Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 24, 11 June 1909 — HE HOONANEA NO KA MANAWA NA KANAKA HOOPAPA ME KA PUHI. [ARTICLE]

HE HOONANEA NO KA MANAWA

NA KANAKA HOOPAPA ME KA PUHI.

i "He oiaio hoi kau e i mai la i ke kolohe maoli o ka mea nana kena mau hana." Ua nininiia aku ]a ua. poe loli nei iloko o ka wai, a au aku au mai ka loli iloko o ua punawai neL I ko laua nei hoea ana aku i kau hale, ua pokeia iho la na puhi nunui, a hoomaka iho la e ope iloko o ka la-i, a eia hoi kekahi o laua ke ho-a mai nei i ka imu, a kapi ka puhi liilii a piha na ipukai nunui. I ke kalua ana o ka imu puhi, ua hoi aku la laua hooluolu, a hiki i ka mo'a ana mai o ka imu puhi a laua e kakali aku hei. Ua hele no hoi a ahiahi, huai ua imu nei a laua, a hoihol aku nei i na laulau puhi no kauhale, a, ia manawa i nakeke mai ai na ipukai puhi a laua o ke kapi ana, a o ia ka ke,kalil o laua o kā i ana mai: "Ea, he keu aku ka hoi o ka meā kupaianaha! O na ipukai puhi no hoi a kaua i kapi iho nei, he keu aku a ka nakeke, kohu mea- aple i. make kela poe puhi." "Ūa kuhihewa āku nei paha oe 1 ka popoki, malia paha o kahi popokl no hoi a kaua, ua ono i ka puhi, a ua lionl aku nei i ka hauna.i a o ia ka nakeke au o ka lohe ana aku. nei?'* "■'Aole ke'la he nakeke na ka; popoki; no a mea ua lohe pu aku? nei au ī ka mu-ka ana mai nei." Aole no nae o iaua nei narra aku nei na ipukai a laua, aka ua wehe ae la na lawalu puhi, a o ia- ka kekahi o laua o ka i ana ae: . "E kii ae. paha a.u i na lual?ine a kaua e hele mai he hookahi ko kakou ai pu ana ae ir ka puhi me kai« kamahine a kaua?" "Ua ahi?fctii keia la, e wai-ho a kakahiaka ka la okoa alaila kii aku, hoea mai hoi paha ia o lakou, hpohaia ana i ka la okoa," a no keia mau elelo a kona kokoolua, ua pio wale iho la no ka manao koi o kekahi o laua no ke kii ana i ka laua. mau luahine. . . Malia paha e lilo ana i mea haohao v i ka lehulehu no kela 'maii luahine, ae nawai o'le hoi e haohao : akahi no a ikeia ae la he mau wahine ka ke- j kahi. , ! | Na • laua nei no keia mau wahine, aka e like hoi me ka rula o ia.au ka- I hiko, he hookaawaleia ke kane mai ka wahine mai, a pela kakou ,i ike oie ai ia lakou/naloko o ka hale hookahi. Oiai nae na lawalu puhi a laua nei e waiho ana, ua i aku la o Hoakiki i kokoolua: "O ka pauku hea ka kaua e ai ai o ka puhi, o ke jioo anei a i ole o ka hi'u paha" , "Nawai ka ai aku i kāhi iwi, eia' iho ka kaua o ka pauku waena, ai iho hoi paha ia ono ka puu/. ;a i ole nohoi o ka ai no i ka puhi apāu loa i ole e ola hou mai." i , Nawai e ola ka mea i mo'a i'ke ahi, aka no kau olelo hoi e houpuupu mai nei o ola hou ka puhi, he ai >aku ko kaua apau loa," wāhi a kekah| o. laua 0 ka olelo ana mai. * O ko laua nei nohō iho la ijo iā ai 1 ua mau lauTau puhi nei 'ā latte., ; aia wale no ko laua mau poo.,ilalo, v a ke hahao la ka. puhi, a npn mai ia ka poke hapuu, a hele no -hoi a pau loa ka puhi i ka ai ia, ua hele laua nei a maona. Ke heie loa aku la e ahiahi i keia manawa, a o ia. ka Hoakiki i i aku ai i kona kokoolua i .ka ana aku: "E hapai aku pāha kaUā i ha ipukai puhi a kaua iluna o rr lfa holopaa e waiho ai, a i hoi aku ia e hiamoe, aole e lele ka.oili, aia ma kahi .oialuhia.", . ~r ■*..>. Ua ae mai k no kona kokōolua, a 0 ia ka Hoakiki o ka i houi ana āku: "Ke manao nei au, he mea' pono no 1 kekahi o. ,kaua ke ala kiai n.q : na ipukai puhi • a kaua, a ht?moe hoij kekahi, a pela kaua e ku u\vaki, ai a hiki i ke ao ana." ' "He mau hana hooluhi w=afe aku .no. ia kaua. Aia ka kaua. a maona, -alaila o ke ala hou. aku. .ka.ihoi Aia hana. He hookahi np,, ko kaua like ana," a no ka loa 'ō* keia'kanakā o' laua, ua haule io 'āku : lā laua hiamoe. •' > ■ ; No Hoakiki nae, ,aole ons,: hiamoe iki, aia na.kona noonoo ke ala la, no kona noonoo nxii no no na ipukai puhi a laua, aka ho kona hoa/ āohe wāhi niiea "a l? onioni āe, aia oia ke hōonipo la me Niolopua i ka aina moeuhane. Ua, hele a ~o ka hapalua pāha ia o ka .ua lohe aku la o Hoakiki i ka nakeke mai o ka holopapa, -ma kahi 0 nā ipukai • puhi ā laua o ; ke kau ana aku. a hoomanao .ae la . oia, e ,ola io apa ka ,kela poe puhi. f Kfs moe hoololo loa a^ u n0 na ® keia me ka hakilo pono ana o ka ike aku i tia mea e hanaia māi ana no laua, a-ke hoala- aku nei , hoi i kona kokoolua, he ole ,ko ia la ohioni ae. . lai.a e moe'ma.lie an.a, ua lohe aku ia oia i ka leo i ka paue ama mai: ' v ' ; Xloha wlile ka puhi e„ I ka olelo. mai, . . Laumilo ia nei, ..O-u kela, O ka Wela hol au, O ka puhi umiumi, Puhi kapipi, Onaona na maka, E Hoakiki e Hoapuu. Kii loliloli, ' . . ' Kuuaukea i ka la, O ka hoi awaawa, 0 ka pia ku mau. Puleho walewale, Ua pau ko kai, E hoi mauka, Ala ae e ai, 1 kahi koena puhi, O nele olua, . I ka mea ai ole. Ia pau ana no o kela ma\i kanaenae leo ana o ka lohe ana aku la, akahi no oia a . hoomanao loa iho, ua ola ka puhi a laua o ka noke ana i ke kapi, a wikiwiki aku la oia i ka hoala 1 kona hoa i ka i ana aku: • "O ka moe no kau a noonoo ole ae he pilikia. E ala ae oe e, moe nei, ua ola ka puhi a kaua!" Onioni ae la o Hoapuu a i ae la: "Heaha hoi kau e hoala nei i ko'a hiamoe ua nanea." "Mai manao paha oe he hiamoe pono kena. E ala ae, .ua ola hou ka puhi a kaua, a o ker kumu ia o ko'u hoala ana aku nei ia oe," a ala ae la o Hoapuu a noho iluna, a hoolohe like aku la laua i ka nakeke mai o ka holopapa, a ia laua no e nanea