Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 22, 28 May 1909 — KA OPIO KUEWA O MILANA A I OLE KA NAITA OALANADO VENADOMA Ka Wiwo Oe. [ARTICLE]

KA OPIO KUEWA O MILANA A I OLE KA NAITA OALANADO VENADOMA Ka Wiwo Oe.

MOKUNA XV. y 0 ka maikai ole o kona noonoo, holoholo ae la oia iloko oko . t;t aole oia i hiamoe hou. Hooholo iho la ia i kona manao e mahope o ka meheu o ke Kamaliiwahine ame ka poe powa .. k,- ola arae ka make, a oiai ia e holoholo ana, a no ka hiki ole , . k»* nnnii iho ike aloha me he waimapuna la e pipii ana, kau- ; la. oia i keia mau wahi lalani mele penei: Kupilikii mai kahi mana, Aia la ihea o Malio. Aia paha oe i Kanahele, I ke kui pua lei ahilii. MOKUNA XVI. I ka wa i mao ae ai na manao kupilikii iloko o Venadoma, o I.na mea mua loa i noonoo ae ai oia no kela wahi kanaka. maiihini mai ai e na lede iloko o>ke ana. Mamuli ona i kiiia mai ai na lede o])io a laweia aku no kahi ;J i maopopo ole ai. Me ka eleu ua kahiko iho la oia iaia iho me 1 ;. a lole komo a kahei ae la i kana paliikaua ma kona aoao; a i , na makaukau ana ho-a ae la oia i ke kukui a Mako Pazili i haa- . īho ai a puka aku la mai ke ana aku. l a hookolo aku la oia i kahi alanui ololi no kekahi wahi loihi, i ; lii alanui hoi a lakou i pii mai ai a mahope oia hele ana me ka ! ]..|H»no hiki aku la oia i kekahi wahi e wailio ana ke one i kalieia , .a wai. Kn iki iho la oia malaila e nana pono i ka moali alanui a ma wahi ua hoopohihihiia kona alanui no ka ike maopopo oleia iho. 1 kona hookolo ana aku ma kekahi wahi ike iho la oia i ka me1. «> kekahi mau wawae eono maluna oke one—he elua mau kohu , iwae me he mea la no na lede mamuli o ka liilii o ka maka iluna , k»* one a e moe ana na meheu no kai o ke kaona. Me na kaina wawae mama ua leheleliei aku la ka naita mai n;i na aa kalu ana i hoomanao loa ai malaila lakou i pii mai ai, ; ; ih- lflnilehu loa nae kona mau manawa i hoaa ai i ke alanui ma4iiiili <> ka nalowale o ka moali ame kona alaiia mai mamua e ka j ali kaliako. Ua loihi koua manawa i lioaa ai no ka nalowale o ka moali ala--1 ui. l'a hoi hou oia i liope a hiki i ka loaa ana oke alanui a hooi, aka hou mai \a e hele a i ka liele ana mai a loihi ua nalowale hou aku la no ke ala. l'ela wale no pia i liona liele ai a liiki i ka aneane ana e pau h- aho. Xo kekahi manawa ua ku loihi oia e noonoo no ka lakou wahi i pii mai ai a heaha la ka waiwai o ia noonoo ana no ka mea !:»• j.(n-leele aohe hiki iaia ke ike pono i ke alanui. I maopojK) pono no palia ke alanui i kela walii kanaka i pii mai ai o kana liana wale no ia i kekahi mau la mai o ka hoomaamaa iaia i kahi o ke alanui i moe ai i maopopo iaia kahi e hele ai i ka j>o i ko lakou manawa e kii mai ai i na wahine opio. Iho aku la oia ma kekahi kualapa a haule ilalo me ka manao ke alahele ia e haule koke ai ilalo a loaa ka 'honua. He liana nui ia ana i hana ai. aka ua lioomau no ia i ka hou hele ana imua me }iv piuao la. Vn pinana aku la oia iluna o na puu pohaku; ua hou hele akn !a oia iloko o ka liihipe'a o ka ululaau; ilio aku ia ila,lo o na owawa knheho; ma kekahi mau wahi ua lioi hope mai la no ka hiki ole ke hele aku iniua mamuli o na pali kuholio ame na wahi kiekie, a he i.-liulehu ioa kona manawa i palaha a.i a haule, a i ka hope loa o k.uia manawa o ka hooikaika ana e puka laelae i kahi palekana, ua iiaule aku la kahi ipukukui mai kona lima aku a haha poele iho 1 a ka papai o Honoiulu. A mahope o kekahi mau hora o ka naku hele ana me ka nui o ka hana liiki aku k} oia ma kekahi wahi haiki loa e pau ai kona ma];;to!ana no ke ola. He pali kiekie mai mamua ona e hiki oie ai ke j>:i hou aku me ka hiki ole iaia ke huli hou i ke ala ana i hele t;s,• ii ai. a o ia wahi ana i ku iho ai lie wahi pouliuli ulupo loa i liele 11i•;;i <>le ia eke kanaka aua puni hoi oia ika hoopuniia ena pali l-»l!aku me he lua kupapau la nona. l'a lehulehu kana manawa o ka .hoao ana e loaa i wahi e puka ai a ua leliulehu pu kana mau manaAva i hoi hope ai me ka hooi "kaia. a i ka hope loa, ua hoolioloia e hoopau i kona nee ana imua .!. nolio malie oia pela a hiki ike ao ana, a haule aku la oia iluna " ka pohaku e hoomaha. I puoho oia i kekahi la ae i ka wela 'o ka la a i kona ala ana ae r ; :! li iao hou aku la oia e liuli i wahi nona e puka ai a. ua loaa io alahele me ka maalahi, a mahope o kona hanu hele ana. no • a h »ia a oi hiki aku la oia i kahi malaelae a hookolo aku la ma o ka muliwai e kahe ana. ' kona puka ana i kai aneane loa oia e kaa ma kekahi aoao mai " k.inī kulanakauhale, a aole i mamao loa mailaila aku, ike aku la « /; : kekahi walii waapa e kau mai ana ma kapa o« ka muliwai. | f;i hele aku la oia a loaa ua wahi waapa nei a holo aku la ma ' ■'•< .;'ii aoao oka muliwai, a i kona pae ana aku, oke kanaka mua halawai mai me ia oia no o Mako Pazoli, ko lakou wahi ka- ' ia:na. Ma ka inoa o na lani, heaha mai nei keia o-u?" i kahea koke • iaiia i kona ike maopopo ana mai ia Venadoma e holo aku ana. ' no anei o Oalanado Venadoma?" Ae. owau no keia." ■ Ileaha keia kumu o kou hiki ana mai nei? Ua hehena anei • » ka naita?'"Ma o Paulo Hemolele la ua pololei kau i olelo mai la, e Pazoli. 1 i li.-hena ia au. I'a lawa loa na mea i hanaia e hoolilo ai i na -la i poe liehena. Ua nalowale ke Kamaliiwahine o Bagamo!" "Peliea? Ua make anei? M * Aole. Ua kailiia oia mai ke ana aku i ka po nei. Ua hiki ae ■ i -e powa ika po nei a lawe aku Ia ike Kamaliiwahine aine HiI ■ ■'■ T a i ko'u wa i liiamoe ai. Ua lohe au iko laua kahea, a mamua ' 'u hiki ana ke ukali aku hi laua ua mamao loa aku la laua mai ī ' ... | I a hoomaka mai la au e liookolo mahope o laua a hiki i ka ! 'wale ana o ko'u alanui, a ua-laki nae au ua hiki ola mai la imua J 1 me ka palekana. E Mako, aole anei oe i ike ia lakou? Aole ; ' oe i lohe iki no lakou? "Ma ka iuoa o na mea pahaohao,'' wahi a Pazoli, me kona ma- • ua pupule maoli ka naita, "'pehea hoi e hiki a,i ke hanaia ia i'ana? Owai auanei ka mea hiki ke huli ae a loaa kela ana huna? "E Mako Pazoli, ua kuliihewa loa oe; ua hiki ae ka pilikia ma- *•■• ila. Aole oe i lohe no ka mea, ua hala mai oe i neliinei. Ina l paha oe i noho iuka ina ua lohe oe ika meahou. Ua hoike mai na hil»' opio ia'u ua laweia ae e laua kekahi kanaka malihini poino a Komo iloko o ke ana.

"Alia hoi <>e e kamailio koke mai. E wehewehe aku au ia oe alaila maopoj>o ia oe na mea apau." A hoomaka aku la o Venadoma e wehewehe ma ke ano pokole i ka moolelo a Kosal)ela i kamailio māi ai iaia e pili ana i kalii kanaka malihini mai ka mua a hiki i ka pau ana, a o ka hope lou 0 kana moolelo i kamailio aku ai oia kona naku hele ana iloko o ka ulunahele a hiki i kona halawai ana me ia. "Hopohopo maoli au," wahi a Paaoli mahope o k6na hoolohe ana me ke akahele i ka moolelo holookoa,'' ua kailiia ke Kamaliiwahine e ka enemi. -E hoi kaua i ka hale. Aohe no he mamax> loa o ka hale <a malaila kaua e kamailio ai i loaa ia oe ka hooluolu kupono ana ilio. v O ka bale o Pazoli aia ia mawaho loa o ka hu'a o ke kulana"kauhale, a i ko laua hiki ana aku i kauhale, ua lawe loa aku la e l J azoli ia laua a iloko o kekahi rumi mehameha o laua wale no a malaila laua i hoohala ai i kekahi mau hora nia ke kamailio ame ka inu ana. "Ua mai no nae paha o Rosabela ia oe i ke ano o ke kanaka a laua i lawe ai iloko o ke ana?" i ninau mai ai ke kamaa.iua, oiai o Venadoma e ,ai ana. <; Ae, ua wehewehe mai no," i pane aku ai o Venadoma. "He wahi kanaka palanaiki wale no ka oia, noua paha na makahiki he kanaha; he mau maka uliuli ikaika me ka lauoho loloa, a o kona aahu e komo ana he ilikao.'' "Ae, ke hoomanap a? la au nona. Ua ike au iaia a ua kamaaina pu i kōna ano. He kiu ia na ka puali o ka poe pow-a e noho nei ma na mauna. E hoike aku au ia oe i keia manawa oiai aole no au i hoike iki ia oe ia mea mamua, ua huli niai keia poe powa ia oe. Ua ikeia lakou i keia mau la iho nei e hoomakakiu ana ma i.a wahi apan o keia kulanakauhale, aole maanei wale, aka ma na wahi kekahi mawaho aku nei o keia aina; o kekahi o ka lakou mau kiu ka i hiki mai ianei e ninaninau ai i na kanuiaina oonei. "Akahi au a maopopo loa mai la ua loaa ke Kamaliiwahine Ro&abela i kela. pee a ua kailiia mai ia nei aku. Mai loaa ole kela ana i kela, wahi kiu ina aole kela haule* ana ona ma ke ano ulia. Filikia maoli!" "O, he ku i ka hoonaukiuki," wahi a. Venadoma. me ke kui ana ae i kana puupuu ma kona umauma. Aole pono ia'u ke hoohala wale i ka manawa maanei me ka palaualelo, he hana pono na'u ka hele aku e liuli ia laua ina e loaa ana. "Heaha ana kau e hana akq ai, e ka Haku. Naita?" "O ka hahai no hoi paha mahope o kela poe." ''Manao no anei oe e hiki ana no ia oe ke lanakila maluna o lakou me keia kulana nawaliwali ou i keia manawa?" "Aole ia lie ninau na ke kanaka koa." "Eia hoi he ninau kupono loa ia 'no ke kanaka naauao, e Venadoma. ina oe e huikala aku ana i ka mea lanakila. Aka naē, he inanao maikai loa ae ko'u niamua o ia. "Ina e kali ana oe ia nei no kahi manawa alaila e hele au. e ninaninau i kekahi poe mawaho, a ina ua laweia ke Kamaliiwahine no Milana e loaa uiai ana no kela ike ia'u me ka nui ole 0 ka hana. E oluolu anei oe e liilinai mai ia'u ia hana a hoi mai au?" "Mai hele loa aku oe?" * "Aole. He lio holo loa ko'u e ku mai nei." "Ina 'hoi ha pela o hele a hoi koke mai." "Mai hele aku oe mai keia hale aku a hoi mai au." "Aole au e ihele a hoi mai oe." Oili koke aku la o Pazoli a no el6a hora paha a oi ko Venadoma noho ana iloko o kahi hale o Pazoli. Ua aneane e pau kona. ahonui kali -a e hololiolo ana oia iloko o kahi hale a hoi mai ana kona kamaaina. ' "Heaha ka meahou?" "O ka mua," wahi a Pazoli, maihope o kona lawe ana ae i kona noho, "e pane mua mai oe i ka'u ninau. Manao anei oe he kupono 1 ke Duke o Milana ke hoolimalima i kekahi poe powa e kokua iaia?" No keaha hni e hiii ole ai iaia ke hana pela? E hama ana kela poe powa no na mea apau ■e" uku aku ana ia lakou no ia hanai." "A, ke maopopo ole*mai la oe i ko'u manao. Ua ike no au e hana ana no na powa n&na; aka e hoolimalima ana anei oia ia laoku e huli? E haawi anei ke Duke o Milana i kana hana iloko o ka lima o ka poe ha'ilia'i kanawai?" "Oiho—alaila aole ka paha oe i maopopo mua i ka hana a kela Duke i na wa i hala i ninau mai ai oe 1 kela ninau. _Ke inanaoio nei au he mau makahiki ko keia poe powa i hoolimalimaia ai a oi «ku a emi mai paha e ke Duke. Ua maopopo loa o kela kapena ona ka mea nana e hoolimalima nei ia lakou ma kela hana." "O, ua maopopo pono au i kela poe! o ka'u. i maopopo he poe hana kela mamua ma ke ano he mau koa kiai no ke duke a he poe powa no hoi ia manawa hooka'hi." "Alaila," wahi a Pazoli," e ha'i aku au ia oe i kaiii i laweia ae ai o Rosatjela. He eha poe naita powa nana i lawe aku iaia i Milana. "Ua a'e ae lakou ma ka muliwai Saveso mauka iki aku o Monzo imamua o ka puka āna o ka la>i keia kakahiaka. A nolaila o ka ninau e pili ana i kona walii i hele aku ai aole e akaaka ana." "Aole," waihi a Venadoma nie ka puliki ana ae i kona mau lima. Oia no ka'u alaliele hopohopo manao niai nei. Heaha—'heaha ka mea hiki ia kaua ke hana?" "N T o keaha ka hiki ole ke kali no'ke kanaka Sakone a hoi mai?" "Owai auanei ka mea i ike aku i kona hiki mai? Ua hiki no ia'u ke kali a liaia ka pule, a eia nae ka pilikia, ma kela manawa ua silaia ko Rosabela poino mau loa. Ma ka inoa. o na lani e make au e pono ai mamua o kela Aole hiki ia'u ke kali iho nona. Ina au e ola ana he mea pono ia'u ke hana i kahi mea." "A healia ana kau e hana aku ai, e ka haku naita? (Aole ponō ia'n ke a'o aku ia oe i kau hana, aole no hoi e hiki ia'u ke ike i ka mea pono a'u e hana aku ai." "Ua hele mai o Gasepa ia'u a noi mai la e lawe au ia oukou i kekalii wahi ike oleia, kahi hiki ia oukou ke kali a hoi mai oia. Ua hana au e like me kana i makeinake ai, a manao au e ae mai ana oe i ka oiaio o'ia olelo a'u, aka mamuli o kekahi ulia i ike mua oleia ua nooko ole ia ia mau mea e like me ka'u i hoolala. ai." "E ae aku ana au mamua aku o kela", wahi a ka naina, oiai ua walania loa kona naau i kela manawa i ke aloha i kona manawa i lohe aku ai i na olelo kaukau a kokia wahi kamaaina oluolu. Ina ji hanaia na mea apau e like me kau i kauoha ai aole e hoea mai keia j>oino. "O ke ahewa nui e pono e kauia maluna iho o'u. Mai oi loa ka pono ina aole au i ihaalele i kela mau wahine opio o laua wale no i ke ana, aka nae ea, ua lohi loa v keia mihi, ke noonoo ae no ka mea ua hala aku la. He mea pono ia'u ke hele i Milana pela kou manao." "He hiki no nae ia oe ke hanai i kekahi mea ke hiki oe ilaila me ko ike no ilaila no hoi oe a mai poino?" "Ae, hiki no," me kona ku ana ae a hololiolo iloko o ka pumi. He pono au e make me kekahi kunlu oiaio. He mea ano nui ia e noonoo ia. He nui 110 ko'u mau hoaloiha iloko o Milana. Manao au he hiki loa ia'u ke hoala kipi a nana e hoonaueue i ka nohoalii o ke duke! E Pazoli, e hele ana au i Milana!" "Aole i keia wa, a kuu haku oaita. Ina he makemake kou e hele, e kali oe a po. E ike maopopo iho ana no oe i ke kumu o keia kaua ana aku a'u." "Ua pololei ae, e kuu Pazoli maikai, e kali io au a uhi mai ka po, a malalo o kona malu e hele aku ai au. E makaukau ana no anei i lio no'u e hele ai? "Ae, ua makaukau ka lio." He la loihi hoouluhua maoli kela no Venadoma-e kali ai a po, aka ua pale aku -oia i na manao uluka me ka uumi hoomanawanui loa e ike me ka hiki iaia, a i ka uhi ana mai o na eheu o ka po, ua

liulin iho la oia no ka hele no ka mea ua hele ia a uiha maoli no ke kali. *- "Ua inakaukau ka lio nou," i i aku ai o Pazoli iaia, maliope o ka pau ana o ko laua aina ahiahi, "aka e hoomanao nae oe aia ka pilikia mamua o kou alahele." "Aole pilikia o mua a'u e ike aku nei, a no'u iho, ina he pilikia io ko mua, ua niakaukau au e lialawai aku me ia poino. Iloko no au o ka pilikia i noho ai no kekahi mau mahina, aohe ia he mea hou ia'u. Ina ua lawe mai nei oe i lio holo loa no'u, alaila aohe a'u maka'u ana. "Ua lawe mai nei au i keka-hi Lio holo loa a'u i ike ai a e i ae mawaho." "Ua lawa kela no'u, a nolaila eia au ke hele nei. No keaha oe i kaohi ai ia'u \ohe make hele?" "E kuu haku naita, he mea pono no ia'u ke hoike maopopo akn ia oe aia mamua o kou alahele ka pilikia e kali mai la nou. Ma ko'u koho aku aia na powa ke kali mai la nou. "Ua inaoj)opo no ia lakou e huli aku ana oe mahope o na lede, a oiai ua loaa ke Kamaliiwahine nolaila ua hoopokoleia mai ko lakou manawa no ka huli ana iaia a o oe koe a lakou e huli mai ai. "Ina au i ike he wahi kokua hiki iki kekahi ia'u e kokua aku al ia oe ina ua hele no kaua, no ka mea ke hopohopo nei au no kou hele hookahi." "Me ka mahalo nui ia oe, e ka. hoalolia maikai; ma ko'u ike iho aohe makemake nuiia o kou ukali pu ana ia'u, no ka īnea aohe mea hiki ia oe ke hana. E hookuu oe ia'u e hele i keia manawa.^ Aole hookuu iki o Pazoli i ka lima o Venadoma. "E Venadoma," wahi ana, "He pono ia'u ke kamailio hou aku ia oe i ko u manao inaoli, oiai nae ke ike e aku nei no au i kou manao paakiki e ku-e mai ana no oe ia manao. Aohe o'u makemake iki e ike aku ia oe e hele ana i keia manawa o ka po. "Aohe no he pilikia loa ina no hoi oe e hooiuanawanui hou iho ana i hookahi la i koe a manao au mamua o ka puka ana inai o kekahi la hou aku e hoea mai ana o Gasepa, ke kanaka Sakone." "Heaha auanei ko'u nana no ia kanaka Sakone?" i pane mai ai o Venadoma, me ke kaili ino ana aku i kona lima mai ka puliki ana a Pazoli. Ua hoolohe no au i kana kamailio aua nui loa nae. Ina aole au i hoolohe i kana iua i keia manawa aia au— " "Ihea?" "Ma kahi mamao loa mai keia wahi aku me ka maopopo loa. Akp. ua lawa paha ke kamailio ana no ia mea, Manao an ua hana no kela kanaka Sakone e like me kana i manao ai 'he pono, a he iiLahalo no ko'u nona, aka, aohe o'u nmkemake e kali me he mea la he kanaka kaukai i kona pono maluna o kekahi mea okou aku. "Eia au ke liele nei no Milana a na kuu pahikaua maikai nei e malama i ko'u ola ma ko'u alahele. "O ke aloha no kou, e kuu Pazoli maikai, a ina e loaa ana he manawa no kaua e lialawai hou ai, alaila ihoike aku au ia oe i na mea apau a'u i ike ai mii ko'u alahele." | "Ive liele m i au no ke. olā amie ka make," wahi a Venadoma me kona hele ana aku a hiki i ka puka. Ia laua i hiki aku ai ma ka puka halawai koke aku la laua me ka wahine a Pazoli, mes kekahi kuka loihi e paa ana i kona lima. "Ua poina maoli au i kena kuka e ole mai la oe e noonoo," wahi a Pazoli, "no ko'u manao no nae hoi kekahi aole waiwai o ia mea ia oe. "Ua manao aulia lawa loa no kou mau aahu ponoi, aka ihe mea pono no ia oe ke paa pu aku i keia maui mea o ia keia kuka ame ka papale." Hopu aku la oia ia mau mea a paa mai la i kona lima, a i kona wa i komo ilio ai i'ke knka, a hoololi ae la i kona papale ponoi me ka papale i laweia mai ai nona, oili aku la oia iwaho a kau iluna o ka lio. "O ke aloha no ko olua, eia au ke hele nei. "O ke Akua pu me oe!" wahi a ka leo panai o ke kanaka kaliai «holoholona. Haalele iho la o Venadoma i ke kulanakauhale me ka holo malie ana a i kona wa i kaawale loa aku ai mai ke kulanakaukale aku a e waiho papu mai ana ,ka aina ame ke alanui laula mamua ona, hoomaka aku la oia e liolo nui. Aohe pouli loa o kela po e like me kana i makemake ai. He wahi maliiua ke kau ana, o ka po ia o Kulua, a oiai e lele mau ae ana ke ao mamua ona, eia nae he malamalania loa ke ike aku i na wahi kokoke mai. • 'Na ka malainalama o kalii mahina i hoouluhua aku iaia—ua akaka no ka moolelo o ka maliina; —lie mahina Moewaa konane i ke aumoe. Pela paha i holo ai ke mele i kekahi poe lawai'a "Ulua" haku mele: » Kupaianaha oe e i ala, Kela mahina wahapaa, I ke konane i ke aumoe, Ahuwale ka pae opua. "/ Cho. —He aloha la he aloha, He alolia kuu lei hinahina, E leiia mai la e ka Ua la E ka maukauka hoe hewa. Ua maikai no ka mahina ma kekahi ano i ko Venadoma noonoo ana, aole oia e okupe a palaha, aka, no Kona manao e ike oleia mai kona iliele ana pela oia i inanao ai e pouli ia ]>o e pono ai a peliea la e nalo ai ina no he manao hoomakakiu mai ko ka poe powa. Ina no aole lakou e ike inai ana i kona helehelena e lohe mai ana no lakou i ke pohapoha o na kapuai o kona. lio, a na ia halulu no e lioike aku ana ia lakou lie mea hele ko ke aumoe.. I ka hala ana he hora a oi o kona holo ana me ka halawai kanaka ole, hiki aku la oia i kekahi ululaau ulupo mauka a makai o ke alanyi, a e holo ana a hiki i ka owawa, a iaia i komo lea aku ai iloko 0 kela ululaau hoomaka aku la oia e pii i kekahi piina piiku a hakalia no iaia a kau pono iluna o ka pali oili mai ana he eono inau kanaka maluna o na lio a paniku mai la i ke alanui ana e liolo aku ai. Ua hoao aku la oia e holo ae ma kekalii aoao aohe nae he liiki 1 ka lio ke liele aku imua. "Halo! Owai keia?" He leo keia i pae mai na malihini niai a o ke kumu hoi o ke ku o kona lio me ka nee ole aku imua, a i kona manawa e pahu ae ai i ke kepa e lele mai ana kona lio i liope me ka lele mau ana ma ka aoao. "Owai oe?" Ikawa i ike ai ka kakou koa aohe hiki i kona lio ke hele aku imua pane aku Ia ia i ka ninau a na malihini? "Mai ke kulanakauhale mai nei aū o Como, a e holo aku ana ilie ka awiwi Ioa." "A owai kou ino a i kou wa e nolio ana i O>ino?" "He kanaka kamaaina ilihune e like no hoi me ka oukou e ike : mai la." "Oi no 'nae hoi kena mau kepa ou no kekalii kanaka ilihune e like me oe." "E like no hoi paha me makemake pela no hoi au e hoo- | paa ai ina ano kepa like ole ma ko'u mau wawae. E ae mai ana anei oukou ia'u e hele aku?" I kela manawa papa pono mai la. ka malamalama o kahi mahilaa mailoko mai o ke ao a ike pono loa aku la o Venadoma e kela poe a pau e alai mai ana iaia he poe powa wale no lakou apau i lako me na mea kaua. • Aole oia wale no ka i ike pono aku ia lakou,- aka o kela poe kekahi i ike pono mai iaia oiai kona helehelena e huli pono ana i kahi oka mahina. "Ha, ha, e kuu haku!" wahi a kekahi oka poe I>owa. "Owai keia, e keia wahi kanaka lapuwale?" . AOLE I PAU.