Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 38, 18 September 1908 — KE KAULIKE A NA AHA ELELE E HANA MAI AI. [ARTICLE]

KE KAULIKE A NA AHA ELELE E HANA MAI AI.

Iloko o ka Aha Elele Demokarata i noho ai ma ka Poaha aku aiei o ka pule i iiala, ame ka Aha Elele Repubalika i malamaia ae ai ma ka Poakahi nei, aole hoi he olelo ana no ka Aha Elele a na Home Rula, ua pau mua ka lakou aha i ka pule aku mamua o ka noho ana mai o ka na Demokarata, ua ikeia ka wae lokahi ana o ia mau aoao i ka lakou mau Eiele no Wakinekona, e like me Notley, McCandless ame Kalanianaole, a o lakou na moho a ka lehulehu o ka poe koho baloka e hiawi aku ai i na hooikaika ame na kakoo ana i wahi e lanakila ai ka kela ame ka keia moho. Ua hala aku la nae ia mau Aha me ka loaa ana o ka lokahi iloko o na elele e wae ae i ke kanaka i manaoia e loaa mai ana he mau pomaikai mai ia lakou mai a mai kela ame keia aoao mai hoi e like me ka lakou kahuahana e panee aku ai imua o ka lehulehu iloko o keia "kau hakoko kalaiaina. He hookahi nae Aha Elele i koe e hoea mai ana, oia no ka Aha Elele o na Kalana, a o keia ka Aha Elele a makou i makemake ai e ike aku i ke kaulike e hanaia mai ana e ia mau aha, me ka hoomaor popo ana na ka lehulehu i koho aku i na elele e hele iloko o ia mau aha no ka wae ana mai i na moho a ka lehulehu i makemake ai e haawi aku i na kakoo ana ia lakou me ke kau koho baloka nui e hoea mai ana. Aok .makoū e hoohewahewa ana i na hiohiona e nune mai nei aloko o na mahele koho lehulehu iloko o keia mau la, iloko o na aoao lealaiaina like ole, oia no'ka makemake ana o kekahi heluna nui o na Hawaii e holo no kekahi mau kulana ina e loaa mai ana ko lakou waeia iloko o na Aha Elele Wae Moho, he heluna i oi loa aku mamua o na kulana i makemakeia no ka hoopiha ana aku i na kanaka. O kekahi o na kaulike a makou e manao nei e hanaia mai, oia no ka mahele like ana i na moho i akeia e hoopiha aku ma na kulana e makemakeia ana e alualu, e like me na Lunamakaainana ame ka Papa 0 na Lunakiai, kahi i loaa nui ai na kamaka no ka hoopiha ana ia mau wahi. E like paha me keia, ina he eono mau Lunamakaainana i makemakeia e wae i mau moho na kekahi aoao iloko o ka Aha Elele, he mea pono no ma ke ano kaulike, ka loaa ana he hapa o ia mau moho ma ka aoao o na haole, a he hapa hoi ma ka aoao o na Hawaii, a ma ia ano auanei e hiki ai ke huki likeia keia mau moho e ka lehulehu o ka poe koho mai na haole ame na Hawaii. Ma keja ano hookahi no hoi e waeia mai ai na moho no ka Papa .0 na Lunakiai e hapa no hoi i na Hawaii a hapa i na haole, a ma ia ano au.anei e loaa mai ai ke apono ana a ka lehulehu, ka poe na lakou i hoouna aku i na elele iloko o na Aha Elele no ka wae ana mai i na kanaka na lakou e hoouka aku i ke kaua ma ke kahua mokomoko kalaiaina i keia kau. E hoomanao pu ia nae, o na moho i \vaeia e kela ame keia aoao, he poe lakou i manaoia he mau alihikaua ikaika no ke alakai ana i ka aoao no ka lanakila, a aole wale no ka loaa ana he mea hoopakele ae 1 ka aoao mai ka hulehia ana ma ke kahua kaua, aka 0 ka haawipio wale ana mai o kona. mau enemi, no ka hiki ole ke ku mai a hoouka i ka paio no ka pono o ka aina ame ka lehulehu. Ma keia vyahi la, he pono no i ka poe e manao nei e alualu 110 ka. waeia mai iloko o na Aha Elele, ke ike e aku i na kahoaka o ka ma~ nawa, no ka hiki ke lanakila maluna o kona hoa mokomoko, oiai o ka manao paa ilokk o kona mau koa, ame ka lokahi e hoouka aku i ke kaua nona, o ke kahua wale no ia e loaa ai ka lanakila, aole no ka makemake wale iho no e lilo i alakai me ka loaa ole o kela mau ano iloko o kona mau koa. ' Nolaila he nana nui na oukou e na elele ka wae ana mai i na kanaka kupono iloko o ka oukou mau Aha Elele no ka waiho ana aku imua o ka lehulehu, a no ka mea ke manaoio nei makou ua hiki mai ka manawa e kaakaa ai na maka o ka lehulehu a ike aku i ka eleele mai ke keokeo ae. O ke kupono o na moho e waeia mai ana oia auanei ka mea nana £ ume aku i ka lehulehu o ka poe koho baloka ma ke koho ana iaia iloko o kona aoao iho, a e haawipio wale mai auanei na enemi ma o lee kau e ana o ka weli iaia-, e like me ke alii o Kauai i haawipio wale mai ai i kona mokupuni malalo o Kamehameha. \ Ke kamailio nei ke Kuokoa i keia mea ma ke ano laula, a maluna iho o kelst ame keia aoao ke koikoi o ka ike ana mai a hoomaopopo i keia mea a ke Kuokoa e hoike nei.