Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 19, 7 May 1909 — KA AHAOLELO KULOKO O KE TERITORE HAWAII Vitoia na Itamu Pili i na Halema'i o na Kalana Lehulehu Maloko o ka Bila Haawina e ke Kiaaina. [ARTICLE]

KA AHAOLELO KULOKO O KE TERITORE HAWAII

Vitoia na Itamu Pili i na Halema'i o na Kalana Lehulehu Maloko o ka Bila Haawina e ke Kiaaina.

Ke Senate—La Hana 57. Ma ka noho ana o ke Senate ma keia la i loaa mai ai he hoike mai ka Hale mai no ka hoololiia ana o ka Bila Helu 120 o ke Senate e pili ana keia i ka laikini o na halekuai e lawalawe ana ma na waiwai o ka papa eiua, ua apono aku ke' Senate i ka hooUa loaa pu mai no hoi ka Bila Helu 121 o ke Senate me kekahi mau hoololi mai ka Hale mai, a māmuli o ke noi a McCarthy, ua apono aku ke Senate i ka hoololi. Ma ka heluhelu ekoluia ana o ka Bila Helu 150 o ke Senate e pili ana i ka u ku o ka Lunakanawai Apana o OKalaupapa, ua hooholoia, o ia hoi i $300 no ka makahiki. Aponoia ka hoike a ke Komite Kukakuka maluna o ka Bila Helu 164 ol ka Hale, e pili ana keia i ka papa, komisina no ka nana ana i ka poe pupule. , . Ma ke nol a Fairchild i kokuaia mai e McCarthy ua aponoia ka hoike a ke Komite Kukakuka maluna o ka Bila Ha^wina. Ma ke aponoia ana o ka hoike a ke Komite Wae, maluna o ka Bila 97 o ke Senate, no ka haawi ana i ke kuleana hoohalahala mai ka olelo hooholo mai a ka Papa Lunakiai ma ka hoopii lunanul, ua waihola ka bila ma ka papa. Na Brown i waiho mai he Olelo Hooholo no ka uku ana aku i 1155 manua« hi i kekahi mau llmahana o ke Senate mawaho ae o na kakauolelo. Holo ma ka heluhelu ekoluia ana ka ißila Helu 224 o ka Hale, e plli ana keia i ka auhau o na hui Inikua. Holo ma ka heluhelu ekoluia ana ka Bila Helu 228 o ka Hale e haawi hou ana i kekahl mau mana i ka papa \aana o ke Kula Kiekie. Laweia ka Bila Helu 231 o ka Hale 1 ma ka heluhelu eluaia ana, e pili ana keia i na hana hoikeike makahiki a na ahahui, a mahope o kekahi mau hoakaka manao ana, ua waihoia l9ft bila a noonoo houia ma ka Poakahi ae. Holo ma ka heluhelu eluaia ana ka Bila Helu 152 o ke Senate, e koi ana 1 $2,000 hou no ka Aha o Maui. Holo ma ka heluhelu eluaia ana ka Bila Helu 153 o ke Senate e hoopono-

pono ana i ke ano e haawi aku ai i 'ka hoike no ka hoopau ana i ka hui. Me kekahi mau hooloii iloko o ke Senate. ua holo ma ka heluhelu eluaia ana ka Bila Heluu 225 o ka Hale e pili' ana i ka huina e hookuuia ai mai ka auhau aku, ma na waiwai paa. Ma ke aponoia ana o ka hoike a ke Komite Hookolokolo, ua holo ka Olelo Hooholo a Fairchild e koho ana 1 na Senatoa e hoi hou mai ana i keia •kau ae, i komite no ka imi ana i kekahi mau hana kupono no kela Ahaolelo ae e noho mai ana. Mai ka Hale mai i loaa. mai ai ka Ihoike no ke kuikahi ana o ka Hale me na hooponopono a ke Komite Kukakuka maluna o ka Bila Haawina. Koho mai ka Peresidena ia Robinson, Kalama ame Coelho i Komite Kukakuka maluna o ka Blla Helu 189 o jke Senate no ka hoomahuahua ana ,ae keia i ka uku o na luna aupuni o ke Kalana o Maui. Ka Hale—La Hana 57. He heluna nui o na bila i hoea mal ma ka heluhelu ekolu ana iioko o ka Hale ma keia la, a ina paha hoi no ka holo o ka Olelo Hooholo Hui e kapa lana i ka inoa o kekahl paka o Hilo 'o Kealawaa ina ua oi loa aku hoi ka manl, aka ua lilo no nae i mea hoohoihoi makuahonowai ma keia la, ka hoop'u-aia ana ae o kona lnoa no kekahi paka. O ka bila mua i hoea ae no ka heluhelu ekolu ana, mahope iho o na hafna maa mau o ka ia, no ka Bila Helu 233, a no kona oioi mua no paha, ua waihoia aku oia ma ka papa. Holo me 'ka loaa ole o na hoopaapaa ana ka Bila Helu 234 o ka Hale. Holo ma ka heluhelu ekoluia ana ka Bila Helu 229 o ka Hale e pili ana keia i na aina i uku oleia ka auhau a hala na makahiki elima he kumu kuponoia e hoopuka oleia aku ai ona palapala hookuleana iloko o ka Aha Hookolokolo Aina. Mahope iho o na hoopaapaa ana, ua holo ka Bila Helu 204 o ka Hale e haawi ana i ke kuleana i na Hope Makai Nui e lawelawe aku i ka oihana loio ma na hihia waiwai. Holo ma-ka heluhelu ekoluia ana ka Bila Helu 134 o ke Senate, e kau ana

i ka huina i ka ."00 dala e liookuuia ni maj ka auhau aku maluna o ka waiwai paa ame waiwai lewa. Holo ma ka heluhelu ekoluia ana ka •ll'.la 147 o ke Senate e pili ana i na hanau, na mare ame na make. Ho!o ma ka heluhelu ekoluia ana ka Biia Helu 85 o ke Senate, e hoomaj'.huahua ana keia i ka uku o ke Kaj {kauolelo a ka Mela ame kekahi mau luna aupuni Kalana e ae. Holo ka Bi!a Helu 76 o ke Senate, I e kau ana he $l>ka uku o ka hoike o i ka ia' e noho ai ma na hihia o ka Aha i Kaapnni, me elua kenikeni ka uku i mile. Ma ka waiho ana mai o ke Senatte i ka hoololi maluna o ka Bila Lapaau o ka Hale e pili ana i ka hoolaia ana 0 na ma'i ma na hoomana, ua aponoia aku ka hoololl, o ia hoi ua hiki i na hoomana ke hoola i na ma'i, me ke kaki ole nae he uku no ia hana ana. •Ua lokahi aku ka Hale me na hoololi a ke Senate maluna o ka Bila Helu 64 o ka Hale. Na Cohen he' Olelo Hooholo, e noi ana e hooloihiia, aku ke Alanui Bihopa ua aponoia ka Olelo' Hooholo. Aponoia ka hoike a ke Komite Kukakuka maluna o ka BJla Haawina, mahope iho o ka heluheluia ana ae o ka hoike. Ma ka heluhelu eluaia ana o ka Olelo Hooholo e kapa ana i ka inoa o kekahi o na paka o Hilo o Kamehameha, ua waiho mai o Rice he hoololi e kapa ana i ka inoa o Keaiawaa paka, a hooholoia. Ke Senate—La Hana 58. O kekahi o na hana nui a ke Senate 1 hooko.aku ai ma keia la, o ia no ke kohoia ana o kekahi komite, no la imi ana aku i kekahi alahele no ka maalahi o keia kau ahaolelo ae, o ia 0 Fairchild, Moore ame Kalama. Ma ka heluhelu ekoluia ana o ka Bila 152 o ke Senate, ua hooholo lo» kahiia, no ka haawina keia o $2000 no na hoolīlo o ka Aha Kaapuni o Maui. Ma ka heluhelu ekoluia ana o ka jßsla Helu 153 o ke Senate e pili ana 1 ke ano e hoikeia mai ai ka' lohe no ka hoopauia ana o kekalii hui, ua hooholoia ka bila me ka lok'ahi. Holo ma ka heluhelu ekoluia ana ka ( Bila Helu 225 o ka Hale. Holo ma ka heluhelu ekoluia ana j ka Bila Helu 232 o ka Hale e pili ana i i ke ano e halihaliia ai ka poe i 100-1 hia i ka ma'i lepera. j Hoololiia ka Bila Helu 231 o ka Hale' e pili ana keia i na hana hoikeike a na ahahui. Waihoia ka Bila Helu 234 o ka Hale i ke Komite Hookolokolo. Ma ke aponoia ana o ka hoike a ke Komite Hookolokolo, ua holo ma ka heluhelu eluaia anā ka Bila e pili ana i ka ma'i o na holoholona. Hoopaneeia ke apono ana i ka hoika a ke Komite Kukakuka maluna o ka Bila Helu 39 o ka Hale e pili ana keia i ka uku laikini o na halekuai waiwai. Waihoia na Bila Helu 70 ame 90 o ke Senate ma ka papa, mamuli o ke aponoia ana o ka hoike- a ke Komite Ho^kolokolo. Holo ma ka heluhelu ekahiia ana ka Bila Helu 235 o ka Hale e plli ana l ka auhau o na waiwai i lilo, no na hana o ka lehulehū. ole ke Komite Wae o na h,<?a o Hawaii maluna 6 ka Bila Heiu 197 e hōokaawale ana i dala no' ka uku ana aku i ke koi a ka hui kukui uwila o Hilo, e noi mai ana ke komite e waihoia ka hila ma ka papa ua aponoia ka hoike a ke komite. Na ke Komite Hookolokolo e hoole mai ana i ke kupono o ka Bila Helu 220 o ka Hale, e hoomahuahua ana keia i ka mana o na Aha Kaapuni, mamuli nae o kekahl mau hoololiloli ana, ua holo aku la ka bila ma ka heluhelu elua ana. Mai ka Hale mai i loaa mai ai ka Olelo Hooholo no ka hooloihi ana aku i ke Alania Bihoi,a, a maniuii o ka hoololi ana a ke Senate i ka Olelo Hooholo, ua aponoia ka Olelo Hooholo. Ua komo ke Senate ma ke ano Komite Holookoa no ka noonoo ana i ka Olelo Hooholo Hui Helu 21 o ka Hale no ka hoololi ana mai i ke Kanawai Kumu, me ka lawe puia ana mai hoi o ka Olelo Hooholo a ke Senate i kulike me keia ke ano, a walhoia iloko 0 ka lima o kekahi komite i kohoia mai e ka Peresidena. Mai ka Hale mai i loaa mai ai he j!ohe no ke kuikahi ole ana o ia Hale me ka hoololi a ke Senate maluna o ka Olelo Hooholo Hui Helu 22 o ka Hale no ka hooloihi ana aku i ke Alanui Bihopa, a koho ka Peresidena i Komite Kukakuka mai ke Senate aku, no ka hui pu ana me kekahi komite mai ka Hale mai. Aponoia ka hoike a ke Komite Kukakuka maluna o ka Bila Helu 30 o ka Hale e pili ana; i ka laikini o na haiekuai. Ka Hale—La Hana 58. O ka mea ano nui maloko o ka Hale ma keia la, o ia no ka make ana o ka bila auhau o na Kalana, mamuli o ka waihoia ana ma ka papa, i ka wa i komo ai ka Hale ma ke ano Komite Hoiookoa. Ma keia la i hoomaopopoia ai, ua hiki aku ma kalfl o ka 235 mau Bila o ka Hale i loaa aku na noonoo ana mai na komite lehulehu mai, a mailoko ae o keia heluna, he 93 mau bi T a 1 hoea aku imua o ke Kiaaina, a he 66 o lakou i lilo i kanawai ma ka Poaono aku, o ia hoi na bila i kakauinoaia e ke Kiaaina. Ua vitoia he ehiku mau bila, he S7 i waihoia ma ka papa, a he 15 i hoopanee loaia a he 2 mau bila iloko o ke Komite Kukakuka. Ua hoomaopopo puia no hoi, ua hiki aku na hooiilo o.ka Hale a hiki i ka Poaono ma kahi o ka $26,912.73, oiai nae he mau hoolilo mahuahua no koe a hiki i ka pau loa ana o na hana o ka Ahaolelo i ka lawelaweia e laa ka moolelo o ka Hale ame mau lilo apau, a pela me na hoolilo no ke Ipa'i aine ka unuhi ana aku i na kanawai ma ka olelo Hawaii. Na Kaleiopu i waiho mai he Olelo Hooholo e kauoha ana i ke Komite ißula e hooponopono hou i na rula o ka Hale no ka pono o keia kau Ahaoielo ae, a hooholoia. Na Kaleiopu no he Olelo Hooholo hou, e kauoha ana i ka Luna Nui o na Hana Hou e wehe aku i mau alanui no na home hookuonoono ma Alewa, aponoia ka Oleio Hooholo. Na ke Komite o na Aina Aupuni e apono mai ana i ka wehe ana aku i mau alanui no na home ho#kuonoono ma Honomu, Kaiwiki 1 ame Kaohe, ma ka Mokupuni o Hawaii.

Na ia Komite hookahi no e hoole mai ana i ka loaa ana he manawa i ke komite e waiho mai ai i hoike no na hana hooinaemae ma Waikiki, a e waiho loa aku ana ia hana na ke'a kau Ahaolelo ae. Heiuhelu ekoluia ka Bila Helu 235 o ka Hale a hooholoia, e pili ana keia i ka auhau o na aina i loaa mai na ahewaia ana e ke Aupuni Amerika. Mamuli o k,e kuikahi ole o ka Hale |me ka hooloii a ke Senate e pili ana hooloihi ana aku i ke Alanui Bihopa, nolalla ua kohoia he Komite Kukakuka no ka hui pu ana aku me kekahi komiie o ia ano like mai ko Senate mai. Aponoia ka Olelo Hooholo a ke SeI tnate e kauoha ana i ka Luna Nui o j na Hana o ka Lehulehu, aole e kukuluia ona uwapo no Hanalei, Kauai 1 a hiki i ka maopopo pono ana o ke kuleana o ke aupuni ma ke kahua e ku ai. Mahope lho o na kamailio ana a .kekahi mau hoa maluna o ka Olelo Hooholo e koho 'ana i Komisina no ka nana pono ana i ke ana o na kukui uwila ame aila ea, ua holo aku la ka Olelo Hooholo. Ua hoopaapaa keleahi mau hoa i ka wa I laweia mai ai ka noonoo ana maluna o ka Bila Heiu 117 o ke Senate, aka ua holo nae ka bila iioko o elua manawa o ke koho ana. Ma keia manawa i hoike mai ai ka Lunahoomalu no ka hoomaha ana o ke Senate, a o ke poho ana no hoi ia o ka manaolana no ka holo o ka Olelo Hooholo e kapa ana i ka inoa o kekahi o na paka o Hilo o Kealawaa Paka. Ua komo ka Hale ma ke ano Komite Holookoa no ka noonoo ana i ka Bila Helu 139 o ke Senate e pili ana keia i ka auhau o ke Kalana o Hawail, a mahope iho o na hoakaka manao ana 0 na hoa, ua waiho loaia ka bila. Ke Senate—La Hana 59. Ma ka noho ana a ke Senate ma keia la, i pepehiia ai ka Billa Hoaie, me ka nui ole o ka hana. Ma keia la no hoi i manaoia ai e lawe mai a noonoo 1 ka Olelo Hooholo o ka Hale no ka hoololi ana i ke Kanawai Kumu, aka ua hoopaneeia nae a kekahi la ae. Oiai aole he mau hana ano nui a ke Senate e lawelawe aku ai ma keia la, nolaila ua kakaliia ka noonoo ana i na hana i koe a hiki i ka la hope o ke kau. Na Knudsen nae, ka lunahoomalu 0 ke Komite Hookolokolo, i hoike mai i ka nui o na bila i hoea ae iloko o kona komite, a ua lilo na bila apau a ke komite i apono mau kanawai, a o na bila i hooieia mai e ke komite, ua pau loa ia mau bila i ka make. Mahope iho o kekahi mau hoakaka jnanao ana maluna o ka bila o ka Hale e pili ana i ka ma'i o na holoholona, ua hooholoia ka bila. Holo ma ka heluhelu ekoluia ana ka Bila e haawi ana i ka mana hoopuka i na palapala kii hoike. Waihoia ka Bila o ka Hale e pili ana' i ka lawelawe ana aku o na Hope Makai Nui ma ke ano loio ma na hihia waiwai ma ka papa, a holo hoi ka biia e plll ana'i na auhau me ka lokahi. Aponoia ka Olelo Hooholo e • kapa ana i ka paka ma Waiakea, ma ka inoa o Kauikeaouli Paka. Ma ke noi a Chillingworth, ua waihoia ka,bila a ke Senate e pili ana i ka hoomaemae ana aku i na wahi opilopilo o Waikiki ma ka papa, mamuli o ka loaa nui ole o ka manawa no ka noonoo ana i ka bila, oiai eia i ria la e hookuu ai ka Ahaolelo. Ua laweia mai ka Olelo Hooholo o ka Hale a noonooia e pili ana keia ia Kealawaa Paka, a na Makekau i waIho ae he hoololi e kapa ana i ka inoa o Brown.Paka, aka nae mahope iho o kekahi mau kamailio ana, ua waihoia aku ka Olelo Hooholo iloko o ka lima o kekahi komite o na hoa Senatoa mai Hawail walemai no. Ka Hale—La Hana 59., Aole no he nui o na hana i lawelawe ia maloko o ka Hale ma keia la, aka nae he ekolu mau bila i hoea ae no ka heluhelu ekoluia ana, a he elua hoi mau bila no ka heluhelu elua ana, a waihoia aku no na hana o ka la ma kekahi Ia ae. Waihoia ka Olelo Hooholo Hui a Affonso ma ka'papa, ua pili keia i ka hooleohu waleia ana no o na kanaka ma na kulana aupuni Federala i ka poe ma Hawaii nei. Holo ma ka heluhelu ekoluia ana ka Bila Helu 58 o ke Senate e hookuu ana mai ka auhau aku i na halema'i apau e malama ana he ekolu mau moe uku ole. Ua holo pu no hol ma ka heluhelu ekoluia ana ka Bila Helu 150 o ke Sefnalte e kau ana i ka uku o ka Lunakanawai Apana o Kalaupapa ma ka |25 o ka mahina, ua like hoi ia me $300 o ka makahiki. Holo ma.ka heluhelu eluaia ana ka Bila Helu 152 o ke Senate no ka haawina o na hoolilo o ka Aha Kaapuni o Maui, i hiki aku ka huina o ka haawlna i noiia i ka $2,000. Mahope iho o ka hooikaika ana a Long hoala houia mai ka noonoo ana maluna o ke komisina no ka noii pono ana #ku i ke ano o ka hoolilo ana aku i na dala pili i na kula, ua lawe houia mal ka Olelo Hooholo a noonooia. Mawaho ae o kela Olelo Hooholo, ua hoea pu mai ka Olelo Hooholo e kauoha aiia i ka Luna Nui o na Hana 0 ka Lehulehu, no lea hooloihi ana aku i ke Alanul Moiwahine, ua aponoia ka Olelo Hooholo. Na Kawewehi i hapai hou mai -i na mea e pili ana ia Kealawaa Paka, me ka hookomo hou ana mai he Olelo Hooholo Hui e kapa ana i ka paka Helu 2 o Hilo ma kela inoa, a mahope iho o kekahi mau ku-e ana, ua hooholoia ka Olelo Hooholo. Ke Senate—La Hana 60. Ua noho ke Senate ma ka hora ewalu ma keia la hope o ke kau, a mahope iho o ka heluheluia ana ame ke aponoia ana o na hana aku o ka la mamua, ua waiho mai ke Komite Hookolokolo i ka hoike maluna o ka Olelo Hooholo Hui Helu 15 o ka Hale a aponoia, e pili ana keia i na hoolilo o ka Papa Ululaau ame Mahiai. Haule ke noi a Quinn no ka a'e ana 1 ka vito a ke Kiaaina no ka uku o ka Hope Makai Kiekie i $100 o ka mahina. Haule ka itamu no ka Hope Komisina Inikua ame malama buke. Holo nae ka itamu no ke kakauolelo ame ka maheleolelo o iea Aha Kaapunl o Maui. Kakooia ka vito a ke Kiaaina maluna o ka itamu o $13,300 no ke kukulu ana i uwapo ma Mahukona, a hoo-

leia ka itamu o $10,000 no ka uwapo 0 Hanalei, Kauai. Mahope iho o na hokaka manao ana, ua a'eia ka vito a ke Kiaaina maluna o ka itamu o $24,000 no ka Halema'i Moiwahine. O kela «e alahele hookahi i ukali aku ai na itamu o kekahi mau haleīna'i e ae, mamuli no o ka hooikaika maoli o na Senatoa o kahi o na halema'i i ku ai. Ma ka noonooia ana o ka Olelo Hooholo Hui o ka Hale e hoololi ana i ke Kanawai Kumu, ua make ka Olelo Hooholo mamuli o ke kuikahi ole o ke komite o na hale a elua. Mamuli o ka loaa ana mal o ka palapala a ke Kiaaina no kona wae | ana ia Mott-Smith i Peresidena no ka ! Papa Ola, ua kakoo aku ke Senate I no kona hookohuia aku ma ia kulana. i Ua apono aku ke Senate i ka hoololi a ka Hale e pili ana i na auhau kaa ole. Holo ma ka heluhelu ekoluia ana ka Bila Helu 235 o ka Hale, e pili ana keia i ka auhau o na waiwai i laweia no na hana o ka lehulehu. Holo ma ka heluhelu ekoluia ana ka Olelo Hooholo Hui Helu 10 o ka Hale e kapa ana i ka inoa o kekalii paka o Hilo ma ka inoa o Kauikeaouli Paka. Ua komo ke Senate ma ke ano Komite I-lolookoa no k& noonoo ana i ka Olelo Hooholo o ka Hale e pili ana i ka hoololi i makemakeia i ke Kanāwai a ua liiki kino ae o Kiaaina Frear iloko 'o ke Senate no ka hoakaka ana i kona manao no ka pono o ka Olelo Hooholo. Ua nui maoli na mea i kamailioia maiuna o ka Olelo Hooholo, a hiki i ka holo ana e kiola loa i ka pauku elima o 'ka Olelo Hooholo, a ma ia | ano. ua apono ke Senate i ka Olelo Hooholo. Mahope iho nae o ka hoomaha ana ma ke awakea i loaa mai ai ka lohe 1 ke Senate no ko ka Hale kuikahi ole ana me ka hooioli a ke Senate maluna o ka Olelo Hooholo, a koho ka Peresidena i Komite Kukakuka no ka hui pu ana aku me ke komite o ka Hialle, a i ka waiho ana mai o ke komite i ka lakou hoike, ua kulike nō me ke kino holookoa o ka Olelo Hooholo 1 ka manawa i hookomoia aku ai iloko o ka Hale, a ma ke koho ana, ua haule ka olelo hoohoio, me hookahi wale no haloka. Ua aponoia ka hoike a ke KLomite Kukakuka no ka hooloihi ana aku i ke alanui Bihopa a hiki i ka uwapo mamuii o ke noi a McCarthy. Mai ke Kakauoieio i loaa mai ai he palapala no ko ke Kiaaina kakauinoa ana i na Bila o ke Senate ame ka *Hale, a ua like hoi me 133 mau kanāwai i hoohoioia. Ka Hale—Da Hana 60. Ma ka noho' ana o ka Hale ma keia- ( ia hope o ke kau, i waiho mai ai ke | Komite Ruia i ka hoike e hoololi ana| i ka rula o ka Hale e pili ana i kaj a ke. Kakaupokole, a e haawi i ana na ke kakauolelo hookahi wale no<e hoomakaukau i ka moolelo o na hana o ka Hale, ua aponoia ka hoike. Na ke Komite Huikau i waiho mai i ka hoike e oJelo mai ana e waihoia ka Olelo Hooholo a Kealawaa no ka haawi ana aku i ka pono koho baloka i na wahine ma ka papa, ua aka Olelo Hooholo. Ma »ke noi a ua waihoia ka bilā a Robinson ma ka papa, e pili ana keia i ke kauka nana no na ka-_ malii kula. Ma ia ano hookahi no hoi i ukali aku ai ka Bila a Chillingworth e haawi ana i $50 no ka uku o ka Makai Nui ma na kuai moraki, a o ka oi akū e haawiia no ke aupuni. - Ma ka noho ,hou ana mai o ka Hale I mahope iho o ka hoomaha ana i loaa' mai ai ka palapala a ke Senate e ho- 1 ole mai ana i ko lakou apono loa ana i ka Olelo Hooholo Hui o ka Hale e hoololi ana i ke Kanawai Kumu, a | koho ia i Komite Kukakuka mai ka Hale aku e ka Lunahoomalu. Mai ke Kiaaina i loaa mai ai he palapala e pili ana maluna o ka Bila Haawina no na hoolilo o na keena aupuni e hoike mai ana i kona apono! ana i kekahi mau itamu a e hoole ana i kekahi. Ma keia palapala e hoole mai ana, ke Klaaina i kona apono ana i na itamu i hookaawaleia no ka uwapo o, Mahukona, no ka uwapo ma Hamalei na haawina o na Halema'i, ame kekahi mau kakauolelo o na keena ame na Aha Hookolokolo Kaapuni. Ua lilo ka palapala a ke Kiaaina i mea hookahaha aku i ka manao o ka' hapanui o na Lunamakaainana, a ho-1 ike okoa ae no kekahi poe i ko lakou manao ana e a'e i ka vito a ke Kiaaina, oiai hoi kekahi poe e hoole mai ana i ka lawe ana ia keehina no ka maka'u o ala mai ke Kiaaina ma,i i kana koi ma kekahl mau bila ano nui e ae e waiho la iloko o kona: lima, na bila hoi i manaoia ai he mau mea ia e pono ai na Kalana. j Mahope iho nae o na hoakaka ma- j nao lehulehu ana, ua komo ka Hale j ma ke ano Komite Holookoa a kahea-1 ia ka Lunahooia ame ke Kakauoleloi 0 ke Teritore no ka hiki kino ana ae ira.ua o ka Hale. Mahope iho o ka nōonoo pakahiia ana o na itamu i vitoia e ke Kiaaina ua like ole na mea i hooholoia, ua a'eia kekahi mau itamu a ua kakooia kekahi, a ma ia ano ua kuikahi ole no ka : Hale me' ke Senate ma na itamu | 1 a'eia a i kakooia maluna o ka vito a ke Kiaaina. Na Castro, ke komite o na Hoolilo o ka Hale i waiho mai i kana hoike, o: ia hoi ua emi mai na hoolilo o keia kau i ko ke kau aku nei i hala, ma kahi o ka $10,000. Mawaho ae o na mea e pili ana i na hoolllo o ka Hale, ua hoike pu ae ke Komite i kona apono ole 1 ka uku ana aleu no kekahi mau hana e ae i lawelaweia e na hoa o ka Hale, a ma la ano e noi mai ana oia e waiho ia ka Olelo Hooholo pili ia mea ma ka papa. Mahope iho o ka waiho loihi ana o ka vito a ke Kiaaina maluna o ka Bila Dia o Molokai, ua hapai ia mai ka noonoo ana i ka vito, a hooholoia ka a'e ana aku i ka vlto a ke Kiaaina. Na Kaniho i waiho mai he Olelo Hooholo e haawi ana i na hoomaikai ana i ka Lunahoomalu o ka Hale no ke ano o kana hoomalu ame ka lawelawe ana i na hana o ka Hale, a mahope iho o ke aponoia ana o ka Olelo Hooholo, ua haawi mai o Shingie he ha'iolelo pokole, me ka waiho pu ana mai he makana imua o ka Lunahoomalu, o ia hoi he poho waiho paka

ame ke kuaep«le ma ka aoao o na hoa o ka Hale. Mahope koke iho o ka hora umi-ku mamakahi o ka po, i loaa mai ai ka lohe mai ke Kakauolelo mai e hoike mai ana i ko ke Kiaaina Kakauinoa ana i na bila e hoihoi ana i na loaa 0 na aha hookolokolo no na Kalana, a pels* no hoi me ka bila e koho ana i komisina pupule. Na Kaleiopu, he Olelo Hooliolo e kohoia i komite no ka hoike ana aku 1 ke Kiaaina no ka makaukau ana u ka Hale e hookuu, ua aponoia ka Olelo Hooholo. Mahope iho o kekahi ha'iolelo pokole mai ka L.unahoomalu mai e hoomaikai mai ana i na hoa o ka Hale ame ka mahalo pu no ka makana i waihoia aku imua ona, ua hookuu ka Hale ma ka himeni ana ia Aloha oe ame Hawaii Ponoi.