Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 17, 23 April 1909 — KA OPIO KUEWA O MILANA A I OLE KA NAITA OALANADO VENADOMA Ka Wiwo Ole. [ARTICLE]

KA OPIO KUEWA O MILANA A I OLE KA NAITA OALANADO VENADOMA Ka Wiwo Ole.

MOKUNA XI. k iii;i li<- mau lioakaka liou aku koe au i makemake ai e weliewelie '■ haawi akn 110 au ia oe i kekalii manawa okoa aku, ke loaa !k manawa kaawale. •i kamailio mua aku la au ia oe i keia mea i ole ai oe e manao nc i alakai mai a komo iloko oka pilikia. Peliea la b.oi au ;(i ia liaua, oiai au e hiipoi ana i ko aloha." "K ka We maikai, e kali iki iho hoi oe,' wahi aka naita opio, :i ; ;i].a ana aku me kona lima: —"ina aole oe i imi ae nei ia'u i .• ]iut ai kaua a nei no kaua kaawale. Mai hookomo loa aku oe .. >k« ; oka poino no ko'u ]K»no. Ua oi aku ko'u pono e make , a kaiii a'u i hooppaia ai mamua oka hoaie ana aku iko u ola i\<- kohohewa mai nei paha oe i ko'u manao/' wahi a l\osa;i. kōna nee ana mai imua a kau mai la i kona mau lima ma;i < • k"iia poehiwi. •Ta like no ko'u weliweli i na kau]X)ku o keia halealii me kQU, a - ;! :;.• ike mai oe, ua like a like ko kaua mauao e inahuka mai keia ~ ; t ;i]ia<» aku. . •i'a lawa keia hoakaka ana 110 keia manawa a e pono e loaa like ;, r lli;l ka hcx:>niaop»opo ana no kaua iho, nolaila i keia manawa, ua ī ~ iiH-i ūi oe ka ikaika kupono no ka nee ana aku imua?" ''' •• Ae. ua ikaika loa ae la au, eka lede." Ia manawa no, liaai, • k«'kt- ilio la lakou i ka rumi, a me na kaina wawae palanelie lnki ; ,k-j la lakou ike alauui ololi me ka pilikia ole. Mai kela walii aku, kaa aku la ia Hipolita ke alakai ana ia lakou, :i ;iia m«> iaia kalii ipukukui, ua hoomalamalama aku la oia Ike a i ke Kamaliiwahine hoi e kuiee ana i ka lima o kana alolia. y A r aa ae la oia i kona lima—ua paaia me he mea la e kokua ;i »!i ana ia Venadoma ma ka liele ana, —a oka manao ana ua na-. \ ,riwali «»ia, a e kalele iho ana iluna ona no ke koo ana ae iaia, ka : V, ;i luiiui i haawi iho iaia ika ikaika nui ame ka mana. Ua haalulu kona liiīfa iaia e puliki ilio ana, a ua ninau ae la. o iaia ina palia he iwno iaia ke hookoikoi iho iluna ona i hiki - ..M.» iaia ke hele. "Ua lawa au ika ikaika e hiki ai e kakoo ae ia wahi a Ro~abela; "haalulu loa oe me he mea la- ua nawnliwali - : . a ,.li. Kak-le iho iluna o'u." r -lkaika! Xawaliwali! Kalele iho iluim o'u?" wahi a Venai pane ilio ai, me kona leha ana iho i ka helehelena o Rosabela, ka ike °le iho. . • 4 A. eka leele, aohe o'u nawaliwali i keia manaiwa. Ua 01 aku k. 'u ikaika, pela ko'u ike iho ia'u, mamua o kau e manao waJe la. •ina e halawai aku ana kakou me kela mau kanaka puuwai eoek i ki-ia uianawa e ike pono 110 oe i ka hemo o keia pahikaua mai kona wa-hi ae, a ei ike pu ana oe i ka oni o keia mau aahuki i hoohana oleia h«- nKiii 'la. Ina ua haalulu au i kau ike.ilio, aole. ia no kai uawali-v.-ali. ;,ka 110 kuu hauoli i ka lmi kino ana me oe, e kuu aioha." Ua maopopo ae la no ia. Eosahela ka manao o Venadoma. a kulou īi;, 1 la oia ilalo aohe lioi i pane liou ae, aka hoomau no ika paa ana iit,' ka hookuu ole i kona lima. - Ua alakai akn la o llipolita ia lakou me ka paiekana me ka v 1 ]h- ana i na puka mainua o ko lakou alahele, me ka makaala ma.u ;u-a t- ]»ani mai i ka puka mahope 0 lakou a liiki i ko lakou hoea ana i ka pnka owaho loa kalii e ku kiaiia ana e kekahi koa. 1 ka hiki ana malaila ku iho la. oia a huli maa la ihope i kona :h< a n<"» ke kuka at>a i ka lakou mea e hana. akn ai. •ina kakon e puka laelae aku ana mai keia puka aku a3aila pa;.k;:na h>a kakou mai keia halealii aku," wahi ana. "w ka puka k< 'A <* «ili aku ai a hoea iwaho loa alaila loaa aku ka puka nui aino k- knhi wahi ]»uka uuku nia ka aoao, a, no kela wahi puka uuku aoha :; ikia, uo*ka mea eia ia'u ke ki e liemo ai. I kekahi manawa lie - k iluia ke k«>a maanoi e kiai ai." "Aol.e nae paha i na wa apau?" wahi a Rosabela'. He kakaikahi loa na nianawa e hoaloia ai ke kukiai anai o keia •v; j ]i! ]<-la ko'u nianao. •ilamau," a hoopilī aku la o liipolita i kona pepeiao i ka puka . ;.,M.h:he. "Eia io ke kiai piaanei," wahi ana. "Ua lohe aku la au i kona. mau kapuai wawae e holoholo mai la ,::\val•- - "A pehea iho la ko kakou pono o ko kakou hele ana mai ka maalahi a hiki iho la maanei," i pane mai ai ke Kamaliiwa;.t 1,- i;.(- ke pihoihoi. hoopau wale anei ko kakou nee ana aku .iiaiiiuli o keia alaiia mai e'ke kiai?" "K kali,"' wahi a Venadoma, me kona. nee ana aku a pili i ka ] r ka. a ku ae la a maloeloe me lie mea la e hoao ana oia i ka ikaika '• k'.iui kino. # ■ "O ka pukapa aiiei keia e huli ana i ke alanui Olona? ••Ae." i [iane aku ai o Hipolita, •*He oiaio anei aia me oe ke ki o kahi puka uuku£" "Ae, eia ia'u." "Ina pela alaila, ua malaelae ko kakou alahele. E welie ae oe ika puka a hookuu mua ae ia'u e puka iwaho. E mua ae au < hui me ke kiai ina e hiki ana ia'u ke lanakila ma kekahi-a.no maī;ui;i ~na. maka'u olua, e na lede —ua maopopo ia'u ka'u mea e iiana aku ai." "Eia hoi paha ka pilikia—e ka naita he hawaliwali oe," wahi a K<>-aUia i ke'ake'a aku ai. "Maluna o kuu ola, e ka lede—Ae, maluna o ka mea i oi loa aku i ko ia—Alaluna o ko'u ake nui no ko olua palekaua e li aawi mai <.lua ike koikoi oia hana iloko o kuu mau liina—ua maopopo ia'u ka'n mea e hana aku ai. Alai hoohala manawa .wale kakou. "He hookahi wale 110 kiai maanei, a nolnila he mea pono e lanakila kakou maluna ona ma kekalii ano i_ pakele kakou. E iri}>olit«i «• huna ae i kau kukui a'e welie ae i ka< puka ; noho malie olua iloko iu-i nie ka jxm? iuaho])e o ke panipuka a hiki i kuu mana.wa e kaliea nmi ai ia olua e hele ae." Haawi aku la 0 Rosabela. i kona ae, a welieia mai la ka puka. llnki ae la ka kakou koa nawaliwali i kana. pahikaua a paa i kona linia me ka maka.ukau, a oili aku la iwaho, a heLinau kapuai lielu wale no kana o ka hele ana halawai aku la oia me ke koa kia.i. Aohe mahina i kela po a o ka malamalama. 0 na hoku ke papa pino iho ana mailuna o laua a i kona oili loa ana a puka iwalio, ike ]*>no aku la oia i kana niea e hana ai. O ke koa, kiai e ku ana malaila. i kela manawa he kanaka ia i like ke kiekie ame ka nui me ko Venadoma a e paa ana. ma kona lima kekahi ihe, a i kona ike ana mai i kekahi kanaka e oili aku ana ninau koke mai la oia i kona inoa, "Owai auanei ka mea e hele mai ma keia puka o ka mea wale no i loaa ke knleana?" wahi a Venadoma i pane aku ai īne ka leo kalakala. "E auhea oe eke koa, e hoolohe mai, no ka mea he paliikaua ka'u e kamailio aku ai ia oe."

lle mea pahaohao loa i ke koa ka ike ana mai i kekalii kanaka e helo aku aua ma kela me ka loaa ole o ka mana e hele aku ai malaila, a no kona manao aole palia he poino e hanaia aku ana, kuknlu iho la pia i kana ille iluna o ka lepo a hoolohe mai la i na olelo a ke kanaka malihini. "Ua ike no oe. ia'u?" wahi a ka naita, me ka liele ana aku a kokoke loa. Nana pono loa mai la oia i na maka o ka maiauiu a i ka īke maopopo ana ]>ane mai la, "Auwe o ka naita o ke Ke'a Kala! 0 Veuadoma! "E kala mai oe ia'u, e ka naita, mai hea mai nei oe? Xui na hauwawa olelo e kainailioia nei n ou no kou nalowale." Ua maopope ia Venadoma aole i lioike ikiia kekahi mea e pili ana i kona hoopaaia ana iloko o ka rumi ]x>uli huna o ka kalealii i keia poe kiai, nolaila pane aku la oia. me ka maka'u ole: "Ua komo nuii nei au iloko nei o ka lialealii ma kekalii aoao mai, a e puka aku ma kekalii ala okoa. He elua mau lioalolia me a'u a mai kekalii mau rumi mamao loā maii nei makou, a o na puka. apau niahope o makou ua pau loa i ka lakaia aku nei, me ka waiho ele ilio i meheu mahope o ko makou alahele. "E laka pu aku ana makou i keia puka a paa ke 'puka aku makou nolaila, ia makou e liala aku ai o oe hookahi wale no ke ike ana i ko makou hala ana. 1 lia'i aku la au ia oe i keia i hiki ai ia oe ke pale īiou iho iua e ninaninauia mai ana oe no kou ike i ko makon puka ana. Ca ike oe ia'u a ua ike pu i ke ano o ka'u liooliiki ame ke koikoi o ia hooliiki ma ano he 2vaita. % laia 110 e hoonanea ana i ke koa. ma ke kamailio ana, liopu ino aku la oia i ka ilie a, lilo mai la iaia, a ia manawa hookahi 110 kau aku la oia i kana pahikaua imua ona. "E iuakaala oe! Ina hoolohe mai oe i ka'u e palekana 110 oe, a ina aole pela, e komo ana oe iloko o ka pilikia. Aola hookahi uhane-i oloko o keia halealii i ike i ko makou puka ana o oei wale 110, a nolaila ke papa aku nei au ia oe niai uwa oe a walaau palia i ko makou wa e oili aku ai. ' "Ke maliuka 'nei au no ka hoopikele ana i ko'u ola a ua ike .no oe i ke kumu e paa ai aii. Ke kauoha. aku nei au ia oe e ku mainao aku i ho]>e i liiki i kuu mau hoaloha ,ke liele mai. "Ina oe e kahea ana i kekaJii mea a hoike aku palia no ko makou maiiuka ana, e lolie mai oe ano o kou hanii ho]x k loa ana' keia i na ea huihui o keia ]K>, a o kou leo hope loa ia e loheia ana maluiia o keia ilihonua,!" He mea maopo]x> ma ka nana aku 'aohe manao iki iloko o k'ela koa kiai e hakaka me ka naita, ka mea i lauakila maluna'o kona mau lioapaio inaloko o ke kaliua īnokomoko, a o ka mea lioi nana i pepehi. ka Pilikua o Mateo ma kela liakaka lima pu ana, mamuli o kana' olelo oluolu. 0 koana ike ana mai i ka moho naita kaulana ka mea nana i lioonawaliwali i kona manao ku-e mai, oiai nae. ma kona, ano lie koa kiai, o kona ku-e mai ka pololei no ka mea, o kana hana ia i hoonohoia ai mailaila, a. 1:0 kona maiiao aohe 110 palia e ike iki ia ana kela liaiia e kekahi niea hoopau wale iho la oia i kona manao keakea mai. "Aole 110 palia e liiki ana ia* oukou ke puka iwaho, 110 ka mea ua paa 110 na puka i ka hikaia, a o na ki o kela mau puka aia 110 i ke Ka-])ena," ivahi ana. "Eia ia makou ke ki o kahi puka uuku la a limiaila makou i manao ai e puka aku. K pane rnai oe i keia īiiaiiawa, —e liele aku anei makou me kou keakea ole niai?" i kamailio aku ai o Venadoma. "Mai imi oukou i kuniu no'ii e poino ai," wahi ana. "O keaha hoi ko niakou mea e. liana aku ai 1 ka ino 110 ka maikai au i hana mai ai. Ina makou e x>uka la'elae aku ana a i imi ia oe e hoopoinp, imi ae ia Venadorna i puuhoniia nou. "Eia hou, aole makou i wailio aku i kekalii inoali mahope e ikeia ūi ma keia puka makou i lieino ai e lilo ai i mea lioopoino ia'oe, koe wale. 110 na makou e hoike okda ae ia mea. E kamailio maopo]_x> mai oe, e aeia ana anei makou e oe e hookuu laelae ia aku?" "E haawi hou mai oe i kuu ilie, alaila hookuu aku au ia oukou e hele." . . • " "E hoihoi hou aku aua au i ko ihe ke puka mua aku makou iwaho ma kela pūka uukm Aka, e lioomanao oe i keia: "Ina oe e kahea ana no ko inakou ]>uka ana, maluna aku ana makou 0 kou kino make e a'e aku ai, oiai nae aohe. o'u manao e 'hoopoino aku ia oe ina e iiiki ole ana ia'u ke alo ae. Pehea. kou nianao—aohe' o makou manawa hou e kali loihi aku ai." / Emi aku la ke koa. kiai a pili i ka pa a pupuu ae la i kona mau linia īnainua o kona umauma. "Ke liilinai aku nei .au maluna o. kau huaolelo, e ka naita," walii ana; "e hoihoi hou niai' aua 110 oe i ka'u ih.e īnauiua o kou haalele aua niai i keia walii." • "Ae, e loaa aku ana 110 ia oe ia īiiea. Aole o'u makemake e lawe pu i keia ihe i kumu e poino 'ai oe a: e maopopo mai ai i kekalii poe ma koil wahi kiai īnakou i puka aku a.i." 1 ka pau ana o ka Venatlonia kamailio a.na aku iaia huli ae la oia i ka puka a kahea aku la i kona> mau hoa e puka mai, a oiai ua uliiia ko laua mau 111 a paa loa aole maopopo ko laua. ano i ke koa kiai ke nana mai, a. hele mua aku la o Jlipolita i kalii o ka puka uuku e welie i ke ala 110 lakou e oili aku ai. -Ua puka nnia aku la oia, a i ko Kosabela, puka ana aku kukii'lu ae la, o Veuadoma i ka ihe a ke koa i ka pa a. lialiai aku la mahope o na wahine opio, me ka oni ole mai o ke koa e keakea ia lakou. I kā paai liou. ana mai o kalii puka i ka lakaia' ku iki iho la lakou ma kekahi alanui ololi īne ka mea ole nana e keakea mai i ko lakou nee ana aku imua. t Mahea aku ana la lakou e hele ai? Ku iki ilio la lakou e 11001100 i ko alahele e liele aku ai a o Venac\oma ka mea i kamailio niua aku i kona manao. "He mea pono ia kakou ke hele pololei i kahi o Mikaela, i loaa ia kakou kekahi mau alakai kupono no ka mea pono a kakou e hana aku ai: a eia liou, lie inakemake 110 lioi aii e loaa kekahi walii hoomailia liilii i ko'll kino nawaliwali. "Hauoli loa au i ko ke koa ku-e ole ana mai nei ia, kakon, no ka mea ina palia kela i lioao niai nei e paio, aneane holo]>ono ole ko kakou lanakila, no ko'u ike iho i ko'u mau lala. ua nawaliwali loa, aka o ka na la.ni hoopouo]x>no ana iho.la 110 paha ia ia kakou, aka nae, ua puka mai la kakou me ka lanakila, a nolaila eia aji inalalo o ka olua hookauwa ana." "E ae mai. ia'u i mau walii huaolelo uiiku e kamailio aku imua o kou hanoliano," walii a Hi]>olita. "Hookahi mea i mao]X>]>o loa r.ole e ikeia ana ko kakou niahuka ana a. hiki i ke ao ana, nolaila he īnau liora loilii aku 110 keia .mamua o kakou. "He hana pono loa na'u, ]>ela kou 11001100, 'ka hoilioi ana aku i ke ki a ko'u liaku i ka hale, nolaila oia ka'u i noonoo ae la e hoi hou i ka ha,le o ko'u liaku a waiho aku i ke ki, alaila huli aku au ia olua ma.ho]>e; a oiai an' e hoilioi ana. i ke ki e liele mua olua i ka liale o Mikaela, a ilaila olua e loaa aku ai ia'u. , "He pono e hoihoiia na ki i ole e loaa kekalii kumu hoohuoi no'll, a ua maopopo no.ia'u he liiki loa ke hanaia ia mea me ka ike oleia, a iloko o ka hapalua hora e akoakoa aku ai kakou apau i ka liale o Mikaela, a mailaila mai e loaa ai na kokua ia kakou." A oiai aolie manao niaikai e ae e like me kpla, ae koke aku la 0 Venn.doma ame īio?ahela, a ia manawa iho la mahae iho la ka lakou walii liuakai 110 ka nee an<\o kela ame keia no ke alahelē kaawale. "Aole pono kakou e 110110 loihi loa i ka liale o Mikaela nia," wahi a Ka-abela ia Venadoma, oiai laua e kueo aua me ka malie 110 ka hale 0 Mikaela. • "Aole'no ka lioi paha," i pane iho ai 0 Venadoma, s me kona nana ]>ono ana ilio i na maka o kana ipo. Mai hopoliopo oe oiai au me oi■ na'u ia e hana aku i ka mea pono e palekana ai kakou. x

"Aole 110 hoi au i nawaliwali loa e hiki 010 ai ia ? u ke noonoo i kekahi hana e palekana ai kakou e like me ka manawa a olu* i ku a«* nei ia 7 u. I ko'u wa i ike. ai i ke koa ua hooi>ihoihcāia au a na ia in: uao i haawi hou mai ia'u ika ikaika i ko'u niau laia. Ina he niakiniake oe e haalele iho ia Milana nei ua makaukau au, o hooinaopojc ilio oe, e 'iele pu au nie oe." -0 ko'u makemake loa ia e kaawale koke kaua inai ia nei aku mainua oka puka ana oka la," i paue ai o lloeabela, "no ka mea, ua maopopo no ia oe he weliweli mau au a hiki mai no i koia īnaiu'wa ke nolio loihi iho maloko o na paia o Milana nei a hiki i ka la apo]x>.' ? "Aole iio kakou e noho loihi iho ana iauei. Ho mau kumn pakahi no lioi ka kaua e mahuka aku ai mai ka iuaina wela mai o kv> kaua mau enemi." I ko laua lioea ana aku i ka lialfc o Mikaiela ma, kikeke'aku la Vonadoma i ka puka, a aole i hala kekahi minuke lohe aku la laua i ka leo o Mikaela maloko mai e ninau mai ana owai la ka mea snawalio. Ua pane koke aku la o Venadoma oia, aika wa i lohe maopojx> mai ai o Mikaela o ka leo o kona haku opio, auwe, he mea o kona hauoli a 'wehe kokeia mai la ka puka a paa koke mai la ko Yenadoma mau lima i ka pulikiia e ke kanaka hana kapakila. "Aole i hoehewahe-wa ko'u mau ]>epeiiu> a-me ko'u mau maka ia oe!" walii a Mikaela, me ka hauoli ame ka puliki pu ana mai i kona haku. "Aole oe i • hoohewahewa e Mikaela, owau no keia; ua hoi hon mai la au imua ou me ke ola a ua nawaliwali loa nae īmunuli o ka heokiiia; he kokoolua ko'u e makemake loa ana i kau kokua ina lu i mea poifo-ia." "O, ua.liamama na ipuka o keia liale n*> na hoaloha a]>au o W nadoma, ao na mea i loaa ia Mikaela no lakou ia! Komo mai iloko< nei." I ko lakou komo aua aku a lioea i ka rumi moe ua ala mua ae » Cinetia a e kali mai ana ia lakou; a i kona ike a.na mai ia Venadoma lele mai la oia a apo iaia me ka hauoli no ka hoi ola ana aku o kona liaku kaikunane i nalowale a ua hoi liou aku, a iaia e kamailio mai ana ia Venadonui e lelia mau iho ana kona maka. ia Rosabela, oiai no oia e paa ana i ka uhiia i ke koloka. '•E ka lede," wahi ana, "e hookamaaina ia oe iho. Auwe! 0 ke Kamaliiwahine Roi?al>ela anei ka'u e ike nei?" "Ae, oia no, e ka wahine maikai," wahi a ka lede opio mahuki, me ka hookuu ana iho i kona koloka mai kona poo iho a waiho w»le iho Ia kona lielehelena i liele a pali ke.kua mahina ke aio i ka ui mea o ka ui. 'Ta huli mai la o Kosal)e.la o 15aga,ino i kona pa.lekana aine k(,na makamaka ame knu mau kokua i!oko o kou īnalumalu hale, ke ae oluoluia mai." Ua hoohikileleia o Cinetia i kela mau olelo a ke Ka.ma.liiwahhu, a i kona maopo-po ana hoopau ae la oia i kona paliaoliao a haawi mal la iaia i na olelo ohaoha i ku i ke aloha ame ka hauoli. "Eia hon ae no neia hoaloha," walii a Mikaela. "Ua hoomaopO]K> no paha oe ia ianei e Venadoma?" Huli ae la o Venadoma ihope i kona wa i lohe aku ai i ka weheia ana mai o ka puka mahope o kona kua a ike aku la i kekahi kanaka i ke-komo ana mai. "Manao au ua ike lilii iki no au ia ianei," wahi ana. "Ae, ae, oka mea hauohano ka o Sakone —-ke Cia.se pa maikai. Aole anei au. « pololei," "Ua pololei mai la oe," i pane mai ai o (iasepa, me ka liaawi a.na aku i kona linm no ka lulu aloha ana. E AnedeTea Hemolele! Ku])aianaha inaoli no lioi keia lialawai ana! Iloko oka manawa o kou i aneane loa ai e noho iho ilalo me na manaolama polio eia ka hinli hoi mai ana ka manu i ka punana." "0 Gasepa e kokua pu nei ia makou i ka huli ana ia oe," i pane ae ai o Mikaela. "A! he kikeke hou no hoi kela mawaho inai o ka puka!" "Mai puiwa oe," i pane.koke mai ai- o Venadoma, i kona manawa i ike aku ai ia Cinetia e oni ino ae ana me kai hole pu ana ae o kona 'helehelena: a liaikea. "Mai maka'u, no ka mea, ke manao nei au o kekahi kela o ko'u inaii hoaalo ehuehu —oia ko ma.ua alakai nana i pailaka a liiki i maiia palekana ana mai l!i īnai ka halej>aahao mai a Manefereda." He oiaio i ka wa i liemo mai ai ka puka komo mai ana ka Anela o ke a i kona liiki aua mai ina kahi a kamaaina e nonoho aku ana hoolauna "aku la o Vemadoma iaia i na lioa a]va,u; a pau kona hoolaunaia. ana aku nolio iho la.oia. iluna o kekahi noho ma ka aoao o Ho-f-abela a hoomaka aku la o Venadoma e wehewehe i ka moolelo i kakamaaiiia niua aku nei i ka poe helulielu, oia hoi kona kiiia ana mai, koiin laweia'aua a komo iloko o ka mmi pouli, ka hele ana aku o Ludoviko o ike iaia me ka lioomaewaewa a.ine ka huai pu ana aku i k<> kumu o kona lioopunipuniia ana i mea nona o make ai, kona make l ka ]>ololi ame ka makewai —a oka hopo loa., oia ka hiki ana aku oka Anela. e hoopakele iaia. Iloko o kela manawa apa.u a Venadoma e wehewehe ana i kona moolelo, e naka, wale ana no o Cinetia nie ka hele ae o kona lielehelena a haikea mainuli o ka ukiuki, a no Alikaela' ma hoi laua o Gasepa, puili ae la laua i ko laua maii lima me ka aaki ana o ko laua mau ku'i A maho]>e o ko Venadoma pane ana aku i na ninau lehulehn {i uiia mai iaia e Oaaepa i aku la oia, "na ke Kamaliiwahine Itosa--1.-ela no hoi ia e wehewehe aku i konā m<K>lelo ia oukou, no ka mea, oia no ka i maopopo i na mea apau i hanaia iaia." "lie uuku ]oa ka'u walii moolelo e hoike aku ai," walii ana, "a, ina i loaa ia'u, aole no he manawa hlwa kii]Kmo e hoike aku ai a pau i keia manawa. "Manao au ua lawa no ka'u wahi moolelo ma ka olelo ana atua pakele nia.i au mai ka poino mai i (»i loa aku ka weliweli i ko ka make; manao au ke maoj»o]>o mai la no ia onkou ko'u inanao." Ua maopo]x> io no i ka ]K>e apau e akoakoa ana kona manao aolie no lioi o lakou uieniele hou ana aku iaia, a o ka' hope loa o kana mau wahi olelo pokole" oia no kona lioakaka ana ae imim o lakou i kona ame ko Venadoma aie nui ia, Hi]x>lita no ka hoopakele ana ia laua. I ka liooki aua i'lio o ka lakou hoolohe ana i na mea apau mal ka poe maluika mai, ua ulu ae la lie ninau iwaena o lakou, pehea t;na e pakele ai lakou inai kela kulanakauliale aku? 'JJa kakanaie loa ae la, o Venadoma i kela manawa, me ka ikaika, pu'o kona manao e nee āku iniua, a ua paa loa kon/a manao, o ka honi ana aku i na ea huihui o' kuaaina oia ]>aha ka mea nana e kokua niu loa maii i kona ola kino. "0 he maalahi loa ka liana. ana e kaawale koke aku ai oukou mal ia nei aku," wahi a (Jasepa. "Ina aole oe e ku-e mai ana alaila e ukali pu au ia oukou no kekahi inanawa; oia lioi ina e makemake ana oukou e holo no na kula-naka.uhale ina ka akau aku nei." "0 ka'u alahele maoli ia e manao la e hele," wahi a Venadoma, "a 110 kou manao e liphai pu ia makou ke haawi aku nei au i ko'u ae me ka mahalo ]>u ia maiiap maikai ou." "Alaila, aohe pilikia ana. Ua loaa ia'u ka mana e hele aku ai mai keia kulanakauhale aku i na manawa apau, me ka'u kauwa, a o na kiai puka ina aole a lakou mau kanoha kuikawa e ku-e mai ai, alaila aole no lakou e ninaninau mfii ana ia'u." Ua nni loa ko Mikaela makemake e hahai pu ma ka huakai a kema liaku o]>io, aka aole nae i hookoia kona iini no ka mea, ua kaohi kokeia aku ia manao ona me kona oleloia aky, ho pono no iaia e nolio, a i ka wa iholo]iono ai na mea apau, ua hoomaka koke iho la ka liuliu, hiia no ko lakou nee aku. Oili koke aku la oia me Gasepa e kii ina lio. Ile elua o Venadoma mau lio iloko o ka, lialelio a oia ka mikaela i kii ai a-liana mai la i na noholio a p.a a o Oasepa hoi, kii aku la oia i kona mau lio elinb a hana iho 'la i na noho a paa. Aole i Pau.