Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 49, 4 December 1908 — E IKEIA ANA HE HOKU WELOWELO. [ARTICLE]

E IKEIA ANA HE HOKU WELOWELO.

Mamuli o ka ike ame ke akamai <> na kanaka kilo' lioku o na kenekulia ewalu i hala ae nei, e ike houia ana ka e ko ke ao liolookoa kekalii liokn welowelo i nalowale i ka makahiki 1835, ke komo aku iloko o ka makahiki 3910 e hoea mai ana. Ua ike muaia kela hoku welowelo ?. ka makahiki 1682, a iloko o ia manawa i huli pono ai kekahi kanaka kila hoku kaulana oia o Edmund Hally i ke ano ame ke alahele o kela hoku welowelo, a mamuli o ka ike ame ko akamai i loaa iaia mamuli o ia hann, ua wanana ae oia e ike hou ia ana ua lioku la ma ka makahiki 1758. Ua make e nae kela haole mamua aku o ka hiki ana mai i ka makahiki ana i wanana mai ai no ka ike liouia ana o kela hoku, aka na lioea mai nao i ka hookoia ana o ua wanana nei ana mamuli o ka ikeia ana o na hoku welowelo la ma ka la Kristimaka o ka makahiki 1758. Ma na hoike o na mea oiaio e pan nei maloko o ka moolelo e ike hou int ana keia hoku iloko o ka makahikr 3910. Iloko o ka makahiki i konn manawa i ikeia ai, na oleloia, ho hoailona ia no ka lawe pioia ana o Enelani e William o Normand3 r . I kona ikeia ana i ka makahiki 145(5 oia kekalii o na hoku welowelo nani, a e uhi ana i ka lani he aneane 10 degere, a ua piha ka mahina liookalii o kona kau ana me ka ikeia e ka mak.*» maoli i ka po, I kona oili hou ana mai i ka makahiki 1531, ua ikeia oia ma Amerikn, a o ka makahiki hoi ia i hookumui;* ai na hana pa'i nupepa ma Amerika. Ma kona manawa hope o ka hoea ana niai, ua ikeia ma Eoma i ka makahiki 1835, ma ka la 5 o ka maliiim 0 Augate, a ma ia hope mai, ua ik« maopopo loa ia o na mea apau a hiki 1 ka mahina o Okatoba. Ua liiki aku ma kahi o ka 20 h 30 degere ka loihi 0 kona huelo, a o kona alkhele, aia no ia ma kahi he 4,500,000 mile mai ka honua aku. E pili ana hoi no ka oili hou ana mai o hoku welowelo iloko o ka makahiki 1010, ua olelo ae o Polopekn H. C. Wilaon o Goodsell ua hiki i ko kalii jnea me ka ohe kilo lioku ke iko 1 ua hoku la iloko o ka hooilo o ka 1908-9. O ka mea maopopo loa nao o hiki ana ia ke ikeia iloko o Sepatemaba a o Okatoba paha o ka makaliiki 1909, a e ahuwale ana iloko aku o ka makahiki i hoikeia mai ai kon:; ikeia ana.