Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 4, 22 January 1909 — HE MOOLELO NO Hakawela Reminakona A I OLE Ka Momi i Loaa Aku Iluna o ka Wai, a o ka Mea Huna Pili i ka Moe Bebe. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO Hakawela Reminakona A I OLE Ka Momi i Loaa Aku Iluna o ka Wai, a o ka Mea Huna Pili i ka Moe Bebe.

MOKUNA XXXVI.

"He hookahi paha mea hiki ia oe ke kakua mai ia'u o ia no ke ala ana e kiai iaia. He hana keia i haawiia mai na'u e hana, aka mant?ili mai iloko'o ko'u ohana ponoi, ua ala waleia no e a'u ka po nei'a hiki i ke ao ana, a e ala hou aku ana hoi i keia po no keia pilikia a'u e hopohopo nei no ka hoiopono ole." "Ina pela owau ke hele aku e ala pu me oe, i loaa ai hoi he manawa hooluolu noū; a owau hoi ke ala aku i kekahi manawa," a hooholo iho la laua mai ka hora ekahi aku o ka wanaao e ala ai o Hakawela a hiki i ke ao ana a ua lawa hoi ka hapa mua o ka po, i ke kupakako ke kiai ana no keia kanaka ma'i. Ua haule hou aku la o Hakawela hiamoe, ā aia kona puoho ana ae a i kona kiiia ana aku e hele mai i kona manawa o ke ku uwaki ana ma ka'e o ka moe o ke kanaka ma'i. Ia komo āna aku a Hakawela noloko o ke keena o ke kanaka ma'i, ua ike aku la oia 1 moe mai o keia kanaka aoo i hele na papalina a hohoma, e hoike okoa mai ana hoi kona ano i kona hakoko ana me na inea o keia ola ana, a iaia i ike mai ai i ka noho aku o Hakawela maluna o kekahi noho ma kona aoao, ua hoomaka koke mai la oia e kamaiho i ka ninau ana mai: "Owai kou inoa e keia kanaka malihini?" wahi ana me ka hapai ana ae i kona poo iluna i wahi nona e ike pono maLai ia Hakawela. "Aole paha o ka inoa kau mea mua loa e ninau mai ai, aka 1 lioike aku no nae au ( ia oe ea, he hoaloha au i hele mai la e haawi aku i ka'u mau kokua ana ia oe." "Ina pela ua jsono, a e noho ae oe ma kela noho, a o ka u wale ■no e papa aku nei ia oe, mai nana pono loa mai oe maluna o ko\i mau maka," ua hoolohe aku la no hoi o Hakawela i ke kauoha mai a ua kanaka ma'i la a hoi aku la maluna o ka noho i kuhikuhlia mai nona e noho ai. . Ke noho la o Hakawela me ka hoihoi ole no ke kiai ana 1 keia kanaka ma'i, oiai aole oia i maa i ka malama ana i ka poe nja i, aka no kona ake oui nae e maopopo pono ke ano o keia kanaka ame kahi i loaa mai ai o kona inoa, pela wale no oia i ae mai ai e kiai ma kela po. ... Ua haawi mai no hoi ke kupakako i na kuhikuhi ana īaia nei i ke ano o ka haawi ana aku i ka laau i ka mea ma'i i kela ame keia hora. a ma ia mau kuhikuhi wale no oia e hana aku ai, eia nae o kana mea e ike la no ua kanaka la e ohi wale ana no ke ano o kana kamailio ana ma ia po, me he mea la oia hookahi wale iho no ke kanaka oloko o kona rumi, a aia no a piha ka hora, ia manawa wale no oia e ike mai ai i ka laweia aku o kona laau e kekahi mea. I kela ame keia mānawa nae a Hakawela e haawi aku ai i ke puna laau o ka wa oi loa mai la ia a ua kanaka ma i la i ke kamailio a i kekahi manawa e hoomau mai ana i ka ninau ana iaia nei i kona 1 inoa a hiki ika pane okoā ana aku a Hakawela ika i ana aku: "Ke makemake loa mai nei oe e lohe i ko'u inoa, nolaila 1 mea hoo(pihoihoi oleia aku ai oe, e ha'i aku ana au i ko'u inoa i keia manawa, oia no o Hakawela • Reminakona." Ua li-o ae la na maka o ua kanaka la a hoomaka ae la e kamailio ma ke ano uluahewa: "Ha ha ; nani hoi ke kupaīanaha o ko u iehe ana i kena inoa, a hoomaka mai la oia e ala a noho pono iluna me ke kau ana mai o kona mau maka maluna o Hakawela. "Ua hene iho la ka Hakāwela aka, no ka ike ana aku I kela/ano eo ke kanaka ma'i, ao ia kana oka pane ana aku: "Owau no hoi kekahi i hookahahaia mai, mamuli o ko'u ike ana i kekahi inoa i kulike loa me ko'u maloko o ka buke o ka hokele nei ia'u i komo mai ai ma ke ahiahi nei.' "Maihea oe i hoea mai ai—a aia ihea kou home ?" i lioomau mai, ai no ka mea ma'i i ka ninau ana ia Hakawela. •'Mai Kikako mai ko'u wahi o ka hele ana mai, a o ko'u home no hoi ia mai ko'u manawa mai he elima makahiki." "Alaila ke ola la no. ka paha ke Kiaaina o Kikako ea?" "Owai keia Kiaaina au e ninau mai nei?" wahi a Hakawela me ke kahaha. "O ko makuakane hoi, o Hakawela D. Reminakona.' "Ua make kahiko oia oiai no au e uuku loa ana ia manawa a u i ike ole ae ai i ke ano o na kanaka ia manawa." "Alaila mahope iho o kona make ana aku la, ua lilo iho la oe i liooilina maluna o kona mau waiwai apau, aole anei pela e kuu hoaloha ?" a no ko ia nei makemake ole e hookomo aku i -kekahi hoohuoi iioko o keia kanaka, he ae wale aku no kana, \a oiai he nui na mea e lauwili la iloko o kona noonoo, o ia hoi malia paha o keia kanaka e kamailio pu nei me ia o ia no ke kane a kona makuahine i manaoia ua make, a i ole o ke kanaka paha i holo malu ai a mare me ka makuahine o Lora, a i wahi e hoopauia ae ai kona pohihihi no keia kanaka, ua hoomaka aku la oia e hooniele iaia i ka ninau ana aku: "Me he mea la ka hoi ua kamaaina loa oe i na mea e pili ana i ko'u ohana e oluolu anei oe e hoike mai i na mea au i ike ai?" "Healia hoi ko'u mea e kamaaina -ole ai i kou makuakane, oiai | he mau hoahanau like maua a elua. Aole ka paha oe i ike a i ole i lohe paha he hoahanau kekahi o kou makuakane?" iaia i ike mai ai ka piha o Hakawela me ke kahaha no na mea ana e hoike aku nei _ iaia. "Aole au i lohe iki i kekahi mea o keia ano, a)ca ke noke wale nei 110 kaua i ke kamailio i keia mea i kou wa ma'i, o ka'u e kauoha -aku nei ia hoi koke oe e hiamoe i keia manawa, aia hoi a ke ka-| Wahiaka o ka la apopo, alaila kamailio hou kaua na mea e pili ana i ko'u ohana, a oiai he ohana ae la hoi oe no'u nolaila aole a'u mea i koe e kanalua ai." , Aole o Hakawela i manaoio loa i na mea a keia kanaka e noke aku nei i ka haha'i iaia no ka mea ua manao no oia mamuli mai paha 0 ka uluahewa keia mau olelo ana e hoopuka itei, a pela oia i makemake ai e waiho ko laua kamailio ana no ia mea a hiki i ke kakahiaka o kekahi la ae, aka ua pane mai la no nae ua kanaka nei iaia nei 1 ka i ana mai: "He makemake io no au e lōaa ia'u ka moe maikai ana, no ka mea aole au i hiamoe iki. no ekolu po, aka aole no nae o'u makemake • e hiamoe koke i keia manawa. Ua hiki ia oe ke haawi mau mai ia'u i kena mau puna laau a aia hoi a hala kekahi mau hora a kaua e ala aku ai. a ina e haawi mai ana oe i kahi kiaha rama alaila e haule aku auanei au hiamoe oluolu e like me ka bebe i kona manawa e inu aku ai i ka waiu mailoko aku o kona omole waiu. "He keu maoli hoi ke kupaianaha o ko kaua halawai pu ana ma keia hokele. Aole i'o ka i maopopo ia oe he makuakane hou ae no kekahi 011, ka mea i loaa iaia he manawa maikai e loaa ai ka waiwai e like me kou makuakane ponoi." Aole a Hakawela pane e ae, koe wale no kona hoole ana aku eole he mea i maopopo iaia, a o kana nae e nalu ana, pehea la i loaa ole ai i kona makuahine ka ike e pili ana i keia mea. "He mea pono nae ia'u ke hoike aku i ko maua ano me ua makuakane nei ou. He elua mau keiki o ka hale hookahi, eia nae he keiki maikai ko makuakane, a hē keiki kolohe hoi|au, e like paha me | o koii makuahine, a ua alakai lalauia atl e ke Diabolo ma A?' 1 I

kela ame keia wahi ana e alakai ai iau a hiki wale no i keia po au e ike mai la ia'u. "Penei ke kapa likeia ana o ko maua mau inoa. O ko maua mau makuakane, he makuakane hanauna w r aiwai ko laua i like aku me kekahi Kiu, a i ka hanau ana māi o ko'u makuahine ia u ua kapaia aku la ko'u inoa e like me ko ua kupunakane nei o'u oia o Hakawela Deka Reminakona, a i ka hanau ana- mai hoi a ka a kekahi ohana aku he keikikane no a kapaia aku la no ma keia inoa hookahi a pela iho la i elua ai maua keiki i kapaia ai nia kela inoa hookahi o ko\maua kupunakane, me ka manao o na makua o maua, e loaa mai ana kekahi waiwai ia maua pakahi ma o ke kahea ia ana 0 kona inoa maluna o maua. "He Hakawela lauoho ulaula kekahi kanaka o maua a he eleele hoi ko'u lauoho a pela no paha i eleele ai ka'u mau .hana e like me ka'u i hoike mua aku nei ia oe. "O ko'u kokoolua ka mea punahele i ua kupunakane nei o maua mamuli o kana mau hana maikai, aohe ona kolohe e like la me a u. Ua hoouna likeia no maua i ke kula, eia nae e hōoikaika ana kela i kana mau haawina a hiki i kona kau ana ma ke poo o ko lakou papa, oiai hoi au e kolohe w 7 ale ana no, a ow r au kalii keiki oki loa oloko o ia kula. "Ia maua i ulu ae ai a lilo i mau kanaka opio, e hele mau ,ana kela i ka pule ame ke Kula Sabati, aka no'u hoi o ka pepa ame ka lulu iho la ka'u mea hiaai loa, a ua hele maoli ko'u mau lima a hei, a ku a hoohihi maoii me ka makemake. mau e hana i kela ano hana 1 na manawa apau. Mawaho ae hoi o keia, e kau mau ana ko'u mau mlaka maluna o ka aleale mai a ka w-ai ulaula o ka waina, ka mea i wanana e ia mai o kona hopena poino, eia nae aole i ikē i ka hewa iloko o ia manawa. "Ua hoounaja kela e hele i ke kula kiekie a hiki i ka puka pono ana mai me ka naauao pookela a he kulana keonimana maoli ma na ano apau a kona ohana e haaheo ai nona. "No'u nei ho?, ua hoounaia no au i ke kula kiekie e like me' kuu hoahanau e ua kupunakane nei no o maua, eia nae he eono w-ale no mahina o ko'u noho ane, iloko o ke kula, ua kipakuia mai la au, a lilo aku la malalo o ka hookauwa ana a ke Diabolo. I ka make ana aku o ua kupunakane' nei o maua, ua ili mai la kona mau waiwai apau loa maluna o ka Hakawela poo ulaula a kuew r a wale aku la no ka Hakawela lauoho eleele e hakoko ana me na ino inea o keia noho ana no kona pono iho." No ka loihi loa o ke kamailio ana a ua kanaka la ia Hakawela, a no ka piha maluhiluhi loa hoi paha kekahi, ua haule aku la oia hiamoe mahope o ka pau ana o kana hoike ana aku i kekahi hapa o kona moolelo. No Hakawela nae, ua hiaa loa aku la oia mamuli o keia moolelo ana o ka lohe ana mai keia kanaka malihini aku, a he nui na mea e nalu la iloko o kona noonoo e hiki ole ai iaia ke hiamoe. Ua hele no oia a maluhiluhi loa, eia nae ua hoauheeia aku kona makehiamoe mamuli o keia mea hou ano nui i loaa aku iaia mai keia kanaka aku, ka meahou hoi nana e hooauhee ae i kekahi pale paku nui e pale ana iaia ame kona makuahine mai ko laua waiwai ponoi mai. 0 kekahi mea nana i hookahaha aku i ka manao o Hakawela o ia no kona manao mua ole ana aia he elua mau kanaka ma kela inoa hookahi, a pela no hoi ka maopopo ole ana i kona makuahine no keia mea, aka nae mamuli pal\a o r*a hana lapuwale a ku i ka hoohilahila a keia kanaka i kona ohana iho, ke kumu i hoike oleia aku ai na mea e pili ana i keia mau kanaka i kona makuahine. 1 mea nae e hooauhee kokeia ae ai ka pohihihi o ka lehulehu, he mau kanaka io no keia i kapaia ma ka inoa hookahi. Ua mare aku ka Hakawela hoopono a Kristiano ia Adele Fonotana, ka mea i haawi aku i- kona aloha apau i kana wahine, a o ka makuahine hoi o Hokawela. a o kekahi Hakawela Reminakona aku hoi, o ia no ke kanaka lapuwale i mare malu aku ai me Ana Pimeroe, mamuli o ka manao he mea ia e loaa mai ai iaia ka waiwai mai kona ohana- mai ana i kuhihewa ai, e like me na mea i hoikeia ma kekahi mau mokuna i hala ae nei, no ko laua mahuka ana no Europa. Akahi no a maopopo ia Hakawela opio, o keia ka ke kanaka i miare aku ai me ka makuahine o Lora, a"no ka ike ana aohe he pomaikai e loaa aku ana iaia mai kela wahine mai ana o ka mare ana. ua haalele aku la oia i ua wahine nei ana, a holo e pee mai ka ikeia ana ae e ko ke ao holookoa. "Akahi no au a i ae, e hiki ana ia'u ke hoopakele ae i kuu makuahine mailoko mai o ka pilikia," i pane ae ai o Hakawela mahope iho o kona hoakoakoa ana mai i kona mau noonoo maikai apau maluna o na inea ana i ,hoomaopopo ai mai ka moolelo a kela kanakaj o ke kamailio ana aku iaia. I "Ina e loheia ae ana keia moolelo, alaila e hoauhee kokeia ae no na manao kanalua apau i komo.aku iloko o ka lehulehu e pili ana| no kuu makuahine, a e apo aloha mai no auanei ka lehulehu iaia e 'iike me ka lakou i nana mau mai ai maluna ona, ma ke ano oia kekahi o na wahine o ka poai o ka poe hoopono. "No Lora nae ke manaoio nei no au, ua maopopo mua no iaia, 0 keia kanaka kona makuakane, aole o ke kane a kuu makuahine. Ina aole i maopopo mua iaia he elua mau kanaka ma keia inoa hōokahi, ina ua koi mai oia i kona kuleana no ka waiwai o kona makuakane i kela manawa mua loa ana o ka lohe ana i ka inoa o kuu makuahine, aka nae aole pela, ua hoao mai oia e pahele ma o'u nei, a i ke ko ole ana o ia manao ona, alaila o kona manawa ia i hoohuli, ae ai i.kana koi ma kekahi alahele okoa, ae, e like me kana i hana mai ai ia maua, a kaa aku la na w r aiwai o kuu makuahine malalo o kona malu. "Aka nae-akahi no a ikeia ae la ka mea oiaio maoli, nolaila e hele aku_ana au e koi iaia e hoihoi mai i na w-aiwai apau o kuu makuahine 1 lilo aku iaia, e hilahila ole ai au ke ua lilo aku ma ke ano) aihue." I 0 ka olelo hooholo hope loa a ua o Hakawela i manao ai, o ia no kona lawe koke ana i kekahi keehina e hiki ai ke hoi hou mai ka waiwai o kona makuahine, a i mea e hookoia ai ia manao, he pono iaia ke hana koke me ka hikiwawe. Nolaila.ua hooholo iho la oia, e hoihoi pu aku i keia kanaka me ia no kona walii a hoikeike pu aku hoi imua o kona makuahine a imua o Akibolo ame ka loio o Lora me ka hoike ana i ka moolelo pili loa i keia kanaka no ka mea o kana e hopohopo loa la, e like me kana i lohe ai mamua o kona hala ana mai no kana hana, o ia no ka manao ana o Lora haalele koke iho ia Kikako, a holo aku no Europa. > MOKUNA XXXVII. No elua hora ia moe oluolu ana o ua la, ua onioni malie ae la oia, a nana mai la ia Hakawela, a i ka hookomo houia ana aku o kekahi puna laau iloko ona, o kona haule hou aku la no ia hiamoe, a aole oia i puoho hou mai a hiki i ka oili ana mai o ka la i ke kakahiaha ae, ua komo mai la ke kupakako no ke pani ana i ko Hakawela wahi, a o ka hoi aku la no ia o Hakawela e hooluolu. Ua moe o Hakawela a hiki i ke kani ana o ka hora ewalu, a iaia i liele aku ai maloko o ke keena o ke kupakako no ka ninau ana no ke kanaka ma'i, ua hoikeia mai la iaia. ua oluolu loā ua kanaka la, ka mea nana i hookomo aku i ke kahaha i na mea apau o ka hokele no ka i pohala hikiw-awe ana o ua kanaka ma'i la. Ua hoike aku lsf no hoi o Hakaw-ela i ke kupakako, he kanaka pili io keia iaia, a e auamo ana oia i na hoolilo apau i pili i keia kanaka no kona moe ana maloko o ka hokele ame kekahi' mau hoolilo e ae, a o keia hoi ka mea nana i hoohauoli aku i ke kupakako, no ka mea ua manao oia aole ana e hiki i kela kanaka ma'i ke uku i kona mau hoolilo ponoi, a o ke komo ana aku la o keia kanaka opio no ke kdkua ana iaia, ka mea nana i kiola ae ia- haawe kaumaha mailuna ae o kona poohiwi. 1 ka haalele ana aku i ke kupakako o ka hokele ua hele loa aku la o'Hakawela no ke keena o ke kanaka ma'i, a loaa aku la iaia ua kanaka la e ai ana i kona aina kakahiaka.--me kekahi i haa-

wiia mai iaia e ke kauka mamuli o kona koi. hoomano loa e loaa iaia he wahi kulu rama. Ua mahamaha mai la kana kahea ana mai ia Hakawela ia komo ana aku a ia nei, a pane mai la: "He keu aku ka hoi ke kupaianaha o keia halawai pu ana o kaua ma keia wahi. Ua hoike aku ix\ ia oe ma ka po nei, he makuakane waiw r ai. kou ahe kanaka ilihune hoi au, a iloko nae o keia mau makahiki loihi o ko maua ike ole ana aku o kekahi i kekahi, o ka u wale no e noonoo mau ana pehea aku nei la ke eke dala a kuu hoaua mimino paha a i ole ua oi loa .ae paha i ko ka manawa mamua." "Ua hoike aku hoi au ia oe i ka po nei. ua make ua makuakane nei o'u i ko'u wahi wa bebe loa, mamuli o kekahi ma i hikiwawe, a ; kela manawa e noho ana oia-ma Penikelevania. Mahope mai o kona make ana aku, ua haalele aku la kuu makuahine ialaila a hoi mai la maua no Kikako e noho ai, a mai ia manawa mai ko maua noho ia wahi a hiki i keia manawa." "Ae, ua lohe ka hoi au i kona mare ana i kekahi w r ahine u'i, he oiaio anei e kuu noaloha opio?" "Ae he wahine u'i io no ko'u makuahine," i pane aku ai o Hakawela me ka piha i ka haaheo no ka pai ana aku no kona makuahine. a no kona ake nui e lohe pono loa i ka moolelo pili i kela kanaka, ua hooniele mai la oia i ka ninau ana mai: "Malia paha ua mare no hoi oe i ka w ? ahine, a loaa mai he mau keiki mai ia olua mai no ia noho mare ana?" "Ua mare io no au i ka wahine," wahi ana me ke ano makemake ole no ka pahu ponoia ana aku o keia ninau iaia, a o kona lalau koke iho la no ia i ke kiaha rama a hoomaka aku la e inu. alaila nana pono loa mai la maluna o Hakawela a hoomaka hou mai la e kamailio: "He mau hana maikai maoli no kau i hana mai ai maluna o'u e ke kanaka opio, a mamuli o ia hana, ua hiki ole ia'u ke au'a iho i ka hoike ana aku ia oe i ko'u moolelo, oiai no nae he keiki oe na ko'u enemi, na ke kanaka a'u i hoowahawaha loa ai mai ko'u mau la kamalii mai. "Ua mare io no au i ka wahine, no ka mea o na kanāka e iike la me a'u ke ano e ake aku ana e loaa na wahine waiwai, ma ia ano e hakilo ana au a ike aku i na kaikamahine a na makua ulakolako a waiwai, a ua laki no hoi au i ka loaa ana o kekahi kaikamahine a'u i manao kuhihewa.ai e pomaikai ana au ke mare aku me ia. "Ua hoopipiii loa aku la au iaia, a hiki i ka lohe ana o kona mau makua no ko maua manao ana e mare, aka nae ua ku-e loa mai kona ohana ia'u. I kekahi la ua hele aku la au e kii i laikini mare, a hele mai la e koi i ua kaikamahine nei e hele maua i ka holo "kāia, me ka hoopunipuni ana aku e hele no maua a hoi hou mai, eia nae o ko'u lawe no iaia a mamua o ka nappo ana o ka la, ua lilo iho la maua i hookahi, a ma ia ahiahi no, ua kau aku la maua maluna o kekahi mokuahi e holo ana no Europa. ' "E noho hana ana au no kekahi hui, a he huakai no hoi keia a'u e hele nei no ka'u hana, a he hookahi ko maua holo pu ana me ua wahine nei a'u. Ke kuhihewa aku nei au he kaikamahine waiwai keia a'u o ka mare ana, eia nae ia maua ma Europa ua ninau pono aku la au iaia, a hoike mai la oia, he kaikamahine hanauna w r ale no oia na ke kanaka i mareia aku me kona makuahine, a he keikikane ponoi no ka kela kanaka. ka hooilina oiaio no. kona mau waiw r ai apau. "Ua ike iho la au i ko'u waiwai oie o ka mare ana ia, a noke aku la hoi au i ka hoomalimali iaia i wahi e loaa mai ai kekahi o ka waiwai o kona makuakane ma ke kākau ana mai iaia, eia nae he oi aku no kona akamai i ke pahele mai i ko'u mau noonoo ma na olelo like ole a hiki i kuu haalele okoa ana iaia." "Alaila ua haalele maoliia ka paha e oe kela wāhine ea?" i ninau aku ai d..Hakawela i kona kokoolua, no ka mea he wahi okoa loa kana e ake la Jiiki ae ilaila. ka hopena oka moolelo a keia kanaka, ano ka piha no hoiJcekahi i ka hoonaukiuki no keia kanaka mamuli o kana mau hana ku ole i ke aloha i hana aku ai no kana wahine. Ua ku a hilahila maoli ua kanaka aoo la no kana mea i hana aku ai maluna o kana w f ahine mamuli o kela ninau a iaia, a o ia kana o ka ana mai: "Ua hiki maoli no ia oe ke kapa mai ia'u he holoholona, no ka mea i kuu manawa i ike ai i ko'u papaia e ua wahine nei a'u aole e inu rama aole e hele i ka piliw r aiwai, a launa aku me ka poai o ka poe puni lealea, o ka ulu mai la no ia o ko'u mau manao hoowahawaha nona a haalele aku la au iaia." "A pehea he mau keiki no nae paha kekahi a olua?" i hoomaoe wale aku ai no o Hakawela, malia paha ua maopopo no i keia kanaka kekahi mea e pili ana no Lora. t j, "I kela manawa o kuu haalele ana i kuu w r ahine, ua hoomanao au ! e lilo mai ana au ī makuakane no kekahi keiki, oiai ua hapai ua wahine nei a'u aka aole nae au i hoi> hou mai e ike iaia a ninau aku no kela I bebe a maua no ka mea aohe no o'u makemake ia mea he o ko'u pono w r ale iho no ka'u e nana ana. I - "He elua makahiki ma ia hope mai, ua hoopauia mai la ko'u noho hana ana me ka hui nana au i hoouna mai no na aina e, a kaukai aku la ko'u pono maluna o na hana hei a ko'u mau lima," a hoomaopopo mai la o Hakawela mamuli ka o ke komo nui o keia kanaka ma na hana piliwaiwai a mau hana uhauha e ae i poho ai ka hui iaia. Ua hele maoli o Hakawela a ku i ka hoowahawaha' no ke ano o kela kanaka, a pela no ka i lohe ole ai kona makuahine i kekahi mea e pili ana no keia hoahanau o kana kane no ka makemake ole no e loheia ae ke ano o keia kanaka nana i hoohilahila i kona ohana. ponoi. Ua kokoke loa no o Hakaw r ela e haalele aku i keia kanaka pela, aka j hoi no ka hoopakele ana ae i kona makuahine, ame ka paa mua ana 0 kona manao e lawe aku iaia no Kikako, nolaila ua hoomanawanui j wale iho la no oia i kona mau manao hoow r ahaw r aha nona. Iloko o keia mau mea a keia kanaka e hoike aku nei ia Hakawela ua ahuwale aku la ke ano maoli 6 ua kanaka la ia'Hakawela, a pela oia i makemake ole ai e kamailio iki mai i kekahi mea e pili ana ia Lora a i ole ia e pili ana paha i ka lilo ana aku o ko laua mau waiw r ai apau iua kaikamahine la. Ua manaoio iho la no hoi oia, ina e lohe aku ana ua kanaka la ke oh nei kana kaikamahine me ka ulakolako ma na ano apau,'alaila aole loa oia e ae mai ana oia ka makuakane. o kela kaikamahine, nolaila ua noho pouliuli loa keia kanaka no ia ~mea mamuli o ka hoopu-a oleia ana aku e Hakawela e pili ana i kana keikū No ke ake no e hoea loa aku i kahi o ka puka ana mai o na mea hookaakaa ae i ka maka o ka lehulehu no ka pono o kona makuahine, ua noho hoola'i aku la no imua o kona kokoolua, me he mea la ua piha loa oia i ka hialaai no kana mau mea e hoike mai ana nona iho, nolaila ua hooniele hou aku la no o Hakawela i ka 1 ana aku: "Owai ka inoa o ua wahine nei au o ka mare ana, aka e kala mai nae oe ia'u no ko'u niele loa aku ia oe?" "E kapaia ana kona inoa o Ana Pimeroe Tobrika, a no ke!a inoa hope ko'u mea o ke kuhihewa ana, he kaikamahine la oia na kekahi kanaka waiwai, eia nae mahope mai ko'u maopopo ana, ma o kona makuahine aku ka i pili aku ai oia i kela kanaka. Ua mare palua aku ka makuahine o kuu wahine. L T a mare oia ia Pimeroe a loaa mai ka'u wahine a mare aku oia no ka lua o ka manawa me Tobrika, he kanaka i niake kana wahine aka he keikikane nae ka laua e ola ana ia manawa, a o ka hooilina pololei o ka waiwai a'u e kuko palaualelo ana." Akahi no a maopopo loa ia Hakawela, o kela kanaka ka nona ka inoa o Tobrika a LUra i hele mai ai e huli i Amerika ana hoi i kapa aku ai iaia he makuakane nona, aole oia he makuakane ponoi, aka mamuli w r ale no o kana mau hāna oluolu i kona makuahine, i kapaia aku ai oia, ma ke ano makuakane. • Aole i loaa iki ka haohao a hoohuoi ia Hakawela o Akibolo ua kanaka la a Lora e huli nei, a o ka hooilina hoi nona ka waiwai a keia kanaka i upu aku ai e loaa mai iaia inamuli o ka mare ana aku me ko Lora makuahine; a aole no hoi oia i mahu'i iki, ua hui mua no o Lora me ua kanaka la ana i kapa aku ai iaia he makuakane nona. Aole i Pau.