame ka hoike ana mai ia'u i ka mea nana oia i hooweliweh aku. Ma keia e ike mai oe ika hopena awahia o nei hana he hoopanee. "Ua lawa ae la ko'u lohe ana," wahi aka lunakanawai. "E hoopuka koke aku au i ka palapala hopu. E lawe aku ana anei oe iaia nei i ka halepaahao i keia po?" ■ Ku ae la o Kata iluna a hele aku la e nana pono ia Mr. Ri, oiai i kela manawa ua pau kona kupaka ana, a ua ano maule maoli i ka nana iho. "He ma'i keia kanaka," wahi a Kata. He pono e kii kokeia i Kauka i keia manawa a e hele mai e nana iaia. Manao au he mea pono e waiho iaia iloko nei o keia hale a hiki i ke ao ana.'

Ua kena ia aku la ke kauka, a i kona hiki ana mai ike iho la ia ua loaa ia o "Mr. Ri fka ma'i opulepule a olalau. I kekahi la ae, ua mahuahua loa ka nia'i a ua loli ae la he numonia a iloko o hookahi pule mahope mai fne ke ku ole iniua oka t \ha hookolokolo, ua make aku la o Ri. ' O kona make koke ana mahope o kona hana ana elua karaima, ke kumu o kona ike oleia e ka lehulehu imua o ka Aha. a ua pakele aku hoi mai ka amana likanaka me kona li oleia. Ua hoolahaia ae iloko o na nupepa ka paa ana o ke kanaka nana i ki o Mr. Sanatona, a ua nui na mea i walaau ia no kona hopena, aka nae, mamuli o ka hoike hou ia ana aku ua make ua kanaka la, ua nui na nune olelo ana mamuli o ko lakou ike ole iaia iluna o ka amana likanaka. Aohe no i walaau iki o Kata i kekahi mea e pili ana i ka hakaka ana o Lalana ame Habati Sanatona iloko o ka ululaau ame ka make ana o Habati Sanatona. Aohe wahi ahewa iki i kauia aku maluna o Lalana, a ua hunakele loa no hoi o Kata i na hewa apau a Lalana i hana ai me ka piii ole o kekahi hewa iaia iloko o keia hihia. Ua hiki mai la kakou i ka hope o keia moolelo; ua ike kakou i ke au nui ame ke au iki, ka loa ame ka laula, a nolaila, e huli ae kakou ihope a nana i na mea ano nui e lilo ai keia moolelo i mea hoopomaikai mai ia kakou. Ma ka noonoo akahele ana ua loaa ia kakou he mau olelo a'o maikai loa mai keia moolelo mai. Ka mua—mai hoopanee i kekahi hana pono i kupono e liana kokeia, a mahope. Ma ka heluhelu ana i keia moolelo ua ike kakou ike kumu i poino ai o Mr. Sanatona no kona hoopanee. Ua ike oia i kona pilikia, a no ia ike i kauoha ai oia i ka Makaikiu Kata e hele mai e hoopakele iaia. A i ka hiki io ana mai nae o ke kokua ana i makemake nui ai, ua hoopanee oia i ka haawi ana i ka hana iloko o ka lima o Kata; hoopanee oia a kekahi kakahiaka.ae alaila hoike aku i kana hana i makemake ai iaia e hana, a mamuli o ia hoopanee ana, ua make oia me ka hana ole o ka makaikiu Kata i kekahi kokua e hoopakele ae ai iaia mai ka pilikia ana i weliweli ai, i kela po Aole o Mr. Sanatona wale no ka mea i make ma keia ano, aka, ua nui a lehulehu ka poe i make, i nele, i kaniuhu, i loaa ole na pomaikai mamuli o ka hoopanee. Nolaila mai hoopanee, no ka mea, "o ke ola o ke kanaka he mahu no ia i pua ae a nalo-aku." Eia hou—"Aole oe i ike i ka la o ka Haku e hiki mai ai me he aihue la ia i ka po," Eia hou—O na hana apau e hiki ana ia oe ke hana, e hana koke aku oe, no ka ma ka lua k'upapau kahi au e liele aku nei, aohe hana ilaila, aohe ike aohe naauao, aohe noonoo aolie hana ma na ano apau. A e,ia ka hope loa o na oleloa'o maikai ma keia kumuhana o ka hoopanee, "E hana i ka hana no ka pono o ke kino, o i kau ka la, a e hana no ka pono ame ke ola o ka uhane o i mau ke ea." Mai kali, mai kaukai, mai hooka'ulua no ka mea, he wa ko na lau e haule ai, he wa ko ka ua e haule ai, he wa ko ka hua e kiko ai r aka o kou wa, e ke kanaka aohe i maopopo. Eia ka lua o na olelo a'o mai keia moolelo mai. "O ke aloha kuhihewa he aloha ia e poino ai." Ua ike kakou ma keia moolelo i ko Mona mare malu ana me Lalana, mamuli o ke kuhihewa i ka u'i, ka maikai o ka olelo, ka punihei i ka oleloia mai he waiwai a pela wale aku, a māmuli o ia kuhihewa ua hihia o Mona, ka punahele, ka milimili ame ka hanai aloha a Mr. Sanatona a mare aku la me ka ike a ae ole o Mr. Sanatona «'i mare ana o laua', a oiai nae he kane no ka Mr. Sanatona i manao ai na Mona oia o Mr. Ri, a mamuli o ka manao haakei o Mona ua mare aku la oia ike kane a kona makuakane i makemake ole ai nana. O ke kuhihewa 6-Mona oia kona hunakele loa'ana i ko laua mare ana me ka manao aole e lohe ana o Mr. Sanatona, kona makuakane no ko laua mare, a e hooiliia mai ana ka waiwai holookoa o Mr. Sanatona iaia, aole nae pela. Ka lua o ko Mona poino, oia no kona komo pu ana iloko o ka hihia pepeliikanaka, oiai ua make o llabati Sanatona mamuli ona no ke aloha iaia. Eia ke kolu —"O ke ake waiwai he manao ia e make ai." Ua make o -Habati Sanatona no kona aloha ia Mona me ke kuhihewa, a oka lua ua make pu oia mamuli o ke ake waiwai. Ua make pu o Mr. Ri mamuli o ke aloha kuhihewa ame ke ake waiwai. Alua keia mau hee kulua i make mamuli o ke aloha kuhihewa\ame ke ake waiwai; a ua nui ka poe e ae i make mamuli o ia mau kuniu hoowalewale nui elua. Nolaila, ua loaa i ka poe heluhelu ka ike ma keia moolelo i na kumu hoopoino i keia ola kino, a he pono e makaala o hihia i kekahi 0 keia mau upena a ke diabolo, ka enemi nui weliweli o ko ke a'o nei. OLELO HOAKAKA. I - Ke panai hou ia aku nei keia moolelo hou oka Makaikiu Nikolasa Kata no ka pomaikai o ka poe helhelu a ake moolelo, ame ka manaolana mau no o ka meakakau e lilo ana no keia moolelo aole ii mea hoohanea wale no i na home, aka, i moolelo hoonaauao pu kekahi i ikeia ai ke koa, ka wiwoole ame ka haāwi ana o na makaikiu 1 ko lakou mau ola makamae no ke kinai ana i ka poe haihai kanawai ame ka hooikaika pauaho ole e maluliia ka noho ana o ka lahui mai o a o. MOKUNA I. KO KATA HOOPAKELE ANA. Oiai o Kata e holo ana ma ke alanui i kakahiaka liuihui o ke kupulau. maluna o kona kaa baik i kala, e like me kana hana maa mau, lohe aku la oia i ka uwauwa a na kanaka ma na alanui ame ke pohapoha mai o na kapuai Ho ame ka nakeke o na huila kaa mahope mai ona. Huli ae la oia ihope a nana aku la aia hoi, halawai koke mai la no me kona mau maka kekahi mea nana i hoopihoihoi ae i leona noonoo, oia hoi ike aku la oia i kekahi paalio eleele puiwa e holo pupule mai ana i ke alanui nie ke kaualako ana i kekahi kaalio mahope maloko o ke kulanakauhale o Nu loka. 0 ke kalaiwa i kela manawa ua maopōpo ole kana mea e hana ai me kona puliki ana a paa iluna o ka noho, a o na kaulakaohi ua hemo mai kona lima aku a e kaualako ana i ke alanui ma kahi mamao loa e hiki ole ai iaia ke lalau aku. Ua hoao ke kalaiwa i hele a kohu pupule e hoopaa i na lio ;> puivva a.heaha la ka mea hiki iaia ke hana, oiai ua hemo mai kona mau lima aku ka mea e hiki ai ke hoopaa mai ia laua. Oiai ke kae|!o e hukiia ana e na lio puiwa'kaa pono ae la ka makaikiu ma ka aoao o ke kaa kahi ana e ike pono aku ai i na mea apau oluna. N Halawai koke mai la me na maka o ka Makaikiu ka helehelena o kekahi wahine ua hele a li-o aaaika ua mea'o ka p ; ha maka'a iloko o ke kaa, a me ka hakalia ole, ua hoomaka iho la ia e hehi ikailea i kona kaa a alualu aku la me ka m?ma a pau e hiki ana iaia ke holo. Aohe i loihi loa ia alualu ana aku ana pili aku la oia ma ka aoao o ke kaa, a no kona hopohopo o hihia kona kaa i na kaula kaohi, ua holo hoomamao ae la oia i kahi e me ka hooikaika ana e kaa mamua o na lio. 1 kona kaa ana mamua ua hookokoke ae la oia i ka lio ma kona aoao, oiai no e holo ana me ka puahi nui, a hopu aku la i ke kaulawaha me kona lima akau a kaohi mai la i ka lio me ka hoihoi ana ae i kona kaa iwaena o ke alanui. , Ua like ka ikaika o ka umii ana a konalima i ke kaulakaohi me ka umii ana a kekahi umii hao, a np ka ikaika loa ua. akakuu niai la ka holo puahio ana a na lio, koe no nae ke ano puiwaiwa. (Aole i pau.)