Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 36, 4 September 1908 — KA MOMI O KA HIKINA A I OLE Ka Hihio Moeuhane Kupaianaha. [ARTICLE]

KA MOMI O KA HIKINA A I OLE Ka Hihio Moeuhane Kupaianaha.

MOKUNA IV. k'a maopopo loa iaia ia mea, oiai he Pake keia i kahi ia kona ; v: a nemonemo me he ipuaiwaha la, a ke noho loa aku nei keia : a hiki ika hemo ana mai o kona kino holookoa iwaho, a ike aku , hoi o Adena, i ke kino nui puipui o ua Pake la, i kahikoia no - . a lole oke kahunapule. Ahalawa ae la kona maka ma o a maanei', a no kona manao paha :ie mea e nana aku nei iaia, ua hele aku la oia ma ke ano holo- ' .no ka naina ana paha ina he mea kekahi e moe ana ma ua ma£i :a la o na kakela. l'a nana aku la keia a hiki i kona nalowale ana, o ko ia nei haule • ;ho la no-ia hiamoe, aka aole nae i loihi ia hiamoe hou ana iho m puiwa ae la oia mamuli o ka loaa ana iaia o kekahi nioeuhane . a iaia no a noho pono ana iluna, ua lohe aku la 'oia i ka nakeke ; - ; cahi mea e hele pololei mai ana ma ko ia nei wahi e noho nei, . kona ku ae la no ia iluna, he makehewa ka hoololo ana iho, ina le mai nei keia mea e hoopoino maij kona ola e ku aku ana oia ... no ka make a no ke ola. Ile oiaio, o keia mea e hele mai nei imua ona, o ka Pake no ia : . ka ike ana i ka oili ana ae mailalo ae o ka honua, i kona wa i ;:;ai ai ia Adena ua lele hou aku la oia ihope he hookahi kapuai, no mai la: • Aha! o oe ka ke kumu o na mea ano e a'u i lohe ai e nakulu ana , ia mau kahua iloko o kekahi mau hora i hala* aku nei. Nawai ';l e ole ka huhu o na akua i ka hokaiia o ko lakou mau h&au t Ai aeahaukae. E ike ana oe iko make ia'u i keia wa," a o kona ■-'m ae la no īa i kekahi pauku laau e lewalewa ana ma kona aoao, ■inaka mai la e holo imua me ka manao e hoomoe mai i ka pauku ; ;nahina oia nei. Mamua o ka haule ana mai o ua pauku laau la maluna o Adena, kle mai la keia a kaawale i kahi e, me ka unuhi ana ae i kana pu .:;,;vana a paa īloko o kona lima, no ka mea ulu mai la iaia na hooana 110 kela moolelo a ka Pake nona ka hale ana i kipa' aku ai \rai i mau mea ai nana, a ne ke kupale ana i kona ola iho, ua ki ;u h oia 1 kana pu a hoomaka m,ai ia ua Pake ohule la 'e, hahau i ;.::a laau no elua manawa-eia nae e hili hewa wale ana no me ko ia <■; !<.aa ole mai, a o ka Adena e hoomaopopo aku la, e na wale ana . r,a hoa mokomoko oia po, e hoona wale ana no i kona aho hope, ii ua l"aa pono aku la 1 ka ia nei poka. Xo ekolu manawa a ua Pake nei o ka hahau āna i kana laau me ' a aiwai oie, ua haule aku la oia noluna oka lepo, a pau loa ae !a k..na hanu. L'a holo aku la o Adena a hopu iho la i kona kino me ]<;; e ana Ika hoohulihuli, eia nae aiole he wahi hanu ola iki i' koe r v'. Miia, oiai ua loaa pono aku kona puuwai i ka poka i kiia aku e :;a. ;\e noonoo la keia i kana mea e hana aku ai no keia Pake make, . ahi e loaa ole mai ai kona kino i ka wa -e ao ae ai, ua kaualako oia ma kona mau wawaē no ka huna ana mawaena o kekahi • - aia pohaku me ke kii ana aku i kekahi mau lau laau a uhi iho la n:i kino a pa&. Manao iho la keia ua malaelaē ke alahele nona e hele ai e huli i •:;. a huna pohihihi ana o ka lohe wale ana no keia'mau kakela, noA via hele mai la oia a ma kahi ana o ka ike ana i ka oili ana ae o . :'; kt ana o ke ki ana a make, a unuhi ae la oia i kana pahi a paa i :".a iima. a oiai ua hoomaopopo oia i ka hana ana a kela kahunapule . .. ka ike ana i ka po aku mamua, nolaila ua hoomaka iho la oia / au i ke kuau o kana pahi iluna o ka pohaku, eia nae, ua paa c • '.a kona lima ika hopu e kekahi mea mahope mai ona. I a puiwa ae la oia me ka hikilele, me ka unuhi koke ana ae i • .i pu panapana ana iloko o kona lima. a iaia i huli mai'ai • . ua hookahahaia aku oia i. ka ike ana mai ia Ye-fo-hi, kela Pake ' ]• : ana o ka holo malu ana mai iaia ma-i. i 7 . ki mai ana ka paha oe ia'u i ka pu, e ke kanaka opio?" wahi ka pane ana mai ia Adena me ka minoaka me he mea la aole aka u no keia pu e paa aku nei iloko o ka lima o Adena. "!na paha aole oe e hoopilikia wale mai ana iau, pela no hoi au ; • 'ino ole aku ai ia oe, M i panai aku ai o Aelena. "Heaha mjvi •i o ka hele ana mai nei o keia walii?" * » ka'u ninau iiookahi no kena e waiho aku nei pehea -■a mai ai ia nei nei?" \'> ka makaikai ana i keia mau kahua, J<o u kumu o ka hoea .i i keia wahi," i pane aku ai o Adena. < »ia kumu hookahi no hoi ko u mea oka hiki ana mai nei i keia ":!e manawa ano e maoli keia o ka hele ana i ka makaikai o ka v. ahi a Adena me ka piha i ke kanalua no ke ano o keia halawai na me ke kilokilo hoopahaohao iloko o keia mau hora o ke au- " !\ e hoopaliaohao pu mai nei no hoi oe ia u ma o kou loaa ana ko o keia po ma keia wahi," wahi a ka Pake kilokilo. "Ka o ko'u wahi keia i hiamoe ai i keia po. "Malia ])aha ua hiamoe io oe iloko o kekahi manawa i hala ae n i keia wa ke halawai pu nei kaua a elua i kahi hookahi, no- ': a like no ko kaua komohewa ma keia wahi, aua like no hoi ko ' kuleana ma'keia wahi." ' ".'i hiki hou.ole ia Adena ke olelo aku me keia kilokilo, >na hoka wale iho la no !a,.me ka maopōpo ole o kana mea e ka- : hou aku ai, aka ua pane mai la nae ua kilokilo la i ka i ana a lohe mai nei au i ke v kani ana ae nei o kekahi pu panapana " minute wale ae nei' no i hala mai keia wahi.ae nei,.-mai kena au e p?a mai nei-iloko o ko lima? ' me ka noke loa ana mai ' i!ia pono malima ona maka o Adena. "Heaha keia mea aka * n .iiama oka mahina e hoike mai nēi ia u, ua hookaheia anei ke i ke:a po? Mai maka'u eka opio ika hoike ana mai ia u ina ua '• ro ia oe kekahi mea e pili ana ika hana hookahe koko i hana ka manawa mua i hoea aku ai kela ninau mai ka Pake kilo- •"•' ' u, ua piha loa o Adena ika maka'u, aka mahope iho o kona 1 ' o pono ana, ua manao iho la oia, he oi ae kona hoike ana aku 1: apau me ka pololei ame ka oiaio. Ko ka hoike ana aku ia oe i ka mea pololei, ua hoohalaia e a u 1: o ka la i hala aku la ma ka auwana ana iwa.ena o na paia mau kakela, a i ka uhi ana mai o "ka po, ua haule iho la au hia- ; r ! iwaena oka nahelehele e ulu mai nei. Aole au i hoomaopopo ī I ; :r; :h i oka manawa a'u oka hiamoe ana, ua hoopuiw*aia au mai I i.iamoe ae, ma o kuu lohe ana aku ika nakeke o kekahi mea e i";;' :r ana i o'u nei, a o ko'u ala ae la no ia, a ike aku la i kekahi I kmo nui, me kana pauku laau e paa ana iloko o kona lima.

"Ua hahau mai la oia ia'u me ka manao e lawe ae i ko'u ola, eia nae ua ku e aku la oia i ka poka o ka'u pu panapana a o kona haule aku la 110 ia ilalo o ka lepo a make loa, a oia no keia pauku laau e waiho mai nei." Ua kii aku la ua Pake kilokilo la i ka pauku laau a noke iho la 1 ka lolelole me ka imoimo ana o kona mau maiea, a pane mai la: ''He laau keia i hana maoliia no no ka pepehi ana i ke kanaka, a ke ike nei au ke kau nei no kekahi mau lauoho i i keia laau. Aole anei lie mau kumu kupono kekahi ana o ka hoike ana mai ia oe, no kona pepehi ana mai ia oe a make loa?" "O kana wale no o ka olelo ana mai ia'u, ua huhu ka na akua kii ia'u no kuu moe ana iwaena o keia mau kahua." "Akahi no a hoopauia ka pohihihi e pili ana i ka make ana o na kanaka he lehulehu i moe ma keia mau wahi iloko o na manawa like ole i hala ae nei. Aole ka he mau kumu okoa ae o ko lakou make ana, na kela mea au i ki aku ai i ka poka a make loa, nana no e luku hoomainoino nei i nrf malihini kaahele apau, a mai lilo pu oe i moepuu na ka make, ina aole kou makaala ame kou makaukau. "Ua maka'uia keia mau wahi la i ka moe ia e na kanaka,'' i hoomau*hou mai ai no ua kilokilo la ike kamailio ana. "Ua lohe no nae paha oe i ka moolelo e pili ana i keia mau kakela?" "Ae, i nehinei aku la no ko*u halawai ana me kekahi Pake kamaain,a o keia mau wahi aku hei, a nana i hoike mai i- ka moolelo e pili ana i ke kukuluia ana o keia mau kakela ame ko lakou ia ana." "Alaila aole'anei oe i manaoio aku i kela moolelo i haha'iia mai ia oe?" "Aole au i manaoio, no ka meā ua manao no au, mamuli wale no o ka hoomanamana ō na kanaka ke kumu maka'u no ka hookokoko ana ma keia mau wahi, a aole no au i manaoio, mai na akua mai ke ;kumu itoake o ka lehulehu o kal poe i kipa makaikai mai i keia mau kakela." "Alaila o kou kumu no ka paha ia o ka hiamoe ana ma na kahua o keia mau kakela no ko manao aole mai na akua mai ke kumu make oka poe mamua 'Jfku ou? Aka aia ihea ke kino o ka mea au o ke ki ana aku nei a make?" "Ua kaualako ia aku nei e a'u, a hunaia aku nei mawaena o na paia pohaku, me ka uhi ana aku nei i konā kino a paa i ka opala." "Ina pela e lawe aku oe ia'u e ike i ua kino make la, no ka mea aole loa au mea e maka'u ai no'u, aole au e kumakaia aku ana ia oe." Mamuli o na olelo oluolu mai ke kilokilo aku i kamailio ia mawaena o laua, aole loa he hopohopo iloko o Aelena no ka hoike ana mai 1 ke kino 'o ua Pake make la, a o ko laua nei hele aku la no ia a hiki i kana wahi o ka huna ana i ke kino make, a eleu koke iho la no ke kilokilo e nana ī ka helehelena. o kera Pake make. "O, ua ike mua no au i ka helehelena o keia Pake he elua ae nei manawa i hala ma Nanakina. Ua komo ka manao hoohuoi iloko o'u nona, me kuu lioao ana no hoi e ukali aku mahope o kona meheu, eia fiae. he oi loa aku kona piha ika maalea, e hiki ole ai ia ? u ke pilipili aku niahope ona. Ina paha hoi i lohe pono ia kekahi mau mea Inai iaia niai, ina hoi ua maopopo kekahi mea nui a'u i makemake loa ai e loaa mai iaia mai." "Pehea aunnei e hiki ai ke loaa mai kekahi mea mai iaia mai, oiai aole he mau hookaau olelo ana mawaen ona: ame a'u, nolaila iloko o ka wa o ke kupilikii, o ke ola w-ale no ka'u mea nui, a ua ki aku la au iaia a make loa. "Ua piha lea ia au i ke kaumaha no kuu lawe ana i kona ola, e.ia nae i ko'u nana ana ae i na ola he nui i noke ia e ia i ka luku, ua hoo maikai ae la. au i na lani i ka make ,ana o keia Pake limakoko iji'u. Aole he mau kumu e ae o ko'u lawe ana i kona ola, mamuli wale no o kona makemake ana mai e pepehi ia'u e like paha me kana i hana aku ai maluna o kekahi heluna i make'mua iaia." "Ua ike au i ke ano o kau mau mea e kamailio mai nei ē kuu hoaloha e nana aku nae au i kona kino, malia kekahi mau mea e hiki ai ke hookolo aku a loaa kekahi mea i makemake ia no ko kaua mau pono." ...... Ua noke iho la ka Pake kilokilo i ka nana ia loko o na pakeke o ka lole o ua Pake make nei, a loaa aku la iaia he huihui ki, he pahi, he ulili i hanaia mai ka niho elepani mai, a he palapala i kakauia, a i kauia ka hoailona. moi o Kina. Ua hookomo f hou iho la no oia i ka pahi ma kahi i loaa aku ai iaia, a o ka huihui ki, ka ulili ame ka palapala o kana mau mea ia o ka lawe ana mai, a o ka palapala nae kana mea o ka nana koke ana ae, no ke ake ana no e ike i na mea i kakauia maloko. O ke ano o ua palapala la, he palapala e ae ana i ka mea i make e hele ma kana mau wahi apau'i makemake ai me ka hoopilikia oleia aku, a aole lōa hoi e hiki i kekahi mea ke hopu aku iaia, ina no oia t hana ana .i kekahi karaima. Ua kakauinoaia ua palapala la eke Keikialii o. Nanakina, a e kau pu ana no me ke sila o ke aupuni. No elua a ekolu manawa a ua Pake kilokilo la o ka noke ana i ka heluhelu me ka loli ano e ana ae o kona mau ano, oiai hoi kona kino e naka ana me ka haalulu, alaila.ua pane mai la oia i kona hoa. "Ke ole au e kuhihewa, o Paulo Aelena kou inoa. Mai puiwa oe, oiai ua ike mua au ia oe ma Kanatona, he mau mahina i hala ae nei, a i ko'u wa i ike ai i kou helehelena a hiki mai i keia halawai hou ana o kaua, aoie loa au i poina ia oe. Aole oe he Pake, aka he kanaka Pelekane oe i hoano e i kou helehelena me ka manao e nalowale mai a'u aku, he oiaio, ua kuhihewa ka hapanui o na Pake i kou ano, aka nae no'u nei la, aole loa e hiki ia oe ke pulapu maiia'u. No kou kanaka Pelekane ana kou kumu o ka manaoio ole ana i na mea i hoikeia aku oe, no na hana hoomanamana a na Pake, aka ke i aku nei nae au ia oe, e kokua mai oe ia'u, a e ike no auanei oe i kou papahi i kekahi niakana nut au'e haawi mai ai i kau mau hoomaikai ana ia'u ma keia hope aku." * J "Pehea auanei e liiki ai ke. haawi aku i ka'u mau kokua ana ia oe?" i īiinau aku ai o Aelena. "Ua hikHioi paha ia oe ke kokua mai ia'u, no ka mea, ua loaa ia oe ke koa, ka wiwoole i loaa ole i ka lahui Pake, a pela au i kaukai aku ai i ka holopono o ka'u hana maluna ou. O ko'u manaoio ea, eia malalo nei o keia mau kahua he wahi huna na ke Keikialii Kongti, a o ka'u e makemake nei ia oe, oia no kou hakilo ana a hiki i ka ike ana i ka mea huna pili i keia mau kakela. "Aole.au i manao o ko'u imi ana aku i'na mea liuna pili i kela mau kakela, he mea ia no'u e hoopomaikaiia mai ai a o kekahi no hoi ?ole au i makemake e hookomo aku ia'u iho iloko o ka pilikia," wahi a Adena. . • "li:a ua maka'u ee i ka noho ana ia nei e hakilo ai,,a e imi ai a hiki i ka loaa o na mea huna pili i keia mau kakela ea, alaila, ua pau ae la iro ko kauā kamailio ana no keia mea, he kuhi ka hoi ko'u he kanaka oe i iini e ike i ka hopena oiaio o kau moeuhane pahaohao," i-kamailio mai ai ke kilokilo. "Aole o'u maka'u, a no ka mea aole au i ike ia mea," wahi a ua Adena nei me ke ku okoa ana ae iluna. He oiaio ua makemake io a'u e ike i ka mea huna pili i keia mau kakela, a pela pu hoi me ke kiimu o ka hoao ana mai o kela Pake e pepehi ia'u a make loa." "He mea e kuu makemake e haawi mai oe ia'u i kau mau kokua ana, a i hoike aku no au ia oe ea, ua hana mai Keikialii ia'u i kekahi mau hana pono ole, a ke kau nei ko'u mau maka maluna ona. me ka manao e hiki mai ana ka la e lilo mai ai oia he pio iloko o ka poho 0 kuu mau lima. "Eia malalo o keia wahi lua huna a'u e manaoio loa nei, a ina oe e noho ana e hakilo, no hookahi po, hookahi paha pule, ke lana nei kuu manao, e lioea hou niai ana ua Keikialii nei ia nei. a ia wa oe e ike ai i kana hana. Aole e hiki ia'u ke noho pu aku me oe, oiai he hana ka'u e hoi aw;wi nei no Nanakina." ''Pehea e hiki ai ia'u ke ike aku o ua Keikialii la ia, ina e hoea mai ana kekahi mea ia nei ma keia hope aku ? ,? i ninau aku ai o Adena 1 kona kokoolua, me ka nalu pu ana iloko iho ona i ke ano o na mea a keia kilokilo e kamailio aku nei iaia. Aole i pau.

AE E HOLO MOHO PERESIDENA. LINCOLN. Xeb., Aug. 12.—Mulalo o na kukuna oliuolina o ka Ja a iwaeua hoi o na leo huro kupinai o kekahi anaina kanaka nui i haawiia aku ai ia William Jennings Bryan e Henrv D. Clayton, ke Komite hoike, no ka ysaeia ana o kona inoa i moho Peresidena uo Auierika Huipuia, a o ke kolu hoi o na manawa a ka aoao kalaiaina Demo* karata i wae ai iaia i kanaka lawehae no ia aoao. Ua haawi mai oia i kana hooiuaikai kiekie i ka aoao kalaiaina nana i hoo« ikaika iaia no ekolu manawa, a e kukala aku lioi i na kuinuhana ano nui ana x e hiipoi ana. linua o kela anaina kanaka nui ua ha'iolelo aku oia i kekahi mau olelo pokole malalo nei: ' 1 Ma ka hoomaopopo ana i keia la, ua aie nui aku au i .ka Aha Elele Demokarata no ka wae hou ana mai ia'n i moho Peresidena no' ke kolu o ka manawa, v lie hooia ana mai ia i ka hilinai koikoi o kekalii hapa o ka laliui maluna o'u, a ke liookokoke mai nei ko'u la e kohoia ai, ke hiki io mai hoi, e na makaainana Anierika popilikia i kuai oleia, a i hiki ole hoi ke kuaiia ko lakou pono kolio, a ke hoohiki nei au ,ina e kau io mai ana ka hanohano o kela oihana kiekie loa maluna iho o ko'u mau poohiwi, e hoolaa no au ia oihana me na makaukau apau i loaa ia'u i kupono loa 110 ia oihana. Aole loa e hiki ia'u ke ae aku i ka w r aihoia ana aku o ko'u inoa i moho me ko'u hoike mua ōle aku i ko'u aie nui i ka aoao kalaiaiua Demokarata no lea hanohano kamahao i kauia maluna o'u e ka Aha • Elele. "He elua o'u manaw T a i waeia ai i moho mamua, a lie elua no ko'u haule a q ke kolu v keia o ko'u waeia ana, ka liopena hoi o ka manao pono a kuokoa o ka poe nana au i-koho o ka aoao kalaiaina, a ua ulu niai no kela mau manao ikaika iloko o ka aoao kalaiaina mainuli o na kumuhana ame na-" hooponopono aupuni ma'ikai ae i upuia a lie mea hoi na 'u ame ka hapauui o ka laliui e liauoli nui ,ai. '' A mamuli o keia mau kumuhana ame ko'u ike ana i ka ikaika o na manao iloko o ka lahui, ua haawi pu mai ia ia'u i ka ikaika me ka liilinai nui ana maluna o lakou no ko'u lanakila."