Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 36, 4 September 1908 — HAINA NINAU BAIBALA. [ARTICLE]

HAINA NINAU BAIBALA.

Mr. Lunahooponopouo, Aloha oe:—I kuu noonoo ana i ka berita kahiko, i lu'alu'a a i kina, ame ka berita hou eia no ia: 1. O ka berita kahiko, oia no ka Olelo Hoopaa a ke Akua me Aberahama. E noho pu ka pono o ke Akua me Aberahama i kana mau keiki ame kana poe mamo wale no, m&hope niai. I ko Paulo manao ua lu'alu'a keia, \ia kahiko, a ua kina, a ua pono ole. He berita 'kau kapakahi i ka ludaio wale no/ 2. O ka berita hou, oia ka lesu Kristo, penei: "E hele aku oukou e hoohaumana i na lahui kanaka apau, a e bapetizo Jiku ia lakou iloko o ka inoa o ka Makua,. a o ke Keiki ame ka Uhane Hemolele.' , Ma ko Paulo manao he berita kaulike keia, aole i ka ludaio wale no, aka ua wehe ia no na kanaka apau. A pela o Paulo ma i hooikaika ai i.ka Euanelio e hoolaha i ko na aina e, ma keia berita hou, aole ma ka berita kahiko. KAWAIAHAO. Ua kulike ole no keia me na berita a ka mea nana na ninau nolaila, aole e ka\i mai ke koikoi o ke apono ana aku i keia mau haina maluna o keia pepa, aka o ka hoike wale aku no i ke kulike ole, a kulike paha ine ka haina i wailioia mai; nolaila noonoo hou ia mai.—L. H. & & E Mr. Lunahooponopono: —E oluolu mai oe ia'u i kekahi wahi kaawale o na kolamu o ke Kuokoa, e hookomo iho i ka'u haina no na ninau baibala a C. K. Kaanoiokalani na ninau hoi au e Mv. Lunahooponopono i olelo iho ai ma kau pane no ka haina a K. H. Opunakunaku, "aole ia o ka berita;" a i ka H. P. Haiola hoi, "o na liana o na berita kau i helu mai la, he mau berita okoa no kana." Mamuli o ka hana i loaa mai ia'u e imi a e huli 110 leekahi mea kino kana* ka i nalowale me ke kupaianalia a kamahao loa, nolaila, ua hoonee aku la au i ko'u alaliele maloko aku o ka aina o Aigupita, e hahai ana i ka me* heu liookalii a Mose i alakai ai i ka ohana o lea Iseraela no Kanaana Hou. la'u i hoea aleu ai ma Repidima, komo aku la au no ka naele o ka waonahele o Sinai, a hoomanao ae la au 0 krfhi keia a ka ohana o ka Iseraela 1 hoomoana iho ai, malalo o lee alakai aua a Mose, mai leo lakou liaalele ana ia Aigupita. Oiai au e nune ana i keia mea, aia lioi, halialia mai la na hoomanao ana iloko o 'ū no ka ninau a C. K. Kaanoiokalani, no ka Berita Kahiko i lu'alu 'a, kiua a elemakule. I ko'u mau maka e au ana i o a ia hei o ua waonaliele la, ike powehiwelii aku la ko'u mau kii onohi maloko o ka ohu e halii ana ia Sinai, i kek al ii kanaka i ane like me Mose, e heluhelu ana imua o ka poe Iseraela i ke kauolia ma ke kanawai, me ka lawe ae i ke koko o na bipikane aine na kao, a kapipi iho la i ka buke aine ka aha kanaka. Lohe pu aleu la no hoi au i ke kupinai o na leo o ka aha kanaka e hooho ana: "E hana no inakou i na mea apau a lehova i olelo mai at, a e hoolohe no." Puiwa ae la au a hikilele me lea pihoihoi nui no keia kupinai leo kamahao, i hooi loa ia hoi mamuli o ko'u lohu pu ana aku i ka leo o C. K. Kaanoiokalani iwaena o na leupinai leo o ka ohana Iseraela. Nune iho la ko 'u naau me ke kahaha nui i keia mea kamahao puana ae la: "Ma keia wahi anei malalo iho o ka piko o ka mauna hoano o Sinai, kahi a lehova i kukulu ai i ka berita me ka oliana Iseraela, ma ke kapipi ana maluna o lakou i ke koko o na bipikane a me na kao? A oia anei ka berita kahiko a Paulo i olelo ai, "ua lu'alu'a,. ua kina a ua elemakule?" la'u e ku nei me ke pahaolmo o ke eeliia nui, me ka maopopo ole heaha la ka haina a me ka mole a na mea a ko 'u mau maka i ike ai ma ia manawa, ua pololei anei kela mau upu ana, aole paha? Aia hoi, lohe hou aku la ko'u mau pepeiao iwaena o na kupinai olowalu leo o ka ohana Iseraela, i ka leo o C. K. Kaanoiokalani, e kalahea ana: "0 ke Koko o ka Berita a lehova i hana ai me ka Iseraela ma Sinai nei, oia ka berita kahiko a Paulo e olelo nei i ko Hebera, ua lu'alu'a, ua kina a elemakule.'' Puk. 24:8. I ko'u lohe ana i keia mau mea, kaha aku la au ma ko'u alahele no ka aina Hemolele o Palesetine no leritsalema, a ma keia wahi i ike aku ai au ia C. K. Kaanoiokalani ma kona kino kanaka maoli, a hoomanao ae la au, oia ka ka mea leino kanaka i nalowale kupaianaha a kamahao a'u e imi nei ma keia huakai, e helulielu ana i keleahi leta mai a Paulo, ka lunaolelo i ko Hebera, "e kupaa ma ka manaoio pie ka hoomanawanui. No ka mea, ua hoike muaia aku a ke hoike hou aku nei no hoi o Paulo ia oukou i ka Nuhou Maikai, ka berita hou no Kristo.'' I ko'u hoomaopopo pono ana o C. K. Kaanoiokalani no keia, ka mea i nalowale a ua loaa hou, he kokua ha'iolelo no Paulo, ka lunaolelo i ko Hebera, hauoli iho la ko'u naau, no ka mea, ua hoopokole ia mai ka'u liuakai imi i ka mea i nalowale, a ninau akn la au iaia: "He oiaio anei kau i kalahea ae ai ma Sinai, a ua kulike anei ia me ka makemake o ko ninau?"

Pane mai la oia: "Ae. Aua pololei anei na mea a Paulo i lioike ai ma kana leta au e lieluhelu ana i ko Hebera? "Ua pololei," walii ana. I ko'ii lohe ana i keia mau pane a C. K. Kaanoiokalani, kulou ilio la lio'u poo ilalo, a liene malu iho la ka'u aka, nOlaila, houluulu ilio la au i ka ? u mau mea i ike ai i lolie ai, a loaa iho la ia'u na mat.eiia no ka ninau mua ame ka lua, peuei: "Healia ka berita 'kahiko a Paulo e olelo nei ua lu'alu'a, ua kina a ua elemakule?" Haina, O ke Koko o ka Berita a īehova i hana ai me ka.ohana o ka Iseraela ma Sinai. Puk. 24:3-8; Heb. 9:18-20. Ua hookoia leeia berita a lehova i hana ai me kona poe kanaka ma Sinai, ma o ke koko lai .0 Kristo, Kana Keiki Hiwahiwa, no Kauoha Hou, ka lua o Jca berita, ke koko nana e lioloi i ka hewa 0 ka a maemae— ke manaoio nae. O keia berita mua, oia ka berita a Paulo e olelo nei ua "lu'alu'a, kina a eleinakule." He oiaio, aohe mohai hou ana i na holoholona a kapipi ana i ko lakou mau koko, no ke kala ana L na hala. Ua pau ka Levi mau liana ame kana mau oiliana. "A heaha hoi ka berita hou a Paulo e olelo nei i ko Hebera?" Haina, Ka Euanelio o Kristo. "A ina lm'i aku au i ka Euanelipi, aole i loaa ia'u ka mea e kaenm »i; no ka mea, ua kauia mai keia, 'haiia maluna o'u; auwe hoi au, ke ha'i ole aku au i ka Kuanelio." I Kor. 9:16. 0 ka huaolelo "berita hou" ua like no ia me "kauoha hou;" a oia no na rula ame*na loina o ka oihana Euanelio i ano e ae mai ka Mose. A ina 0 keia berita la ka hooko loa ia ana 0 ka berita kumu i hanaia ai me Abe« j rahama. ler. 31 :!sl-34. E hookuku i I na mokuna o ler. 32:38-40; Ezek. 3'»»» 124-28; Heb. 8:8-13. Nolaila, ua pili keia oihana i leo ka uliane. Heb. 8:8; ler. 31:31. / O Kristo ka Uwao, oia ka berita hou, a oia no ka berita i hoomaopopo m ma ka hooko a lilo ana i bexita matt j loa, ma 0 Kona make ana ma ka ft»a«. Ke'a, a kahe mai Kona koko no "ke iKauoha Hou, i mea e leala ia ai na hala. Heb. 9:15-20. Me ka lana 0 kuu manao ua pili pono na haina i na ninau a ka mp kamaka, ke pahola aku nei au i ka lima akau 0 ke aloha, ame ka Lunahooponopono hoi ke paewa 0 ka pili me ka nihoniho. ŌNILA MAKA. Pakaalana, Kauai, Augate 29, 1908. Ua paewa io ka pilina me ka ni"h»niho, a no ka mea he mau mikini okoa no ka C. K. aanoiokalani, a -oiai aia no iaia ka hooni o na mea pa&hana « niniu ai ka huila, nolaila he kaulilua wale iho no keia la i ke anu 0 Wai- t aleale, e kali aku ana o ka aleale mai 0 wa * 0 *ioredane. Huli ho* ia maL —L. H. Sydney, Aug. 29.—Ua hoole na kanaka hana 0 ka hui Uniona Lumper 1 ka hoopiha ana i ka moku lawe me ka lanahu ma na uwapo ma Kikane, no ke kumu, na na kanaka no 9 na mokukaua i hoopiha 1 na moleu-» kaua me ka lanahu me ka haawi ol® ia aku 0 ia hana i na limahana o ka* Uniona malaila.